Karın Kası Yırtılması

Karın Kası Yırtılması Nedir?

Karın kası yırtılması; karında bulunan kas yapılarının herhangi bir nedenle zedelenip, kas liflerine ayrılması veya bu liflerin birbirinden ayrılarak kopması durumudur. 

Karın kasları; sternum (iman tahtası) kemiğinin ucundan başlayıp leğen kemiğinin ön bölgesinde sonlanan rektus abdominis kasları ve her iki yanda bu kaslara tutunan eksternal (dış) oblik, internal (iç) oblik ve transvers (yan) oblik kaslardan oluşur. Bu kaslar birbirine çok kuvvetli bağ dokusu yapılarıyla bağlıdır. Bu bağ dokusu yapısında ya da kasın kendisinde gelişen herhangi bir travma durumunda; kası saran bağ dokusu veya kasın kendisi zedelenebilir. Bu durumda kas liflerine ayrılabilir, bu lifler kopup karın kası yırtılmasına sebep olabilir. 

Karın kası yırtılması toplumda çoğunlukla; uzun süre egzersiz yapmayan erkeklerde ısınma hareketlerini gerçekleştirmeden yapılan ağır egzersizler sonucu gelişir. 

Karın Kası Yırtılması Belirtileri Nelerdir?

Karın kası yırtılması durumunda belirtiler; kasın yırtılmasına bağlı o bölgede gelişen semptomlar ve karın duvarında gelişen hasara bağlı ortaya çıkar. Karın kası yırtıklarında en sık görülen belirtiler;

• Karın Ağrısı: Karın ağrısı; karın kası yırtılması yaşayan hastalarda en sık görülen şikayetlerin başında gelir. Karın kaslarında gelişen travma; o bölgeden bazı kimyasal maddelerin salınmasına ve ağrı oluşmasına neden olur. Ağrı kişiyi uyarıcı etki yaratır ve hastayı hastaneye gitmeye zorlar.
• Karında Şişlik: Karın kası yırtılmasında karın ağrısına yol açan kimyasal maddeler kişide aynı zamanda yırtık oluşan bölgede şişlik gelişimine de neden olur. Bu durum hastanın karnında şişlik gelişmesine, şişliğin hastanın yaşam kalitesini düşürmesine neden olur.
• Karında Morluk Oluşumu: Karın kası yırtılmasında kası besleyen küçük çaplı damarlarda da zedelenme gelişir. Zedelenen bu damarlar cilt altına doğru kanar. Bu kanama dışarıdan morluk oluşumu şeklinde hastaya yansır.
• Kas Krampları: Karın kası yırtıklarında kası uyaran sinir uçları da zarar görebilir. Bu durum karın kasının çalışma prensibini bozar. Kas kendiliğinden kasılma hareketleri gösterir. Bu durum kas krampı olarak yorumlanır. Kramp anında hastada ağrı ve acı gözlemlenir.
• Kası Germe Durumunda Ağrı Oluşumu: Karın kası yırtılmasında bazen hasta kasının yırtıldığını ya da zedelendiğini fark etmez. Bu durumda hasta sadece kasını gerdirdiği durumlarda ağrı gelişimine rastlanır.
• Egzersiz Sonrası Gelişen Ağrı: Özellikle karın kaslarını yoracak şekilde yapılan karın egzersizlerinde var olan kas yırtığı hastada ağrı gelişimine neden olur.
• Karında Ele Gelen Kitle: Karın kası yırtılmasında bazen kasın kendisinde veya kılıfında çok derin yırtıklar oluşabilir. Bu durum hastada iç organların(özellikle de bağırsakların) dışarıya doğru hareket edip fıtıklaşmasına neden olabilir. Fıtıklaşan organlar hastada ele gelen kitle şeklinde gözlemlenir. 

Karın Kası Yırtılması Nedenleri Nelerdir?

Pek çok hastalık ve travma hastada karın kasında ve kas kılıfında zedelenmeye neden olabilir. Hastada zedelenmeye yol açan etkenin bilinmesi o etkenden uzak durulmasına ve tedavinin de buna göre şekillendirilmesine olanak sağlar. Karın kası yırtılmasına en sık yol açan etkenler şöyle sıralanabilir:

• Isınma Hareketleri Yapılmadan Gerçekleştirilen Egzersizler: Karın kası yırtılmalarının en sık rastlanan nedeni ısınma hareketleri yapılmadan gerçekleştirilen ağır egzersizlerdir. Bu egzersizler kişinin kaslarında ani gerilme sonucu yırtık oluşmasına neden olur.
• Travmalar: Travmalar pek çok kas ve kemik hasarında rol oynayan etkenlerin başında gelir. Karın kası yırtılmasında travmalar; o bölgedeki kas lifleri ve kas kılıfının hasar görmesinden dolayı yırtık oluşmasına yol açar.
• Egzersiz Sırasında Yanlış Teknikler: Egzersiz sırasında uygulanan yanlış teknikler kişide karın kaslarının ve kas kılıfının aniden gerilmesine ve yırtık oluşmasına yol açabilir. Özellikle mekik çekerken karın kası yırtılması egzersiz sırasında yaşanan kas yırtılmasının en sık nedeni olarak gösterilmektedir.
• Yanlış Teknikte Cisim Kaldırmak: Normalde ağır bir cisim kaldırılacağı zaman kişide kalça eklemi ve dizler bükülüp bu şekilde cisim kaldırılmalıdır. Bu sayede cismin ağırlığı gövdeden kalça ve bacak eklemlerine yayılır. Yanlış teknikle; özellikle de kalça ve bacaklar bükülmeden yükü kaldırma işleminde; hastada cismin ağırlığı vücudun gövde kısmında kalır ve bu durum karın kası yırtılması için risk oluşturur.
• Ani Vücut Hareketleri: Aniden yapılan arkaya dönme, öne eğilme, geriye doğru esneme ya da aniden oturma hareketleri karın kaslarında ve karın kası kılıflarında zedelenmeye yol açar. Bu durum ilerledikçe hastada karın kası yırtılması oluşabilir.
• Şiddetli Öksürük ve Hapşırık: Şiddetli öksürük ve hapşırık durumlarında karın kasları bu hareketlerin oluşumuna yardım eder. Ani gelişen bir hapşırık ya da öksürük durumunda karın kasları aniden kasılır. Bu durum hastada karın kası yırtılması gelişimi için risk oluşturur. Özellikle sürekli öksürükle giden KOAH, astım, bronşit gibi hastalıklar karın duvarında en ufak bir zedelenmede bile karın kası yırtılması için risk altındadırlar.
• Obezite: Obez kişilerde vücudun aksine karın kasları oldukça zayıftır. Bu yüzden bu kişilerde karın kaslarında yırtık oluşma riski artar. 

Karın Kası Yırtılması Teşhisi

Karın kası yırtılmasında hastada kasın zedelenme düzeyi, zedelenmeye yol açan etken ve kası saran kılıfın sağlamlığının değerlendirilmesi oldukça önemlidir. Buna bağlı olarak hastada belli başlı teşhis yöntemleri vardır.

Karın kası yırtılmasında teşhis yöntemlerinin başında Anamnez ve Fizik Muayene gelir. Anamnez hastanın hastalığı hakkında yaşadığı şikayetleri dile getirmesi durumudur. Karın kası yırtılması yaşayan hastalar sıklıkla karın bölgesinde egzersiz sonrası gelişen ani ağrı, karında şişlik , karında morluk oluşumu ve hareketle artan kas ağrısından yakınırlar. Hekim hastanın şikayetlerini dinler, şikayetlerin egzersizle ilişkisini, hastanın egzersiz öncesi ısınma hareketlerini yapıp yapmadığını sorgular. Ardından fizik muayeneye geçer.

Fizik muayenede hekim hastanın karın bölgesinin genel görüntüsünü inceler. Hastanın karnında şişlik veya morluk oluşup oluşmadığına bakar. Hastada ağrının bulunduğu karın bölgesine en uzak karın bölgesinden başlayarak hastanın karnını muayene eder.

Hastalarda karın kası yırtılması durumunda görüntüleme yöntemi olarak Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR) yöntemine başvurulur. Manyetik rezonans görüntüleme manyetik alan enerjisinin kullanılıp görüntünün oluşturulduğu bir görüntüleme yöntemidir. Bu yöntemle hastanın karın kası lifleri ve karın kaslarının kılıfı değerlendirilip karın kasında yırtık oluşup oluşmadığı teşhis edilebilir.

Karın Kası Yırtılması Tedavisi

Karın kası yırtılmasının tedavisinde kasın yorulmasını engellemek ve dinlenmesini sağlamak esas yöntemdir. Bunun için hastalara yaklaşık 10 gün yatak istirahati önerilir. Bu yatak istirahati sürecinde hastanın yırtık olan karın kası bölgesine buz uygulaması ve masaj yapması da iyileşme hızını arttırabilir.

Buz uygulamasında hasta; buzu temiz bir havluya sarar ve ağrı bulunan bölgeye uygular. Burada buzun direkt olarak cilde temas etmemesi önemlidir. Direkt olarak cilde temas eden buz, buz yanığı oluşumuna neden olabilir. Bu uygulama günde 2-3 kez yapılabilir.

Masaj için hasta karın bölgesine zeytinyağı veya masaj kremi uygulayıp hafifçe masaj yapmalıdır. Bu sayede o bölgeye gelen kan akımı artar ve iyileşme hızlanır.

Hastalar karın kası yırtılmasına bağlı gelişen kas ağrısına yönelik Medikal Tedavi uygulamasına da başvurabilirler.

Karın Kası Yırtılması Tedavi Edilmezse Ne Gibi Komplikasyonlara Yol Açar?

Karın kası yırtığı dinlenme ile düzelebilecek basit hastalıklardandır. Hastaların bu dönemde kendilerini yormaması ve karın kaslarını olabildiğince az kullanması gerekmektedir. Bu dinlenme sonucu yaklaşık 10 gün içinde hastadaki semptomlar geriler.

Karın kası yırtılmasında istirahat tedavisi uygulanmadığında en çok korkulan komplikasyon fıtık gelişmesidir. Hastalar bunu önlemeye yönelik karın kasları iyileşene kadar ağır kaldırma veya ağır egzersiz yapma gibi hareketlerden kaçınmalıdır.

Bunun dışında hastada karın kası yırtılması tedavi edilmediğinde yırtık bölgesinde egzersizle tetiklenen sürekli ağrı, karında şişlik ve morluk oluşumu gözlemlenebilir.

Karın Kası Yırtılmasına Ne İyi Gelir? Ne İyi Gelmez?

Karın kası yırtılmasında; kasın yırtılmasını önlemeye yönelik uygulanacak bazı uygulamalar hastada kas yırtılmasının önüne geçer veya hasarı en aza indirger. Bu uygulamalar.

• Hastalar egzersiz öncesi ısınma hareketlerini mutlaka uygulamalıdır.
• Obezite karın kasında yırtık oluşumu için risk faktörüdür. Hastalar bunu önlemeye yönelik kilo alımını engellemelidir.
• Hastalar ağırlık kaldırma işlemlerini düzgün yapmalıdır. Bunun için kişi ağırlık kaldıracağı zaman ağırlık kaldırmaya yardımcı olacak bir araç kullanmalı veya kalça ve diz eklemini bükecek şekilde ağırlığı kaldırmalıdır.
• Her egzersizin kendine özgü doğru teknikleri vardır. Bu tekniklerin egzersizin uygulanması sırasında göz önünde bulundurulması karın kası yırtılması oluşumunun önüne geçer.
• Karın kaslarında yırtılmayı engellemek için karın kaslarını güçlendirmek önemlidir. Bunun için hastalar karın kaslarını güçlendirecek egzersizleri sıklıkla uygulamalıdır. Bu egzersizlerin başında mekik çekme egzersizi gelir.
• Hastalar karında ağrıya ek olarak karında şişlik, ileriye doğru oluşmuş bir çıkıntı varlığında karın duvarı fıtığından şüphelenmeli ve vakit kaybetmeden hekime başvurmalıdır. Karın duvarı fıtıkları tedavi edilmediğinde bağırsak nekrozuna(doku ölümüne) neden olabilir.

Karın Kası Yırtılmasında Kullanılan İlaçlar

Karın kası yırtılmasının esas tedavisi kişide yırtığın kendiliğinden iyileşmesini sağlamaya yönelik uygulamalardır. Bunun için hastalarda yatak istirahati oldukça önemlidir. Hastalar yatak istirahati sürecinde var olan ağrı semptomunu geçirmeye yönelik medikal tedaviye başvurabilirler. Bu tedavide en sık Ağrı Kesici İlaçlar kullanılır. İçerik olarak parasetamol, ibuprofen, naproksen, diklofenak, asetaminofen gibi maddeleri barındıran bu ilaçlar ağızdan alınan tablet formundadır. Bu ilaçlar ağızdan alındığı için yan etkileri de en sık sindirim sistemine bağlı gelişir. Bulantı, kusma, kabızlık, ishal, baş dönmesi ve halsizlik gibi semptomlar bu ilaçların yan etkileri arasındadır. Bu yan etkiler hastanın yaşam kalitesinde bozulmaya yol açıyorsa ilaç terk edilmelidir.

Gebelikte Karın Kası Yırtılması

Hamilelikte karın kası yırtılması çok sık rastlanılan bir durumdur. Bebeğin gelişimi ile beraber büyüyen rahim, karın duvarında gerilmeye yol açar ve bu gerilme karın kaslarında ayrılmaya neden olur. Bu ayrılma sonucu hastaların karın kasları incelir ve en ufak bir darbede bile bu kaslarda yırtık gözlemlenebilir. Bu yüzden anne adayları gebelik boyunca karın bölgesine darbe almamaya özen göstermelidir.

Gebelikte karın kasında yırtık gelişmişse tedavi diğer yetişkinlerdeki gibi istirahat tedavisidir. Kasın kendi kendine iyileşmesi yaklaşık 10 gün sürer.

Karın Kası Yırtılmasında Hangi Doktora Gidilir?

Karın kası yırtılması ile esas olarak ilgilenen, hastalara tanı koyan ve tedavi uygulayan bölüm Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon bölümüdür. Hekim hastayı muayene edip gerekli gördüğü incelemeleri yaparak hastalığın tanısını koyar ve tedavi eder.

Hastalar ani karın kası yırtılması sonucu Acil Servise de başvurabilirler. Acil servis hekimi hastayı muayene eder, gerekli incelemeleri yapar. Hastada karın kası yırtılması düşündüğü durumlarda hastayı Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon bölümüne sevk eder.

Hastalar özellikle uzun süre egzersiz yapmadığı zamanlarda gerçekleştirdiği abi egzersizler sonucu oluşan karın ağrısı, karında şişlik ve morluk oluşumu, kas krampları, kası germesi durumunda oluşan ağrılar ve egzersizden sonra gelişen yoğun ağrılarda hekime başvurmalı ve tedavi altına alınmalıdır.