Pyeloplasti Nedir?

Kanı süzüp, atık maddeler ve fazla tuzu idrar yoluyla vücuttan atmak, böbreklerin en önemli görevidir. İdrar oluştuktan sonra önce böbreğin içinde bulunan küçük kanallardan sonra da büyük toplayıcı kanallardan geçerek idrarın toplandığı havuza (pelvis renalis) ulaşmaktadır. Buraya ulaşması ve depolanması amacıyla üreter ile mesaneye aktarılmaktadır. Pelvis ile üreterin bir araya geldiği yere UPJ, Üretero Pelvik Junction (Üretero Pelvik Bileşke) adı verilmektedir. Pyeloplasti, bu döngü sırasında yaşanan problemleri ortadan kaldırmak amacıyla uygulanan cerrahi prosedürdür. 

Genellikle çocukluk döneminde idrar taşınırken pelvis ile üreterin birleşimindeki darlık olması nedeniyle idrar drenajı ortaya çıkabilmektedir. Bu duruma ise UPJ darlığı ya da üreteropelvik bileşke darlığı adı verilmektedir. Aynı zamanda bu darlık idrar akışının azalmasına, idrarın pelviste birikmesine ve pelvisin genişlemesine neden olmaktadır. Bu nedenle böbreğin çalışması olumsuz yönde etkilenmekte ve zaman içinde fonksiyonlarını kaybetmektedir.

Kalıcı olan bu durum, tedavi edilmemesi halinde ilerleyerek daha büyük sorunlara yol açabilmektedir. Tedavi için dar olan bölümün çıkartılıp, idrar kanalı ve böbreğin birleştirildiği ameliyata pyeloplasti ameliyatı adı verilmektedir. Günümüzde pyeloplasti ameliyatları açık ameliyat dışında 3 farklı şekilde uygulanmaktadır. Bunlar laparoskopik pyeloplasti, needloskopik pyeloplasti ve robotik pyeloplastidir. 

UPJ Darlığı Tedavisi İçin Kullanılan Pyeloplasti Yöntemleri

Açık Pyeloplasti Ameliyatı

• Diğer pyeloplasti yöntemlerine göre daha büyük bir kesi atılarak uygulanan bir yöntemdir.
• Başarı oranı %95 olarak bilinmektedir.
• Ameliyat 2 – 3 saat sürmektedir.
• Genel anestezi altında yapılmaktadır.
• Ameliyattan sonra hastanede kalınacak süreyi hastanın yaşı ve kullanılan drenaj borularının tipi belirlemektedir.
• Rekonstrüktif cerrahi yöntemi olmasına rağmen ilgili bölgede büyük bir ameliyat izi oluşabilmektedir.

Açık Pyeloplasti Ameliyatı Nasıl Yapılır?

• Genel anestezi verilir.
• Ameliyat bölgesine büyük bir kesi atılır.
• Kesi atıldıktan sonra ilgili bölgeye ulaşılarak darlık görülen bölüm kesilerek çıkartılır.
• Çıkartılan dar bölgenin yerine J stent yerleştirilir ve böylece idrar kanalı ile böbrek tekrardan bir araya getirilir.
• Bu işlemler sonucunda böbrekte biriken idrarın boşaltımı kolaylaşır.

Laparoskopik Pyeloplasti Ameliyatı

• Laparoskopik pyeloplasti ameliyatında da açık pyeloplasti ameliyatında yapılan işlemler yapılmaktadır. Ancak bu ameliyat için hastaya büyük kesiler atılmamaktadır. 
• 0.5 cm ve 1 cm’lik 3 – 4 tane kesi atılarak ilgili bölgeye giriş yapılmaktadır.
• Ameliyat 2 – 3 saat sürmektedir.
• Ameliyatın başarı oranı %97 - %98’dir. 
• Ameliyattan sonra 1 – 2 gün hastanede kalınmaktadır.

Laparoskopik Pyeloplasti Ameliyatının Avantajları

Laparoskopik pyeloplasti ameliyatının avantajları aşağıdaki gibidir;

• Ameliyat için küçük kesiler kullanılması ile iyileşme daha kısa sürede gerçekleşmektedir.
• Ameliyat daha net ve büyütülmüş görüntüler ile yapılmaktadır.
• Ameliyat sonrası dönemde açık ameliyata göre daha az ağrı ve şikayet görülmektedir.
• Ameliyattan sonra hastanede kalınması gereken süre daha kısadır.
• Daha kozmetik bir görünüm vadetmektedir.

Needloskopik (İğne Deliği Cerrahisi) Pyeloplasti Ameliyatı

• Çok ince borucuk ve cerrahi cihazlar kullanılarak ilgili bölgeye cerrahi ve teleskopik aletler ulaştırılmaktadır.
• Bu nedenle vücuda kesi atılmamakta, sadece çok küçük delikler açılmaktadır.
• Laparoskopik cerrahi ile aynı prensibe sahiptir.
• Ameliyatın sonunda vücudun içine girmek için açılan deliklerin kapatılması için dikişe gerek duyulmamaktadır. Sadece yara bandı kullanılması yetmektedir.
• Kilolu olmayan hastalarda kullanılması tercih edilmektedir.

Needloskopik Pyeloplasti Ameliyatının Avantajları

Needloskopik pyeloplasti ameliyatının avantajları aşağıdaki gibidir;

• Cerrahi kesi gerektirmemektedir. Çok küçük delikler kullanılır.
• Daha net ve büyütülmüş görüntüler ile gerçekleştirilmektedir.
• Ameliyat sonrası ağrı ve hastanede kalınması gereken süre daha azdır.
• İyileşme süresi kısadır.
• Ameliyattan sonra ilgili bölgede gözle zor görülen 3 – 4 delik izi kalmaktadır.

Robotik Pyeloplasti Ameliyatı

• Ameliyatta robotik cerrahi teknolojisinden yararlanılmaktadır.
• Robotik cerrahi, bilgisayar sistemi ile entegre edilerek hastanın özellikleri ve ameliyatın boyutu ile bağlantılı olarak işlemler planlanmaktadır. 
• Robotik cerrahi, ameliyat sırasında net görüntüler elde edilmesini ve daha hassas işlemlerin yapılmasına olanak sağlamaktadır. Robot ameliyat için pek çok avantaj bulundursa da ameliyatın kontrolü cerrahtadır.
• 3 boyutlu görüntüler kullanılarak yapılmaktadır.
• Başarı açısından diğer yöntemlerden bir farkı yoktur.
• Maliyeti daha yüksektir.
• Avantajları diğer pyeloplasti yöntemleriyle aynıdır. 
• Ameliyat için açılan delikler daha geniş ve iz kalma olasılığı daha yüksektir.

Pyeloplasti Ameliyatının Riskleri

Pyeloplasti ameliyatının riskleri aşağıda belirtilmiştir;

• Ameliyat için vücuda verilen pozisyon nedeniyle kas ağrıları olabilmektedir.
• Büyük böbrek damarlarında kanama olması halinde ek bir cerrahi girişime ihtiyaç duyulabilmektedir.
• Ameliyat için bir kaburganın çıkartılması halinde uyuşukluk ve akciğer sorunları yaşanabilmektedir.
• İdrarın toplayıcı kanaldan böbrek dışına akabilmekte ve burada birikebilmektedir.
• Ameliyattan sonra bağırsak çalışması yavaşlayabilmekte ve durabilmektedir.
• Anormal yara iyileşmesi görülebilmektedir.
• Çoğunlukla kilolu hastalarda olmak üzere yara yeri açılabilmektedir.

Pyeloplasti Ameliyatının Yan Etkileri

Pyeloplasti ameliyatının yan etkileri aşağıda belirtilmiştir;

• Ameliyattan sonra sıklıkla ağrı hissedilmektedir.
• Ameliyat için atılan keside nadiren enfeksiyon gelişebilmektedir.
• Çevredeki damarlarda yaralanmalar olması ve bu nedenle kanama, dikişlerin tutmaması, idrar kaçağı, bağırsak, karaciğer ve dalakta hasar oluşması, enfeksiyonun kana karışması (sepsis) gibi sorunlar çok nadir görülebilen yan etkiler arasındadır. 

Pyeloplasti Ameliyatı Sonrası İyileşme Süreci

Ameliyat sonrası iyileşme sürecinin gidişatı uygulanan ameliyat yöntemine göre değişmektedir. Ancak laparoskopik ve needloskopik ameliyatların iyileşme süreci diğerlerine göre daha kısa ve rahat geçmektedir. 

• Doktorun reçete ettiği ilaçlar kullanılmalıdır.
• Kan sulandırıcı ilaçlardan uzak durulması gerekmektedir.
• Ağır ve hızlı hareketlerden uzak durulması gerekmektedir.
• Ameliyattan sonra 1. günde yürünmesi gerekmektedir.
• Gazlı içecekler ve ağır gıdalardan uzak durulması gerekmektedir.
• Ameliyattan 1 hafta sonra dikişlerin alınması gerekmektedir.