Günümüzde diş röntgeninin bir diğer adı dental radyografi ya da X-Ray’dir. Ağız ve diş sağlığı hakkında bilgi edinmek amacıyla diş röntgeni çekilmektedir. Diş ve çevresinde oluşan hastalıkların önceden teşhisi ya da teşhis edilen hastalıkların gelişimsel tedavisini incelemek amacıyla diş röntgeni çekilmektedir. Rutin bir diş muayenesinde diş üzerinde ve çevresinde meydana gelen bazı çatlak ve kırıkların göz ile tespit edilmesi imkansızdır.

Her ağız ve diş sağlığı randevusunda röntgene ihtiyaç olmayabilir. Günümüzde röntgen çekimi esnasında maruz kaldığımız radyasyonu sınırlandırmak adına uzman hekimler röntgen çekiminin minimum seviyeye indirilmesine talep etmektedir. Radyasyona daha az maruz kalmak adına önceden çektirdiğiniz röntgenlerin bir kopyasını yanınızda bulundurmalı ve atmamalısınız. Diş randevularınıza gitmeden önce yanınızda diş filmi götürmenizde fayda var.

Diş röntgenleri analog film, RVG veya fosfor plak üzerine yansıtılabilmektedir..

Diş Röntgeni Çeşitleri 

Ağız ve diş sağlığı hakkında net bir bilgi edinebilmek adına farklı diş röntgeni bulunmaktadır. Bunlardan biri tüm ağzın ve dişlerin ekrana yansıdığı panoramik diş röntgeni, diğerleri ise periapikal, bite-wing, oklüzal ve sefalometrik röntgenlerdir. Çene sağlığı için ise diş hekimliğinde kullanılan kemik tomografisi - CBCT- istenebilmektedir.

Periapikal Röntgenler 

Periapikal kelimesinin anlamı kök ucunun etrafındaki bölgeler demektir. Periapikal çekimlerin amacı ise diş kökünün ayrıntılı olarak incelenmesi adına tercih edilmektedir. Günümüzde çürük diş ve implant radyografisi değerlendirilirken, uzman hekimin gözle muayene esnasında kaçırdığı detayların görüntüleme sırasında fark edilmesine yardımcı olur.

Çürük dişlerinizin yanı sıra gömülü diş pozisyonları, kist ve tümör oluşumları da bu röntgen tipinde ayırt edilebilmektedir. Apseli diş röntgeni bu şekilde anlaşılabilir ve tespit edilebilir.

Dişlerin, çene kemiklerinin ve diş eti seviyesinin görüntülenebilmesi amacıyla X ışınları verilir ve film üzerine durum yansıtılmaktadır. Röntgen çekilmesi esnasında hastanın plağı diş etine ve dişlere doğru tutması gerekmektedir. Hamilelikte diş röntgeni filminin çekilmesi ise tehlikeli ve sakıncalıdır.

Panoramik Diş Röntgeni 

Günümüzde teknolojinin ilerlemesi ile birlikte diş görüntüleme seçeneklerinde artış meydana gelmiştir. Örneğin, geçtiğimiz yıllarda uzman bir hekim tarafından elinize verilen plastiğin ısırılması talep edilmektedir. Günümüzde ise X ışınları gönderilerek ağız çevresinin tek bir kareye sığdırılmasıdır. Panoramik diş filmi sayesinde alt ve üst çenede meydana gelen oluşumlar ile implant planlanmasında en küçük ayrıntı bile rahatlıkla görülebilir.

Gelişmiş teknoloji sayesinde diş röntgeni radyasyon seviyesi minimuma indirgenmiştir.

Hasta röntgen odasına alınarak çene kısmına röntgen cihazı yerleştirilir, baş kısmını ise ince uçlu aparatlar çevrelemektedir. Tüm işlemler tamamlandıktan sonra baş kısmında dolanan radyolojik ışınlar ve aparat sayesinde bilgisayara ağız ve çenenizin durumu hakkında görüntüleme depo edilmektedir.

Diş röntgeni sonuçları uzman hekim tarafından değerlendirilip, gerekli tedavi aşamasına geçilir ya da tedavinin ilerleyişi hakkında hastaya bilgi aktarılmaktadır.

3 Boyutlu Diş Röntgeni -CBCT-

Herhangi bir diş çevresini ya da çene yapısının üç boyutlu olarak projeksiyona yansıtılması işlemine denir. 3D Tomografi -CBCT- sayesinde hastalar daha az radyasyona maruz kalırken uygulanması zor ve pahalı bir yöntemdir. Günümüzde bazı özel sağlık kuruluşlarında 3 boyutlu diş röntgeni çekebilme imkanı bulunmaktadır.

Ağız içinde gömülü 20 lik diş röntgeni için üç boyutlu görüntülemeye ihtiyaç olabilir. İmplant planlanması ve değerlendirilmesinde çok büyük öneme sahiptir. Bunun yanı sıra anatomik olarak çene bozuklukları, sinirsel iletimler hakkında sağlık sorunları ve sinüs boşluklarının uzunluğu hakkında bu yöntem ile bilgi edinebilirsiniz.

Sefalometrik Röntgen

Sefalometrik röntgenler ortodonti uzmanlığında kullanılır. kafa yapısının tamamı yan profilden röntgeni çekilerek ortodonti uzmanları tarafından yorumlanır. Kafa yapısındaki çene kemiklerinin birbirleriyle ilişkisi, dişlerin çene ve birbirleriyle ilişkisine bakılır. Bu ilişkilerdeki bozukluklara -çenelerin büyük veya küçük, yamuk, gelişim eksikliği veya fazlalığı- bakılarak ortodontik tedavi ( diş teli tedavisi) planlaması yapılarak tedavi sürecine geçilir.

Bite-Wing Röntgen 

Bite-Wing röntgen ısırma röntgeni anlamına gelir. Bu röntgenle dişlerin kron bölgesi ve kökün bir kısmı görülebilir. Bite-Wing röntgenler sayesinde 3-4 diş tam sıralı bir şekilde gözlenir ve bu dişlerdeki arayüz ve çiğneme yüzeyindeki çürükler daha net gözlenir. aynı şekilde dişlerin kök kemik ilişkisine bakılarak kemik kaybı hakkında da bilgi verir. Bite-Wing röntgenle de implant sonra değerlendirme mümkündür.

Okluzal Röntgen

Okluzal röntgenler dişlerin çene kemiği üzerinde yatay bir şekilde röntgeninin çekilmesidir. Bu röntgen sayesinde dişlerin kemik içindeki konumlarına bakılabilir. Çene kemiği içerisindeki gömülü kalmış dişler bu röntgende durumları hakkında ayrıntılı bilgi vermektedir. Okluzal röntgenler ile çene kırıklarının tespiti ve bu kırınların diş kökleri ile ilişkisine de bakılabilmektedir.

Diş Röntgeni Zararları

Günümüzde radyasyon yaydığı düşünülen röntgenlerin zararı sıkça tartışılmaktadır. Günlük hayatta ev aletleri veya teknolojik aletleri kullanırken maruz kaldığımız radyasyon seviyesi ile diş röntgeninde maruz kalınan radyasyon karşılaştırılırsa eğer röntgende maruz kalınan radyasyon daha düşüktür.

Örneğin, mikrodalga, akıllı telefonlar ve hatta güneş ışığı bile radyasyona maruz kalmamıza neden olabilir. Yıl içerisinde birkaç defa diş röntgeni çekimi sonrasında maruz kaldığımız radyasyonun önemsenmemesi gerekir. Tabii ki bu radyasyon seviyesinin en minimum seviyede de tutulması önem arz etmektedir. Yıl içerisinde birkaç defadan fazla diş röntgenine acil değilse başvurulmaması gerekmektedir.

Hamilelikte diş röntgeni çekilmesi gerekirse eğer X ışınlarından korunmak için koruyucu yelek giyilmesi önerilmektedir. Eğer diş röntgeni acil değilse bu durum da tavsiye edilmemektedir. Her ne kadar koruyucu yelek kullanılsa bile anne adayı ve bebek radyasyona maruz kalmaktadır.

Çocuk Diş Röntgeni

Hamilelikte ya da emzirme döneminde radyasyona maruz kalma oranı dikkat edildiği gibi çocuklar içinde radyasyon miktarı önemlidir. Çoklu röntgen görüntüleme teknikleri ya da yanlış çekilmesi sonucunda çocuğun tiroid bezi aşırı radyasyona maruz kalabilir. Bu durumda çeşitli sağlık sorunları ortaya çıkabilir bu sebeple radyasyon miktarına bağlı kalarak çocuğun yaşı değerlendirilmelidir.