Mide küçültme, morbid obezite ve ilişkili sağlık sorunlarını kontrol altına almak için başvurulan cerrahi ve cerrahi olmayan yöntemleri kapsayan bir tedavi sürecidir. Bu yöntemler, vücut kitle indeksi (VKİ) 40’ın üzerinde olan veya VKİ 35-40 aralığında olup diyabet, hipertansiyon gibi ek hastalıkları bulunan bireylerde önerilir. İşte mide küçültme hakkında bilinmesi gerekenler:

Mide Küçültme Yöntemleri
Mide küçültme işlemleri temel olarak cerrahi (bariatrik cerrahi) ve endoskopik (ameliyatsız) tekniklerle uygulanır.

1. Cerrahi Yöntemler

   • Tüp Mide Ameliyatı (Sleeve Gastrektomi): Midenin yaklaşık %80’inin çıkarılarak ince bir tüp şekline getirilmesi. İştah hormonu (ghrelin) üretimini azaltır.
   • Gastrik Bypass: Midenin küçük bir bölümünün ince bağırsağa direkt bağlanması. Hem gıda alımını kısıtlar hem de emilim bozukluğu yaratır.
   • Mide Bandı (Laparoskopik Adjustable Gastric Band): Mide üst kısmına yerleştirilen ayarlanabilir bantla gıda alımının sınırlandırılması.

2. Ameliyatsız Yöntemler

   • Mide Balonu: Endoskopi ile mideye yerleştirilen şişirilebilir balonun tokluk hissi yaratması. 6-12 ay sonra çıkarılır.
   • Endoskopik Sleeve Gastroplasti (ESG): Dikişlerle midenin küçültülmesi. Kalıcı bir cerrahi kesi gerektirmez.
   • Aspire Assist: Yemek sonrası mide içeriğinin dışarı çekilmesini sağlayan bir cihaz.

Kimler Mide Küçültme Ameliyatı Olabilir?

• VKİ’si 40 üzerinde olan veya VKİ 35-40 aralığında olup obeziteye bağlı ek hastalıkları (uyku apnesi, tip 2 diyabet) bulunanlar.
• Diyet, egzersiz ve ilaç tedavisiyle kilo veremeyen bireyler.
• Cerrahi riskleri taşımayan (ciddi kalp hastalığı olmayan) 18-65 yaş arası yetişkinler.

Ameliyat Öncesi Hazırlık Süreci
Mide küçültme ameliyatı öncesinde detaylı bir tıbbi değerlendirme yapılır. Kan testleri, endoskopi, kardiyolojik muayene ve psikiyatrik değerlendirme zorunludur. Hastaların ameliyattan önce sigarayı bırakması ve en az 2 hafta düşük kalorili bir diyet uygulaması gerekebilir.

Ameliyat Sonrası İyileşme ve Beslenme

• İlk 1 Ay: Sıvı ve püre ağırlıklı beslenme. Protein takviyeleri ve vitaminler (B12, D vitamini) önerilir.
• 1-3 Ay: Yumuşak gıdalara (haşlanmış sebze, yoğurt) geçiş.
• 3. Aydan Sonra: Katı gıdaların kontrollü tüketimi. Öğün başına 150-200 kcal’i aşmamak önemlidir.

Olası Komplikasyonlar ve Riskler

• Erken Dönem: Kaçak (mide dikiş hattında sızıntı), kanama, enfeksiyon.
• Geç Dönem: Vitamin eksiklikleri (demir, kalsiyum), safra taşı, dumping sendromu (hızlı mide boşalmasına bağlı çarpıntı, terleme).

Başarı Oranları ve Kilo Kaybı Beklentisi

• Tüp mide ameliyatı sonrası hastalar genellikle fazla kilolarının %60-70’ini 18 ayda verir.
• Gastrik bypass’ta bu oran %70-80’e çıkar.
• Mide balonu ile 6 ayda ortalama 10-15 kg kayıp hedeflenir.

Yaşam Tarzı Değişiklikleri
Ameliyat sonrası süreçte düzenli egzersiz ve dengeli beslenme olmazsa kilo geri alımı riski yüksektir. Haftada 150 dakika orta tempolu aktivite (yürüyüş, yüzme) ve lifli gıdaların tüketimi önerilir.

Sık Sorulan Sorular

• Ameliyat sonrası hamile kalınabilir mi? Evet, ancak en az 18 ay beklenmesi önerilir.
• Kilo geri alınırsa ne yapılmalı? Beslenme uzmanı ve cerrahla tekrar değerlendirme yapılmalı.