OCT Nedir?
Göz hastalıklarının tedavisinde kullanılan OCT yani optik koherens göz tomografisi, bir tomografi yöntemidir
OCT yani Optik Koherens Göz Tomografisi, göz hastalıklarının tedavi sürecinde kullanılan bir tomografi yöntemidir. Retina, kişinin gözünün arka kısmının tamamını kaplar ve ışığa son derece duyarlı bir yapısı vardır. OCT sayesinde, retina ışık dalgaları kullanılarak optik kesitler halinde fotoğraflanır. Böylelikle daha yakından incelenebilir ve hastalıklar saptanabilir. İşlem esnasında herhangi bir ilaç veya kesi yöntemi kullanılmaz. Bu sebeple herhangi bir ağrı veya sızıya sebep olmamaktadır. OCT göz haricinde herhangi bir organın incelenmesinde kullanılmamaktadır.
OCT Hangi Hastalıkların Teşhisinde Kullanılır?
İşlem esnasında sadece retina değil aynı zamanda gözün tüm katmanlarını görüntülemek mümkündür. Bu görüntüler yüksek çözünürlükte optik kesitsel görüntüler olarak ortaya çıkmaktadır. Bu görüntüler sayesinde pek çok hastalığın gözlemlenmesi ve teşhis edilmesi mümkündür. OCT ile teşhis edilebilecek hastalıklardan bazıları şunlardır:
- Retina tabakasında oluşan hasarlar,
- Göz sinir liflerinde oluşan hasarlar,
- Körlük,
- Enfeksiyon,
- Jel veya su birikimi,
- Makula bölgesinde ödem,
- Makula bölgesinde oluşmuş delikler,
- Sarı nokta hastalığı,
- Glokom
Son yıllarda yapılan araştırmalar ve tıbbi çalışmalar sonucunda OCT testinin yukarıda belirtilen hastalıklar hariç pek çok diğer hastalığın teşhisinde de kullanılabileceği gözlemlenmiş ve kanıtlanmıştır. Özellikle Alzheimer gibi ciddi hastalıkların seneler öncesinden teşhisinin konulmasında etkisi olan test, ileri teknolojisi sayesinde pek çok hastalığa erkenden müdahale edilmesini sağlamıştır. İşlem yoğun ışık dalgaları ile yapılır bu sebeple ileri düzeydeki katarakt teşhisi için uygun bir yöntem değildir.
OCT Nasıl Yapılır?
Uzman bir göz doktoru tarafından yapılan gözlem sonucu ileri tetkik gerekebilir ve doktor hastadan OCT testi yaptırmasını talep edebilir. Bu işlem son derece basit ve kısa süren bir işlemdir. Herhangi bir kesi atılmaz veya can yakıcı bir yöntem kullanılmaz bu sebeple hasta rahatlıkla işlemi yaptırabilir ve test sonrasında günlük yaşantısına devam edebilir. Test aşamaları şu şekildedir:
- Doktor işlem öncesi hastayı hazırlamak ve görüntünün daha verimli olması için göz bebeğini büyütmek amacı ile hastanın gözüne damla damlatabilir,
- Kişi OCT cihazının önüne geçer ve oturur,
- İşlem boyunca başın hareket etmemesi gerektiğinden dolayı kişinin bir yüz desteğine dayanması istenir,
- Cihaz açılır,
- Cihaz göz ile herhangi bir temasta bulunmadan gözü uzaktan taramaya başlar,
- İşlem ortama 15 dakika kadar sürer,
- Hasta işlem sonunda kalkar ve muayene odasına geri döner.
İşlem öncesi hastaya göz damlası damlatılırsa, işlem sonrasında hastada birkaç saat süre ile kısıtlı olmak kaydıyla ışığa karşı hassasiyet oluşabilir. Bu durum normaldir. Göz bebekleri normal boyutuna geri döndükten sonra hassasiyet ortadan kalkar.
OCT Testi Sonuçları
OCT göz tomografisi direkt olarak sonuç veren doktor tarafından incelemeye alınabilen bir işlemdir. Test sonucunda hastanın gözü büyük bir şema halinde verilir. Renklendirilmiş bu şema doktorun hastanın gözündeki sorunu anlamasına yardımcı olur. OCT sonucunda hastanın gözünün fotoğrafları çekilir ve tanı bu fotoğrafların incelenmesi sonucu konulabilir. Bu fotoğraflardan hastanın direkt olarak kendine teşhis koyması mümkün değildir ve sonuçların bir uzman tarafından kesinlikle incelenmesi gerekir.
OCT normal değerleri her bölge için farklılık gösterir. Bunun sebebi gözün pek çok katmanının olması ve bu katmanlarının kalınlık oranlarının farklı olmasıdır. Dolayısı ile değerlerin sağlıklı bir şekilde değerlendirilmesi doktor tarafından yapılmaktadır. Test sonuçlarında dikkat edilen değerlerden bazıları şunlardır:
- Makula kalınlığı,
- Glokom Analiz Raporu,
- Kornea kalınlığı,
- Korneanın en ince noktasının ölçümü,
- Lif ve sinirler
OCT Zararları
OCT işleminin herhangi bilinen bir zararı bulunmamaktadır. İşlem yoğun ışık dalgaları ile gerçekleştirilmektedir. İşlem boyunca hasta ile herhangi bir tensel temas kurulmaz ve cihaz hastaya kesinlikle değmez. İdeal uzaklıktan göz taraması gerçekleştirilir bu sebeple hastanın gözünde herhangi bir hasara sebebiyet vermez.
OCT Yan Etkileri
İşlem genellikle göz bebeği büyükken yapılır. Bunun sebebi gözde daha net ve detaylı bir çekim elde etmektir. İşlemin göz bebeği küçükken de yapılması mümkündür fakat işlem gerçekleşirken göz bebeğini büyütücü damla kullanılabilir. Bu damlanın işlem sonrasında ışığa karşı hassasiyet gibi bir yan etkisi olabilir.
OCT Testi Nerelerde Yaptırılır?
OCT testinin yapılabilmesi için OCT cihazına sahip merkezlere başvurulması gerekir. Uzman doktorların talebi olmadan OCT çekimi yapılmaz bu sebeple uzman bir doktor cihaz olan bir merkeze yönlendirebilir ya da hasta bulunduğu merkezde doktor kontrolü sonrasında çekim yaptırılabilir. OCT çekimini aşağıda belirtilen yerlerde yaptırmanız mümkündür:
- Devlet hastaneleri,
- Göz alanında uzman bir ekibe sahip özel hastaneler,
- Göz üzerine özel olarak açılmış hastaneler,
- Özel göz poliklinikleri
Uzman göz doktorları tarafından yapılmayan testler hastalara zarar verebilir. Doktor önermediği sürece test yaptırmak kesinlikle yanlış ve zararlıdır ve gözde kalıcı hasara sebep olabilir.
OCT ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
OCT göz tomografisi ücreti nedir?
OCT test fiyatları her hastane veya kuruluşta farklılık gösterebilir. Göz hassas bir bölge olduğundan dolayı gözde oluşabilecek rahatsızlıklar ciddi sonuçlar doğurabilir. Bu sebeple gerekli durumlarda işlem sosyal sigortalar tarafından karşılanmaktadır. Özel klinik veya özel hastanelerdeki ücretlendirmeler kurumların kendi fiyatlandırma politikalarına göre farklılık gösterebilir bu sebeple işlem öncesinde fiyat bilgisi alınmalıdır.
Optik koherens tomografi nedir?
Optik Koherens Tomografi, kişinin gözünde bulunan tüm katmanların yüksek ışık dalgaları kullanılarak fotoğraflandırılmasıdır. Yüksek çözünürlükte ortaya çıkan bu kesitler, hastanın gözündeki katmanların ölçümünü yaparken gözü fotoğraflar. Böylelikle gözün ön tabakasının arkasının görüntülenmesi tamamen mümkün hale gelir. Sinirsel veya göz ile alakalı oluşabilecek pek çok hastalığın teşhisinde kullanılmaktadır.
OCT makula kalınlığı ölçümü yapar mı?
Makula, gözün arkasında bulunan retina adı verilen tabakada bulunur ve bu bölgede yer alan 4mm çapındaki bir alana verilen isimdir. OCT cihazları makula kalınlığını ölçmektedir. Makula bölgesinin zaarr görmesi durumunda hastada çeşitli görme bozuklukları oluşabilir. Bunlara sarı nokta hastalığı da dahildir.
OCT yorumlama nasıl yapılır?
OCT test sonuçları birkaç dakika içerisinde çıkmaktadır. Çıkan sonuçlar uzman bir doktora götürülmelidir. Sonuçların uzman doktorlar tarafından yorumlanması gerekir. Katman kalınlıkları ve göz tabakalarının arasında oluşmuş olabilecek diğer tüm sorunlar farklı değerler ile gösterilmektedir. Bu değerlerin doğru yorumlanması son derece önemlidir.