Geçici Dolgu Nedir?
Çürümüş dişlerin temizlenerek yeniden dolgu ve kanal tedavisi yapılması süresinde hastanın rahatça yemek yiyebilmesi için geçici dolgu tedavisi uygulanmaktadır.
Çürümüş olan dişlerin temizlenerek yeniden dolgu veya kanal tedavisinin yapılması sürecinde hastanın hem rahat yemek yiyebilmesi hem de fiziksel olarak kötü görünümü ortadan kaldırmak amacıyla seanslar arası geçici dolgu yapılır. Uygulaması oldukça kolay olan geçici dolgu hastanın acı ve ağrı hissetmesini önler. Bazı geçici dolgular kök kanalında iyileşmede yapabilmektedir.
Tek seansta bitirilmeyen sistemik bulgular gözüken acil tedavilerde 2. seansa kadar geçici dolgu materyalleri kullanılabilir. Bu süreçte hastanın sistemik etkilerinin geçmesi beklenir.
Hastanın hasarlı dişlerini yeniden yapılandırarak eski fonksiyonel işlevlerini geri kazandırmak amacıyla dolgu yapılır. Dolgu yapılmadan önce dişler temizlenir ve hangi dişlerde çürük olduğu farklı yöntemlerle tespit edilir.
Geçici Dolgu Nasıl Yapılır?
- Dolgu yapımında öncelikle çürük diş tespit edilir ve uygulama sırasında acı duyulmaması için lokal anestezi uygulanır.
- Frez ya da lazer ile diş çürüğü temizlenir.
- Dişin sert mine katmanı hızlı çalışan aeratör kullanılarak oyulur.
- Dişin sinire yakın bölümü olan dentin tabakasında ise anguldurva yavaşça kullanılarak çürük tamamen temizlenir ve dolgu için hazır hale getirilir.
- Kalsiyum esaslı, çinko oksit, cam ionomer, kompozit reçine kullanılarak üretilen baz ve örtücü dişe uygulanarak diş sinirlerinin zarar görmesi önlenir.
- Ardından kalıcı ya da geçici dolgu malzemelerinden hangisi kullanılacak ise hamur halinde tüplerden çıkarılır ve boşluk doldurulur.
- Kalıcı dolguda dolgunun çıkmaması ve sertleşmesi için halojen ışık, mavi led ışık veya plazma ark ışıkları kullanılırken geçici dolgularda bu işleme gerek yoktur.
Geçici Dolgu Neden Yapılır?
Genellikle bir seanstan daha uzun sürecek olan tedavilerde geçici dolgu yapılır. Hastanın uzun sürecek olan tedavi süreci boyunca acı, sızı ve ağrı duymasını önlemek, diş kökündeki yaraların iyileşmesini sağlamak amacıyla geçici dolgu uygulanır.
Ayrıca çürük diş temizlendikten sonra ortaya çıkan boşluk fazla ve sinirlere yakın ise acil müdahale gerektirir. Diş sinirlerinin daha fazla hasar görmemesi amacıyla yapılan geçici dolgu işlemi oldukça kolay ve kısa sürede tamamlanabilen bir uygulamadır.
Geçici Dolgunun Özellikleri
- Kirli beyaz ve gri renginde olan geçici dolgu uzun süre dayanmadığı için kısa süreli tedavilerde kullanılır.
- hastanın ağrısını geçirmesi nedeniyle karanfil yağı içeren maddeden yapılmıştır.
- Yumuşak bir dokuya sahip olduğu için uzun süre kullanıldığında ve hasta sert yiyecekler tükettiğinde kolayca dolgu düşebilir ya da kırılabilir.
- Uzun süre kullanıldığında dolgu yıpranarak küçük parçalar halinde dökülmeler başlar. Hasta tedavi boyunca geçici dolguya zarar verebilecek yiyecekler tüketmemelidir.
- Geçici dolgu kırılgan ve kolay çıkabilen malzemelerden oluştuğu için en fazla 15 gün içerisinde sökülerek yerine kalıcı dolgunun yapılması gereklidir.
- Geçici dolgunun uzun süre kullanımı halinde diş çürükleri oluşmaya başlar. Hastanın diş ağrısı ve sızı gibi sorunları artar.
- Siyah ve sarı renklerde lekeler ortaya çıkar.
- Ayrıca bakteri ve asit oluşumu ağız içerisinde yayıldığından hastayı bir süre sonra zehirleyebilir.
Geçici Dolgunun Faydaları
- Kaplama, kanal tedavisi ya da gerçek dolgu yapılıncaya kadarki geçen diş kökü iyileşmesi sürecinde diş sinirlerinin hava almasını önler.
- Bakterileri diş köklerinden uzak tutarak ağız hijyenini sağlar.
- Yaralı dişin daha çabuk iyileşmesine yardımcı olur.
- Kalıcı dolgu yapılıncaya kadarki sürede hastanın yemek yerken zorluk çekmesini önler.
- Ağrı, acı ve sızı gibi rahatsızları minimum seviyeye düşürür.
- Dişlerde oluşan kötü görünümü önleyerek kişinin kendini iyi hissetmesini sağlar.
Geçici Dolgu Çeşitleri
Hastanın durumuna ve diş yapılarına göre farklı dolgu çeşitleri uygulanmaktadır. Eğer kompozit diş dolgusu yapılmayacak ise geçici dolgu olarak karanfil yağı içeren geçici dolgu kullanılır. Karanfil yağı öjenol adı verilen ağrı kesici bir özelliğe sahiptir. Bu nedenle dolgu malzemelerinin içerisinde kullanılmaktadır.
Florid içerikli geçici diş dolguları da vardır. Bunlar florid içeriğinden dolayı dişte hassasiyet oluşumunu önler ve diş minesini çürüğü karşı güçlendirir.
Kalsiyum hidroksit içerikli geçici dolgu maddeleri de bazı durumlarda kullanılmaktadır. Bunlar diş pulpasında iyileşme sağlayarak, o bölgedeki bakteri etkinliğini yok etmektedir.
Geçici Dolgu Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir?
- Yumuşak dokudaki bu dolguların düşmemesi için doktorun önerdiği şekilde bakım yapılmalıdır.
- Dolgu sonrası hemen diş fırçalanmaz. Diş fırçalarken sert bir şekilde bastırılmamalıdır.
- Geçici dolgu yapıldıktan hemen sonra sıcak soğuk bir şeyler tüketilmemelidir. Dişe zarar verecek sert ve taneli yiyeceklerden uzak durmak gereklidir.
- İlk 2 saat su ve yiyecek ile dişin temas etmemesi gereklidir.
- Diş dolgusu şeklini tam olarak alamadığı için hastada rahatsızlık hissi verebilir.
- Dişteki çürüklerin temizlenmesi ve geçici dolgunun uygulanması esnasında kişiye lokal anestezi yapıldığı için kişinin dil ve iç yanak bölgesi uyuşur. Uyuşmanın etkisi geçmeden yemek yemek dilin ısırılmasına neden olabileceğinden yemek yenilmemesi tavsiye edilir.
Ayrıca dolgunun diş yüzeyinden yüksek olması dolgunun yemek esnasında çatlamasına ve sızıntı almasına neden olabilir. Çatlak dolgular hastada ağrıya, soğuk, sıcak, ekşi gibi yiyeceklerin tüketiminde sızıya neden olur.
Dolgunun dişe tam oturmaması halinde kalan boşluk tükürük ve besinlerle dolar. Önce renk değişimine, ağrıya ve diş çürüklerinin hızla ilerlemesine neden olabilir. Bazı kişilerde uyku esnasında diş sıkma, diş gıcırdatma gibi alışkanlıklar vardır. Bu hastalar dişe aşırı baskı uyguladığından dolgu düşebilir.
Geçici Dolgu ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Geçici dolgu nasıl çıkarılır?
Geçici dolgu, diğer seans günü geldiğinde diş hekiminin kontrolünde çıkarılmalıdır. Diş hekimi, geçici dolguya uygulayacağı hafif darbeler ile dolgunun çıkmasını sağlayacaktır. Görüntü olarak diş renginden ayrılması ve dayanıksızlığı sayesinde kısa sürede temizlemeler yapılmaktadır.
Geçici dolgu ne kadar dayanır?
Geçici dolgu, tek seansta bitmeyen diş tedavileri için kullanılır. 2 gün ile 15 gün arasında bekletilerek diğer seansa geçiş yapılır. Bu nedenle geçici dolgunun dayanıklılığı azdır. Darbeye, fırçalamaya ve yiyeceklere karşı gerçek dolgu kadar dayanıklılık göstermez.
Geçici dolgu diş fırçalama nasıl yapılır?
Geçici dolgularda çatlak, sızıntı, kırık ve düşmeyi önlemenin en önemli kuralı dişe baskı uygulamamaktır. Geçici dolgular genelde kolay aşınırlar. Dişleri fluoridli diş macunu ile hafifçe fırçalamak ve diş uçlarına fluoridli diş cilası uygulamak dişlerin daha az hasar almasını ve ağrı hissinin önlenmesini sağlar.
Geçici dolgu ağrısı nasıl geçer?
İlk günler soğuk, sıcak, asitli, baharatlı ve taneli besinlerin tüketilmesi sızı ve ağrıya yol açabilir. İşlem uygulanan tarafın daha az kullanılmalı ağrı hissedildiğinde ağrı kesici ilaç alınmalıdır. Yapılan diş dolgusunda düşme, kırılma ya da kanama gibi sorunlar yaşanırsa hemen doktora gidilmelidir.