Pedodonti Nedir?

Pedodonti bölümü, 13 yaşına kadar olan tüm çocukların ve bebeklerin ağız sağlığını üstlenen diş hekimliği branşıdır. Çocuk diş sağlığı ya da çocuk diş hekimliği olarak da bilinir. 

Süt dişlerinin çıkmaya başladığı dönemden itibaren, kalıcı dişler oturana kadar geçen süreç pediatrik diş hekimi tarafından kontrol edilir. Ağız ve diş sağlığının küçük yaşlardan itibaren sağlanması, ileride görülme riski bulunan hastalıkların önlenmesi açısından oldukça önemlidir.

Çocuklarda diş çekimi, diş kayıpları, alınan travmalar, dişlerin doğru şekilde sıralanmaması, çürükler, dişlerin gömülü kalması, enfeksiyon oluşumları gibi sağlık sorunları pedodonti bölümü tarafından teşhis ve tedavi edilir. 

Ağız ve diş sağlığının korunması, dişlerin sağlıklı şekilde çıkması, diş eti problemlerinin engellenmesi ve ağız fonksiyonlarının sağlıklı şekilde sürdürülmesi prensibi ile uygun tedaviler belirlenir.

Pedodontist Ne Demek? Neden Pediatrik Diş Hekimi Tercih Edilmeli?

13 yaşına kadar olan çocuklarla bebeklerin ağız ve diş sağlığından sorumlu olan diş hekimlerine pedodontist unvanı verilir. 

5 sene süren diş hekimliği eğitiminin başarılı şekilde tamamlanmasından sonra doktora eğitimine devam edilmesi ve pedodonti anabilim dalının seçilmesi ile uzmanlık alınır. 

4 ila 6 sene süren doktora sonrasında uzman pedodontist unvanına sahip olunur. Pedodontistler şehir ağız ve diş hastanelerinde, özel ağız ve diş sağlığı hastanelerinde ya da özel kliniklerde görev yapabilir; kendi kliniklerini açabilir.

Pedodontistler yalnızca diş hekimliği üzerine değil, çocuk psikolojisi üzerine de ciddi bir eğitim alırlar. Bu nedenle çocuklara olan yaklaşımları, dişçi fobisinin oluşmaması ve ağız sağlığının ihmal edilmemesi gibi konularda hayli önem taşır. 

Ağız ve diş sağlığının önemi hakkında bilinçli yetişen ve rutin kontrollerini aksatmayan çocuklar, yetişkin hayatlarında çok daha sağlıklı dişlere sahip olmaktadır. Pedodonti bölümü ise tüm bu etmenleri göz önünde bulundurarak çocuk diş hekimliği hizmeti sunmaktadır. 

Pedodonti Bölümü Hangi Hastalıklara Bakar?

Pedodonti bölümü, süt dişlerinde ya da kalıcı dişlerde görülen her türlü diş probleminin teşhis ve tedavisi ile ilgilenir. 

13 yaşına kadar olan hastaların koruyucu tedavilerin uygulanması, kanal tedavisi, plakların temizlenmesi, dolgu işlemleri, diş eti hastalıkları, sık tekrarlayan enfeksiyon sorunu, dişlerin çarpık çıkması, diş çekimi, ortodontik problemlere yol açabilecek sorunlar ve ileri dönemde görülmesi muhtemel olan hastalıklar pedodonti bölümünün sorumluluğundadır. 

Yaygın şekilde görülen hastalıklar ise şu şekilde sıralanabilir:

• Diş Çürükleri: Ağız ve diş sağlığının yetersiz olması ya da doğru şekilde yapılmaması gibi durumlarda sıklıkla ortaya çıkan bir sağlık problemidir. Dişlerin üzerinde biriken bakteriler, plaklar ve yiyecek artıkları mine dokusunun çürümesine neden olur. Diş temizliği yapılmamaya devam ettikçe çürük diş köklerine kadar ilerleyerek kalıcı diş kayıplarına yol açabilir. Yüzeysel çürükler için dolgu tedavisi yeterli olurken, ilerlemiş çürükler için kanal tedavisi de yapılabilir.
  
• Diş Travmaları: Çocukluk döneminde çarpma, düşme ve benzeri travmalar daha sık geçirilir. Bu nedenle diş kırıkları, çatlaklar ya da diş kayıpları yaygın şekilde görülür. Aynı zamanda diş eti ya da diş çevresi dokularda da deformasyonlar oluşabilir. Bu dokuların iyileştirilmesi, enfeksiyon oluşma riskinin önlenmesi, eksik dişlerin tamamlanması, erken düşen süt dişlerinin yerlerinin kalıcı dişler için korunması gibi tedaviler pendodontistler tarafından yapılır.
  
• Diş Plağı Temizliği: Diş sağlığını önemli ölçüde bozan taşların ve bakteri plaklarının temizlenmesi, sağlıklı bir ağza sahip olabilmek için kesinlikle ihmal edilmemelidir.
  
• Diş Sağlığı Eğitimi: Çocukların ağız ve diş sağlığı ile hijyen alışkanlıkları hakkında bilgilendirilmesi pedodontistlerin görev tanımları arasında yer alır. Böylece mevcut hastalıkların ilerlemesi ve oluşması muhtemel olan hastalık risklerinin azaltılması mümkün hale gelir.
  
• Enfeksiyon Hastalıkları: Enfeksiyon oluşumlarının diş köklerine ya da pulpa dokusuna ilerlemesi diş kayıplarına yol açabilecek riskler yaratabilir. Bu durumlarda kanal tedavisi uygulamaları pedodonti tarafından tedavi edilir.
  
• Erken Diş Kayıpları: Erken yaşta düşen süt dişleri, kalıcı dişlerin yayılmasına ve yeni çıkan dişlerin yuvasını kapatmasına neden olabilir. Bu durumları önlemek için yer tutucu tedavi uygulanmalıdır.
  
• Diş Eti Hastalıkları: Diş etlerinde sık görülen enfeksiyonlar, diş eti dokularının tahrip olması, diş eti uzaması ve benzeri hastalıkların tedavisi ile pedodonti bölümü ilgilenmektedir.
  

Pedodonti bölümünde yapılan tetkikler hastanın şikayetlerine bağlı olarak değişiklik gösterebililir. Teşhis evresi tamamlandıktan sonrasında en uygun tedavi seçeneği belirlenecektir. 

Tedaviler yaşa, kemik yapısına, hastalığın türüne ve ne kadar ilerlediğine bağlı olarak kişiden kişiye göre farklılık gösterebilir. Pedodontist, çocuğunuz ya da bebeğiniz için en verimli olacak seçeneği sunacaktır.

Pedodonti Bölümü Hangi Tedavileri Uygular?

Pedodonti bölümü temelde 3 farklı tedavi yöntemi kullanır. Uygulanacak tedaviler, sağlık sorununun ne kadar ilerlediği ve yarattığı risklere bağlı olarak değişiklik gösterebilir. 

Bu nedenle her tedavi süreci kişiden kişiye göre değişiklik gösterebilir. Uygulanan tedavinin yanı sıra problemlerin tekrarlamaması ya da farklı komplikasyonlara neden olmaması için gerekli bilgilendirmeler de pedodontistler tarafından yapılmaktadır. 

Pedodonti bölümünün uyguladığı tedaviler şu şekildedir:

• Koruyucu Tedaviler: Diş çürükleri ya da diş diziliminin bozulması gibi riskleri önlemek amacıyla uygulanan tedavilerdir. Kendi arasında 3 farklı şekilde uygulanır;
  
  • Diş Aşısı: Fissür örtücü olarak da bilinen bu tedavi, çürüklerin oluşmasını engellemek amacıyla yapılır. Özellikle arka dişler girintili olduğu için besin artıklarının birikebilir. Aynı zamanda temizliğinin zor olması gibi durumlar çürüklere neden olabilir. Bu durumu önlemek için özel dolgu maddeleri ile diş yüzeyinin örtülmesi işlemine diş aşısı adı verilmektedir.
    
  • Yer Tutucu Tedaviler: Süt dişlerinin beklenenden daha erken düşmesi, kalıcı dişler çıktığında dizilim bozukluklarına neden olabilir. Bu nedenle yer tutucular ile diş boşluğunun korunması sağlanır. Kalıcı dişler doğru şekilde çıktığı için diğer dişlerde sıkışma, yayılma ve kayma gibi komplikasyonlara neden olmaz.
    
  • Florür Tedavisi: Flor, mine dokusunun daha güçlü hale gelmesi ve çürüklere karşı daha korunaklı olması için gerekli bir maddedir. Diş macunlarında bulunmakla birlikte, yapılan araştırmalar tablet olarak kullanılması halinde çürüklere karşı çok daha etkili olduğunu kanıtlamıştır. Bu nedenle gebelik döneminde ya da doğumdan sonrasında kullanımı önerilir. Bir diğer kullanımı ise 12-24 haftalık tekrarlarla topikal florür jel uygulamasıdır.
    
• Kanal Tedavisi ve Dolgu Uygulamaları: Süt dişleri yerini kalıcı dişlere bırakacak olsa da çürükler kesinlikle tedavi edilmelidir. Aksi halde enfeksiyon oluşumu, diş köklerinin ve pulpa dokusunun zarar görmesi, kalıcı dişlerin sağlıksız olması ya da çarpık bir dizilime sahip olması gibi komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Çürük dişler aynı zamanda çocuğun yeme alışkanlıkları, uyku düzeni ve günlük yaşam konforu üzerinde de olumsuzluklara yol açar. Çürüğün dişteki ilerlemesine bağlı olarak dolgu, kaplama, kanal tedavisi ya da diş çekimi gibi tedaviler sağlanır.
  
• İlaç Tedavisi: Diş pulpasında ya da diş etlerinde enfeksiyon oluşması gibi durumlarda ilaç tedavisine başvurulur. Antibiyotik ilaçlar ile enfeksiyonun giderilmesi, ağrı kesicilerle acı duyumunun azaltılması ve gerekli durumlarda ağız hijyeninin sağlanması için gargaralar reçete edilebilir.
  

Pedodonti bölümü tarafından uygulanan tedavilerin başarısı, hasta ve hekimin uyumuna bağlı olarak artış gösterir. 

Tedavi sonrasında şikayetlerin tekrarlamaması için ağız ve diş hijyeninin ihmal edilmemesi, diş problemlerinin en kısa sürede tedavi edilmesi oldukça önem taşır.