Köpek Isırması

Köpek Isırması Nedir?  

Köpek ısırığı, tabiatta bulunan ya da evcil olarak beslenen köpekler tarafından gerek yetişkin gerekse çocuk bireylerin başına gelebilmektedir. Hayvan ısırmaları içerisinde en fazla rastlanan da köpek ısırıklarıdır. Bu noktada ısıran köpek, doğal ortamında bulunan bir köpek de olsa, evcil yaşayan bir köpek de olsa, bu ısırıklar ve tırmalamalar, dikkate alınmalıdır.  

Isıran köpek, kuduz bir köpek olmasa bile kişide, yumuşak doku ve deride enfeksiyon gelişmesine yol açarak olumsuz sonuçlar geliştirebilir. Ayrıca köpek vb. hayvan ısırmaları, aşısız olan insanlarda tetanoz olmasına da yol açabilir.  

Köpek ısırmasında yapılması gerekenler, olayın detaylarına göre değişse de öncelikli olarak ilk yardım adımları ile başlar. Dolayısıyla yapılması gerekenler ve gerekli yaklaşım da bu değişkenlere, yaranın ciddiyet boyutuna ve ortaya çıkan duruma bağlı olarak farklılık gösterir.  

Köpek Isırması Türleri Nelerdir? 

Köpek ısırması türleri, iki farklı grupta değerlendirilebilir. Bu ısırıklar, tabii hem ısıran köpeğin cinsine ve boyutuna (büyüklüğüne) hem de ısırma nedenine ve şekline göre değişecektir. Dolayısıyla en temel anlamda iki farklı grupta değerlendirilebilmektedir: 

1. Yüzeysel Yaralar: Eğer kişide yüzeysel sıyrık varsa çeşmeden akmakta olan su altında sabun yardımıyla temizlik yapılır. Sonrasında yara, alkol ve oksijenli su kullanılarak pansuman edilebilir. Ardından antibiyotikli merhem sürülüp bandaj yardımıyla kapatılabilir.  

2. Kanamalı Açık (Derin) Yaralar: Bu yara tipi, daha derindir ve kanama vardır. Çok fazla kan kaybına yol açabilecek güçlü basınçlı şekilde kan fışkırmıyorsa ya da yara, boyun/baş alanında değilse o zaman 5 dakika kadar kanamasına müsaade edilir. Çünkü kan akması, yarada gelişebilecek enfeksiyon etkenlerinin dışarı atılmasını sağlayacaktır. Yoğun şekilde kanamaya yol açabilecek bir alan ise bu durumda derhal 112 aranmalıdır. Eğer kanama 5 dakika bekleme sonunda durduysa, 5 dakika kadar sıvı sabun kullanılarak akan su altında temizlenmesi sağlanır. Ancak bu açık yaralar için oksijenli su, alkol, civa ya da iyot içerikli herhangi antiseptik bir solüsyon kesinlikle kullanılmamalıdır. Çünkü bu kullanımlar, iyileşmeyi yavaşlatabilmektedir.  

Köpek Isırması Belirtileri Nelerdir? 

Köpek ısırığı belirtileri, hem ısıran hayvanın büyüklük durumuna hem de ısırma şekline bağlı olarak değişen ısırık yaraları sonucu meydana gelebilir. Bu ısırıklar daha çok kol, bacak vb. bölgelerin her iki yüzünde de olabilir. 

Köpek ısırmasında görülen belirtiler ise şunlardır: 

• Doku yaralanması,
• Isırık olan alanda deri bütünlüğünde bozulma,
• Kanama,
• Ağrı,
• Ayrıca köpek ısırması şişme gibi belirtiler ortaya çıkarabilir. 

Köpek ısırıkları söz konusu olduğunda ilk akla gelen ise kuduz tehlikesidir. Buna göre köpek ısırması sonucunda kuduz belirtiler şunlardır:

Öncelikli belirtiler: 

• Halsizlik,
• İştahsızlık,
• Ateş,
• Boğaz ağrısı,
• Baş ağrısı,
• Bulantı.

Diğer olası belirtiler:

• Isırık bölgesi ve etrafında kaşıntı ile ağrı,
• Yutak felci nedeniyle kuduz hastalığının karakteristik bir semptomu olan sudan korkma hâli. 

Köpek Isırması Nedenleri Nelerdir?   

Herhangi köpek, kedi vb. hayvanın ısırma kapasitesi olduğunu ve bu hayvanların ısırmalarının ortak sebeplerini bilerek bu durumları engellemenin mümkün olduğunu anlamak oldukça önemlidir. Burada sıralanacak olursa köpek ısırığı nedenleri için 5 temel madde öne sürülebilir: 

• Köpek sahibi olunması
• Kişide köpek korkusu olması: Bu yüzden kesinlikle yabancı bir köpeğe yaklaşılmaması önerilir.
• Köpeğin ağrısı olması, bu ısırıklara sebep olabilir. Bilmeden ağrılı bölgeye temas edilmesi, uyarılması vb. durumlar, buna yol açabilmektedir.
• Köpeğin anne içgüdüsüyle hareket etmesi: Eğitimli olan köpekler de söz konusu yavrusu olduğu zaman saldırganlaşabilmektedir.
• Prey sürüşü, köpekleri harekete geçirip bu ısırıklara sebep olabilir. Kişi, koşu yapıyor ya da bisiklet kullanıyorsa köpeğin refleksle harekete geçmesine yol açabilir. Bir köpek bu şekilde kovalıyorsa, kişinin yapabileceği en akılcı hareket, hareket etmeyi durdurmak, köpeğe bakmak, güçlü şekilde durmaktır.  

Köpek Isırması Tedavisi Nedir? 

Köpek ısırığı tedavisi, öncelikle ısırma olayı yaşandığı an ilk yardım uygulaması ile başlar. Buna göre ilk yardım uygulaması şu adımları içerir: 

İlk Yardım Uygulaması:

• Deri üzerinde yırtılma ya da delinme olup olmadığına bakılır.
• Çocuğun derisinde bir yırtılma varsa öncelikle ısırık olan alan su ve sabun ile iyice temizlenir.
• Sonrasında bir süre kadar akan bir su altında (yara bölgesi) tutulur. 
• Yaranın iyice temizlenmesi sonrasında dikkatlice kurulanır. 
• Sonraki aşama ise doktor önerisi ile verilecek antibiyotikli bir krem sürülmesidir. 

Her köpek ısırığı, kişi açısından tehlikeli değildir. Bu noktada özellikle de ısıran köpeğin sahibi varsa ve aşısı düzenli olarak yapıldıysa endişeye gerek yoktur. Ama köpek durduk yere kişiye saldırıda bulunmuşsa, köpeğin ağzından salya geliyorsa, hayvanın sahibinin kim olduğu belirsizse ve ısırıp kaçtıysa, bu durumda derhâl gereken önlemlerin alınması gerekir. 

Burada tek önlem ise;

• Isırma ardından kişiye yapılacak olan aşı tedavisi,
• Bir de kişinin durumuna bağlı olarak serum tedavisi uygulanmasıdır. 

Köpek Isırığı Tedavi Edilmezse  

Köpek ısırığı tedavi edilmezse kişilerde tehlikeli olabilmektedir. Çünkü hayvandan geçen bakteriler, ısırık sebebiyle oluşan yara içine girebilir ve neticede de kişide enfeksiyon olmasına neden olabilir.  

Bazen bu olası enfeksiyonları önlemek mümkün olabilmektedir. Şu adımların uygulanması, enfeksiyonun engellenmesine yardımcı olabilmektedir: Yaranın iyice temizlenmesi, antibiyotik içerikli krem/merhemlerin sürülmesi, düzenli şekilde bandajların değiştirilmesi gibi erken bakım adımları.  

Bununla beraber tedavi edilmezse kişi tetanoz ya da kuduz olabilir. Tedavi edilmediği takdirde sık rastlanan enfeksiyon sorunu ise kötüleştiğinde şu komplikasyonlara neden olabilmektedir:

• Isırık ya da yakın çevresinde hassasiyet,
• Isırık bölgesinden irin ya da sıvı sızması,
• El ya da parmaklar üzerinde hareket kaybı oluşması,
• Nefes darlığı sorunu,
• Şişmiş lenf düğümleri,
• Isırık çevresinde kırmızı çizgiler,
• Isırık çevresinde uyuşmalar,
• Ateş,
• Yorgunluk,
• Gece terlemeleri,
• Titreme ve zayıf kaslar. 

Bu belirtilerden herhangi bir tanesinin yaşanması durumunda kişideki enfeksiyonun daha fazla yayılmasını engellemek, teşhis ile tedavi etmek amaçlarla bir doktora gidilmesi gerekir.  

Hamilelikte Köpek Isırması  

Hamilelikte köpek ısırığı, dikkat edilmesi gereken bir durumdur. Genel olarak hamilelik sürecinde köpek gibi hayvanların beslenmesi, bu hayvanlarla temas edilmesi gibi durumlara dikkat edilmesi gerekmektedir. Hamilelikte köpek ısırması sonucu kuduzluk ortaya çıkabilir.  

Dolayısıyla köpeklerin aşıları düzenli olarak yapıldıktan sonra kuduz riski kalkar. Ama yine de aşılar tam bile olsa köpek ısırması hâlinde kesinlikle önce ısırılan bölge su ve sabun ile yıkanmalı, temizlenmelidir. Bu işlem sonrasında ise doktora gidilmelidir. 

Çocuklarda Köpek Isırması

Çocuklarda köpek ve kedi ısırıkları, genelde yetişkinlerden daha sık rastlanan bir durumdur. Genel olarak çocuklar bu ısırıklara daha çok maruz kalmaktadır. Bu durum hem çocukların kendilerini iyi savunamaması hem de köpek vb. hayvanları bilmeden rahatsız edebilecek davranışlarda bulunmaya meyilli olması yüzünden yaşanır.  

Böyle bir köpek ısırması durumunda deride delinme ya da yırtılma gibi gözle görülebilecek kadar bir iz bulunmuyorsa genelde tıbbi açıdan bir gereklilik de yoktur. Ancak ilkyardım uygulanması ve sonrasında da dikkatli olunması, tıbbi yardım alınması gerekmektedir. 

Köpek ısırması hâlinde yapılacak ilk yardım adımları ise şu şekildedir: 

• Isırılmış olan bölge su ve sabun kullanılıp yeterince temizlenir.
• Sonrasında bir süre boyunca akan suyun altında tutulmalıdır.
• Çocuğun yarasının temizlenmesinin ardından yara bölgesi kurulanır. 
• Sonraki adımda ise bir hekim tavsiyesiyle antibiyotikli olan bir merhem yaraya sürülür. 

Bu ilk yardım ile ilgili çocuk doktoruna bilgi aktarılmalıdır. Ayrıca kanama olan ısırık vakalarında en yakın sağlık kuruluşuna gidilmelidir.  

Köpek Isırığı için Hangi Doktora Gidilir?

Köpek ısırması için kuduz riski mevcutsa temasa maruz kalmış olan kişinin olabildiğinde erken şekilde aşılanma aşamasına başlanması gerekir. Dolayısıyla köpek ısırığı kaynaklı olarak enfeksiyon belirtileri görüldüğünde, durmayan kanamalı bir yara olduğunda ya da kuduz riski olan bir köpek tarafından ısırılma durumu söz konusu ise doktora gidilmesi gerekir. 

Bu durumda köpek vb. hayvanların ısırması sorunuyla hastaneye başvuracak kişiler, bu hastalık için “acil servis ve enfeksiyon hastalıkları” alanına gidebilirler. Burada kuduz hastalığının kesin olarak tanı konması ise laboratuvar teşhisleriyle mümkün olur. Ayrıca bazı hastanelerde ayrıca bir kuduz bölümü de bulunmaktadır.