Oksijen Tedavisi Nedir?
Özellikle akciğerlerde oluşan problemlerin tedavisinde %90-100 oranında saf oksijen verilerek tedavi yöntemi uygulanır
Solunan havanın içerisinde oksijen miktarı yaklaşık %21 civarındadır. Oksijen tedavisi, oksijenin miktarının %90 – 100 saflıklara kadar ulaşabildiği özel odalarda yapılır. Özellikle akciğerlerinde problem olan insanlara bu tedavi yöntemi uygulanmaktadır.
Vücudun soluduğu havadaki oksijen miktarı arttıkça vücut içerisindeki her yere bu durum yansır. Dokulara verilen oksijen miktarının artması dolayısıyla hücreler kendisini daha çabuk yeniler ve bol bol oksijen depolar. Vücudun kendisini yenilemesine olanak tanıyan bu işlemler birkaç seans tekrarlandığında gençleşme etkisi gösterir.
Ozon tedavisi ile oksijen tedavisi arasındaki fark oksijen tedavisindeki ana amacın vücuttaki oksijen miktarının yükseltilmesi iken ozon tedavisindeki yan amacın bu olmasıdır. Bir diğer fark ise Ozon tedavisinin yan etkileri Oksijen tedavisine göre yok denecek kadar azdır. Tüm bunlara rağmen bazı durumlarda oksijen ile tedavi yöntemine ihtiyaç duyulur.
Hiperbarik Oksijen Tedavisi
Tamamıyla tedavi amaçlı kullanılan bu yöntemler özellikle ani gelişen hastalıklar için tercih edilir. Yani, ani görülen işitme ve görme kaybı, koku ve tat alamama gibi durumlara karşı hasta muayene edildikten sonra oksijen tedavisine başvurulabilir.
Hiperbarik oksijen tedavisi ücreti hastanın genel sağlık durumu ve planlanan tedavinin ne kadar zaman alacağına göre değişir. Bu durum karşısında hiperbarik oksijen tedavisi seans ücreti bilmek daha fazla önem kazanır. Hastaneden hastaneye değişen bu durumda hastanın durumu, seans miktarı vb. gibi özellikler tedavi fiyatını etkiler. Bazı durumlarda hiper oksijen tedavisi ismi ile de anılır.
Oksijen Tedavisi Çeşitleri
Oksijen tedavisi, hastalığın neden meydana geldiğine ve oksijen yoğunluğuna göre çeşitlendirilir. Oksijen türüne göre ve basıncına göre tedaviler şu başlıklarda toplanabilir.
- Yüksek Akım Oksijen Tedavisi: Eskiden belirli noktalarda bulunan bu tedavi artık acil servislerde de kullanılmaya başlanmıştır. Bu tedavi içerisinde bulunan oksijen ısıtma ve nemlendirme gibi belirli bir takım safhalardan geçmiştir. Doğru uygulandığında 100 L/dk’ya kadar olan yüksek akımlara kadar dahi güvenle uygulanabilmektedir.
- High Flow Oksijen Tedavisi: Yüksek akımlı nazal oksijen tedavisi olarak da bilinen bu yöntemde de ısıtılmış ve nemlendirilmiş oksijen kullanılır. Ancak burada 60 L/dk kadar oksijen kanül yardımıyla verilir. Konsantrasyon miktarı ise %21 - %100 civarında değişebilir.
Yüksek basınçlı oksijen tedavisi yöntemleri tedavi noktasına göre farklılık gösterebilir. Bunlar:
- Kulaktan Uygulanan Oksijen Tedavisi: Ani olarak görülen rahatsızlıklarda oksijen tedavisinin kullanıldığı yerlerden bir tanesi de kulak bölgesidir. İşitme kaybında oksijen tedavisi kullanılarak bu duruma acil müdahale edilebilir. Ancak bu tedaviyi olmak için herhangi bir baskı, şiddet görülmemesi önemlidir.
Kulaktan uygulanan oksijen tedavisi için ilk saatlerin kritik önemi vardır. İşitme kaybı yaşandığı andan itibaren geçen ilk 72 saat bu duruma müdahale edilebilmesi için gereken zaman dilimidir.
Burundan Uygulanan Oksijen Tedavisi: Hastanın burun bölgesine yerleştirilen birtakım araçlarla hastaya oksijen verilmesi hedeflenir.
Oksijen Tedavisi Faydaları
Oksijen tedavisi pek çok hastalığın tedavisinde kullanılabilir. Tıp geliştikçe kullanılan alanlarda da çeşitlilikler ortaya çıkmaktadır. Hiperbarik oksijen tedavisi faydaları şunlardır:
- Bazı cilt rahatsızlıklarının tedavisinde oksijen tedavisi kullanılabilir. Bu sorunlar:
- Deride görülen kırışıklıklar
- Deri dökülmeleri
- Yaşlılığa bağlı
- Derideki renk değişimleridir.
- Hiperbarik oksijen tedavisi otizm için de kullanılır. Otizm tedavisinde kullanılan oksijenin herhangi bir faydası olduğu ispat edilemese de aralıklı olarak verilen saf oksijen otizm için tüm dünyada yaygın bir şekilde kullanılmaktadır.
- Ani işitme kaybında oksijen tedavisi kullanımı sonrasında büyük başarılar elde edilmektedir. Hastaya 3 ay kadar süreyle günlük seanslar şeklinde verilen oksijen, işitme kaybını iyileştirdiği gibi hastanın diğer psikolojik ve ruhsal bozukluklarının da giderilmesinde fayda sağlar.
- Kemik enfeksiyonu geçiren kişilerde oksijen basıncı yükseltilerek hastanın enfeksiyonu yenmesi sağlanır. Bu terapide ortalama 2 saat süren seanslarda hastaya 2-2,5 ATA basınç uygulanır.
- Kemik ölümü gerçekleşen hastalarda erken dönemde uygulanan basınçlı oksijen tedavisi, kemiklerin tekrar yaşama döndürülmesini sağlar. Kemik öldüğünde duran kanlanma problemi bu yöntem sayesinde bazen aşılabilmektedir.
- Diyabetik hastalarında görülen ayak yarası uzun süre iyileşmez. Geç kalınmadan başlayan oksijen tedavisi sayesinde bu yaraların kapandığı ve iyileşme süresinin kısaldığı görülür.
- Ani görme kaybı da sık rastlanılan durumlar arasındadır. Özellikle retinaya kan taşıyan damarların tıkanması sonucu oluşan körlük, oksijen kullanılarak giderilebilmektedir.
- Hiperbarik oksijen tedavisi kulak çınlaması durumlarında da işe yaramaktadır.
- Bu tedavi sonrasında yaraların iyileşme süresi kısalmakta ve yara iyileşmesini sağlayan maddelerin vücuttaki üretim miktarı hızlıca artmaktadır.
- Vücutta savunma rolünde aktif olarak görev yapan hücreler oksijen ile desteklenmektedir.
- Vücutta var olan ödemlerin sayısı hızlı bir şekilde azaltılmaktadır.
- Oksijeni sevmeyen bakteriler bu yolla yok edilmektedir.
- Antibiyotik kullanan hastalarda ilacın etkisinin arttığı gözlemlenir.
- Dokularda bulunan tahribatlar restorasyona girmekte ve kısa zamanda insan cildindeki değişiklik gözle görülür bir seviyeye yükselmektedir.
Oksijen Tedavisi Komplikasyonları
Oksijen tedavisi esnasında vücut içerisinde birden yükselen oksijen miktarı nedeniyle bazı komplikasyonlar görülebilmektedir. Hiperbarik oksijen tedavisi endikasyonları genel olarak şu şekillerde kendisini gösterir.
- Vurgun yeme durumu (Dekompresyon)
- Hava ve gaz nedeniyle emboli durumunun gözlenmesi
- Karbonmonoksit zehirlenmeleri
- Derialtında oluşan enfeksiyonlar
- Kemik nekrozu
- Beyin içerisinde abse oluşması
- Ani işitme kaybı durumları
Bunların dışında hiperbarik oksijen tedavisi yan etkileri de bulunur. Bunlar:
- Klostrofobi
- Kulak ve Sinüs Sorunları
- Akciğer Problemleri
- Beyinde Oksijen Zehirlenmesi
- Uzağı geçici olarak görememe
Hiperbarik oksijen tedavisi için kesin kontrendikasyonları görülen hastalarda tedavi uygulanmaz. Rölatif kontrendikasyonları bulunan hastalar için tedaviyi alıp almamaları, hastanın genel durumu gözetilerek doktorunun tercihine bırakılır.
Bebeklerde Oksijen Tedavisi
Solunum sıkıntısı çeken bebek ve çocuklarda oksijen tedavisi kullanımı görülmektedir. Oluşabilecek yan etkileri nedeniyle basınçlar yetişkinlerde olduğu gibi çok yüksek seviyelere çıkarılmaz. Yetişkinlerde 1200 mmHg civarında görülen basınç, bebeklerde yarısı hatta daha az düzeyde görülebilmektedir.
Bebeklerin oksijen tedavisi alması çok tercih edilen bir durum değildir. Henüz yeni yeni dünyaya alışmaya başlayan miniklere verilecek olan oksijen miktarı çok iyi ayarlanır ve seans miktarları düşürülür. Yetişkinlerde görülebilen yan etkilerin bebeklerde de görülebileceği ancak fark edilmesinin daha geç olabileceği her zaman için bilinmelidir.
Bebeklerde oksijen ile tedavi yapıldıktan sonra belirtilerin dikkatlice takip edilmesi gerekir. Konuşamayan bebeklerde uzağı görememe, nefes alamama gibi vaziyetlerin ortaya çıkıp çıkmadığı onların ancak hareketlerinden anlaşılabilir. Bu nedenle ebeveynlerine bir şeyler anlatmaya çalıştığı anlarda pür dikkat izlenmeleri gerekir.
Akciğer Kanseri Oksijen Tedavisi
Akciğer kanserinin oksijen tedavisi ile tedavi edilmesi mümkün değildir ancak hastada meydana getirdiği nefes darlığı sorununun çözümünde kullanılabilir. Özellikle nefes alamama, zorlanma ve tıkanma gibi durumlar oksijen ile geçirilebileceği gibi bu durumun yaşandığı anların süreleri de kısaltılabilmektedir.
Sürekli tekrar eden nefes darlığı, tıkanıklık şikâyetleri olan hastalarda oksijen sadece süreyi kısaltmaz. Aynı zamanda tekrarlanma süreleri arasındaki mesafeyi de arttırır. Akciğer kanseri hastalarında yapılan araştırmalarda oksijen tedavisinin hastalığın yayılma hızını yavaşlattığı tespit edilmiştir.
Oksijen Tedavisi Yapan Hastaneler
Hiperbarik oksijen tedavisi merkezleri pek çok ilde bulunmaktadır. Ancak İstanbul, Ankara, İzmir vb. büyükşehirlerde daha yaygın bulunur. Hiperbarik oksijen tedavisi yapan devlet hastaneleri olabileceği gibi özel klinik ve hastanelerde de bu tedavi yapılabilir.
Hastaların en çok merak ettiği konulardan bir tanesi de tedavinin SGK tarafından karşılanıp karşılanmadığıdır. 2012 yılından bu yana hiperbarik oksijen tedavisi SGK tarafından karşılanmaktadır. Elbette bu durum devlet hastanelerinde geçerli olmakla birlikte özel kurumlarda böyle bir durum söz konusu değildir.
Oksijen Tedavisi ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Hiperbarik oksijen tedavisi nedir?
Oksijen tedavisi görecek hasta kapalı bir ortamda yüksek basınçlı %100 oksijeni solumaya bırakılır. Bu yönteme hiperbarik oksijen tedavisi denir. Birçok sağlık sorununun tedavisinde kullanılmaktadır. Yüksek basınç altında yapılan bu işlemler sonucunda kişide bazı yan etkilere de rastlansa da ciddi bir belirti görülmezse gerektiği kadar bu tedavi devam eder.
Oksijen tedavisi nedir, nasıl yapılır, nasıl uygulanır?
Oksijen tedavisi, tedavisi yapılan hastanın vücudunda yeterli miktarda oksijen bulunmadığı ve buna bağlı semptomların gözlendiği zamanlarda yapılan bir tedavidir. Hasta yaklaşık 120 dakika boyunca kapalı ve yüksek oksijen basınçlı ortamda kalır. Bu kabin içerisinde normalde %21 oksijen bulunan hava, %100’e kadar çıkartılır.
Hastanın erken teşhis sonucunda bu tedaviyi alması son derece önemlidir. Özellikle tedaviye başlandıktan sonra geçen ilk 5 gün içinde günde 2 kez yapılan bu seanslar, sonrasında 3 ay boyunca günde bir kez olmak üzere tekrar edilir. Tabii tedavinin nasıl ve ne kadar uygulanacağı hekimin takdirine kalmıştır.
Oksijen tedavisi hangi hastalıklarda kullanılır?
Oksijen tedavisi, günümüzde pek çok hastalığın çözümünde kullanılmaktadır.
- Ani işitme kaybında
- Görme kaybı yaşandığı durumlarda
- Yaraların geç iyileşen vakalarda
- Nefes alamama, zor nefes alma durumlarında
- Otizm, kanser gibi hastalıkların hızının yavaşlatılmasında kullanılır.
Evde oksijen tedavisi nasıl yapılır?
Evde oksijen tedavileri genellikle uzun dönem boyunca oksijen alması gereken hastalar için yapılır. Bunun haricinde evden çıkamayacak durumdaki hastalar için de kullanılır. Evde satın alınan bir kabin vasıtası ile kişi oksijenli bir odaya girer. Burada doktor tarafından belirtilen süre boyunca yüksek basınçlı oksijene maruz bırakılır. Bu durum tedavi sonuna kadar böyle devam eder.
Hiperbarik oksijen tedavisi nerelerde var?
Hiperbarik oksijen tedavisi, ülkemizde başta büyükşehirler olmak üzere pek çok ilde bulunmaktadır. Hastanelerin acil bölümlerinde de giderek yaygınlaşan bu ortamlarda insanlara hızlı bir şekilde müdahale edilmektedir.
Oksijen tedavisi, teşhis konulduktan sonraki ilk süreçte hemen alınması gereken bir tedavi biçimidir. Özellikle bu tedavi sürecinde ilk 72 saatin büyük önemi vardır. Aniden başlayan görme ve işitme kaybı yaşayan vakalardaki başarı oranı ilk 72 saatte diğerlerine göre 2 kat daha yüksektir.