Polikistik Böbrek

Polikistik Böbrek Nedir?

Polikistik böbrek hastalığı, böbreklerde içi sıvı dolu kistlerin meydana geldiği kalıtsal bir hastalıktır.

Polikistik böbrek hastalığı otozomal dominant (baskın) ve otozomal resesif (çekinik) olarak genetik geçiş gösteren böbreği en sık görülen kalıtsal hastalıklarından biridir.

Hastalığın görülme sıklığı tüm ırklarda eşit olmakla beraber kadınlar ve erkekler arasındaki görülme olasılığı da eşittir. Dünyada yapılan çalışmalar sonucunda diyaliz ve böbrek nakli gerektiren hastaların %5 civarında polikistik böbrek hastalığı olduğu gözlemlenmiştir.

Polikistik böbrek hastalığında, kistler içleri sıvı dolu ve kanserojen özelliği olmayan yapılardır. Oluşan kistlerin boyutu ve sayısı hastadan hastaya göre değişmekle beraber böbreklerde ciddi derecede büyümeye sebep olabilirler.

Polikistik böbrek hastalığında vücuttaki hasar sadece böbreklerle sınırlı kalmamakla beraber karaciğer, beyin, pankreas, yumurtalıklar, bağırsaklar, kalp ve dalak gibi önemli organlarda da polikistik böbrek hastalığına bağlı anormallikler görülebilir.

Bununla beraber böbrekler vücutta yaptığı görevler nedeniyle hasarlanması takdirde hastada yüksek tansiyon ve anemi gibi hastalıklara neden olur.

Polikistik Böbrek Belirtileri Nelerdir?

Polikistik böbrek hastalığı genetik olarak geçiş gösteren ve her iki böbrekte de birden fazla kistler ile karakterize kronik böbrek hastalığıdır.

Tanı konulan hastalarda yapılan incelemeler sırasında edinilen bilgilere göre böbreklerde görülen kistlerin boyutu ve sayısı oldukça değişkenlik göstermektedir.

Oluşan kistler küçük bir toplu iğne ucu boyutunda olabileceği gibi 10-12 cm boyutunda büyük kistler de görülebilir. Kistlerin artışı devam ettikçe böbreğin boyutu çok büyüyebileceği gibi çevredeki sağlam dokulara da baskı yaparak başka organların da hasar görmesine neden olabilir.

Hastalık ilerledikçe böbrek fonksiyon kaybı daha da artabilir ve hasta önce diyaliz sonra da böbrek nakli tedavilerine ihtiyaç duyabilir. Hastalarda görülen şikayetler genellikle 30-40 yaşlarında başlar.

Polikistik böbrek hastalarında en yaygın görülen belirtiler şunlardır;

• Tansiyon yüksekliği: Böbrekler vücutta sıvı ve elektrolit dengesinden sorumlu en önemli organlardan biridir. Bunun yanında böbrekler ürettiği bazı hormonlar nedeniyle de kan elemanlarına ait sistemler üzerinde etkilidir. Polikistik böbrek hastalığı nedeniyle böbreklerde meydana gelen işlev kayıpları zamanla kan basıncında yani tansiyonda değişikliklere neden olabilir. Hastalarda gelişen tansiyon artışı nedeniyle baş ağrısı, çarpıntı ve göğüs ağrısı gibi şikayetlerde görülebilir. Ancak yüksek tansiyonun bazı hastalarda hiçbir ek belirti göstermeyebileceği unutulmamalıdır. Önemli noktalardan birisi de yüksek tansiyon gelişen böbrek yetmezliğinin daha da ilerlemesine neden olabilir.
• Sırt ve karın ağrısı: Polikistik böbrek hastalığında böbreklerde meydana gelen kistler nedeniyle her iki böbrekte de boyut artışı görülebilir. Böbreklerin büyümesi nedeniyle hem çevre dokulara baskı yapılması hem de böbreklerde gelişebilecek iltihaplar ve kanamalar hastalarda karın ve sırt ağrısına neden olabilmektedir. Karın ve sırt ağrısı hastalarda en sık görülen şikayetlerden biridir.
• Ateş yüksekliği ve terleme: Polikistik böbrek hastalığı kronik bir hastalık olduğu ve birçok organı etkilediği için hastalarda ateş yüksekliği ve özellikle gece terlemeleri meydana gelebilir.
• Karında büyük bir kitle olduğu hissi: Kistler nedeniyle boyutları aşırı artan böbrekler hastalarda karında büyük bir kitle olduğu hissiyatına neden olabilir.
• İdrarda kan ve protein: İdrarda kan ve protein olması polikistik böbrek hastalarında görülen önemli şikayetlerden biridir. İdrarda görülen protein kaçağı böbreklerin kan süzme ve geri emilim işlevinde bozukluk olması nedeniyle gelişmektedir. İdrarda kan olmasının sebepleri ise böbrekte görülen yapısal hasarın yanında kistlerin duvarının çatlaması sonucu görülebilmektedir.
• Tekrarlayan idrar yolu iltihapları: İdrar yolu iltihaplarının görülme riski polikistik böbrek hastalarında artış göstermektedir. Bu idrar yolu iltihapları genellikle idrar torbasında görülebileceği gibi, idrar yollarında ve böbreklerin kendisinde de görülebilir.
• Tekrarlayan böbrek taşı oluşumu: Böbreklerde meydana gelen işlev kaybı nedeniyle vücuttaki sıvı elektrolitlerinin dengesinde bozulma olabilmektedir. Bu bozulmalar sonucu kalsiyum gibi bazı minerallerin böbreklerde birikmesi ile hastalarda böbrek taşı gelişimi görülebilir. Bu taşlar böbreklerden idrar yollarına düşebilir. Bu taşlar hiçbir belirtiye neden olmayacağı gibi idrarda kan, sırt ağrısı, hidronefroz ve idrar yolu iltihaplarına neden olabilmektedir. Polikistik böbrek hastalarında böbrek taşlarının oluşma riski daha yüksektir.
• Anemi (kansızlık): Böbrekler kırmızı kan hücrelerinin üretilmesinde görev alan önemli hormonlardan birini üretir. Bu hormon kırmızı kan hücrelerinin yani eritrositlerin üretiminde görevlidir. Böbreklerinde hasar gelişen hastalarda kırmızı kan hücre sayısında da azalma olabileceği için hastada kansızlık yani anemi gelişebilir. Anemi olan hastaların ciltlerinde solukluk meydana gelebilir. Ayrıca kırmızı kan hücreleri dokulara oksijen taşınmasında görevli oldukları için bu hücrelerin azalması dolayısıyla vücuda giden oksijen miktarında azalma meydana gelecektir. Hastada buna bağlı olarak kemik-eklem ağrıları, tırnak anormallikleri ve dudaklarda-parmaklarda morarma görülebilmektedir.
• Yorgunluk: Kronik bir böbrek hastalığı olan polikistik böbrek hastalığı vücuttaki birçok önemli mekanizmayı etkilediği için hastalarda yorgunluk ve halsizlik meydana gelebilmektedir.
• Beyin anevrizmaları: Yapılan çalışmalar sonucunda polikistik böbrek hastalığı olan bireylerin %10 civarında beyin damarlarında anevrizma olarak adı verilen balonlaşma geliştiği görülmüştür. Bu durumda hastanın anevrizma olan bölgesindeki damar duvarı balonlaşır ve damar duvarı yapısı incelir. Bununla beraber hastalık nedeniyle gelişen tansiyon yüksekliği yani kan basıncı artışı bu anevrizmanın patlamasına neden olabilir. Bu durum meydana gelirse hastada beyin kanaması gerçekleşebilir ve hasta ölebilir.
• Diğer organ belirtileri: Polikistik böbrek hastalığı olan bireylerde karaciğer kistleri, karın fıtıkları, yumurtalık kistleri, bağırsak divertikülleri ve dalak kistleri meydana gelebilmektedir. Bu nedenle şikayetler ışığında bu organlarında incelenmesi gerekir.

Polikistik Böbrek Nedenleri Nelerdir?

Polikistik böbrek hastalığı genellikle otozomal dominant (baskın) ve otozomal resesif (çekinik) olarak genetik geçiş gösteren kronik bir böbrek hastalığıdır.

Bu demek oluyor ki bu hastalık hastanın ebeveynlerinde bulunabileceği gibi ebeveynleri hastalık yönünden taşıyıcı özellik gösterebilir. Bununla beraber polikistik böbrek hastalığı genlerde meydana gelen bir mutasyon nedeniyle kendiliğinden de oluşabilmektedir.

Bu bağlamda polikistik böbrek hastalığını iki ana başlık altında incelemek gerekirse;

1. Otozomal Dominant Polikistik Böbrek Hastalığı: Otozomal dominant polikistik böbrek hastalığı kişilerin vücut genlerinde baskın olarak hastalık genlerine sahip olduğu aynı zamanda genetik olarak bir sonraki nesilde hastalık görülme riskinin daha yüksek olduğu durumdur. Tek bir baskın genin oluşu hastalık olması için yeterlidir. Yani hasta bireylerin ebeveynlerinden en az biri mutlaka polikistik böbrek hastasıdır. Hasta bireylerin çocuklarında da polikistik böbrek hastalığı görülme riski %50 civarındadır. Bu tür polikistik böbrek hastalığı çekinik türe göre %90 oranında daha fazla görülmektedir.
   
2. Otozomal Resesif Polikistik Böbrek Hastalığı: Otozomal resesif polikistik böbrek hastalığı vücut hücrelerinde çekinik olarak taşınan genler nedeniyle olmaktadır. Polikistik böbrek hastalığı vakalarının sadece %10 civarı otozomal resesif olarak taşınır. Bu genlerin kişide hastalığa neden olması için ebeveynlerinin her ikisinde de çekinik hastalık genleri olmalıdır. Bu ebeveynlerin çocuklarının polikistik böbrek hastası olabilme olasılığı %25 civarıdır. Otozomal resesif polikistik böbrek hastalığı genellikle çocuklarda ve yeni doğanlarda görülebilen bir hastalık olmak üzere temelde 4 alt tipi vardır.
   
   1. Perinatal form: Doğumda ya da anne karnında gelişen polikistik böbrek hastalığıdır.
      
   2. Yenidoğan form: Doğumdan sonraki ilk aylarda meydana gelen polikistik böbrek hastalığıdır.
      
   3. İnfantil form: Doğumdan sonraki 3.ay ile 12.ay arasında görülebilen polikistik böbrek hastalığı formudur.
      
   4. Çocuklarda görülen form: 1 yaşından sonraki çocuklarda görülebilen polikistik böbrek hastalığıdır.
      
3. Kazanılmış Polikistik Böbrek Hastalığı: Kazanılmış polikistik böbrek hastalığı hastaya kalıtsal olarak geçmeyip çeşitli mutasyonlar ya da çeşitli böbrek sorunlar nedeniyle gelişebilmektedir. Bu tip polikistik böbrek hastalığı genellikle böbrek hastalığı olan ve diyaliz tedavisi uygulanan hastalarda daha sık görülebilmektedir.

Polikistik Böbrek Teşhisi

Polikistik böbrek hastalığı, erken zamanda teşhis edilip hastalık ilerlemeden tedavisi yapılması gereken bir hastalıktır. Bu hastalığın tanısında kullanılan yöntemler ile böbreklerdeki kistlerin sayısı ve büyüklüğü hakkında önemli bilgiler elde edilir.

Bunun yanında hastanın klinik tablosundan yola açarak rutin taramalar yapılarak sadece böbrekler değil karaciğer, dalak ve diğer çevre organların da fonksiyonları değerlendirilir.

Polikistik böbrek hastalığının tanısında kullanılan yöntemler şunlardır;

• Tıbbi öykü ve Fizik muayene: Polikliniğe başvuran hastaların en sık dile getirdiği şikayetler karın- sırt ağrısı, ateş, mide bulantısı ve idrar problemleridir. Bu şikayetlerin yanında doktor tarafından hastaya sorulan sorular ile hasta hakkında önemli bilgiler edinilir. Şikayetlerin ne kadar süredir var olduğu ne zaman başladığı, mesleği, bağımlılıkları ve polikistik böbrek hastalığı için en önemli noktalardan birisi olan soy geçmiş sorgulanır. Polikistik böbrek hastalığı şüphe edilen hastaların mutlaka diğer aile bireylerinde bu hastalığın olup olmadığı sorulmalıdır. Sorgulanan hasta daha sonra muayene masasına alınarak fizik muayenesi yapılır. Tansiyon değerleri, kalp atım sayısı ve diğer rutin kontrolleri yapılır. Bundan sonraki aşamada hasta diğer tetkikler için gönderilir.
• Kan tahlili: Tam kan sayımı hastanın böbrek, karaciğer, dalak ve diğer hayati organları ile ilgili önemli bilgiler veren bir testtir. Tahlil için hastadan farklı tüplerde kan alınarak çeşitli aşamalarda incelenir.
• İdrar tahlili: İdrar tahlilleri böbrek fonksiyonlarını değerlendirmede en önemli yöntemlerden birisidir. Hastadan örnek kabına alınan idrarda ayrıca idrarda kan ve protein varlığı da mutlaka incelenmelidir.
• Ultrasonografi: Karın ultrasonografisi böbrek incelemelerinde başlıca kullanılan yöntemdir. Bu yöntemde ses dalgaları kullanılarak hastanın böbrek boyutları, böbreklerin yapısı, kistlerin yeri ve boyutu gibi önemli bilgilere ulaşılır.
• Bilgisayarlı Tomografi (BT): Bilgisayarlı tomografi X-ışınlarının kullanıldığı ve hastadan kesitler halinde görüntüler alındığı yöntemdir. Böbreklerin yapısı ve kistleri ince kesitler halinde görüntülenerek ayrıntılı bir şekilde incelenir.
• Manyetik Rezonans (MR): Manyetik rezonans cihazı radyo dalgaları kullanarak elde edilen manyetik alan yardımı ile hastanın vücudu hakkında kesitler halinde görüntüler sunan cihazdır.

Polikistik Böbrek Tedavisi

Polikistik böbrek hastalığının tedavisindeki amaç hastalarda meydana gelen belirtilerin giderilmesi ve hastalarda gelişebilecek komplikasyonları önlemektir.

Özellikle hastada meydana gelen yüksek tansiyon ve böbrek yetmezliğinin mutlaka tedavisi yapılmalıdır. Bu nedenle hastalara çeşitli tedaviler verilmektedir.

Belirtilere göre verilen tedaviler şunlardır;

• Yüksek tansiyon tedavisi: Hastada gelişen böbrek hasarı nedeniyle oluşan ya da hastada daha önce de var olan yüksek tansiyon polikistik böbrek hastalığında mutlaka kontrol edilmelidir. Yüksek tansiyon nedeniyle hastada gelişen böbrek yetmezliği daha da ilerleyebilir ve hastanın klinik durumu daha da kötüleşebilir. Yüksek tansiyon tedavisinde kullanılan ilaçların yanı sıra hastaların kişisel yaşam şekilleri de oldukça önemlidir. Bu bağlamda hastalar protein, tuz ve yağlı besinlerle ağırlıklı olarak beslenmemeye özen göstermelidir. Ayrıca sigara kullanımı bırakılmalı, stresten uzak durulmalı ve kişiye özel programlar ile egzersiz alışkanlığı kazanılmalıdır.
• Karın ve sırt ağrısının tedavisi: Polikistik böbrek hastalığında böbreklerde meydana gelen büyümeden dolayı hem böbrekler kaynaklı ağrı hem de çevre organlara yapılan basıdan dolayı hastalarda karın ve sırt ağrısı meydana gelebilmektedir. Meydana gelen bu ağrıyı geçirmek için ağrının şiddetine göre çeşitli ilaçlar kullanılabilir.
• İdrar yolu iltihaplarının tedavisi: Polikistik böbrek hastalığı nedenli ya da meydana gelen böbrek taşları etkisiyle idrar yollarında iltihaplanma meydana gelmektedir. Oluşan bu iltihaplar böbrekleri de etkileyerek gelişen böbrek hasarını daha da şiddetlendirebilir. Bu iltihapların tedavisi için çeşitli antibiyotikler kullanabilmektedir.
• Böbrek yetmezliği tedavisi: Böbrekler vücuttaki kanı süzerek atık maddeleri idrar ile atan organlardır. Böbrek yetmezliği gelişen hastalarda kanın süzülme işlevi tam olarak yerine getirilemeyecektir. Bu işlemi yapmak için hastalara diyaliz tedavisi uygulanır. Diyaliz tedavisinde hastaya açılan damar yollarından gelen kan diyaliz makinesine geçer ve süzülür. Süzülen kan tekrar hastanın vücuduna iletilir. Diyaliz tedavisi yeterli olmayan hastalara son çare olarak böbrek nakli uygulanır.
• Anevrizma tedavisi: Polikistik böbrek hastalığı olan bireylerde beyindeki kan damarlarında balonlaşma yani anevrizma oluşabilmektedir. Bu anevrizmalar yırtıldığı takdirde kafa içi kanamalara neden olabilir ve hastayı öldürebilir. Ailesinde bu nedenle ölen birey olan hastalarda yapılan taramalarda beyin damarlarında anevrizma saptanırsa acil olarak tedavi edilmelidir.

Polikistik Böbrek İlaçları

Polikistik böbrek hastalığı tedavisi hastalarda gelişen belirtileri gidermek ve komplikasyonların önüne geçmek için uygulanır.

Bu tedavilerde kullanılan başlıca ilaçlar şunlardır;

1. Yüksek tansiyon tedavisi: Yüksek tansiyon hastada böbrek yetmezliğini daha da şiddetlendirebileceği gibi vücuttaki birçok sistemi de etkilediği için mutlaka tedavi edilmelidir. Yüksek tansiyon tedavisinde temel olarak iki grup ilaç kullanılmaktadır. Bunlardan ilk grup ACE (Anjiyotensinojen Dönüştürücü Enzim) inhibitörleri diğer grup ise ARB (Anjiyotensin 2 Reseptör Blokerleri) grubu ilaçlardır. Tedavide kullanılan ilaç içerikleri şunlardır;
   

• ACE (Anjiyotensinojen Dönüştürücü Enzim) inhibitörleri: Böbrekler üzerinde etkili olan bu ilaç grubu anjiyotensin 2 oluşumunu önleyerek kan basıncı artışını önler. ACE inhibitörleri ilaçları tansiyonu yüksek tansiyonu düşürmesinin yanında böbrek yetmezliğinin ilerlemesini azaltarak idrardaki protein kaçağını iyileştirir. Unutulmamalıdır ki gebelerde, emzirenlerde, iki taraflı böbrek kan damarı daralmalarında ve tek böbrekli hastalarda böbrek kan damarı darlığında ACE inhibitörleri kullanılmaz.
  • Kaptopril
  • Enalapril
  • Lisinopril
  • Kinapril
  • Ramipril
    • Yan etkiler: Öksürük, Tat alma bozukluğu, Deri döküntüleri, Anjiyonörotik ödem, Tansiyon düşüklüğü, Böbrek yetmezliği…
• ARB’ler (Anjiyotensin 2 Reseptör Blokerleri): Anjiyotensin 2 reseptörünü engelleyerek kan basıncının artışının önüne geçilir. Bu grup tüm ilaçlar gebelikte, emziren kadınlarda ve böbrek damarlarında darlık olan hastalarda kullanılamaz. ARB grubunda kullanılan ilaçlar şunlardır;
  • Losartan
  • Valsartan
  • Kandesartan
  • İrbesartan
  • Telmisartan

Polikistik Böbrek Tedavi Edilmezse

Polikistik böbrek hastalığı tedavi edilmediği takdirde sadece böbreklerde değil diğer organlarda da çeşitli hasarlara neden olabilmektedir.

Bu komplikasyonlar organ yetmezliklerine neden olabileceği gibi hastanın ölümüne de neden olabilmektedir.

Bu nedenle hastanın teşhisi konulup en erken zamanda tedaviye başlanmalıdır.

Hastalarda gelişme riski olan bazı komplikasyonlar şunlardır;

• Tansiyon yüksekliği: Daha önceden tansiyon yüksekliği olmayan hastalarda polikistik böbrek hastalığı nedenli tansiyon yüksekliği gelişebilir. Yüksek tansiyon gelişen hastalara uygun tansiyon tedavi verilmediği takdirde böbreklerde meydana gelen hasar daha da artabileceği gibi diğer organlarda da olumsuz etkiler gelişebilir.
• Böbreklerde işlev kaybı ve Böbrek yetmezliği: Polikistik böbrek hastalığı zaman içinde böbreklerde işlev kaybı meydana getirebileceği gibi tedavi edilmediği takdirde ileriki dönemlerde böbrek yetmezliğine neden olabilir.
• Karaciğer kistleri: Polikistik böbrek hastalığı olan bireylerde zamanla birlikte hastalık ilerledikçe karaciğerde kistlerin gelişme riski artır. Karaciğerlerde gelişen kistler nedeniyle karaciğerde bazı işlev kayıpları olabilir. Karaciğer kistleri kadınlarda ve erkeklerde de gelişebilir. Kadınlarda hormonların etkisiyle karaciğer kistlerinin gelişme riski erkeklere göre daha fazla olabilir.
• Beyin damarlarında anevrizma: Polikistik böbrek hastalarında gelişebilen komplikasyonlardan biri de beyindeki kan damarlarında balonlaşmadır. Bu balonlaşmaya anevrizma adı verilir. Balonlaşma etkisiyle kan damarlarının duvarlarında incelme meydana gelir. Hastada gelişen tansiyon yüksekliği etkisiyle de beyin kan damarlarındaki anevrizmaların yırtılması tetiklenebilir. Bu durumda hastada kafa içi kanamalar gelişebilir ve hasta hayatını kaybedebilir. Aile öyküsünden de yola çıkılarak fark edilen anevrizmalara hızlıca gereken müdahale yapılmalıdır.
• Kalp kapak sorunları: Polikistik böbrek hastalarının %25 civarında kalp kapaklarında hasar gelişebilmektedir. Gelişen kalp kapağı sorunları arasında en sık olarak görülen tip mitral kapak prolapsusudur. Bu kapak hasarı nedeniyle kalbin solunda kan vücuda pompalanırken kapak sağlam duramaz ve geriye doğru kan kaçışı olur. Bu nedenle de kalpte büyüme gelişebilir.
• Kalın bağırsak problemleri: Polikistik böbrek hastalığında bazı hastalarda çeşitli kalın bağırsak sorunları yaşanabilmektedir. Kolon yani kalın bağırsak duvarlarında incelme gelişebilir. Bu incelme nedeniyle bağırsaklarda divertikül adı verilen cepcikler gelişebilir. Bu divertiküller nedeniyle hastalarda çeşitli kanamalar görülebilir.
• Karın duvarında fıtıklar: Polikistik böbrek hastalığı olan bazı hastalarda karın duvarlarında meydana gelen incelme nedeniyle fıtıklar görülebilmektedir. Bu incelme olan bölgelerde fıtık içine doğru ince bağırsaklar girebilir ve orada sıkışabilir. Bu durumda hastaya fıtık ameliyatı yapılıp karın duvarı çeşitli yöntemler ile onarılır.

Polikistik Böbrek Hastaları Nelere Dikkat Etmelidir?

Polikistik böbrek hastalığında hastaların dikkat etmesi ve önemsemesi noktalardan birisi hastalığını tanımaktır.

Hastalığı ile ilgili doktorundan bilgiler almaya mutlaka dikkat etmelidir. Aklındaki merak ettiği konuları doktoruna danışmalı ve tedavisine gerekli uyumu göstermelidir.

Bunun yanında dikkat etmesi gereken konular şunlardır;

• Böbrek sağlığı için en önemli konulardan birisi su içmektir. Hastalar doktorlarının ya da diyetisyenlerinin önerdiği günlük su içme miktarına özen göstermelidir.
• Bol sebze, meyve ve tahıl ürünlerinin tüketimi ve az miktarda tuz içeren sağlıklı bir diyet programına uymalıdır. Hastalar sağlıklı kilolarını korumalı ve kendilerine uygun egzersiz programını uygulamalıdır.
• Sigara kullanımı sadece solunum yollarında değil bütün vücutta ciddi derecede hasara neden olabileceği için mutlaka sigara bırakılmalıdır. Bununla beraber alkol bağımlılığı olan hastalar alkolü sınırlandırmalı hatta bırakmalıdır.
• Genetik danışmanlık aile sağlığında oldukça önemli bir yeri olan konudur. Polikistik böbrek hastalığı genetik olarak geçiş gösteren bir hastalık olduğu için genetik danışmanlık ile çocuklara geçme durumu hakkında bilgiler alınmalıdır. Bu bağlamda gebe kalmadan önce gerekli müdahaleler ile polikistik böbrek hastalığının bebekte görülme riski azaltılmaya çalışılır.

Çocuklarda ve Bebeklerde Polikistik Böbrek

Polikistik böbrek hastalığının otozomal resesif olarak genetik geçiş yapan formu daha çok çocuklarda ve bebeklerde görülebilmektedir. Yani hem anne hem de babada hastalık genleri çekinik olarak bulunur.

Bebeklerde ve çocuklarda hastalığın görülme riski %25 civarındadır. Erkek ve kız cinsiyette eşit sıklıkta görülmektedir.

Erişkinlerde görülen polikistik böbrek hastalığında olduğu gibi çocuklarda ve bebeklerde de her iki böbrekte hastalıktan etkilenir.

Böbreklerde meydana gelen aşırı büyüme sonucunda yapılan muayenede karında elle dokunma ile böbrekler fark edilebilir. Aynı şekilde karaciğerde ve safra yollarında da çeşitli hasarlar hastalarda görülmektedir. Bu durumda karaciğerde büyüme de görülebilmektedir.

Polikistik böbrek hastalığı gelişen bebekler aşırı derecede büyük böbrekleri olmasından dolayı doğumda çeşitli zorluklara neden olabilmektedirler.

Anne karnında bebeğin gelişimi devam ederken böbreklerde büyüme ve işlev kaybı nedeniyle bebeğin idrar çıkışında azalma olabileceği için gebelik kesesi içindeki sıvının miktarında azalma olabilir.

Bu durumda bebekte çeşitli hasarlar gelişebilir ve bebek ölebilir. Bunun yanında polikistik böbrek hastalığı nedeniyle çocuklarda ve bebeklerde tekrarlayan idrar yolu iltihapları görülebilmektedir.

Hamilelerde Polikistik Böbrek Hastalığı

Polikistik böbrek hastalığı kadınlarda gebeliği engelleyen ek bir sebep olmadıkça gebe kalmaya engel değildir.

Ancak annede yüksek tansiyon, diyabet, böbrek yetmezliği gibi sorunlar varsa gebelik sırasında annede ve bebekte çeşitli komplikasyonlar gelişebilir.

Gebelikte kadının vücudunda gelişen değişiklikler nedeniyle tansiyon artışı olur. Polikistik böbrek hastalığı etkisiyle de daha fazla yükselecek tansiyon değerleri annenin ve bebeğin hayatını tehlikeye atabilir.

Annede özellikle preeklampsi-eklampsi gibi ciddi hastalıklar gelişebilir ve anne ölümleri görülebilir. Anne ölümlerinin yanı sıra erken doğum, ölü bebek doğumları ve bebeklerde gelişim problemleri de görülebilecek komplikasyonlar arasındadır.

Polikistik böbrek hastalığı genetik geçişli bir hastalık olduğu için anne karnında bebekte bir sorun olmasa bile doğumdan sonra bebeklik ya da çocukluk dönemlerinde polikistik böbrek hastalığı görülebilir.

Polikistik Böbrek için Hangi Doktora Gidilir?

Polikistik böbrek hastalığı hastalarda özellikle karın ve sırt ağrısı olmak üzere ciddi şikayetlere neden olmaktadır.

Hastalarda sırt ve karın ağrısının yanı sıra ateş yüksekliği, şiddetli baş ağrısı, kanlı idrar, ciddi iştahsızlık, kusma, kas-kemik ağrıları ve şuur bulanıklığı gibi ciddi şikayetler meydana gelirse en kısa zamanda acil olarak doktora başvurmalıdır.

Bunun yanında yakın akrabalarda ve ebeveynlerde polikistik böbrek hastalığı saptanmışsa kontrole gitmek önemlidir.

Hastaların başvurması gereken bölüm Nefroloji kliniğidir. Çocuk yaş grupları için ise Pediatrik Nefroloji bölümüne başvurulmalıdır.