İntraduktal Papillom
Duktus adı verilen süt kanallarında meydana gelen kanser olmayan ve siğile benzeyen oluşumlar olan Intraduktal Papillomun öncelikle ameliyatsız sonra ise cerrahi tedavileri mevcuttur
Intraduktal Papillom Nedir?
Memede süt gelmesini sağlayan kanallara duktus adı verilmektedir. Bu süt kanallarında meydana gelen kanser olmayan ve siğile benzeyen oluşumlar genelde süt kanallarının meme ucuna yakın kısmında ortaya çıkarken bazen de meme ucundan uzakta birden çok şekilde gözlenebilir.
Ortalama olarak 35 – 55 yaş aralığındaki kadınlarda ortaya çıkan ıntraduktal papillomlar iyi huylu tümörler olarak adlandırılabilir. Tek başına ortaya çıkan papillomların aksine papillomatozis adı verilen birden fazla papillomun bulunduğu durumlar meme kanseri riskini arttırabilmektedir.
Intraduktal Papillom Belirtileri Neler? (nasıl anlaşılır)
İntraduktal papillomların bazı özelliklerinin bilinmesi erkenden fark edilmesi acısından önemlidir.
- İntraduktal papillomlar, genelde meme ucuna yakın süt kanallarında meydana gelen et beni benzeri siğil şeklinde oluşumlardır. İntraduktal papillomlar genelde merkezi yerleşimli, pembemsi renkli, meydana geldiği bölgeye bir sap ile bağlı şekilde ortaya çıkar.
- Bazı hastalarda ıntraduktal papillomlar meme büyümesine neden olabilir.
- İntraduktal papillomlar meydana geldiği bölgede siğil benzeri yumrular oluşturduğu için ağrıya sebep olabilir.
- İntraduktal papillomlar meme başından genelde şeffaf ya da kanlı akıntıya neden olmakla birlikte bazı durumlarda yeşil, sarı ya da kahverengi meme başı akıntısına sebep olabilir.
Intraduktal Papillom Teşhisi
Belli bir yaşın üzerindeki her kadının meme hastalıkları riski için belli aralıklar ile yapması ve yaptırması gereken bazı rutin kontroller mevcuttur.
- Kendi kendine meme muayenesi (KKMM): Kendi kendine meme muayenesi, 20 yaşını geçmiş her kadının ayda 1 kere adet döneminden 4 – 5 gün sonra yapması gereken rutin bir kontroldür. Ayna karşısında memenin şekli, büyüklüğü ve meme başı incelendikten sonra sol meme kontrol edilecekse sol kol, sağ meme kontrol edilecekse sağ kol başın üzerine kaldırılır. Meme yuvarlak hareketler ile muayene edilir. Ele gelen kitle varlığı araştırılır. Koltuk altları da incelenerek şişlikler varsa incelenir.
- Yıllık doktor kontrolü: 20 – 40 yaş arası kadınlar 3 yılda 1, 40 yaş üzeri kadınlar ise yılda 1 şikayetleri olmasa da bir genel cerraha giderek muayene olmalıdır.
- Mamografi: X ışınları ile iki tabaka arasına sıkışan meme dokusunun incelenmesine yarayan görüntüleme yöntemi 40 – 50 yaş arası her kadın 2 yılda 1, 50 yaş üzerinde ise yılda 1 kere yapılmalıdır.
Memede ele gelen kitle, meme başından akıntı şikayetleri olan hastalar doktora başvurduğu zaman hasta öyküsü alınarak şikayetlerin ne kadar zamandır olduğu, ağrı mevcudiyeti sorgulanır. Meme kanserleri ailesel yatkınlığı oldukça ön planda olduğu için aile öyküsü alınması da önemlidir.
Daha sonra fizik muayene yapılarak papillomların tek mi yoksa çoklu mu olduğu, bulunduğu bölge, akıntının rengi incelenir.
Sonraki aşamada çeşitli meme dokusunun detaylı incelemesi için görüntüleme yöntemleri kullanılır.
- Mamografi: Meme iki tabaka arasına sıkıştırılarak memenin hareketinin engellenmesi ile görüntü kalitesini arttırılması, memenin kalınlığının azaltılarak daha az miktarda X ışını alınmasının sağlandığı ve düşük dozda X ışınıyla çekilen özel bir meme röntgen filmi mamografi ile papillomlar dâhil meme yapısı incelenir.
- Meme ultrasonografi (USG): Radyasyon içermeyen meme ultrasonu 45 yaş altında meme ile ilgili şikayetleri olan hastalarda öncelikli tercih edilir.
- Manyetik rezonans görüntüleme (MRG): radyo dalgaları kullanılarak yapılan görüntüleme yöntemi yumuşak dokuların görüntülenmesinde oldukça iyi olduğu için meme hastalıklarında tercih edilir.
- Galaktografi (Duktografi): Memedeki süt kanallarının içine radyoopak madde verilerek radyoopak maddenin süt kanalları içindeki yayılımı direkt grafi ile incelenir. Akıntılı olan meme başından cilde açılan ağzının bulunması gerektiği için uygulanması zor bir yöntemdir.
- Duktoskopi: Meme ucundan milimetrik endoskoplar yardımı ile süt kanalının içinin endoskobun ucundaki kamerayla görüntülenmesi yöntemidir. Süt kanallarının içindeki herhangi bir sorunun net olarak görüntülenmesini sağladığı için en doğru görüntüleme yöntemidir. Duktoskopi yardımı ile incelenmek üzere süt kanallarının içinden doku örneği alınabilir. Tanı amacı ile yapılan duktoskopi tedavi için de kullanılabilir.
- Fiberoptik duktoskopi: Meme ucuna acılan kanalların alet yardımı ile genişletilmesi sonrası mikroendoskop ile görüntülenmesi işlemidir. Bu şekilde kanalın görüntülenmesi, papillomların yerinin tespiti ve gerekirse doku alınarak incelenmesi sağlanır.
- Süt kanalı eksizyonu (duktus eksizyonu): Hem tanı hem tedavide etkili olabilen yöntemde hem meme başı akıntısının kesilmesi hem de dokunun incelenerek kesin tanının konulması sağlanır.
Intraduktal Papillom Tedavisi
İntraduktal papillomlar şeffaf ya da kanlı meme akıntısına, memede ağrıya sebep olduğu için tedavi edilmesi gerekir. Bu amaçla cerrahi yöntemler uygulanabilir. İntraduktal cerrahi olarak adlandırılan yöntemlerde hem meme başından akıntının kesilmesi hem de papillomun neden olduğu ağrının kontrol altına alınması sağlanır. Ancak öncelik duktoskopi ile ameliyatsız şekilde tedaviye verilmektedir.
- Duktoskopi: Meme ucundan ucunda kamera olan milimetrik endoskoplar ile girilerek ince bir sapla süt kanalı duvarına yapışık olan papillomların çıkarılması sağlanabilir. Bu sayede ameliyata gerek kalmadan intraduktal papillom tedavisi sağlanabilir.
- Süt kanalı eksizyonu (duktus eksizyonu): Genelde cerrahlar tarafından çok tercih edilen bir yöntem olan süt kanalı eksizyonu ile hem meme başı akıntısının tedavisi hem de çıkartılan süt kanalının incelenmesi ile kesin tanı konulması sağlanır. Meme başının kenarında areola adı verilen koyu kahverengi renkli bölgenin hemen yanından 2 – 3 cm' lik bir kesi açılarak süt kanalı ve içindeki papillom çıkarılır. Bu dokuların incelenmesi ile kesin tanı konulabilir.
Intraduktal Papillom Tedavi Edilmezse
Intraduktal papillom Genelde iyi huylu kitleler olarak bilinse de bazı durumlarda meme kanseri habercisi olabilir. Meme başına yakın süt kanallarında ortaya çıkan tek papillomlar genelde iyi huylu iken, meme başından uzakta ve birden çok ortaya çıkan papillomatozisler meme kanseri belirtisi olabilirler.
Iyi huylu, tek papillomlar olsa bile meme başı akıntısı ve meme ucundan kan gelmesi gibi belirtilere sebep olduğu için tedavi edilmelidir. Tedavisiz kalan meme ucuna yakın süt kanallarında ortaya çıkan tek papillomlar memede ağrıya ve kanlı akıntıya sebep olabileceği için tedavi edilmelidir. Birden fazla olan papillomatozisler ise meme kanseri habercisi olabileceği için incelenip tedaviye başlanması gerekir.
Intraduktal Papillom İlaçları
İntraduktal papillom memede ağrıya sebep olabilir. Bu sebeple analjezikler olarak bilinen ağrı kesici ilaçlar kullanılabilir.
Bu ilaçlar arasında:
- İbuprofen
- metil salisilat
- diklofenak sodyum
- Flurbiprofen
- Tiyokolşikozid
Sayılabilir.
Intraduktal Papillom Ameliyatı
İntraduktal papillomun cerrahi tedavisi intraduktal cerrahi adı verilen yöntemler ile yapılır. Genelde cerrahların en sık tercih ettiği yöntem olan süt kanalı eksizyonu ya da diğer adı ile duktus eksizyonunda areola adı verilen meme ucunun kahverengi bölgesinden açılan 2 – 3 cm' lik kesiden papillom meydana gelen süt kanalı ile birlikte papillom çıkarılır. Daha sonra kesi dikilerek kapatılır.
Intraduktal Papillom Ne İyi Gelir?
İntraduktal papillomun tek tedavi yöntemi intraduktal cerrahi uygulanması olup önemli olan rutin yapılması gereken kontrollerin atlanmayarak takip edilmesidir. Ayda 1 kendi kendine meme muayenesinin 20 yaşını geçen her kadında, 20 – 40 yaş arası her kadında 3 yılda 1, 40 yaş üzeri her kadında ise her yıl doktor muayenesi yapılması önemlidir.
Hamilelikte Intraduktal Papillom
Hamilelik dönemi kadınlarda hormonal değişikliklerin bol olduğu bir dönem olup meme dokusu da bu hormonal değişikliklerden en çok etkilenen bölgelerdendir. Hamilelik döneminde zaman zaman meme ucundan akıntı gelmesi ve memenin büyümesi hamilelik belirtileri sayılabildiği için ıntraduktal papillom tanısı gecikebilir. Özellikle birden fazla papillom varlığı meme kanseri habercisi olabileceği için bu gecikme kadınlar için riskli olabilir.
Her ne kadar anne adayları radyolojik görüntüleme yöntemlerinin bebeğe zarar vereceği düşüncesi ile bu teşhis yöntemlerine sıcak bakmasalar da tanı amaçlı kullanılan radyolojik görüntüleme yöntemlerinin yaydığı radyasyon miktarı bebeğe zarar verecek radyasyon dozunun oldukça altındadır ve bu sebeple meme ultrasonu, manyetik rezonans görüntüleme, mamografi, Galaktografi, duktoskopi gibi görüntüleme yöntemleri kullanılarak intraduktal papillom tanısı konulabilir.
Tedavi aşamasında hamile olmayan kadınlarda uygulanan ıntraduktal cerrahi yöntemlerinin kullanılmasında herhangi bir sakınca yoktur.
Bebeklerde ve Çocuklarda İntraduktal Papillom
Bebeklik ve çocukluk döneminde meydana gelen meme başı akıntıları genelde ıntraduktal papillom gibi iyi huylu hastalıkları akla getirir.
Bu dönemlerde en çok soliter (tek) intraduktal papillom görülür. Genelde 1 cm’ ‘den küçük, ana meme kanallarında meydana gelen papillomlar her zaman ele gelmezler. Tanıda meme ultrasonu, mamografi ve duktoskopi kullanılabilir. Tedavide çevre doku ile birlikte papillom eksizyonu (kesilerek çıkarılması) gerekir.
Multiple (çoklu) intraduktal papillomlar ise daha az görülmekle birlikte meme ucundan uzak bölgelerde ortaya çıktığı için belirti olarak meme başı akıntısından çok ele gelen kitle şikâyeti ile başvuru yapılır. Meme kanseri riski daha çok olduğu için bu kişilerde geniş lokal eksizyon yapılır ve yakın takiple izlenmelidir.
Juvenil papillomatozis ise; daha çok ailesinde meme kanseri öyküsü olan genç kızlarda görülür. Daha çok memede kitle şeklinde bulgu veren juvenil papillomatozis, meme başı akıntısına sebep olmaz. Geniş lokal eksizyon sonrası kanser riski sebebi ile hastalar yakın takibe alınır.
Intraduktal Papillom İçin Hangi Doktora Gidilmeli?
20 yaşı geçen her kadın ayda 1 kere kendi kendine meme muayenesi yapmalıdır. Bu esnada memede siğil benzeri oluşumlar tespit edilebilir. Ayrıca meme başından şeffaf ya da kanlı başta olmak üzere sarı, yeşil ya da kahverengi akıntılar geliyorsa, memede ağrı şikâyeti varsa genel cerrahi bölümünde genel cerrahi uzmanına muayene olunması önemlidir.