Kan Pıhtılaşması
Kan pıhtılaşması, damarlarda bir yaralanma olduğu zaman kanın dışarı akmasını engelleyen bir durumdur. Yayılmasını engellemek için tedavi yöntemleri mevcuttur.
Kan Pıhtılaşması Nedir?
Kan pıhtılaşması, bir kan damarı yaralanması sonrasında aşırı kanamayı önleyen hayati bir süreçtir. Kan pıhtısı damarda bir zedelenme veya yırtılma olduğu zaman kanın damar dışına akmasını önleyen bir durumdur. Vücudu kan kaybından korur. Damarda oluşan herhangi bir yaralanma veya yırtılma durumunda, kan içindeki trombositler (kan pulcukları) kanamayı durdurmak için bir tıkaç oluşturur. Kan, sıvıdan jel benzeri bir duruma dönüşür ve oluşan sızıntıları tıkayarak kan akışını korur.
Damarlarda görülen pıhtı oluşumu bazı durumlarda acil müdahale gerektirebilir. Bu pıhtılar dolaşım sisteminden geçebilir ve hayati bir organa kan akışını kısıtlayabilir. Bu tür kan pıhtıları çok ciddidir. Özellikle bacaklarınızda ise veya akciğerleriniz ve beyniniz gibi daha kritik konumlarda ise tıbbi yardım gerektirebilir.
Kan pıhtısı oluşumu ameliyattan sonra da oluşabilir. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), tüm kan pıhtılarının yüzde 50'sinin “hastanede yatış ve ameliyat sırasında veya hemen sonrasında” geliştiğini söylemektedir.
Doktorlar kan pıhtılarını vücutta oluştukları yere göre tanımlamaktadır.
Üç tür pıhtı vardır:
- Yüzeysel Tromboflebit: Cildin yüzeyine yakın bir damarda oluşan bir pıhtıdır.
- Derin Ven Trombozu (DVT): Vücudun derinliklerinde bir damarda oluşan bir pıhtıdır.
- Emboli: Vücudun bir bölümünden diğerine hareket eden bir pıhtıdır. Pulmoner emboli (PE), kan dolaşımı boyunca bir kan pıhtısı itildiğinde ve akciğerlere yerleştiğinde ortaya çıkan, göğüste tıkanmış bir damarda oluşan pıhtıdır. Derin Ven Trombozu (DVT) ve Pulmoner Emboli (PE) birbiriyle ilişkilidir ve bazen birlikte olabilir.
Kan Pıhtılaşması Belirtileri Nelerdir?
Kan pıhtıları vücudun çeşitli bölgelerinde olabilir ve vücudun neresinde meydana geldiğine bağlı olarak farklı semptomlar verir.
Uyuşukluk veya Yorgunluk
Bazen yorgunluk, yeterli uyku alamamanın bir belirtisi olabilir. Bununla birlikte, yaşamı tehdit edebilecek; ilaçların yan etkileri, kalp rahatsızlığı, kanser, kan pıhtısı gibi durumlarda olabilir. Sebep kan pıhtısı ise, kaslarınızda ve beyninizde yeterince oksijen alımının ve enerjinin azaldığı ve bu durumunda kan pıhtısının erken bir uyarı işareti olabileceğini göstermektedir. Her durumda, anormal bir yorgunluk hissettiğinizde doktorunuza başvurmakta fayda vardır.
Bacaklarda Varis, Kızarıklık ve Şişme
En sık bacaklarda meydana gelen varisli damarlar mavimsi mor veya kırmızı renktedir. Varisli damarlar bacağın yüzeyine yakındır. Damarlar genişlediğinde ve aşırı kanla dolduğunda ortaya çıkarlar. Bu fazla doldurma onları zayıflatır ve cildinizin yüzeyinin hemen altında görünmelerini sağlar. Varisli damarlara sahip olma tehlikesi, içinden akan kanın yavaş hareket etmesidir. Sonuç olarak, kan pıhtıları oluşur. Varisli damarlar, damarlar içindeki valflerin (kapakların) düzgün çalışmayı durdurması ve kanın kalbe doğru akmak yerine damardan geriye doğru akmasına izin verildiğinde ortaya çıkar.
Nefes Darlığı
İnsanlar çeşitli nedenlerle nefes darlığı yaşarlar. Bunlardan bazıları astım, zatürre, anemi, anksiyete, alerjik reaksiyon veya obeziteyi içerir. Bununla birlikte, nefes darlığı da kan pıhtısı olduğunuzu gösterebilir. Damarlarınızda bir kan pıhtısı oluştuğunda, kalbinizin içinde kaldığı ve hareket ettiği yerden uzaklaşabilir. Sonra ciğerlerinize geçer ve kanınızdaki oksijen miktarını azaltır. Bu nedenle, derhal tıbbi yardım alınması gerekir.
Solunum veya Diğer Göğüs Ağrıları ile Ağrı
Çoğu insan göğüs ağrısı hissettiğinde kalp krizi geçirebileceğini düşünür. Bununla birlikte, bir kan pıhtısının kalp sorununa neden olabileceği bilinen bir durum değildir. Bu nedenle, yaşayabileceğiniz göğüs ağrıları, kan pıhtısı olabileceğini gösterebilir. Terliyorsanız ve derin nefes almak acı verici ise, dikkat edilmelidir. Uzmanlar, pulmoner emboliye neden olan bir kan pıhtısının göğsünüzde keskin ağrılar hissettirdiğini söylüyor. Bununla birlikte, göğsünüzde bir ağırlık hissediyorsanız, bu muhtemelen bir kalp problemidir. Bu duyguların her ikisinin de yaşamınız için bir tehdit olabileceği unutulmamalıdır.
Ter ve Ateş
Pulmoner emboli yaşayanların yaklaşık yüzde 14'ü ateşle kasılır. Yapılan bir açıklama, kan pıhtısının varlığı iltihaplanmaya neden olur. Bir kan pıhtısından etkilenen dokular iltihaplandığında ısınırlar. Ayrıca, damarlarınızın içinde hareket eden oluşan kan pıhtıları ateşe neden olabilir.
Bayılma ve Baş Dönmesi
Doktorlar kan pıhtısı teşhisi konan hastaların uçak seyahati yapmasını engeller. Bacaklarınızda pıhtı oluşursa, bir havayolu uçuşunda gereken oturma süresi onu şiddetlendirir. Aslında, vücudunuzun diğer bölgelerine hareket etmesini tetikleyebilir. Ek olarak, uçuş sırasında hava basıncındaki değişiklik, kan pıhtılarını kalbinizde veya akciğerlerinizde bir tıkanıklık oluşturmasına neden olabilir. Bu, bayılma veya kronik baş dönmesine neden olabilir. Kan pıhtısı oluşumu kalbinize, akciğerlerinize, beyninize ve organlarınıza oksijen akışını bozar.
Hızlı Kalp Atışı
Yetişkinlerde, normal kalp atış hızı dakikada 60 ile 100 atım arasında olmalıdır. Bununla birlikte, ilaçlar, hava sıcaklığı, duygusal durum, kalıtım gibi diğer faktörler de normal kalp atış hızını hızlandırabilir. Nabzınızı ölçtüğünüz sırada ne yaptığınız önemlidir. Kalp atış hızı faktörlerinin aralığı çok çeşitlilik gösterdiğinden, kendi normalinizin nasıl görünmesi gerektiğinin daima farkında olmalısınız. Bir kan pıhtısı oluştuğunda, kesinlikle artmış bir kalp atış hızı yaşayabilirsiniz. Pıhtı ve zayıf oksijenlenme, vücudunuzun düzgün çalışmasını sağlamak için kalbinizi daha fazla çalışmaya zorlar.
Kalıcı Açıklanamayan Öksürük
Soğuk algınlığı veya alerjiler dışında öksürüğünüzde kan varsa, pulmoner emboli (akciğerlerde damarın tıkanması) yaşıyor olabilirsiniz. Bu nedenle, yardım için tıbbi bir servise gitmekte tereddüt etmemelisiniz. Daha önce de belirtildiği gibi, akciğerleriniz bir kan pıhtısının oluşması için en olası yerdir ve bu hayatınızı tehlikeye sokar.
Balgamda Kan Görülmesi
Vücut sıvılarınızdaki herhangi bir kandan endişelenmelisiniz. Daha önce tespit edemediğiniz daha önemli bir durumun işaretidir. Öksürdüğünüz zaman sizden çıkan balgamınızın rengi asla kanlı olmamalıdır. Kanlı balgam tehlikeli bir durum olabileceğini gösterir. Kan pıhtısı veya başka bir ciddi durumunuz olup olmadığını belirlemek için hemen doktorunuza başvurmanızda fayda vardır.
Vücutta farklı bölgelerde pıhtı oluştuğunda meydana gelen belirtiler aşağıdaki gibi özetlenebilir.
- Kol veya Bacak: Kol veya bacakta kramp gibi hissedilen ağrı, kol veya bacakta ani sıcaklık, şişme veya hassasiyet, kırmızı veya mavi cilt renk değişikliği.
- Akciğer: Ani nefes darlığı, mukus veya kan getiren öksürük, gittikçe kötüleşen ani, keskin göğüs ağrısı, hızlı veya düzensiz kalp atışı, ateş, aşırı terleme, sersemlik veya baş dönmesi.
- Beyin: Yüz, kol veya bacaklarda uyuşma veya güçsüzlük, konuşma veya başkalarını anlamada zorluk, bir veya her iki gözde görme kaybı, yürüme zorluğu, denge kaybı veya koordinasyon, ani ve şiddetli baş ağrısı, karışıklık, baş dönmesi, konuşma güçlüğü gibi bilişsel değişiklikler.
- Kalp: Göğüste veya üst vücutta ağrı veya ağırlık, nefes darlığı, terlemek, mide bulantısı, baş dönmesi.
- Karın: Şiddetli karın ağrısı, kusma, ishal.
- Böbrek: Belirtiler nadirdir, ancak şunları içerebilir: üst karın, sırt ve yanlarda ağrı ve hassasiyet, idrarda kan, azalmış idrar çıkışı, ateş, mide bulantısı, kusma.
Kan Pıhtılaşması Nedenleri Nelerdir?
Kan pıhtılarının vücutta çok çeşitli nedenleri olabilir.
Gebelik
Hamilelik, kan pıhtıları da dahil olmak üzere birçok riskle birlikte gelen bir durumdur. Ek ağırlık, bacaklarınızdaki ve pelvik bölgedeki kan damarlarını sıkıştıran pelvisinize baskı yapar. Hamilelik ayrıca östrojen hormonu artışı nedeniyle kanınızın daha hızlı pıhtılaşmasına neden olur. Östrojendeki bu artış, doğum ve doğum sırasında faydalı bir durumdur. Ancak hamilelik sırasında ve sonrasında tehlikeli kan pıhtılarının oluşmasına neden olabilir. Bu risk seviyesi çoğu gebe kadında nispeten düşüktür, ancak kan pıhtıları için diğer risk faktörleri mevcut olduğunda artabilir.
Hava Yolculuğu
Kan pıhtıları uzun süre hareketsiz kaldığında ortaya çıkabilir, uçak yolculuğu tehlikeli durumlardan biridir. Uçaklar, yolcuların ayakta durmadan veya dolaşmadan uzun süre oturmasını gerektirir. Bu hareket eksikliğine ek olarak, hava yolculuğu su kaybının yaygın bir nedenidir ve bu da kanın pıhtılaşma riskini artırır.
Oral Kontrasepsiyon
Artan östrojen hormonu kan pıhtıları için en büyük risk faktörleri arasındadır. Doğum kontrol hapları olarak da bilinen oral kontraseptifler, pıhtılaşma riskini artıran östrojen ve diğer hormonları içerir. Bu risk, sigara içenler için, doğum kontrol haplarının düzenli kullanıcıları ve ailede kan pıhtılaşma sorunları olanlara göre çok daha yüksektir.
Dehidratasyon (Su Kaybı)
Vücudunuz susuz kaldığında kan pıhtısı riski artar. Çoğu zaman, çok fazla enerji uyguladığınızda, yeterince sıvı içmediğinizde veya ısıya maruz kaldığınızda dehidratasyon gerçekleşir. Susuz kaldığınızda, kan damarlarınız daralır ve kanınızın kendisi kalınlaşır. Bunun olumsuz bir etkisi olabilir ve bir kan pıhtısı oluşturma potansiyeli artar.
Kanser ve Kanser Tedavileri
Kanser hastalarında, özellikle tedavi sırasında, ortalama bir kişiden daha fazla kan pıhtısı oluşması olabilir. Hem kanser hem de tedavileri, hastalar için tehlikeli olabilecek kanın pıhtılaşma yeteneğini artırabilir. Ayrıca, kanser hastalarının kemoterapi tedavileri sırasında veya yatak istirahatinde olduğu gibi uzun süre hareketsiz olma olasılığı vardır. Risk faktörlerinin bu kombinasyonu kan pıhtılarının oluşma olasılığını artırabilir.
Obezite
Kan pıhtıları obez insanlar için daha büyük bir risktir. Obez olan bireyler, kan akışını yavaşlatan ve damarlara daha fazla baskı uygulayan ekstra yağ taşırlar. Obezite ayrıca kan pıhtıları için başka bir risk faktörü olan inaktif bir yaşam tarzından kaynaklanır. Son olarak, diyabetli kişilerde kan pıhtıları olma olasılığı daha yüksektir ve obezite diyabetin önde gelen nedenlerinden biridir.
Varisli Damarlar
Varisli damarlar bacağın yüzeyine yakındır. Bununla birlikte, yüzeysel bir damarda kan pıhtısı riskini de artırabilirler. Varisli damarlar, damarlar içindeki valflerin (kapakların) düzgün çalışmayı durdurması ve kanın kalbe doğru akmak yerine damardan geriye doğru akmasına izin verildiğinde ortaya çıkar.
Sigara İçmek
Sigara içmek kan pıhtılarının nedenlerinden biridir. Sigara içen kişilerin sigara içmeyenlere göre kan pıhtısı alma olasılığı daha yüksektir. Bu özellikle hamilelik, oral kontraseptif kullanımı veya ailenin pıhtılaşma sorunları öyküsü gibi başka bir risk faktörüne sahip olanlar için geçerlidir. Zamanla, sigara içmek kan damarlarınıza zarar verir. Bu, diğer kalp problemleriyle birlikte kan pıhtılarına yol açabilir.
Düzensiz Kalp Atışı
Kalp atışınız düzensizse, kan pıhtısı riski daha yüksek olabilir. Düzensiz bir kalp atışı ile, kan düzenli bir kalp atışı olan biri kadar verimli bir şekilde pompalanmaz. Sonuç olarak, kan pıhtılaşma mekanizmalarını tetiklenmesi yavaşlayabilir. Bu özellikle kan pıhtılarının tehlikeli bir nedenidir. Çünkü kalpte oluşan pıhtılar doğrudan beyne akma ve felce neden olma riski altındadır. Düzensiz kalp atışınızı ciddiye almak ve kan pıhtılarını önleyici tedavinin gerekli olup olmadığı konusunda doktorunuza danışmak önemlidir.
Ameliyatlar
Ameliyat geçiren hastalar kan pıhtılaşması riski altındadır. Ameliyat sırasında vücudunuzdaki kan akışı yavaşlar, bu da pıhtılaşmayı daha olası hale getirebilir. Ek olarak, ameliyat sırasında ortaya çıkan yabancı maddelerle temas ettiğinde kan kalınlaşır. Bu iki faktörün kombinasyonu, derin damarlarda özellikle tehlikeli olan kan pıhtılarına yol açabilir. İyileşme sırasında, ameliyat olan hastalar kan pıhtılaşma olasılığını azaltmak için vücutlarını düzenli olarak hareket ettirmeye çalışmalıdır.
Kan Pıhtılaşması Teşhisi
Tanı, tipik olarak kişinin semptomlar yaşadığı bölgenin fiziksel muayenesi ile başlar.
Bir doktor hastayı incelerken, belirtilerin ortaya ne zaman çıktığını, daha önce böyle bir durum yaşayıp yaşamadığı gibi sorularla tıbbı geçmişiyle ilgili bilgiler alır.
Doktor kan pıhtısı olduğundan şüphelenirse, teşhis için bir takım testler isteyebilir.
- Ultrason: Bir doktor bu testi diz ve bacak bölgesini incelemek ve pıhtılaşma belirtilerini kontrol etmek için kullanabilir. Ultrason, damarların iç kısmının görüntülerini oluşturmak için yüksek frekanslı ses dalgaları kullanır.
- CT taraması: Bu test vücudun içinin fotoğraflarını çeker. Bir doktor bacaklardaki kan pıhtılarını kontrol etmek için görüntüleri kullanabilir.
- MRI taraması: Kalp pili ameliyatı sonrasında veya herhangi bir durumdan sonra doktor kişiyi pıhtı belirtileri açısından izler.
- D-dimer: Bu testi yapan bir doktor, kan pıhtılarının kan dolaşımına bıraktığı bir protein türü olan D-dimer seviyelerini kontrol etmek için kişiden bir kan örneği alacaktır. Kandaki yüksek D-dimer seviyeleri bir pıhtıya işaret edebilir.
Kan Pıhtılaşması Tedavisi
Tedavi doktorun bir tedavi planı yapmasıyla başlar.
Çoğu tedavi planında hedefler:
- Pıhtı büyümesini durdurmak
- Pıhtıyı vücudun diğer bölgelerine hareket etmesini önlemek
- Ağrı ve şişme gibi semptomları hafifletmek,
Koldaki bir kan pıhtısını tedavi etmek için tipik yöntemler şunlardır:
- Şişme ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olma
- Kan incelticiler
- Kalbe kan akışını artırmak için dereceli sıkıştırma kolu kılıfı
Bir pıhtı bu tedavilere cevap vermediğinde, doktor pıhtıların çıkarılmasını önerebilir. Küçük bir cerrahi prosedür kullanarak pıhtıyı çıkarabilir veya dağıtmak için ilaç verebilirler.
Antikoagülanlar
Kan pıhtısı çeken hastalar için bilinen birçok tedavi vardır. Doktorlar arasında en yaygın olanlardan biri, kan inceltici ilaçlar olarak da bilinen antikoagülanları reçete etmektir. Böylece, kan pıhtısının büyümesini durdurabilir ve vücudun diğer bölgelerinde de pıhtılaşmayı önleyebilirler. En önemlisi, kan pıhtısının çözünmesine yardımcı olarak kanın etkili bir şekilde akmasına izin verebilirler.
Bir kişi başlangıçta 5 ila 21 gün boyunca günde bir veya iki kez oral antikoagülan alacaktır. Doktorlar ayrıca bir kişinin gelecekteki kan pıhtılarını önlemek için bu ilaçları uzun vadede almasını önerebilir. Tedavi 6 ay veya daha uzun sürebilir.
Antikoagülanlar kanamayı içerebilecek yan etkilere neden olabilir. Bu ilaçları alırken yan etkiler veya başka problemler yaşayan insanlar doktorlarıyla konuşmalıdır.
Vena Kava Filtresi
Doktorlar, antikoagülan ilaçları alamayan ve akciğerlere hareket eden kan pıhtısı riski yüksek olan insanlar için bir vena kava filtresi önerebilir.
Vena kava filtresi, koni şeklindeki bir cihazdır. Bir cerrah bu filtreyi bir kişinin alt vena kavasına yerleştirir, bu da alt vücuttan kalbe kan taşıyan büyük bir damardır. Filtre kan pıhtılarını yakalar ve akciğerlere gitmelerini önler, bu da pıhtı atma riskini azaltır.
Trombolitik Tedavi
Bir kişinin çok büyük bir kan pıhtısı varsa veya antikoagülan ilaçlar etkili bir şekilde çalışmıyorsa trombolitik tedavi gerekebilir.
Bu tip tedavi, kan pıhtısını çözmek için ilaç almayı veya çıkarmak için ameliyat geçirmeyi içerir. Doktorlar genellikle ciddi kan pıhtıları için trombolitik tedavi önermektedir.
Varis Çorapları
Kompresyon çorapları, bacaklardaki kan akışını iyileştirmeye yardımcı olabilecek özel bir tasarıma sahip elastik çoraplardır.
Doktorlar genellikle, daha önce bir kan pıhtısı yaşayan veya mevcut pıhtıyı tedavi etmek yerine daha yüksek bir riski olan kişiler için kompresyon çorapları önermektedir.
Kan Pıhtılaşmasına Ne İyi Gelir?
- E vitamini açısından zengin yiyecekler yiyin: E vitamini doğal bir kan incelticidir. E vitamini alımınızı arttırmak, doğal olarak kan pıhtılarının önlenmesine veya tedavisine yardımcı olabilir. E vitamini kapsül formunda alabilirsiniz. Bununla birlikte, doğal olarak içeren yiyecekleri yemek de etkilidir. Bu yiyeceklerden bazıları şunlardır: badem, brokoli, avokado, domates, kivi. E vitamini trombozun önlenmesinde ve tedavisinde yardımcı olsa da, asla doktor tavsiyesinin yerini alamaz.
- Doğal takviyeler ve uçucu yağlar: Bazı takviyeler ve yağlar kan inceltici özelliklere sahiptir. Bu ürünler doğal olmasına rağmen, kullanımlarını doktorunuzla görüşmek akıllıca olacaktır. Bu ürünler ve diğer ilaçlar arasında etkileşimler olabilir. Bu ürünlerin yağları, kapsülleri, damlaları ve diğer formları genellikle eczanelerden ulaşabilirsiniz.
- Masaj terapisi: Masaj terapisi kan pıhtılarının semptomlarını iyileştirebilir. Tabii ki, çeşitli masaj türleri vardır ve hepsi rahatlama sağlamaz. Bununla birlikte, derin doku masajı, bir hasta kan pıhtısı çektiğinde çok önemli olan dolaşımı düzeltmek için yardımcı olabilir.
- Kilo vermek: Kan pıhtılarını tedavi etmenin en iyi yolu, vücudunuzu oluşabilecek durumlarda almamaktır. Tabi ki, ameliyattan sonra gelişebilirler, ancak genellikle yaşam tarzı seçimlerimiz bizi kan pıhtılarına daha eğilimli yapabilir. Obezite, bazı durumlarda kan pıhtılarının doğrudan bir nedenidir. Vücudun bazı bölgelerinde, özellikle bacaklarda çok fazla ağırlık olduğunda, damarlara zarar verebilir. Bu olduğunda, kan pıhtılarının oluşması için mükemmel koşulu sunar.
- Egzersiz: Bir egzersiz rutinine başlamak, kan pıhtılarına yol açabilen obezite ile savaşmanın en iyi yoludur. Kilo kaybı neredeyse her zaman bir savaştır. Bir sabah uyanıp hafta sonuna kadar on kilo daha hafif olacağımızı beyan etmemiz güzel olurdu, değil mi? Ancak, bundan biraz daha fazla özveri gerektirir. İlk olarak, hangi egzersiz türünde daha rahat olduğunuza karar verin. Bazı insanlar spor salonuna gitme motivasyonunun, fitness hedeflerine ulaşmalarına yardımcı olduğunu bulur. Ancak, diğerleri için, spor salonu programlarına uymuyor, bu nedenle evde egzersiz yapmak daha iyi bir seçenektir.
- Diyetinizi değiştirin: Yeni aktif yaşam tarzınıza başlarken, diyetinizde de bazı değişiklikler yapmak isteyebilirsiniz. Daha sağlıklı, daha düşük kalorili bir diyet yemeye ek olarak, diyetinizdeki K vitamini seviyelerinin farkında olun. K vitamini, bazı kan inceltici ilaçlara müdahale edebilir. Bu, brokoli veya ıspanak gibi yapraklı sebzelere dikkat etmeyi içerir. Herkesin vücudu farklı olduğu için doktorunuzla konuşmalı veya hatta bir beslenme uzmanıyla görüşmelisiniz.
- Çok uzun oturmayın: Eğer bir kan pıhtısı varsa, yapabileceğiniz en kötü şeylerden biri bir saatten fazla oturmak veya ayakta durmaktır. Bir masa başı işi çalıştırıyorsanız veya bütün gün ayaklarınızdaysa, bu imkansız gibi görünebilir. Bir masa başı işinde çalışıyorsanız, bir telefon geldiğinde veya masanızı ziyaret eden biri olduğunda ayakta durun. Ayağınızdaysa, saatte en az bir kez iki veya üç dakika oturun.
- Sigarayı bırakmak
- Kompresyon çorapları giymek
- Susuz kalmamak için bol su içmek
Kan Pıhtılaşması İlaçları
Antikoagülan ilaçlar, kanın pıhtılaşma yeteneğini azalttığı için ek pıhtıları önlemeye yardımcı olur. Yine trombolitikler de damar çeperine yerleşen pıhtının çözünmesine yardımcı olurlar.
Doktorunuz sizinle bu ilaçların yararları ve riskleri hakkında konuşacaktır. Bu bilgiler, teşhisinizle birlikte, alacağınız ilaç türünü, ne kadar süre ile almanız gerektiğini ve ihtiyacınız olan takip izleme türünü belirlemenize yardımcı olacaktır.
Herhangi bir ilaçta olduğu gibi, doktorunuzun talimatlarına göre nasıl ve ne zaman alınacağını bilmek önemlidir. Doktorunuzun vermiş olduğu kan testlerinin sık sık yapılması da önemlidir.
Regl Döneminde Kan Pıhtılaşması
Regl döneminde kan pıhtıları normal olabilir. Kanamanın miktarı, uzunluğu ve sıklığı aydan aya ve kadından kadına değişir.
Bununla birlikte, büyük kan pıhtıları bir şeyin yanlış olduğunun bir işareti olabilir. Dönemleriniz normalden daha ağır görünüyorsa, örneğin, birkaç saat boyunca her saatte bir ped veya tamponla ıslatmak veya çok büyük kan pıhtıları oluyorsa doktorunuza danışın.
Doktorunuz ağır dönemlerinize neden olan altta yatan bir sorun olup olmadığını belirleyebilir. Doktorunuz anemiyi kontrol etmek, zayıf veya yorgun hissetmenize neden olabilecek bir durumu belirlemek için bir kan testi isteyebilir. Doktorunuz ayrıca pelvisinizin bir ultrasonunu isteyebilir. Bazen doktorlar ağır kanamayı düzenlemeye yardımcı olmak için hormonal ilaçlar reçete edebilir.
Gebelikte Kan Pıhtılaşması
Hamileyseniz veya henüz bir bebeğiniz varsa, kan pıhtısı geliştirme riski daha yüksektir.
Hamile kadınlarda kan pıhtıları bacakların derin damarlarında veya pelvik bölgede oluşma eğilimindedir. Bu durum derin ven trombozu (DVT) olarak bilinir. Pulmoner emboli (PE), bir DVT oluştuğunda ve akciğerlerin kan damarlarına gittiğinde ortaya çıkan hayatı tehdit eden bir olaydır.
Toplu olarak venöz tromboembolizm olarak bilinen DVT ve PE oldukça önlenebilir bir durumdur.
Kan pıhtıları da bebeğiniz için potansiyel olarak tehlikelidir. Plasenta içinde kan pıhtıları oluşabilir, kan akışını kesebilir ve bebeğinize zarar verebilir.
Önceki kan pıhtıları, kan pıhtılarına genetik yatkınlık, obezite, uzun süreli hareketsizlik (örn: yatak istirahati, uzun mesafe seyahati), çoklu doğum, anne yaşın yüksek olması, diğer tıbbi hastalıklar (ör: kanser, enfeksiyon)
Kan Pıhtılaşması için Hangi Doktora Gidilir?
Bir kan pıhtılaşması belirtileri yaşayan insanlar, özellikle ailede kan pıhtılaşma bozuklukları öyküsü varsa, bir doktorla acil bir randevu almalıdır. Özellikle derin damarlarda pıhtı oluşumu yaşayan hastaların tedavisi başka komplikasyonları önleyebilir. Belirtilerden birkaçını gösteren hastaların öncelikli olarak Dahiliye (İç Hastalıkları) ve Hematoloji (Kan Hastalıkları) polikliniklerine başvurmaları önerilir.
Kan pıhtılaşması ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Kan Pıhtılaşması Testleri Nerde, Nasıl, Ne Zaman Yapılır?
- Kanama bozukluğunuz olduğundan şüpheleniyorsanız. Örneğin, yaralanmalardan sonra çok fazla kanarsanız veya kolayca çürüyorsanız, kan pıhtılaşma faktörlerinin yapımını etkileyebilecek bazı karaciğer hastalıklarınız varsa.
- Ameliyattan önce, bazı durumlarda, bir operasyon sırasında kanama problemleri riskinizi değerlendirmek için.
- Belirgin bir sebep olmadan bir kan damarı içinde kan pıhtısı geliştirirseniz.
- Antikoagülan ilaçlar kullanıyorsanız (doğru dozu alıp almadığınızı kontrol etmek için).
Bir dizi farklı test vardır; Seçilenler koşullara ve şüpheli soruna bağlıdır. Bunlar aşağıdakileri içerir:
Kan Sayımı
Tam kan sayımı, mililitre kan başına kırmızı hücre, beyaz hücre ve trombosit sayısını sayabilen rutin bir kan testidir. Düşük trombosit seviyesini tespit edecektir.
Kanama Süresi
Bu testte kulak memenizde veya ön kolunuzda küçük bir kesim yapılır ve kanamanın durması için geçen süre ölçülür. Normalde 3-8 dakikadır.
Genel Kan Pıhtılaşma Testleri
Kan örneği, kanın pıhtılaşmasını önleyen kimyasal içeren bir tüpe alınır. Daha sonra laboratuvarda analiz edilir. Yapılabilecek birkaç test vardır. Örneğin, 'protrombin zamanı' (PT) ve 'aktifleştirilmiş kısmi tromboplastin zamanı' (APTT) yaygın olarak yapılır Amaç, hangi pıhtılaşma faktörü veya faktörlerinin düşük veya eksik olduğunu belirlemektir.
Antikoagülanların İzlenmesi
Antikoagülanlar (kan pıhtısı oluşma olasılığını azaltan ilaçlar) adı verilen bazı ilaçlar alırsanız, dikkatli bir şekilde izlemeniz gerekir. Çok fazla ilaç kanama sorunlarına neden olabilir. Çok az ilaç kullanımı pıhtı oluşma şansını artırabilir.
Spesifik Kan Pıhtılaşma Faktörleri
Kandaki çeşitli pıhtılaşma faktörlerinin (ve pıhtılaşma önleyici faktörlerin) miktarı çeşitli tekniklerle ölçülebilir. Örneğin, faktör VIII'in miktarı bir kan örneğinde ölçülebilir. (Hemofili A hastalarında seviye çok düşüktür veya yoktur.)
Trombosit Agregasyon (Kümeleşme) Testi
Bu, agregasyonu (kümeleşmeyi) uyaran bir kimyasal ilave edildikten sonra trombositlerin topaklanma hızını ve toplanma derecesini ölçer. Trombositlerin işlevini test eder.
Diğer Testler
Vitamin eksiklikleri, lösemi, karaciğer bozuklukları veya enfeksiyonlar gibi çeşitli durumlar pıhtılaşmayı etkileyebilir. Bu nedenle, bazı durumlarda anormal seviyelerde trombosit veya pıhtılaşma faktörlerinin nedenini bulmak için başka testler gerekebilir.
Kan Pıhtılaşması Gebeliğe Engel Mi ?
Hamilelikte kan pıhtılaşması yaşanması olabilir bu durum gebeliğe engel değildir ancak anne ve bebek açısından riskler taşımaktadır. Son zamanlarda yapılan bir araştırma, hamile olan kadınların ve son 3 ay içinde doğum yapan kadınların “ciddi kan pıhtısı problemleri” olma olasılığının dört kat daha fazla olduğunu göstermiştir. Tüp bebeklerin normal gebeliklerden daha fazla kan pıhtılarına neden olduğu bulunmuştur.
Hamilelikte Kan Pıhtılaşması Ne Zaman Başlar?
Hamilelik, pelvisinizdeki ve bacaklarınızdaki damarlardaki basıncı arttırır. Kalıtsal pıhtılaşma bozukluğu olan kadınlar özellikle risk altındadır. Hamilelikten kan pıhtılaşması riski, bebeğinizi aldıktan sonra altı haftaya kadar devam edebilir.
Kan Pıhtılaşması Genetik Mi?
Kan pıhtılaşma bozukluğu genetik bir hastalıktır. Hemofili olarak adlandırılmaktadır. Hemofili, bir kişinin kanındaki pıhtılaşma faktörlerinin eksikliğinden veya kusurlu olmasından kaynaklanan genetik bir durumdur. Hemofili hastaları diğer insanlardan daha uzun veya daha fazla kanar. Hemofili sıklıkla ebeveynlerden çocuklarına geçer, ancak Ulusal Hemofili Vakfı vakaların yaklaşık üçte birinin kendiliğinden geliştiğini tahmin etmektedir.
Kan Pıhtılaşması Adet Düzensizliği Yapar Mı?
Adet kanının kalın bir parçasını görmek şaşırtıcı olabilir, ancak çoğu durumda kan pıhtıları regl döneminin doğal bir parçasıdır. Genellikle bir problem olduğu anlamına gelmez, ancak bazen bir sağlık durumunun işareti olabilir.
Kan pıhtıları vücudun savunma mekanizmasının doğal bir parçasıdır. Adet pıhtısının kalın, jöle benzeri dokusu, çok fazla kanın kaçmasını önlemeye yardımcı olur.
Regl döneminde oluşan pıhtılar genellikle akış ağır olduğunda ortaya çıkar. Adetin ilk 2 günü boyunca daha yaygındırlar.
Pıhtılar parlak renkli veya daha koyu, daha koyu kırmızı olabilir. Daha büyük pıhtılar siyah görünebilir. Bu dönemde kan dönemin sonuna doğru daha koyu ve daha kahverengi görünmeye başlar.
Adet döneminde gecikme yaşanması pıhtı oluşumuna neden olabilir. Regl döneminiz geciktiyse kanama olduğu zaman pıhtı oluşumu meydana gelebilir.