MRCP
MRCP, safra ve pankreas kanallarının görüntülenmesi için MR kullanılarak safra kesesi ile yolları, karaciğer, pankreas ve pankreas kanalı görüntülenmektedir.
MRCP Nedir?
MRCP, safra ve pankreas kanallarının görüntülenmesi için kullanılan yöntemdir. Kolanjiografi olarak da bilinmektedir. MR (manyetik rezonans) kullanılarak safra kesesi ile yolları, karaciğer, pankreas ve pankreas kanalı görüntülenmektedir. Bu detaylı görüntüleme yöntemi ile pek çok hastalığa tanı konulabilmektedir. Vücutta oluşan taş, darlık ve tümör gibi durumlar tespit edildikten sonra bu sorunlara yönelik uygun tedavi planları hazırlanmaktadır. MRCP kontrast madde kullanımına gerek olmayan bir yöntemdir. MRCP ile teşhis edilen sorunlar genellikle ERCP ile tedavi edilmektedir.
MRCP Hangi Durumlarda Kullanılır?
MRCP görüntülemenin kullanıldığı pek çok durum bulunmaktadır. Bu yöntem ile teşhisi mümkün olan safra yolu ve pankreas kanalı hastalıkları aşağıda belirtilmiştir;
- Safra yolları ve pankreas kanallarında bulunan taş ve tümörler
- Safra yollarını veya pankreas kanallarında bulunan taş ve tümörler nedeniyle oluşan tıkanmalar
- Safra yolları ve pankreas kanallarındaki gelişim bozuklukları
- Kistler
- Pankreas iltihapları
- Safra kaçakları
- Safra çamuru
MRCP Öncesi Dikkat Edilmesi Gerekenler
MRCP yönteminden daha detaylı ve net sonuçlar elde edebilmek için işlem öncesinde dikkat edilmesi gereken bazı hususlar bulunmaktadır. İşlem öncesinde dikkat edilmesi gerekenler aşağıda belirtilmiştir;
- MRCP öncesinde 6 – 8 saat kadar açlık sağlanması gerekmektedir.
- Doktor kullanılan ilaçlar hakkında bilgilendirilmelidir. Doktor tarafından herhangi bir talimat verilmediği sürece kullanılmakta olan ilaçların kullanımına devam edilmesi gerekmektedir.
- MRCP için mümkün olduğunca rahat kıyafetler giyilerek hastaneye gidilmeli, takıların evde bırakılması gerekmektedir.
- Değerlendirme öncesinde doktorun kişide bulunan kalp pili, yapay eklemler, kulak implantları ve metal nesneler hakkında detaylı olarak bilgilendirilmesi gerekmektedir.
- Daha önce üst karın bölgesiyle ilgili değerlendirme yapılmış ise mevcut film ve CD’ler, raporlar, ameliyat ve tedavi bilgileri de kişinin yanında olmalıdır.
MRCP Nasıl Yapılır?
MRCP MR’da da olduğu gibi cihazın içine girilerek gerçekleştirilen bir görüntüleme yöntemidir. Bu nedenle bazı kişiler için korkutucu bir işlem olabilmektedir. Hastayı rahatlatmak için işlem öncesinde sakinleştirici ilaç verilebilmektedir. Yöntemin uygulanma şekli aşağıdaki gibidir;
- İşlem öncesinde takı ve diş protezleri çıkarılmış olmalıdır.
- Hasta MR yatağına sırtüstü yatırılır.
- Hastanın karnına koil denen bir cihaz yerleştirilir.
- Bazen işlem öncesinde hastaya bir kontrast madde ya da ananas suyu içirilebilmektedir. Bunun amacı daha net görüntülere ulaşabilmektir.
- Bazı hastalıklar için ise damardan kontrast madde verilebilmektedir.
- Hasta yatmakta olduğu yatak ile birlikte tünel şeklindeki MR cihazının içine girdikten sonra inceleme başlar.
- İşlem boyunca hastanın hareketsiz yatması ve sakin bir şekilde nefes alıp vermesi beklenmektedir.
- İşlem sırasında bazen hastanın nefesini tutması istenir. Nefes tutma süreleri genellikle 15 – 20 saniye olmaktadır.
- Aşağı yukarı 15 dakika içinde görüntüleme işlemi tamamlanmaktadır. Ancak bu süre kısalabilmekte ya da uzayabilmektedir. Kişiden kişiye göre değişiklik göstermektedir.
MRCP Komplikasyonları
MRCP’nin düşük de olsa ortaya çıkma ihtimali olan komplikasyonları bulunmaktadır. Bu komplikasyonların ortadan kaldırılması için değerlendirme öncesinde doktorun kişideki mevcut hastalıklar hakkında bilgilendirilmesi gerekmektedir. İşlem sırasında da kişi sağlık durumunda bir olumsuzluk fark ederse hemen yetkilileri bilgilendirmelidir. MRCP’nin ortaya çıkma ihtimali olan komplikasyonları aşağıdaki gibidir;
- Kontrast maddenin neden olduğu alerjik reaksiyonlar ve sağlık sorunları
- Kontrast madde nedeniyle ortaya çıkan böbrek yetmezliği ve böbrek sorunları
Kontrast madde kullanılmayan hastalarda herhangi bir komplikasyon ortaya çıkması ihtimali oldukça düşüktür.
MRCP ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
MRCP neden tercih edilmelidir?
Safra ve pankreas yollarının görüntülenmesinde kullanılan bu yöntemde herhangi bir radyasyon bulunmamaktadır. Yöntem oldukça düşük maliyetli ve cerrahi girişim olmadığı için de uygulanması basittir. Çoğu kişide kontrast madde kullanımına gerek olmadığı için komplikasyon oluşma olasılığı düşüktür. Kısa sürede yapılan ve sonuçlarına ulaşılan bir yöntem olarak öne çıkmaktadır.
MRCP sonuçları ne kadar zamanda çıkar?
MRCP sonuçlarının çıkacağı süre hastanın durumuna, MRCP yapılan yerin sistemine ve doktorların yoğunluğuna göre değişiklik gösterebilmektedir. Özel kuruluşlarda yapılan MRCP işleminin sonuçları 1 – 2 gün içinde alınabilmektedir. Ancak devlet hastanelerinde yapılan MRCP sonuçları daha uzun sürede alınabilmektedir.
MRCP fiyatları nelerdir?
MRCP fiyatları üzerinde etkili olan bir takım etkenler bulunmaktadır. MRCP yapılan kurum, yapılan işlem ve doktorun fiyat aralığı fiyatları doğrudan etkilemektedir. Fiyatlar hakkında detaylı bilgiye ulaşmak için MRCP yapan yerlerle iletişime geçilmesi gerekmektedir.
MRCP zararlı bir görüntüleme yöntemi midir?
Normalde MR çekilirken daha net görüntülere ulaşabilmek için işlem öncesinde hastanın vücuduna kontrast madde enjekte edilmektedir. Kullanılan kontrast madde nedeniyle de bazı kişilerde alerjik reaksiyon ortaya çıkabilmektedir. Ancak MRCP yapılırken pek çok kişide kontrast madde kullanmaya ihtiyaç olmamaktadır. Bu nedenle komplikasyon gelişme olasılığı da düşüktür. Manyetik rezonans ile çalışan bu yöntem hastayı herhangi bir radyasyon veya x ışınına maruz bırakmamaktadır. Bu nedenle güvenle kullanılabilen bir görüntüleme yöntemi olarak bilinmektedir.
Hamilelikte MRCP tehlikeli midir?
MRCP radyasyon içermeyen bir yöntem olduğu için hamilelikte diğer birçok görüntüleme yöntemine göre daha güvenli olduğu bilinmektedir. Bu süreçte kullanımının da herhangi bir tehlikesi bulunmamaktadır. Ancak tedbirli olmak amacıyla ilk 3 ay MRCP yapılması uygun bulunmamaktadır.
MRCP nerelerde yapılır?
MRCP eğitim ve araştırma hastanelerinde ve özel hastanelerde çekilmektedir. Birçok tam teşekküllü devlet hastanesinde çekilmesi de mümkündür. Aynı zamanda bazı tıp merkezlerinde, görüntüleme ve MR merkezlerinde de çekilebilmektedir. Ancak acil çekilmesi gereken durumlarda daha hızlı sonuç alınabildiği için özel hastaneler ve görüntüleme merkezlerine başvurularak daha kısa sürede tedavi planları hazırlanabilmektedir.