Sürekli Baş Ağrısı

Sürekli (Kronik) Baş Ağrısı Nedir?

İnsanların büyük bir kısmında zaman zaman baş ağrısı görülür ve bu normal karşılanabilir. Fakat bu baş ağrılarının çok sık olması durumunda kronik günlük baş ağrısından bahsedilebilir. 

Kronik günlük baş ağrısına sahip bireylerde ayda en az 15 gün baş ağrısı olur. Hiç geçmeyen veya ilaç almakla geçmeyen baş ağrıları gelişebilir. Bu terim baş ağrısının sebeplerinden biri değil baş ağrısının sık olmasını tanımlamaktadır.

Sürekli baş ağrısına çeşitli diğer belirtiler de eşlik edebilmektedir. Bunlar arasında bulantı, kusma, terleme, ışık ve sese aşırı duyarlılık, burun tıkanıklığı veya akıntısı, gözlerde ve kızarma ve yaşarma, iştahsızlık, uykuya dalmada ve uykunun kalitesinde bozulma gibi belirtiler yer alır. 

Sürekli Baş Ağrısı Nedenleri Nelerdir?

Kronik günlük baş ağrısı hem çocuklarda hem de yetişkinlerde görülebilmektedir. Küme tipi baş ağrıları, migren tipi baş ağrıları, gerilim tipi baş ağrıları gibi çeşitli durumlarda bu tip kronik günlük baş ağrıları izlenebilir. 

Bu ağrı tiplerini tetikleyen faktörlerin devamı durumunda bu ağrılar kronikleşerek haftanın çoğu günü var olan baş ağrılarına dönüşebilir. 

İlaca rağmen geçmeyen baş ağrıları, 2-3 gün ve hatta 1 hafta boyunca geçmeyen baş ağrıları yaşanabilir. Sürekli baş ağrısına mide bulantısı, halsizlik, baş dönmesi eşlik edebilir.

Bunların dışında kafa ve boyun bölgesinde kasların aşırı gerilmesi durumunda da baş ağrısı görülebilmektedir. Bu durumda aynı zamanda başın hareketleriyle bu ağrıda artma izlenebilmektedir.

Yüzün temel siniri trigeminal sinirdir. Bu trigeminal sinirin uygunsuz uyarılması nedeniyle genellikle gözlerin arkasında hissedilen bir baş ağrısı gelişir. 

Baş ağrısına ek olarak burun tıkanıklığı ve gözlerde kızarma da bu sinirin bozukluklarında görülebilir.

Vücuttaki çeşitli maddelerin seviyelerindeki değişikliklere bağlı olarak da baş ağrısı görülebilmektedir. Bu maddeler arasında elektrolitler (sodyum, potasyum, magnezyum gibi), vitaminler, çeşitli eser elementler ve hormonlar yer alır. 

Özellikle serotonin ve östrojen hormonlarının seviyelerindeki hızlı değişiklikler baş ağrısına sebep olabilir.

Ağrı kesici ilaçların uygunsuz kullanımına bağlı olarak da bu tip kronik günlük baş ağrıları izlenebilmektedir. Bu duruma aşırı ilaç kullanımına bağlı baş ağrısı veya rebound baş ağrısı denilmektedir. 

Özellikle uzun süre boyunca haftada 2’den fazla reçetesiz ağrı kesici kullanan bireylerde bu tip baş ağrıları sıklıkla izlenmektedir.

Menenjit uzun süredir geçmeyen baş ağrılarının nedeni olabilir. Çoğu zaman baş ağrısının yanında çeşitli diğer belirtiler de izlenir. Bu belirtiler arasında ateş, bulantı ve kusma, halsizlik, bilişsel, motor ve duyusal fonksiyonlarda bozulma ve kilo kaybı bulunur. 

Özellikle çocuklarda ve risk grubundaki bireylerde bu belirtiler fark edildiğinde ivedilikle bir doktor başvurusunda bulunulmalıdır. 

Uzun süredir geçmeyen baş ağrılarının diğer nedenleri arasında beyindeki kanama ve yer kaplayıcı lezyonlar ve kafa travmaları yer alır. 

Bu gibi durumlarda baş ağrısı ilk belirti olabilir ve menenjitte de olduğu gibi çeşitli belirtiler izlenebilmektedir. 

Özellikle kafa travması sonrasında bulantı, fışkırır tarzda kusma, sinirsel fonksiyonlarda bozulma (hareket bozuklukları, konuşma bozuklukları ve bilinç bulanıklığı gibi) saptanması durumunda acilen bir doktor başvurusunda bulunulmalıdır. 

Sürekli Baş Ağrısı için Risk Faktörleri Nelerdir?

Kronik günlük baş ağrısı için bazı durumlar risk faktörü olarak tanımlanır. 

Bu risk faktörleri arasında:

• Kadın cinsiyet
• Anksiyete ve Depresyon
• Uyku problemleri (uykuya dalma ve uyku kalitesi problemleri)
• Obezite ve Aşırı zayıflık
• Horlama
• Alkol ve sigara kullanımı
• Aşırı kafein kullanımı ve
• Yoğun fiziksel egzersiz bulunur.

Sürekli (Kronik) Baş Ağrısı Teşhisi

Anamnez ve Fizik Muayene

Diğer birçok hastalık ve bozuklukta olduğu gibi kronik günlük baş ağrılarının teşhisinde de en önemli adım anamnez ve fizik muayenedir. 

Baş ağrısının tipi, karakteri, sıklığı, şiddeti, süresi ve baş ağrısını tetikleyen ve yatıştıran faktörlerin uygun bir şekilde belirtilmesi baş ağrısının teşhisinin konulmasında büyük bir yer tutar. 

Bunların dışında baş ağrısına eşlik eden faktörler, kullanılan ilaçlar, bilinen kronik hastalıklar ve hastalık geçmişi de teşhiste önemli diğer bilgiler arasındadır.

Laboratuvar Testleri ve Görüntüleme Yöntemleri

Kan tahlilleri, kronik günlük baş ağrılarının arkasında yatan hastalığın bulunmasında çoğu zaman yol gösterici değildir. 

Bunun yanında menenjit gibi enfeksiyonlar, kansızlık, çeşitli organ fonksiyon bozuklukları ve bazı zehirlenme türlerinde görülen baş ağrıları gibi bazı durumlarda tanıda önemli olabilmektedir. 

Menenjitten şüphelenildiğinde kan tahlillerinin yanında omurilik sıvısının da bir iğne yardımıyla alınarak (LP) incelenmesi gerekebilmektedir.

Görüntüleme yöntemleri kronik baş ağrılarının tanı sürecinde sıklıkla kullanılmaktadır. Birçok baş ağrısı tipi için tanı koyucu olmasa da bazı hayatı tehdit eden hastalıkların (kanama, kanser gibi) teşhisinin konulmasını sağlarlar. 

Bu yöntemlerin başında BT ve MR gelmektedir. Bilgisayarlı tomografi yüksek radyasyon gerektiren bir işlem olduğundan kar zarar hesabı yapılarak kullanılmalıdır.

Sürekli Baş Ağrısı Tedavisi

Kronik baş ağrısının tedavisi ağrının arkasında yatan nedene göre değişiklik gösterir. Arkada yatan asıl hastalık saptandığı takdirde ona yönelik uygun tedavi verilerek baş ağrısı ve eşlik eden diğer şikayetlerin düzelme gösterip göstermediği izlenir. 

İlaç tedavisinin yanında baş ağrısına neden olabileceği düşünülen çevresel ve sosyal faktörlerin (stres, aşırı gürültü, uykusuzluk, aşırı kahve-çay tüketimi gibi) etkisinin azaltılması da hedeflenir. 

Sürekli Baş Ağrısı Tedavi Edilmezse

Kronik günlük baş ağrısı şikayeti olan bireylerin büyük bir kısmında hayat kalitesinde düşme izlenir. Uyku problemleri, konsantrasyon bozuklukları, verimsizlik, stres, anksiyete ve depresyon gibi birçok bozukluk tedavi edilmeyen hastalarda ortaya çıkabilir. 

Sürekli Baş Ağrısına Ne İyi Gelir?

Sürekli baş ağrısı şikayeti olan bireylerde ağrının tiplendirilmesinden sonra o ağrı tipine iyi gelebilecek çeşitli yöntemler önerilebilir. 

Bu yöntemler arasında soğuk veya sıcak kompres, loş ışık ve sessiz ortamlarda bulunmak, kahve-sigara-alkol tüketiminin bırakılması ve çeşitli meditasyon yöntemleri (yoga gibi) yer alır.

Bunların dışında kişiden kişiye göre değişen rahatlatıcı faktörlerin olabileceği de unutulmamalıdır.

Sürekli Baş Ağrısına Ne İyi Gelmez?

Birçok baş ağrısı tipinde tetikleyici faktörler baş ağrısının başlamasına neden olur. 

Bu tetikleyiciler kişiler ve baş ağrısı tipleri arasında farklılık gösterebilir. Herhangi bir ilaç, alternatif tedavi ve hayat tarzı değişikliği denemeden önce bir uzmana danışılmalıdır. 

Baş ağrısını sıklıkla tetikleyenler arasında aşağıdaki etkenler örnek gösterilebilir:

• Aşırı kahve-çay tüketimi
• Sigara-alkol kullanımı
• Aşırı stres
• Gürültülü ortamlarda bulunmak veya yüksek sesle konuşmak
• Aşırı fiziksel egzersiz
• Aşırı ışıklı veya renklerin çok hızlı değiştiği ortamlarda bulunmak
• Uykusuzluk

Sürekli Baş Ağrısı İlaçları

Sürekli günlük baş ağrısı şikayeti olan bireylerde öncelikle bu şikayetlerin arkasında yatan neden araştırılır. 

Çoğu zaman arkada yatan neden net olarak ortaya konulamasa da birçok hastada ağrını tipine göre verilen ilaçlar ve yaşam tarzı değişiklikleri belirtilerin rahatlamasını sağlar. 

Bu tip kronik ve sık baş ağrısı şikayeti olan bireylerde ağrı kesicilerden ise daha çok önleyici tedaviler tercih edilir.

Ağrı kesiciler baş ağrısında en sık kullanılan ilaç grubu olsa da uzun süreli kullanımlarında sürekli günlük baş ağrılarına da neden olabilmektedirler. 

Bu ilaçlar aynı zamanda uzun süre kullanıldıklarında böbrek ve karaciğer gibi hayati organlara zarar da vermektedir. En sık tercih edilen ağrı kesiciler arasında naproksen, ibuprofen, parasetamol ve deksketoprofen yer alır. 

Antidepresanlar (SSRI, trisiklik antidepresanlar) baş ağrısının tedavisinde başvurulan ilaçlar arasındadır. Bu ilaçlar stresin ve depresyonun eşlik ettiği baş ağrılarında antidepresanlardan yarar görülmektedir. 

Bu ilaçların etki göstermesi üzün sürebilmekte ve hem kullanım hem de bırakma sırasında doktorun önerildiği dozda kullanımı büyük bir önem arz etmektedir. Tercih edilebilecek antidepresanlar arasında nortriptilin, fluoksetin, amitriptilin gibi ilaçlar yer alır. 

Beta blokerler birçok farklı hastalık ve bozuklukta kullanılan ilaçlardandır. Bu ilaçlar daha çok yüksek tansiyon ve kalp hastalarında kullanılmaktadır. Bunun yanında sürekli baş ağrısı şikayeti olan bireylerde de ağrı ataklarının önlenmesinde kullanılmaktadır. 

Propranolol, atenolol ve nadolol gibi ilaçlar baş ağrısının önlenmesinde kullanılan beta blokerler arasındadır. 

Sürekli baş ağrısı şikayeti olan bireylerde baş ağrısı ataklarının önlenmesinde kullanılan ilaç gruplarından biri de antikonvülzanlardır. 

Bu ilaçlar asıl olarak epilepsi hastalarında kullanılmakla birlikte birçok farklı durumda kullanılmaktadır. 

Sürekli baş ağrısı şikayeti olan bireylerde topiramat, valproik asit ve gabapentin gibi ilaçlar kullanılabilmektedir. 

Gebelerde Sürekli Baş Ağrısı

Kronik günlük baş ağrısı şikayeti olan bireylerde gebelik döneminde ağrı şikayetlerinde değişiklikler yaşanabilir. Ağrının tipi, karakteri, şiddeti, süresi, tetikleyicileri ve yatıştırıcıları değişebilmektedir. 

Bu değişikliklerin önemli bir hastalığın belirtisi olabileceği unutulmamalı, ağrı şikayetini ve gebelik sürecini takip eden doktorlar bu hususta bilgilendirilmelidir. 

Daha önceden ağrı şikayeti olmayan bireylerde de bu tip ısrarcı baş ağrıları ortaya çıkabilmektedir. Bu durumda da aynı şekilde kendinizi takip eden doktorları bu konuda bilgilendirmeniz gerekmektedir. 

Gebelik döneminde baş ağrısının kontrolü zor olabilmektedir. Bunun çok önemli bir nedeni de baş ağrısı ataklarının önlenmesinde ve baş ağrısının hafifletilmesinde kullanılan ilaçların neredeyse tamamı gebelik süresince önerilmemektedir. 

Bu ilaçların bir kısmı emzirme döneminde de önerilmemektedir. 

Çocuklarda Sürekli Baş Ağrısı

Çocuklarda da uzun süren ısrarcı baş ağrıları görülebilmektedir. Bu ağrılar birçok farklı nedenden ötürü ortaya çıkabilmek ile birlikte stres, telaş, travmalar, uyku problemleri, çevresel etkenler ve enfeksiyonlar en sık nedenler arasındadır. 

Uzun bir süredir var olan baş ağrısının özellikle uzaması, karakterinde ve şiddetinde değişiklik görülmesi, günlük hayat kalitesini bozması ve eşlik eden ateş gibi şikayetlerin de var olması durumunda mutlaka hızlı bir şekilde doktor başvurusunda bulunulmalıdır. 

Sürekli Baş Ağrısı için Hangi Doktora Gidilir?

Baş ağrıları zaman zaman tüm insanlarda görülebilir. 

Fakat özellikle her hafta birkaç gün baş ağrısı şikayeti olması durumunda, sık sık ağrı kesici ilaç kullanılması gerektiğinde, ağrının hafiflemesi için önerilen dozun üstünde ilaç kullanımı gerektiğinde, baş ağrısının tipi ve şiddetinde değişme izlendiğinde ve baş ağrıları günlük hayatınızı etkiler hale geldiğinde bir doktor başvurusunda bulunulmalıdır. 

Baş ağrısının tanı ve tedavisi süresince birçok farklı branş görev almaktadır. Bununla birlikte uzun süredir tekrarlayan baş ağrılarının olması durumunda ilk yapılması gereken aile hekiminize bu durumu bildirmektedir. 

Aile Hekimleri uzun süredir var olan kronik günlük baş ağrısı şikayetiyle başvuran hastalara uygun gördüğü tedaviyi verebilir veya araştırılması gerektiğini düşündüğü takdirde Nöroloji, Kulak Burun Boğaz ve Psikiyatri gibi çeşitli branşlara muayene olmanızı önerebilir.