Rahim Tersliği
Rahim tersliği, kadın cinsiyete ait rahim organının arkaya doğru yatık bir şekilde gözlenmesi durumudur. Ana tedavi altta yatan hastalığı tedavi etmektir.
Rahim Tersliği Nedir?
Rahim tersliği normalde konum olarak karın denilen bölgede bir boşluk alanda konumlanan ve terse dönmüş armuda benzetilebilecek şekilde olan kadın cinsiyete ait rahim organının arkaya doğru yatık bir şekilde gözlenmesi durumudur.
Kadınlarda rahim organı normal bir şekilde yerleşim gösterebilmesi için karın boşluğunda yer almalı ve ayrıca yapı olarak da ters armut görünümünü andırmalıdır. Rahim organı dik bir pozisyon içinde yer alarak idrarın boşaltım yapılmadan önce toplandığı mesaneye (idrar kesesi) doğru eğimli bir halde bulunmalıdır. Bazı kadınlarda rahim bu konum içerisinde bulunmamaktadır. Normalden farklı bir şekilde arka alana yatık şekilde görülen rahim görünümüne rahim tersliği ya da başka bir deyişle tıbbi olarak retrovert uterus adı verilmiştir. Kadınlarda gözlenen bu duruma birçok farklı neden sebep olabilmektedir.
Kadınlarda bulunan rahim organı çok önemli bir yapıdır. Bu organ kadınların gebeliği sırasında anne karnında bulunan bebeğin yerleşip içinde gelişim gösterdiği yapıdır. Gebelikteki bu görevi dışında gebe olmayan kadınlarda rahim organının iç tabakası her ay düzenli bir şekilde mensturasyon ile dökülmekte bu durum halk arasında kadınlar tarafından adet kanaması olarak bilinmektedir. Rahmin idrar kesesine yaslanmış ters armut şeklinde konumlanmasında rahim organının yerleşmesinde sabit tutan bağ yapılarının önemi büyüktür.
Rahim her ay büyüyüp gelişerek olası bir gebelik durumuna karşı kendini hazır tutar ve kalınlaşır. Gebelik geliştiği takdirde rahim adeta bir balon gibi esneyip büyüyerek doğuma kadar bebeği anne karnında gelişimini sağlar. Tüm bu nedenlerden dolayı rahim kadın vücudunun en güçlü organlarından biri olduğu bilinmektedir.
Rahim tersliği bazı durumlarda bulgu verebilirken bazen de kadınlar hekim tarafından bu durum ifade edilene kadar kendi durumlarının farkında olmayabilir. Eğer rahim tersliği sorunu yaşayan kadın hastaların cinsel hayatı sağlıklı ve sorunsuz bir şekilde sürdürülebiliyor, yeni bir hayat dünyaya getirmede sorun yaşamıyor ise çok korkulacak bir durum olmadığı akıllarda tutulmalıdır.
Rahim Tersliğine Eşlik Eden Belirtiler (Semptomlar) Nelerdir?
Kadınlarda ortaya çıkan rahim tersliği sıklıkla başka bir sıkıntı ile kadın doğum uzmanı hekime başvuruda bulunmuş ve jinekolojik muayene olmuş kadınlarda tesadüf eseri rastlanan bir durum olarak gözlenmektedir ve bu sorunla karşılaşan kadınların paniklemesini gerektirecek kadar büyük semptomlara ya da durumlara yol açmamaktadır.
Rahim tersliği olan kadınlarda şu semptomlarla karşı karşıya kalınabilir;
- Çok sık karşılaşılmamakla birlikte bazı vakalarda rahim tersliği bulunan kadınların ilişki sırasında sorun yaşadığını gösterilmiştir. Rahim tersliği gözlenen kadınlar oldukça nadir olmakla birlikte bazen ilişki sırasında ağrı duyusu hissedebilmektedirler.
- Rahim tersliği gözlenen kadınlarda karşılaşılabilecek bir diğer semptom ise mensturasyon sürecinin sonlanma aşamalarında oluşan adet sancılarının aşırı şiddetli olması ve kadınların bu duruma dayanamayacak şekilde ağrı çekmesine neden olmasıdır. Rahim tersliği görülen kadın hastalarda adet sancılarının şiddetli oluşu sık rastlanabilen bir diğer bulgu olarak sayılmaktadır.
- Rahim tersliğinin oluşumunda gözlenebilecek bir başka bulgu ise altta yatan hastalığa bağlı oluşabilecek bulgudur. Kadın hastalarda rahim tersliği gözlenmesi halinde bu duruma altta yatan başka bir hastalığın sebep olması ihtimali daima göz önünde bulundurulmalıdır. Altta yatan hastalığın var olması halinde kadınlar sıklıkla bu hastalığa ait semptomlarla hekime başvuruda bulunacak ve gerekli teşhis ve tedavinin yapılmasını isteyecektir.
- Kadınlarda çeşitli nedenlerle ortaya çıkan rahim tersliğinin hastalarda gebeliğe etkisi çeşitlilik gösterebilmektedir. Rahim tersliği sorunu yaşayan bazı kadınlarda gebeliğin gözlenmeme ya da gebelikte sorun oluşması nedeni buna bağlı olabileceği gibi bu durumdan tamamen de bağımsız olabilmektedir. Yani hekimler rahim tersliğinin başka bir hastalık gözlenmediği sürece hamile kalmayı engelleyecek ya da hamilelikte sorun yaratacak bir duruma neden olmayacağı görüşünde fikirleri daha ağır basmaktadır.
- Rahim tersliği gözlenen bazı kadınlarda kabızlık, idrar tutmada problemlerin yaşanması ve bel ağrıları gibi semptomlarda gözlenebilmektedir. Hastalarda idrar tutmada problemler, kabızlık ve bel ağrısı problemi gibi çeşitli semptomların varlığında eğer hekim uygun görürse jinekolojik muayene de yaparak rahim tersliği üzerinde durabilmektedir.
- Rahim tersliği gözlenen kadın hastalarda ortaya çıkacak bir diğer semptom ise tampon kullanımı sırasında gözlenen zorluktur. Rahim tersliği bulunan kadınlar tampon kullanımı sırasında zorluk yaşayarak bu şikayet ile hekime başvuruda bulunabilir.
- Rahim tersliği gözlenen kadın hastalarda ortaya çıkacak bir diğer semptom ise idrar yolları enfeksiyonudur. Kadın hastalarda rahim tersliği sonucunda sık sık idrar yolu enfeksiyonları geçirilebilmektedir.
Rahim Tersliği Nedenleri (Risk Faktörleri) Nelerdir?
Rahim tersliğinin nedeni sıklıkla doğuştan gelen bir durum sonucunda ortaya çıkabilmektedir. Bu sebeple kadınlarda rahim tersliği gözlendiğinde hekimler durumun genellikle yapısal bir fark nedeni ile ya da doğumsal bir sebep sonucunda ortaya çıkabileceği üzerinde durmaktadır. Ancak rahim tersliği yaşayan kadınlarda bazen bu sorun sonradan meydana gelebilmektedir. Bu duruma sık neden olan sebep rahmin vücuttaki konumunu değiştirecek bir durumla karşı karşıya kalmasıdır. Rahim tersliği nedenleri şu şekilde açıklanabilir:
- Kadınlarda gözlenen rahim tersliğinin gözlenmesinde yani rahmin normalde olması gereken konumdan başka bir konumda yer almasına neden olan sebeplerden biri gebeliktir. Gebelik süre dururken git gide gelişim gösterip büyüyen rahim, rahim tersliğinin gözlenmesine neden olabilmektedir. Kadın rahmini normal konumunda tutan bağ yapılarının rahim büyümeye devam ettikçe gerilmesi ve zayıflaması sonucunda rahim normal konumunda bu bağ yapıları tarafından tutulamamaktadır.
Eğer kadının birden fazla kez hamile kalması durumunda bu durum daha sık bir şekilde hekimlerin karşısına semptom oluşturarak başvuruya neden olmaktadır.
- Kadınlarda gözlenen rahim tersliği gebelik dışında menopoz gibi nedenlerle de ortaya çıkabilmektedir. Kadınların menopoza girmesi sonucunda östrojen denilen hormon seviyelerinin azalması görülür. Östrojen hormonunun azalması sonucunda rahmi yerinde tutmakla görevli olan bağ yapıları gevşemekte ve rahmin konumunun değişmesine neden olarak arkaya doğru adeta devrilmesine neden olabilmektedir.
- Kadınlarda gözlenen rahim tersliğinin bir başka sebebi ise kadınlarda ortaya çıkabilecek jinekolojik hastalıklardır. Kadınlarda görülen jinekolojik hastalıklardan biri olan çikolata kistleri adı verilen kistik yapılar, rahim duvarında meydana gelen yapışma durumları, miyom oluşumu, yumurtalık yapılarında meydana gelen iltihaplanmalar gibi sebeplere bağlı olarak kadınlarda rahim tersliği ortaya çıkabilmektedir.
- Kadınlarda gözlenen rahim tersliğinin bir başka sebebi ise çeşitli nedenlere bağlı olarak karın içine yapılan girişimlerdir. Bazı durumlarda karın bölgesinde uygulanan karın içi ameliyatları sonucunda kadınlarda rahim tersliği ortaya çıkabilmektedir.
- Kadınlarda gözlenen rahim tersliğinin bir başka sebebi ise kadın rahmini normal konumunda tutmakla görevli bağ yapılarının doğumsal olarak gelişimini normal bir şekilde tam sağlayamamasıdır. Bu gelişen doğumsal nedenlere bağlı olarak rahmi tutmakla görevli bağ yapıları kısa kalabilmekte ve bunun sonucunda kadınlarda rahim tersliği ortaya çıkabilmektedir.
Rahim Tersliği Teşhisi
Rahim tersliği normalde konum olarak karın denilen bölgede bir boşluk alanda konumlanan ve terse dönmüş armuda benzetilebilecek şekilde olan kadın cinsiyete ait rahim organının arkaya doğru yatık bir şekilde gözlenmesi sonucunda gelişen durumdur.
Rahim tersliği çoğunlukla semptom vermeyen bir durum olarak hekimlerin karşısına çıkmaktadır ve hekimler jinekolojik muayene esnasında tesadüfen rahim tersliğini teşhis edebilmektedir.
Bazı hastalarda ise rahim tersliği bulgu verebilmektedir. Hastalarda cinsel ilişki sırasında ağrı oluşması, adet sancılarının tolere edilemeyecek seviyelere ulaşması ve idrar yolu problemleri sebebiyle hekimlere başvuruda bulunabilirler. Hekimler hastaların anlattığı şikayetleri not alarak detaylı anamnez oluşturma ile rahim tersliğinin teşhisine başlamaktadır.
Hekim anamnezi aldıktan sonra sıra fizik muayene ve jinekolojik muayeneye gelmektedir. kadın hastalıklarında jinekolojik muayene olmazsa olmaz bir durumdur ve dikkat edilmesi gereken noktalar şunlardır ;
- Kadının jinekolojik muayene olabilmesi için öncellikle altına giydiği kıyafetleri tamamen çıkarması ve kendine verilen tek kullanımlık önlüğü giymesi gerekmektedir.
- Hasta bundan sonra jinekolojik muayene masasına oturarak ayaklarının masanın her iki yanında bulunan yerlere koymaktadır. Sonrasında bacakları tek kullanımlık muayene örtüsü yardımıyla kapatılır ve hasta rahat ettirilir.
- Hastanın mahremiyetinin korunması adına yapılan bu işlemlerden sonra kadın hastalıkları ve doğum uzmanı hekim spekulum denilen alet yardımıyla muayenesine başlar.
- Hekim spekulum ile muayenesini tamamladıktan sonra elle vajinal muayeneye geçerek bimanuel tuşe yapar.
- Hekim muayenesini vajinal ultrason yaparak rahim ve yumurtalıkları kontrol ederek bitirmektedir.
Rahim Tersliği Tedavisi
Hastalarda yapılan muayene ve görüntüleme yöntemleri ışığında rahim tersliğinin tespit edilmesi sonucunda eğer rahim tersliğine neden olabilecek altta yatan hastalık tespit edilebilmiş ise ana tedavi altta yatan hastalığı tedavi etmektir. Ancak altta yatan ve rahim tersliğine neden olabilecek herhangi bir hastalık durumu söz konusu değil ise rahim tersliğinin tedavisi gerekmemektedir.
Hastalarda menstrual siklus sırasında hissedilen ağrının fazla olması durumunda dizleri göğse çekerek yapılan egzersiz teknikleri hastaları rahatlatabilmektedir.
Rahim tersliği bulunan kadınlara geçmiş seneler de cerrahi yaklaşımlar uygulanmaya çalışılmış ve rahim tersliği düzeltilmeye çalışılmış ancak olumlu sonuçlar alınamamıştır. Aksine bu işlem esnasında rahim etrafında bulunan yapılara da zarar verilebilmektedir. Bu sebeplerden dolayı rahim tersliğinde uygulanan bir cerrahi tedavi bulunmamaktadır.
Rahim Tersliği Tedavi Edilmezse Ne Gibi Komplikasyonlara Yol Açar?
Hastalarda yapılan muayene ve görüntüleme yöntemleri ışığında rahim tersliğinin tespit edilmesi sonucunda eğer rahim tersliğine neden olabilecek altta yatan hastalık tespit edilebilmiş ise ana tedavi altta yatan hastalığı tedavi etmektir. Ancak altta yatan ve rahim tersliğine neden olabilecek herhangi bir hastalık durumu söz konusu değil ise rahim tersliğinin tedavisi gerekmemektedir ve komplikasyonlara yol açmaz.
Rahim Tersliğinde Hangi Doktora Gidilir?
Kadınlarda karşılaşılan rahim tersliği sıklıkla hastaları rahatsız edici semptomlar oluşturmamakta ve hastalarda gözlenen rahim tersliği tesadüfen fark edilmektedir. Atrofik Vajinit sonucu asıl olarak gidilmesi gereken ve hastalığı teşhis eden, tanı koyan ve tedavisini yapan asıl bölüm Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümüdür. Hastalar genital bölgede ağrı hissettikleri durumlarda Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı bir hekime de başvuruda bulunabilirler. Kadın hastalıkları ve doğum uzmanı hekim gerekli tetkikleri yaptıktan sonra hastalarda rahim tersliği tanısını koyabilir.
Hastalarda;
- Kişilerin ilişki sırasında sorun yaşadığı ve ilişki sırasında ağrı duyusu hissedebilmesi,
- mensturasyon sürecinin sonlanma aşamalarında oluşan adet sancılarının aşırı şiddetli olması, altta yatan hastalığa bağlı oluşabilecek bulgular varlığında,
- Kabızlık, idrar tutmada problemlerin yaşanması,
- Bel ağrıları,
- Tampon kullanımı sırasında gözlenen zorluk,
- İdrar yolları enfeksiyonu varlığında mutlaka uzman bir kadın hastalıkları ve doğum hekimine görünülmesi gerekmektedir.