Çift Terapisi Nedir?

Çift terapisi; çiftlerin ilişkilerinde ve günlük hayatta yaşadıkları problemler karşısında başvurdukları yöntemlerden biridir. Evlilik terapisi olarak da adlandırılır ancak evlilik öncesindeki ilişkilerde de başvurulabilir. Değişim ve gelişimi sağlamak amacı ile çiftlerin aralarındaki yakın ilişkinin üzerinde durulan ve çalışılan bir tür psikoterapi dalıdır.

Çift terapisi özellikle bireylerin partnerleri ile kurdukları ilişkileri, duygusal doyum noktaları ve de ruh sağlıkları açısından oldukça büyük önem taşır. Evlilik ilişkilerinde, çiftler zaman içerisinde tartışmalar yaşayabilir, çatışmalar çıkabilir ve oldukça zorlu sıkıntılı günler geçirilebilir. Bu sebeple amaç; çiftler arasında yaşanmakta olan sıkıntılı ve zor sürecin ele alınarak irdelenmesi, çatışmaların çözüme ulaştırılması ve de bütün aile bireylerinin olumlu bir yönde değişimi ile gelişiminin sağlanması şeklindedir. Böylelikle evlilik ve çift kavramı daha değerli ve kıymetli bir hal alacaktır.

Ülkemizde aile ve çift terapisi özellikle son yıllarda giderek artan bir ehemmiyet teşkil etmektedir. Kişiler içerisinde bulundukları zor ve sıkıntılı süreçlerin döngülerinden kurtulabilmek amacı ile bütünsel bazda bir değişime ihtiyaç duymaktadırlar. Bu noktada devreye girmesi gereken terapistler; aile üyelerinin birbirleri ile sorunlarını çözebilmeleri ve anlayışlı davranabilmeleri için yapıcı yollar oluşturulmasına destek olurlar. Herkesin sorunu ayrı ayrı değerlendirilir ve dikkate alınır.  

Çift terapisi çalışmalarının uzun vadede etkisi görülebilir. Terapiye dahil olan bireyler, genellikle partnerlerini daha iyi bir şekilde anlamakta ve anlayışlarını geliştirmektedirler. Birbirleri ile daha yakın ve samimi ilişkiler kurabilir hale gelirler, ortaya çıkan sorunlar ile baş etmeyi öğrenip anlık ve sonraki süreçlerdeki her sorunu çözümleme kabiliyetine erişirler.

Çift Terapisinden Kimler Yararlanabilir?

Özellikle evlilik ilişkilerinde problem yaşayan kişiler bu terapi yönteminden yararlanabilir. Çift terapisinin oldukça geniş, detaylı ve yaygın bir kullanım alanı mevcuttur. Meydana gelen bütün psikolojik ya da psikiyatrik bozukluklarda diğer tedavi ya da terapi yöntemleri ile birlikte kullanılabilir. Kullanım alanları ise;

• Çiftler arasındaki ikili ilişkiler
• Evlilikteki problemler
• Boşanma durumu
• Alkol ve madde bağımlılığı durumu
• Kayıplara bağlı olarak yaşanan yas ve travmaların varlığı
• Kronik ya da fiziksel rahatsızlıkların varlığı durumu
• Duygusal istismar varlığı
• Birbirini ihmal
• Fiziksel ve duygusal şiddet
• Aile yaşamında meydana gelen taşınma, iş değişikliği ve benzeri durumlar
• Anksiyete ve depresyonu gibi duygusal bozuklukların varlığı
• Ebeveyn olabilme becerileri
• Psikoseksüel zorlukların varlığı
• Evlat edinme durumu
• Kendine zarar verici davranışlarda bulunma
• İş stresi varlığı
• Ekonomik zorluklar ve ortaya çıkardığı problemler şeklinde sıralanabilir.

Birçok durumda çift terapisine, diğer psikoterapi yöntemleri ve buna ek olarak bazen de ilaçla tedavi yöntemi eşliği gereklidir. Bazı durumlarda da aile ve çift terapisi yasal olarak yetkili merciler tarafından önerilmektedir. Örneğin; aile mahkemelerinde görülen boşanma davası gibi bazı davalardan önce çift terapisine gidilmesi önerilmektedir.

Çift Terapisi Nasıl Yapılır?

Çift terapisi uygulamalarının farklı yöntemleri vardır. Bazı uygulama türlerinde çiftler aynı seansta bir araya gelirler, bazı seanslarda ise tek tek görüşmeye giderler. Bu durum tamamen terapinin yapılma nedeni ve terapistin uygulayacağı yöntem ile alakalıdır.

Çift terapisi, değişiklik gösterebilmek ile birlikte genellikle 8 ila 24 seans şeklinde yapılmaktadır. Seans süresi 50 dakika olarak değerlendirilir. Hastanelerde, özel muayenehanelerde, terapi merkezlerinde yapılmaktadır. Bazı özel durumlarda gereklilik görülür ise seansa aynı anda iki terapist birlikte katılabilir.

Çift Terapisine Başvurulmasını Gerekli Kılan Durumlar

Çift terapisine başvurulmasını gerekli kılan durumları;

• Kişinin kendisini, partnerini ve ilişkisini anlama noktasında güçlük ve zorluk çekiyor olması durumu
• Kişinin ilişkisinin kalitesini arttırma isteğinde olması durumu
• Kişinin ilişkisini kuvvetlendirme isteğinde olması durumu
• Kişinin partneri ile orta yolu bulamıyor olması durumu
• Kişinin partneri ile sağlıklı bir iletişim yolu içerisine girememesi durumu
• Ayrılık, evlilik, taşınma ve iş değişikliği kararlarının verilme sürecinde olunması durumu
• Kişinin öfkesini partnerine sağlıklı bir şekilde iletemiyor olması durumu
• Aynı kavganın sürekli olarak tekrar ediliyor olması durumu
• Kişinin ihtiyaçlarını eşine iletemiyor olması durumu
• Kişinin ilişkisine dışarıdan bakacak bir göze ihtiyaç duyması durumu
• Kişinin güven problemlerinin olması durumu
• Kişinin geçmişte yaşadığı sorun ve travmalarına bağlı olarak eşine bağlanamaması durumu
• Kişinin evliliği sıkıcı bulur hale gelmesi durumu
• Kişinin partneri ile ilişkisi hakkında sürekli olarak negatif şeyler düşünüyor olması durumu
• Kişinin eşinin kendisini neden sevdiğini anlamıyor olması durumu şeklinde maddeleştirmek mümkündür.

Çift Terapisini Zorlaştıran Durumlar

• Sırların varlığı ve bu sırların gizlenmesi
• Terapiye gelme konusunda istekliliğin çiftlerden bir tanesinde olmaması ve zorlama ile getirilmiş olma durumu
• Yüksek beklentinin oluşturulmuş olması
• Bireyin kendisini değiştirmek istememesi
• Bireyin sadece eşinin değişmesi gerektiğine inanıyor olması
• Eşler arasında amaç ortaklığı olmaması
• Terapiye güvenmeme ve inanmama
• Geç kalma
• Terapi esnasında partnerinden habersiz bir şekilde terapist ile iletişim kurma şeklinde belirtilebilir.

Çift Terapisinin Dezavantajları

Çift terapisi;

• Partnerlerin birbirlerinin yanında her konuyu konuşmak istememesine bağlı olarak çıkmaza girebilir. Çiftler arasında ilişkilerini etkileyen bazı sırlar olabilir.
• Eşlerden bir tanesi tarafından yönetilmeye çalışıldığında zora girer.
• Terapist adil bir şekilde söz hakkı vermediğinde zora girer.
• Çiftlerden bir tanesi işbirliğine açık olmadığında zora girer.
• Çiftlerden bir tanesi diğerinin sınırlarına girdiğinde zora girer.

Çift Terapisinin Avantajları

• Bireysel terapiye göre daha ekonomiktir.
• Meydana gelen değişimler uzun süreli etki gösterir ve genellikle çiftler birbirini motive ederler.
• Aynı anda dinlenen çiftler arasındaki ilişki terapist tarafından daha kolay bir şekilde gözlemlenebilir.
• Eşlerden bir tanesinin konuşmak istemediği ya da anlatmaktan çekindiği konuları, diğer eş daha rahat bir şekilde dile getirebilir.
• Başarılı bir evlilik kurulmasına yardımcı olur.

Çift Terapisinde Terapistin Rolü

Çift terapisinde terapistin rolü; her iki tarafı da eşit bir şekilde söz hakkı tanıyarak dinlemek, duygu ve düşüncelerini doğru bir şekilde ifade etmelerine ve de aralarında yaşadıkları problemlerin kaynağını görebilmelerine yardımcı olmak ve katkı sağlamaktır.

Terapist; çift terapisine katılan bireylere genellikle kişisel hikayeleri, ilişkileri, ilişkilerinde yaşadıkları şeyler, problem olarak nitelendirdikleri olaylarla ilgili sorular sorup problemin hangi alanda olduğunu tespit etmeye çalışır. Değerlendirme ve terapi planının belirlenir ve sonrasında terapist terapiye katılan çifte yeni bakış açıları kazandırmaya ve yaşanan olayları farklı açılardan değerlendirerek yorumlama yetisini kazandırmayı amaçlar. Bir nevi arabuluculuk yaparak çiftlerin birbirlerini doğru bir şekilde anlamalarına ve kendilerini daha rahat bir şekilde ifade etmelerine yardımcı olur.