Rorschach Testi Nedir?

Rorschach mürekkep lekesi testi, Hermann Rorschach isimli İsviçreli psikoloğun 1921 yılında geliştirdiği yansıtmalı bir psikolojik testtir. Katılımcının kişiliğini ve ruhsal özelliklerini tespit amacıyla uygulanır. Amerika'da 412 klinik psikologla yapılan bir ankette, psikologların %82'sinin mürekkep testini kullandığı ortaya konulmuştur.

Rorschach Testi Nasıl Uygulanır?

Rorschach testinin uygulama biçimini anlamak için, testten beklentileri ve testin içeriğini anlamak gerekir. Mürekkep testinin uygulama süresi 20 dakika ile 90 dakika arasında değişebilmektedir. Teste tabi olan kişi hakkında herhangi bir fikir sahibi olunması gerekmez.

• Mürekkep testi, kimisi siyah, beyaz veya gri; kimisi renkli 10 mürekkep lekesi kartından oluşmaktadır.
• Testte yer alan on kartın her birisi, katılımcıya sırasıyla gösterilir.
• Ardından danışana kartın neye benzediği sorulur ve alınan her cevap not edilir.
• Teste tabi olanların kartları ister yukarıdan aşağı ister sağdan sola veya soldan sağa, istediği herhangi bir şekilde yorumlamasına izin verilir.
• Katılımcılar belirsiz görüntüyü istedikleri gibi yorumlamakta özgürdür.
• Kartları inceleyenleri ne gördükleri konusunda bir ve birden çok yanıt verebilir veya hiçbir şey görmediklerini de ifade edebilir.
• Teste girenler bir bütün olarak karta, görüntünün bazı kısımlarına veya kartın boş bölümlerine odaklanmakta özgürdür.
• Katılımcı yanıtlarını verdikten sonra psikiyatrist, ilk izlenimlerini daha çok detaylandırması için ek sorular sorar. 

Rorschach Testinin İçeriği

"Rorschach Mürekkep Lekesi" testi, her iki yanı simetrik olan mürekkep damlalarının yer aldığı, 20 cm x 26 cm boyutlarında, 10 adet karttan oluşan bir testtir. 1, 4, 5, 6 ve 7 ile numaralandırılmış kartlarda siyah ve gri renkler bulunurken; 2 ve 3 ile numaralandırılmış kartlarda siyah, gri renkler ve kırmızı dokunuşlar; 8, 9 ve 10 ile numaralandırılmış kartlarda ise içerisinde gölgeler bulunan pastel renkler mevcuttur. Yalnızca 10 numaralı kartın ufak detayları gri renktedir. Testte yer alan desenler, arasına mürekkep damlatılmış olan bir kağıdın ikiye katlanması ve bu damlaların simetrik olarak yayılmasıyla meydana getirilmiştir. Bu sayede ikiye katlanmış kağıtlarda, simetrik ve farklı şekillerde analiz edilmeye müsait desenlere yer verilmiştir. Teste tabi 10 farklı desen, bu teknikle oluşturulmuş birçok örnek arasından en elverişli olanlarının seçimidir.

Rorschach Testinin Uygulama Amacı

Mürekkep lekesi testi (Rorschach testi olarak da adlandırılır) bir psikolojik değerlendirme yöntemidir.

• Psikologlar bu yöntemi, katılımcıların kişilik özelliklerini ve ruhsal işleyişini araştırmak için uygular. 
• Bu test genellikle hastanın psikotik düşünceyi açıkça kabul etmekte isteksiz olduğu durumlarda, altta yatan düşünce bozukluklarının teşhisinde ve psikotik ile psikotik olmayan düşünceyi ayırt etmede kullanılır.
• Hasta ile psikolog arasında arabulucu gibi nitelendirilebilecek Rorschach testi, psikoloğun belirlediği bir mekanda, katılımcının hayal dünyasında, kendine özgü yorumlama, anlamlandırma gibi psikolojik süreçlerini ortaya çıkarmasına yardımcı olur. 
• Bunun gibi projektif testlerde bireysellik en önemli özelliklerden birisidir. Testte kullanılan malzeme hem çok belirgin ve somuttur hem de çelişki içerir. Katılımcıya çağrışım yapan görüntüler, kişinin içsel yaşantısını ve fantezilerini sergilemeye yardımcı olur. 
• Katılımcıyı, testin tüm aşamalarında parça parça olarak değil; bir bütün olarak ele alan bir testtir. Rorschach testinin asıl gayesi kişileri sınıflandırma veya bir etiket belirleme değildir. Test sonucu elde edilen bilgiler, uygulanacak terapi çalışmalarında önemli bir destekçidir. 
• Rorschach testinin uygulanması sırasında psikolog ile hasta arasında bir ilişki kurulmalı ve bu ilişki, kişinin dış dünyasında kurduğu ilişkilere benzemelidir. Testin başarıya ulaşması için ilişkinin içeriği oldukça önemlidir. Denek eğer psikoterapiye dahil olacaksa, psikolog ile ilişkisinin nasıl gelişeceğinin anlaşılmasına yardımcı olur. 
• Mürekkep lekesi testi, işe alım sürecinde kullanılabilmektedir. Silah kullanma ve taşıma ruhsatı, sürücü ehliyeti, akli melekenin yerinde olup olmadığının tespiti gibi çeşitli nedenlerle de başvurulan bir testtir. 

Rorschach Testi Değerlendirmesi

Rorschach testinde kullanılan ilk kart, deneklerin genellikle yarasa, kelebek veya güve olarak ifade ettiği siyah-beyaz simetrik bir görüntü olarak tanımlanır. İnsan, hayvan veya benzeri canlıları görmek, tüm kartlar için ortak yorumlamalardandır. Örneğin üçüncü sıradaki mürekkep lekesi kartı, çoğunlukla iki insanın çeşitli şekillerde etkileşim halinde olduğu şeklinde ifade edilmektedir. Bu karta verilen cevaplar, katılımcının diğer insanlarla nasıl sosyal etkileşim içerisinde olduğuna dair bilgi verebilmektedir.

Kartlara nispeten daha hızlı verilen yanıtlar, katılımcının nasıl sosyal ilişkiler kurduğunu gösterirken; geç verilen yanıtlar, bu tür ilişkilerde zorlandığını ortaya çıkarabilmektedir. Test içerisinde bulunan ve kırmızı renk içeren bazı kartlar, kan figürleri olarak yorumlanabilir ve bu da insanların zarar verme eğilimlerine, öfkeleriyle nasıl başa çıkabildiğine veya tehditlere karşı nasıl direnç gösterebildiğine işaret edebilir. Ayrıca birçok kartın yorumlanması, cinsel imgeleme olarak ifade edilebilmektedir.

Rorschach Mürekkep Lekesi Testi Sonuçları

Araştırmalar, mürekkep lekesi kartlarına verilen belirli tepkilerin şizofreni, bipolar bozukluk ve şizotipal kişilik bozukluğunun göstergesi olabileceğini öne sürmektedir. Bununla birlikte, mürekkep lekesine verilen yanıtların travma sonrası stres bozukluğu, anksiyete bozuklukları, davranış bozukluğu, majör depresif bozukluk, bağımlı kişilik bozukluğu, narsist kişilik bozukluğu, davranış bozukluğu veya antisosyal kişilik bozukluğu ile ilişkili görünmediğini göstermektedir.