Kardiyoversiyon, kalbin anormal ritmini (aritmi) düzeltmek için uygulanan bir tedavi yöntemidir. Özellikle atrial fibrilasyon, atrial flutter veya ventriküler taşikardi gibi ritim bozukluklarında kullanılır. Bu işlem, kalbi normal sinüs ritmine döndürmeyi amaçlar ve genellikle acil durumlarda veya ilaç tedavisinin yetersiz kaldığı vakalarda tercih edilir.
Kardiyoversiyon Türleri
Kardiyoversiyon, elektriksel ve farmakolojik (ilaçlı) olmak üzere iki şekilde uygulanır:
- Elektriksel Kardiyoversiyon: Kalbe dışarıdan kontrollü bir elektrik şoku verilir. Bu şok, kalpteki kaotik elektriksel aktiviteyi durdurarak normal ritmin geri dönmesini sağlar.
- Farmakolojik Kardiyoversiyon: Anti-aritmik ilaçlar (örneğin Amiodaron, Flekainid) damar yoluyla verilerek kalp ritmi düzeltilmeye çalışılır.
Hangi Durumlarda Kardiyoversiyon Gerekir?
- Atrial fibrilasyon veya atrial flutter nedeniyle kalbin pompalama fonksiyonunun bozulması
- Hızlı kalp atışına bağlı nefes darlığı, göğüs ağrısı veya bayılma gibi semptomlar
- İlaç tedavisine yanıt alınamayan aritmi vakaları
- Acil müdahale gerektiren ventriküler taşikardi
İşlem Öncesi Hazırlık Süreci
Kardiyoversiyon öncesinde hasta detaylı bir değerlendirmeden geçirilir:
- EKG ve Ekokardiyografi: Kalp ritmi ve yapısal anomaliler incelenir.
- Kan Tahlilleri: Kan sulandırıcı ilaç kullanan hastalarda INR değeri kontrol edilir.
- Antikoagülasyon: Atrial fibrilasyonlu hastalarda işlem öncesi 3-4 hafta boyunca kan sulandırıcı kullanımı zorunludur (tromboemboli riskini azaltmak için).
Elektriksel Kardiyoversiyon Nasıl Uygulanır?
- Hasta, elektrotların yerleştirileceği göğüs bölgesi açılacak şekilde hazırlanır.
- Damar yolu açılarak sedasyon (hafif anestezi) uygulanır; hasta işlem sırasında ağrı hissetmez.
- Göğüs üzerine yerleştirilen pedlere belirli bir enerji düzeyinde (genellikle 100-200 joule) şok verilir.
- Kalp ritmi monitörden takip edilir ve gerektiğinde ek şoklar uygulanır.
Riskler ve Komplikasyonlar
- Tromboemboli: Özellikle atrial fibrilasyonlu hastalarda kan pıhtısı atma riski.
- Cilt Yanıkları: Elektrot bölgesinde hafif kızarıklık veya yanık.
- Ritim Bozukluğunun Tekrarlaması: İşlem sonrası %20-30 hastada aritmi nüks edebilir.
- Sedasyona Bağlı Yan Etkiler: Bulantı veya geçici bilinç bulanıklığı.
İşlem Sonrası İyileşme ve Takip
Hastalar genellikle aynı gün taburcu edilir. İlk 24 saat dinlenmek ve ağır fiziksel aktiviteden kaçınmak önerilir. Kan sulandırıcı ilaçlar, en az 4 hafta daha kullanılmaya devam eder. Ritim takibi için düzenli EKG kontrolleri yapılır.
Kardiyoversiyon ile İlgili Sık Sorulan Sorular
- Elektriksel kardiyoversiyon ağrılı mıdır? Sedasyon sayesinde hasta işlem sırasında ağrı hissetmez.
- Kaç kez kardiyoversiyon yapılabilir? Tekrarlayan şoklar gerekebilir, ancak sıklık arttıkça etkinlik azalabilir.
- Kalp pili olanlarda uygulanabilir mi? Evet, ancak işlem öncesi pil ayarları kontrol edilmelidir.
Yaşam Tarzı Önerileri
- Tuz alımını kısıtlayarak kan basıncını kontrol altında tutmak.
- Alkol ve kafein tüketimini sınırlamak (aritmi tetikleyebilir).
- Düzenli kardiyo egzersizleriyle kalp sağlığını desteklemek.