TAH BSO (Total Abdominal Histerektomi ve Bilateral Salpingo-Ooferektomi), rahmin (uterus), her iki fallop tüpünün (salpenks) ve yumurtalıkların (overler) cerrahi olarak çıkarılmasını ifade eden bir operasyondur. Bu işlem, genellikle kanser, endometriozis, ağır kanamalar veya tekrarlayan kistler gibi ciddi jinekolojik sorunlarda başvurulan bir tedavi yöntemidir. İşlemin detayları, riskleri ve sonrasında dikkat edilmesi gerekenleri bu makalede bulabilirsiniz.
TAH BSO Hangi Durumlarda Yapılır?
TAH BSO, aşağıdaki durumlarda önerilen bir cerrahi müdahaledir:
- Rahim Kanseri veya Yumurtalık Kanseri: Kanserli dokunun yayılımını önlemek için.
- Şiddetli Endometriozis: İlaç tedavisine yanıt vermeyen ve yaşam kalitesini düşüren vakalarda.
- Pelvik Organ Sarkması: İdrar kaçırma veya bağırsak problemleri eşlik ettiğinde.
- Tekrarlayan Over Kistleri: İyi huylu ancak semptomatik kistlerde.
- Ağır Adet Kanamaları: Anemiye yol açan ve hormonal tedaviyle kontrol edilemeyen kanamalar.
Ameliyat Öncesi Hazırlık Süreci
Ameliyattan önce hastanın genel sağlık durumu değerlendirilir. Kan testleri, görüntüleme yöntemleri (ultrason, MR) ve kardiyolojik muayene yapılır. Sigara kullanımı varsa bırakılması, kan sulandırıcı ilaçların kesilmesi gibi önlemler alınır. Hasta, operasyonun riskleri ve sonuçları hakkında detaylı bilgilendirilir.
TAH BSO Ameliyatı Nasıl Gerçekleşir?
Ameliyat genellikle genel anestezi altında yapılır. Karın bölgesine yapılan kesi ile rahim, fallop tüpleri ve yumurtalıklar çıkarılır. İşlem 1-3 saat sürebilir. Laparoskopik (kapalı) yöntem uygun vakalarda tercih edilerek iyileşme süreci kısaltılabilir.
Ameliyat Sonrası İyileşme Dönemi
- Hastane Süreci: Hastalar genellikle 2-4 gün hastanede kalır. Ağrı kesiciler ve enfeksiyon önleyici ilaçlar verilir.
- Evde Bakım: Karın bölgesindeki kesinin temiz tutulması, ağır kaldırmaktan kaçınılması önemlidir.
- Fiziksel Aktivite: İlk 6 hafta ağır egzersiz yasaklanır; yürüyüş gibi hafif aktiviteler önerilir.
Olası Riskler ve Komplikasyonlar
- Erken Dönem Riskler: Kanama, enfeksiyon, anesteziye bağlı yan etkiler.
- Geç Dönem Riskler: Pelvik organ sarkması, mesane problemleri, cinsel işlev bozuklukları.
- Menopoz Etkileri: Yumurtalıklar alındığında ani menopoz başlar; sıcak basması, kemik erimesi gibi semptomlar görülebilir.
Hormon Replasman Tedavisi (HRT) ve Alternatifler
Yumurtalıkların alınmasıyla östrojen üretimi durduğundan, HRT sıcak basması ve kemik sağlığı için reçete edilebilir. Ancak meme kanseri öyküsü olanlarda HRT önerilmez. Bitkisel takviyeler (soya izoflavonları) veya yaşam tarzı değişiklikleri alternatif olabilir.
Ameliyat Sonrası Yaşam Tarzı Önerileri
- Beslenme: Kalsiyum ve D vitamini takviyeleri kemik sağlığını korur.
- Egzersiz: Pelvik taban kaslarını güçlendiren Kegel egzersizleri idrar kaçırmayı önler.
- Psikolojik Destek: Cerrahi menopozun duygusal etkileri için terapist desteği faydalıdır.
Sık Sorulan Sorular
- "Doğurganlık etkilenir mi?" Evet, rahim ve yumurtalıklar alındığında gebelik mümkün değildir.
- "Cinsel yaşam etkilenir mi?" Fiziksel iyileşme sonrası cinsel ilişki genellikle ağrısız devam eder.