Paterji testi, özellikle Behçet hastalığı şüphesi olan hastalarda kullanılan ve vücudun deriye verilen bir uyarana karşı tepkisini ölçen tanısal bir yöntemdir. Bu test, tekrarlayan ağız yaraları, genital ülserler ve göz iltihabı gibi semptomlarla karakterize Behçet hastalığının teşhisinde yardımcı olmak amacıyla uygulanır. Testin temel mantığı, deride oluşan aşırı inflamatuar yanıtı değerlendirmektir.
Paterji Testi Nasıl Yapılır?
Test, steril bir iğne veya özel bir lanset kullanılarak ön kolun iç yüzeyine küçük bir delik açılmasıyla gerçekleştirilir. İşlem sırasında deri yüzeyi alkolle temizlendikten sonra, iğne 45 derecelik bir açıyla deriye batırılır ve çıkarılır. Bu işlem genellikle ağrısızdır ve hastalar hafif bir batma hissi duyabilir. Test sonrasında bölgeye herhangi bir ilaç uygulanmaz ve pansuman yapılmaz.
Test Sonuçları Nasıl Değerlendirilir?
Paterji testinin sonucu 24-48 saat içinde belirginleşir. Pozitif sonuç, iğne batırılan bölgede 2 mm’den büyük kırmızı bir kabarıklık (papül) veya püstül oluşumuyla karakterizedir. Bu reaksiyon, vücudun nonspesifik bir inflamatuar yanıt verdiğini gösterir. Negatif sonuç ise herhangi bir belirgin lezyon olmaması anlamına gelir.
Hangi Durumlarda Paterji Testi İstenir?
- Tekrarlayan ağız yaraları ve genital ülserlerle seyreden şikayetlerde
- Gözde üveit veya retinada inflamasyon şüphesinde
- Eklem ağrıları, cilt lezyonları veya damar iltihabı gibi Behçet hastalığına özgü semptomlar varlığında
- Ailesinde Behçet hastalığı öyküsü olan bireylerde tarama amacıyla
Paterji Testinin Güvenilirliği ve Sınırlamaları
Paterji testi, Behçet hastalığı tanısında önemli bir araç olsa da tek başına kesin tanı koydurmaz. Pozitif sonuç, özellikle Akdeniz ve Orta Doğu kökenli bireylerde daha yaygın görülür. Testin yalancı negatif sonuç verebileceği unutulmamalıdır. Ayrıca, deri enfeksiyonu olan hastalarda veya immünosupresif ilaç kullananlarda sonuçlar yanıltıcı olabilir.
Test Öncesi ve Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Test öncesinde steroid içeren kremler veya immün baskılayıcı ilaçlar geçici olarak kesilmelidir.
- Test bölgesi 48 saat suyla temas ettirilmemeli ve kaşınmamalıdır.
- Reaksiyon gelişirse enfeksiyonu önlemek için bölge temiz tutulmalıdır.
Behçet Hastalığı ve Paterji Testi İlişkisi
Behçet hastalığı, otoinflamatuar bir bozukluk olup paterji testi bu hastalıkta %60-70 pozitiflik oranı gösterir. Ancak testin pozitif olması tek başına Behçet tanısı için yeterli değildir. Tanı, klinik bulgular, hasta öyküsü ve diğer laboratuvar testleriyle birlikte konulur.
Alternatif Tanı Yöntemleri
Paterji testinin yanı sıra, Behçet hastalığı şüphesinde HLA-B51 genetik testi, kan inflamasyon belirteçleri (CRP, sedimantasyon) ve göz muayenesi gibi yöntemler kullanılır.
Sonuçların Klinik Önemi
Pozitif paterji testi, özellikle diğer klinik bulgularla uyumluysa Behçet hastalığı lehine değerlendirilir. Negatif sonuç ise hastalığı ekarte ettirmez, çünkü bazı Behçet hastalarında test negatif kalabilir.