Prostodonti Nedir?

Prostodonti bölümü, ağız ve diş sağlığı için yapılan protez uygulamalarından sorumlu diş hekimliği ana bilim dalıdır. Protetik diş tedavisi olarak da bilinen bu uygulamalar, eksik dişlerin yapay maddeler ile yerine konması prensibine dayanır. 

Tedavi için uygulanacak yöntem ise eksik diş sayısına, diş çevresinde bulunan dokuların ne kadar sağlıklı olduğuna ve diş eksiklerinin ağız içerisindeki hangi konumda görüldüğüne bağlı olarak değişiklik gösterir. 

Genel olarak bölümlü protezler, sabit restorasyonlar ya da tam protezlerle tedavi sağlanır. Aynı zamanda implantoloji alanında yaşanan gelişmeler, yeni ve daha verimli protezlerin yapılmasına yardımcı olmaktadır.

Protetik tedaviler ile dil, çene kemiği ve yüzde görülen deformasyonların iyileştirilmesi de mümkündür. 

Çiğneme kaslarında sık görülen ağrılar, çene kemiğinde kronik şekilde seyreden ağrı şikayetleri, çene eklemlerinde deformasyon oluşması nedeniyle görülen fonksiyon kayıpları, alt ve üst çenenin birbirine karşı gelecek şekilde dengelenmesi gibi tedaviler prostodonti bölümü tarafından yürütülür. 

Tüm tedavilerin amacı hasta konforunun sağlanması, eksiklerin tamamlanması ve estetik bütünlüğün sağlanmasıdır. 

Uzman prostodontist ya da diğer adıyla protetik diş tedavisi uzmanı olmak için öncelikle 5 senelik diş hekimliği eğitimi alınması ve başarılı şekilde mezun olunması gerekir. 

Ardından Diş Hekimliğinde Uzmanlık Sınavı (DUS) ile uzmanlık eğitiminin kazanılması ve 3 senelik eğitimin tamamlanması gerekir. Bu sayede uzmanlık unvanı alınmış olur. 

Prostodontistler şehir ağız ve diş sağlığı hastanelerinde, özel ağız ve diş sağlığı hastanelerinde, özel protetik diş tedavisi kliniklerinde ya da kendi kliniklerini açarak görev yapabilmektedir.

Prostodonti Bölümü Hangi Hastalıklara Bakar?

Prostodonti bölümü, eksik dişlerin protezlerle tamamlanması gereken her sağlık sorunu ile ilgilenir. Dişler, altta yatan hastalıklara ya da travmalar gibi dış etmenlere bağlı olarak kaybedilebilir. 

Diş eksikliğinin en sık karşılaşılan sebepleri ise şu şekilde sıralanabilir:

• Kemik yoğunluğunun azalmasına bağlı olarak yapılan diş çekimi uygulamaları,
• Diş eti hastalıklarına bağlı olarak çene kemiği ve diş arasındaki desteğin kaybolması,
• Dolgu yapılamayacak kadar erimiş olan diş kökleri,
• Akut enfeksiyon nedeniyle kanal tedavisine uygunluğun kaybedilmesi,
• Yalnızca kök halinde kalan dişlerin bulunması,
• Geçirilen travmalara bağlı olarak kırılan ya da düşen dişlerin çekimi,
• Diş köklerinde enfeksiyon bulunması ve tedavi uygulanmasına rağmen iyileşme görülmeyen dişlerin varlığı,
• Sinüs iltihaplanmasına neden olan dişlerin çekilmesi,
• Ciddi enfeksiyon varlığı saptanması ve bu enfeksiyonun iç organlara yayılma riski bulunması nedeniyle yapılan diş çekimleri,
• Diyabet gibi hastalıklar nedeniyle diş etlerinin zayıflaması ve dişlerin köklere tutunamayarak dökülmesi,
• Ağız ve diş hijyeninin doğru şekilde yapılmaması nedeniyle uygulanan diş çekimi işlemleri,
• Yoğun strese bağlı olarak gelişen diş sıkma ve gıcırdatma gibi eylemlere bağlı olarak ortaya çıkan diş dökülmeleri,
• Kişiye uygun olmayan protezlerin kullanımı nedeniyle ortaya çıkan dengesiz çene kapanışı,
• Duruş bozukluğunun görülmesi halinde alt çenenin gerilemesi,
• Çarpık dişlerin varlığı nedeniyle çenenin doğru şekilde kapanmamasıdır.

Dişler hangi nedenle dökülmüş olursa olsun, protetik diş tedavilerinin uygulanması gerekir. Aksi halde kişinin genel sağlık durumu ciddi oranda bozulacaktır. 

Eksik dişlerin tamamlanmaması kişinin diksiyonunun bozulmasına, besinlerin tam olarak çiğnenemesine ve böylece sindirim faaliyetlerinin bozulmasına, estetik problemlere, çevredeki dişlerin boşluğa doğru kaymasına ve yayılmasına, yanak ve dudak görüntüsünde istenmeyen değişimlere, çiğneme kaslarında deformasyonlara ve psikolojik problemlere neden olabilir. 

Bu nedenle diş kayıplarının hemen sonrasında uygun protez işlemlerinin yapılması oldukça önemlidir.

Prostodonti Bölümü Hangi Tedavileri Uygular?

Prostodonti bölümü, dişlere yapılması gereken tüm protez uygulamalarını gerçekleştiren bir diş hekimliği branşıdır. 

Protezler, ciddi fonksiyon kayıplarının görüldüğü ya da tamamen kaybedilen dişlerin yerine yapılan yapay dişler anlamına gelir. Bu protezler kaybolan dişlerin görevlerini üstlenir ve fonksiyonların sağlıklı şekilde sürdürülmesini sağlar. 

Yalnızca bir dişin eksik olması bile estetik kaygılara, psikolojik problemlere, özgüven eksikliğine, kişinin sosyal hayatına, telaffuzuna, yüz görünüşünde değişimlere, kemik erimesine ya da çiğneme bozukluklarına yol açabilir. 

Çiğneme bozuklukları ise bağırsakların, midenin ve çene eklemlerinin çok daha kısa süre içerisinde deforme olmasına neden olarak ciddi sağlık problemlerini tetikler. 

Bu nedenle prostodonti tedavilerinin kesinlikle ihmal edilmemesi gerekir. Protetik diş tedavileri için uygulanan yöntemler şu şekildedir:

• Hareketli Protez Tedavileri: Yarım ve tam protez olarak uygulanabilir. Tam protezler çıkarıp takılabilir olmakla birlikte, tüm dişlerin kaybedildiği vakalarda tercih edilir. Teknoloji alanında yaşanan gelişmelerle birlikte implant destekli protezlerin kullanımı yaygınlaşmış ve hasta konforunda büyük bir ilerleme yaşanmıştır. Bu uygulama ise belirli bir bölgede görülen diş kayıplarının görülmesi halinde, yarı hareketli protezler olarak tercih edilir.
  
• Kaplama Tedavileri: Yalnızca bir dişin eksik olduğu durumlarda uygulanır. Metal, zirkonyum ya da seramik desteklerle eksik dişin yerine doğal görünümlü yapay bir diş uygulanır.
  
• Köprü Tedavileri: Ara diş kayıpları için kullanılan bir tedavi yöntemidir. Boşluğun yanındaki dişler aşındırıldıktan sonrasında ölçü alınır ve protezlerle eksik dişler tamamlanır.
  
• İmplant Tedavileri: Diş kökleri yerine uygulanan tedavi yöntemidir. Titanyum vidalar çene kemiğine sabitlenerek diş kökü görevini üstlenir. Ardından bu vidaların üzerine protez dişler takılır.
  
• Laminate Veneer Tedavisi: Dişlerdeki çatlaklar ya da boşlukların tamamlanması için tercih edilen tedavi seçeneğidir. Güçlü bir bağlantı sunduğu ve estetik açıdan hoş bir görünüm yarattığı için en sık uygulanan tedaviler arasında yer alır.
  

Protetik diş tedavileri, dişler ve çevre dokularda meydana gelen işlev kayıplarının giderilmesini amaçlar. Aynı zamanda estetik açıdan bütün, doğal ve hoş bir görünüm kazandırılması da hedeflenmektedir. 

En uygun tedavi seçeneği, uzman prostodontist tarafından yapılan detaylı muayeneden sonrasında belirlenecektir. 

Bunun için fiziki muayene, röntgen çekimi ve çiğneme testlerinin yapılması gerekebilir. Protez için kullanılacak malzemeler ise prostodontist ve hastanın ortak kararı ile belirlenebilir.