İnsülin Testi Nedir?

İnsülin testi, insülin direnci testi olarak da bilinen ve kişinin insülin direnci olup olmadığını ölçen matematiksel bir testtir. Test ortalama 10 saatlik açlık sonrasında gerçekleştirilir ve kişinin kan şekeri incelenir. İnsülin bir hormondur. Kas, yağ ve karaciğer gibi bölgelere şekerin aktarılıp bu bölgelerde şekerin kullanılmasını sağlar. Dokularda insülin direnci olması durumunda bu dokuların şekeri alması ve aldığı şekeri yakması çok daha zor bir hale gelir. Bu durumda da vücut otomatik olarak daha fazla insülin salınımı yapmaya başlar. Vücudun yüksek oranda insülin salgılaması durumunda ise aşağıdaki durumlar ile karşılaşılır;

• Obezite
• Hipertansiyon
• Ateroskleroz
• Karaciğer yağlanması
• İnfertilite
• Kalp ve damar rahatsızlıkları

İnsülin testi sayesinde hastanın insülin direnci olup olmadığı kolaylıkla anlaşılır ve gerekli tedaviye başlanabilir. Endokrinoloji uzmanları tarafından incelenen bu hormonlar, endokrin uzmanlarının talep edecekleri test üzerine incelenebilir. Gerekli görülmesi durumunda diğer doktorlar tarafından da bu tip testler talep edilebilir.

İnsülin Direnci Belirtileri

Rahatsızlık aktif bir ağrı veya belirgin bir his ile oluşmamaktadır. Genellikle hastanın beden yapısı insülin direnci hakkında fikir edinilmesine yardımcı olabilir. Özellikle diyet yapmasına rağmen kilo veremeyen bireylerde insülin direncinden şüphelenilmektedir. Diğer belirtiler ise aşağıdaki gibi sıralanabilir;

• Anlık tatlı krizleri
• Bayılma
• Halsizlik hissiyatı
• Aşırı kilo
• Soğuk terleme
• Anlık üşümeler
• Adet dönemlerinde düzensizlik
• Aşırı derecede tüylenme durumu
• Dikkatsizlik
• Konsantrasyon eksikliği
• Deride yumuşaklık
• Ellerde titreme
• Ayaklarda titreme
• Yemek yedikten sonra aşırı uyku hali

İnsülin Testi Nasıl Yapılır?

İnsülin direnci testi yapımı için öncelikle herhangi bir sağlık kurumunun endokrin uzmanlarından randevu alınması gerekmektedir. Alınan randevunun ardından hastada aşağıdaki durumların görülmesi durumunda hastada %90 ihtimalle insülin direncinin olduğundan emin olunmaktadır ve bu tanı test ile kesinleştirilmektedir:

• Hipoglisemi belirtileri,
• Bel kalınlığının kadınlarda 88’i ve erkeklerde 102cm’i geçmiş olması,
• Açlık kan şekeri ölçümünün 100’ün üzerinde çıkması,
• HDL değerinin erkekler için 40 ve kadınlar için 50’nin altında çıkması,
• Yüksek tansiyon olması

Hastanın değerlerinde bu durumların gözlemlenmesi hastanın insülin direnci olduğuna işaret edecektir. İnsülin direnci testi aşağıdaki aşamalardan oluşmaktadır;

• Hastadan kan alınır,
• Kan şekeri ölçümü yapılır,
• Açlık insülin düzeyi ölçülür,
• Kan şekeri ile açlık insülin düzeyi değerleri birbirleri ile çarpılır,
• Çıkan sonuç 405 sayısına bölünür,
• Bu matematiksel işlem sonucunda hastanın insülin direnci seviyesi ortaya çıkar.

İşlem öncesinde hastanın minimum 8 saat boyunca hiçbir şey yememiş olması gerekir. Mümkünse testin sabah saatlerinde yapılması çok daha sağlıklı olmaktadır.

İnsülin Direnci Sebepleri Nelerdir?

İnsülin direnci pek çok farklı sebepten dolayı ortaya çıkabilir. Bu tip hormonal hastalıklar genetik olarak da hastaya geçebilir. En büyük sebeplerden biri ise aşırı kilo olarak bilinmektedir. Rahatsızlığın ana sebepleri aşağıdaki gibi sıralanabilir;

• Aşırı Kilo: İnsülin direnci bir döngüye sebep olabilmektedir. Örneğin aşırı kilolu bir bireyde insülin direnci rahatsızlığının oluşması çok daha kolay hale gelir. Fakat hastada insülin direnci olması kişinin daha zor kilo vermesine sebebiyet verir. Bu sebeple kilo insülin direncine ve insülin direnci de daha fazla kilo alımına yol açabilmektedir. Genellikle bel bölgesinde oluşan yağ öbekleri kolesterol ve insülin direncine sebebiyet vermektedir. 
• Hareketsizlik: Kişinin günlük yaşamında fiziksel aktiviteler yapmaması ve hareketsiz olması insülin direncine sebebiyet verebilmektedir. Kasların depoladığı glikozun yakılması için kişinin hareket etmesi ve egzersiz yapması bu glikozu enerjiye çevirmesi gerekir. Fakat hareketsiz bir bireyde bu enerji dışarıya atılamaz ve glikoz kaslarda depolanmaya devam eder. Bu sebeple döngü sağlanamaz. 
• D Vitamini Eksikliği: Vücutta D vitaminin eksik olması insülin direnci ve insülin toleransına yol açmaktadır. 
• Diyabet: Tip 2 diyabet yani şeker hastalığı vücutta insülin direnci oluşmasına sebebiyet veren durumlardan biri olarak bilinmektedir.

İnsülin Testi Referans Değerleri

İnsülin testi iki farklı şekilde sonuçlanabilir. Bunlardan biri tokluk insülin direnci iken diğeri ise açlık insülin direnci olarak bilinmektedir. Sonuçlar aşağıdaki gibi değerlendirilebilir;

• Tokluk şeker ölçümünün 200 ün üzerinde olması hastada insülin direnci olduğuna işaret etmektedir,
• Açlık insülin direncinin 2 ile 2,5 arasında çıkması pek çok laboratuvar tarafından sınırda normal olarak kabul edilmektedir,
• İnsülin direncinin 2,5’in üzerinde çıkması hastada insülin direnci olduğunu göstermektedir.

İnsülin Testi Sonrasında Dikkat Edilmesi Gerekenler

İnsülin testi ardından hastada insülin direnci saptanması durumunda direkt olarak tedaviye başlamakta fayda vardır. Hastanın beslenme düzeninin değişmesinin yanı sıra aynı zamanda ilaç tedavisi de alması gerekmektedir. Test sonrası tedavi esnasında aşağıdaki konulara dikkat edilmesi gerekmektedir;

• Sağlıklı beslenme,
• Glisemik indeksi yüksek olan besinlerden uzak durma,
• Düzenli egzersiz,
• Bol su tüketimi,
• Verilen ilaçların düzenli olarak kullanılması ve aksatılmaması,
• Düzenli olarak ölçümlere gidilmesi

Hastanın doktor tavsiyelerine uyması durumunda insülin direnci kontrol altında tutulabilir ve hasta kısa zamanda şikayetlerinden kurtulabilir. Özellikle uzun zamandır diyet yaparak kilo vermeyi başaramayan insülin direnci hastaları, test sonrası verilen ilaçlar sayesinde çok hızlı kilo vermektedirler.