Üst Çene Ameliyatı Nedir?
Üst çene ameliyatı, kişinin çene kemikleri üzerindeki sorunların yok edilebilmesi amacıyla çene veya dişlerin şekil ve işlevlerini iyileştirebilmek için yapılan cerrahi operasyondur
Üst çene ameliyatı ya da çene ameliyatı şeklinde bilinen ortognatik cerrahi operasyonu, kişinin çene kemikleri üzerindeki sorunların yok edilebilmesi amacıyla çene veya dişlerin şekil ve işlevlerini iyileştirebilmek için yapılan işlemlerin tümüne denilir.
Üst çene ameliyatı olunabilmesi için 18 yaşını geçmiş ve kemik ile çene gelişimini tamamlamış olmak gerekmektedir. 18 yaşını geçmiş genç yetişkin ve yetişkinlere bu ameliyat yapılabilir. Üst çene ameliyatı tek bir operasyon ile yapılmaz. İlk olarak kişiye ortodonti tedavisi uygulanmış ya da uygulanıyor olması gerekmektedir. Bu ameliyat ise ortodontik tedavi esnasında ve kişiden diş telleri çıkarılmadan yapılmaktadır. Her hasta kişinin, gereksinimine ve çenesindeki bozukluk düzeyine bağlı olarak alt ile üst çene ameliyatı beraber uygulanabileceği gibi tek gerçekleştirilmektedir. Bu operasyonları kapsamakta olan uzmanlık alanına ise tıpta “ortognatik cerrahi” ismi verilir.
Ortognatik cerrahi, bu noktada şu işlemleri kapsar:
- Üst ve alt çenede meydana gelmiş konum bozukluklarının giderilebilmesi,
- Yumuşak dokuların anatomik açıdan doğru bölgelerine alınabilmesi,
- Sert dokuların anatomik açıdan doğru bölgelerine alınabilmesi.
Bu amaçlarla gereken tüm cerrahi işlemleri kapsayan bir ameliyattır. Bu tip bozukluklar ise genellikle üst veya alt çene kısmının aşırı arkada, önde, yukarıda ya da sola/sağa şekilde kaymış olmasıdır. Bununla beraber çene cerrahisi, kişinin alt ile üst çenesinde meydana gelmiş doğuştan ya da kaza sonucu meydana gelen problemleri de ortadan kaldırmaktadır.
Ortognatik cerrahi ameliyatı, ortodonti tedavisinin daha uzun vadede çok daha başarılı neticeler getirmesine ve tedavinin kısalmasına imkan verir. Ortodonti uzmanları, gerektiği zaman bir ortognatik cerrahi ameliyatına başvurur ve bütün bu sorunlara başarılı-kalıcı çözümler getirmiş olur.
Üst Çene Ameliyatı Kimlere Yapılır?
Üst çene ameliyatı yapılması gereken kişiler, genellikle şu sorun ve durumları yaşayan kişiler olarak sıralanabilir:
- Üst çene kısmının alt çeneye nazaran daha önde olması,
- Üst çene kısmının alt çeneye nazaran daha geride olması,
- Üst çene kısmının sol yana ya da sağ yana kaymış olması,
- Üst çene kısmında gelişim düzeyinde gerilik/azlık,
- Al çene kısmı ve üst çene kısmındaki dişlerin birbirine çarpması ve temas etmesi,
- Ortodontik tedavinin hastada tek başına şekilde yeterli görülmemesi,
- Üst çene kısmı kemiği üzerinde anatomik açıdan bozukluklar bulunması,
- Üst çene kısmında iskeletsel açıdan problemler bulunması,
- Yüz üzerinde asimetri sorunu olması,
- Çene problemlerinden kaynaklı kişide nefes alma sorunu olması,
- Hastada konuşma, çiğneme, fonksiyonel ve estetik açıdan yakınma gibi problemler görülmesi durumlarında 18 yaşını geçmiş olan gençler ya da yetişkinler için bu üst çene operasyonu yapılması gerekebilir.
Üst Çene Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Üst çene ameliyatı yapılışı ile ilgili takip edilmesi gereken belli başlı adımlar şu şekilde sıralanır:
- Bu ameliyat, hastanın ortodonti tedavisi esnasında dişleri üzerindeki şekil bozuklukları kaldırıldıktan sonrasında, ancak diş telleri çıkarılmadan şekilde yapılır.
- Üst çene kısmının normale göre daha küçük veya daha geride olması hâlinde;
- Üst çene kısmı kemiği kesilir.
- Sonrasında öne doğru bir şekle getirilir.
- Meydana gelen aralık kısmına ise kemik dokusu transfer/nakil edilir.
- Ardından vidalar ve titanyum plak ile bu bölge sabitlenir.
- Üst çene kısmının önde olduğu veya aşırı düzeyde geliştiği hâllerde;
- Kemik dokusu kesilir.
- Ardından üst çene kısmı geri doğru alınır.
- Kesik ise vidalar aracılığı ile sabitlenir.
- Üst ve alt çene beraber operasyon edilmediği için kişinin dişlerinin birbirine bağlanması gerekmemektedir.
- Operasyon sonrası beslenmeye ilişkin herhangi bir problem yaşanmamakta; ayrıca oluşan şişlik sorunları ise ameliyattan 1 hafta kadar sonrasında ortadan kalkmaktadır.
Üst Çene Ameliyatı Riskleri
Üst çene ameliyatı riskleri, her operasyonda olduğu gibi olasılık dahilindedir. Çene operasyonu, tecrübeli bir maksillofasiyal ve oral (çene kemiği, ağız boşluğu ve dişlerin tedavisiyle ilgili olan) cerrah tarafından yapılmalıdır. Ayrıca bu cerrah, bu ameliyatta yine tecrübeli bir ortodontist ile işbirliği yaparak gerçekleştirirse çok daha güvenli bir yol seçilmiş olur. Bu güvenli yol ise olası riskleri minimuma indirmektedir ancak yine de her operasyonda olduğu gibi üst çene ameliyatlarında da birtakım riskler söz konusudur. Üst çene ameliyatı riskleri ise şu şekilde sıralanabilir:
- Kan kaybı yaşanması,
- Sinir hasarı meydana gelmesi,
- Çene eklemi ve ısırma ağrısı oluşması,
- Enfeksiyon görülmesi,
- Çene kırığı oluşması,
- Yeni bir operasyona gerek duyulması riskleri mevcuttur.
Üst Çene Ameliyatı Sonrası
Üst çene ameliyatı sonrası hastaların dikkat etmesi gereken bazı noktalar vardır. Buna göre üst çene ameliyatı sonrası süreçle ilgili bilinmesi gerekenler şu şekilde sıralanır:
- Koruyucu olması açısından ameliyat sonrası hastalara antibiyotik tedavisi uygulanmaya başlanır.
- Ameliyat sonrasında meydana gelebilecek ağrılar açısından hem ağrı kesici ilaçlar hem de kas gevşeticiler kullanılması tavsiye edilir.
- Ameliyat sonrası hastada his kaybı meydana gelmesi çok normaldir. Bu sorun ise zaman içerisinde geçecektir.
- İlk haftalar içerisinde hastanın sıvı gıdalar yemesi gerekmektedir. Daha sonraki süreçte hasta, yumuşak gıdalar tüketmeye başlar.
- Ameliyat sonrası ilk sargılar, yaklaşık 3-4 gün süre içerisinde çıkarılır ve hastanın dikişleri de bu aşamada alınabilir.
- Ameliyat, kişinin ağız iç kısmından yapıldığından dolayı herhangi bir yara izi kalmamaktadır. Dolayısıyla ameliyat sonrası hastada estetik bakımdan hiçbir sorun olmaz.
- Hasta, yalnızca üst çene operasyonu olduğu için 1 hafta bir süre içerisinde normal yaşamına geri dönebilir.
- Ağız hijyeni ve temizliğinin korunabilmesi amacıyla hastaların her beslenmenin ardından gargara solüsyonları kullanması gerekir.
- Ameliyat sonrasında hastaya bir süre kadar daha ortodontik tedavi uygulanmasına devam edilebilir.
Üst Çene Ameliyatı ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Üst çene ameliyatı olanlar ne istiyor?
Üst çene ameliyatı olanlar, ortodontik tedavi ile çözülemeyen bazı problemlerin düzeltilmesine gereksinim duymaktadır. Bu noktada üst çene ameliyatı, yüzün estetik açıdan mükemmel bir görünüme kavuşmasına ve profilin estetik görünmesine yardımcı olur. Hastalar, çenelerindeki bozuklukların ortadan kaldırılması, çene kısmı işlevlerinin düzeltilmesi ve ortodontik tedavisinin kısaltılması gibi nedenlerle bu ameliyatı olabilirler. Ayrıca hasta, uyku apnesi gibi bir problem yaşıyorsa, rahat nefes almada zorluk yaşıyorsa veya konuşma bozukluğu gibi bir problemi varsa da bu ameliyat yapılabilmektedir.
Üst çene ameliyatı sonrası iyileşme ne zaman olur?
Üst çene ameliyatı sonrası iyileşme süreci ile ilgili olarak hastaların ameliyattan sonra ilk 1 haftalık süreci biraz sıkıntılı geçirdiği söylenebilir. Ameliyat sonrasında 1 ay süre geçmesinin ardından hastada belirgin olarak bir düzelme görülür. Ameliyattan 6 ay geçmesinin ardından ise hastada tamamıyla bir iyileşme görülmektedir. 1 sene sonrasında da kişi, sanki hiçbir şey olmamış gibi çok düzgün bir yüz ve çene formuna sahip şekilde hayatına devam edebilmektedir.
Üst çene ameliyatı fiyatları nasıl?
Üst çene ameliyatı fiyatları, hastanın durumuna göre değişmektedir. Çünkü her hastanın durumu ve gereksinimi farklı farklıdır. Çene kısmındaki bozukluk düzeyi, yüz şekli, tek çene ya da alt-üst şekilde ameliyat gerekmesi ve ameliyat esnasında hangi adımların gerekeceği gibi ücreti belirleyen pek çok faktör vardır. Bu yüzden ameliyat ücreti konusunda kesin bir rakam verilmesi, doğru değildir. Bu fiyat ancak ortodonti uzmanının hastaya yapacağı detaylı analiz ve muayeneler sonrasında kesin olarak belirlenebilir.
Üst çene ameliyatını hangi doktor yapar?
Üst çene ameliyatı yapabilecek uzmanlar, çene cerrahisi alanında uzmanlaşmış olan estetik (plastik) cerrahlardır. Ortodonti tedavisini hastaya uygulayan ortodontistin de bu ameliyatta çene cerrahı ile beraber hareket etmesi, ameliyatı daha sağlıklı ve güvenli kılar. Bu operasyonu tek başına bir cerrahın gerçekleştirmesi yeterli olmamaktadır. Üst çene ameliyatı, bir takım işidir. Bu ekip içerisinde ise anestezist, hemşireler, hastanedeki sağlık uzmanları ve ameliyathane personeli de bulunmalıdır.
Üst çene ameliyatı ne kadar sürer?
Üst çene ameliyatı süresi, hastadaki çene bozukluğuna bağlı olarak değişiklik göstermektedir ancak genel olarak tek çene üzerinde yapılan çene ameliyatlarında ortalama ameliyat süresi 1,5 ila 3 saat kadar bir süreyi almaktadır. Sonrasında ise hastalar, 2 ila 3 gün kadar bir süre hastanede kalır ve ardından taburcu olma ve iyileşme süreci başlar.