Kırık Kol Ameliyatı Nedir?

Kolda yer alan kemik dokularının bütünlüğünün bozulmasından sonra indirekt veya direkt travmalar ortaya çıkar. Kemiğin bütünlüğü ya da devamlılığı belirli sebeplere göre bozulabilir. Kol kemiklerinin bütünlüğünün bozulma sebepleri yaş gruplarına göre farklı nedenlerde olabilir. Kol kemikleriyle birlikte kemik çevresinde yer alan tendonlar, deri ligamentler, sinirler, kaslar, organlar ve damarlar da hasara uğrayabilir. Bu durumlarda kırık kol ameliyatı ile tedavi yöntemine başvurulur.

Bebeklerde doğumsal travmalara bağlı; çocuklarda düşme, gençlerde spor sakatlanmaları; orta yaş grubunda iş kazası gibi nedenlerle kol kırığı görülebilir. İlerleyen yaşlarda bir travma yaşanmadan da kol kırılabilir. Her türlü kırıkta ameliyat yöntemi tedavi seçeneği değildir.  Bazı vakalarda devreye alçı uygulaması girer.

Cerrahi yöntem olması durumunda platin, ilizarov yöntemi ve kemik iliğine intramodüler çivi uygulama seçenekleri kullanılabilir. Ameliyattan önce kırığın türü doğru şekilde teşhis edilir. Kırık türüne göre göre en uygun tedavi yöntem seçilir.

Kol Kırığı Çeşitleri Nelerdir?

Kol kırığı çeşitli sebeplere göre ortaya çıkabilir. Kemiğin belirli kısımlarında kırık sorunu yaşanabilir. Tüm kırıklar aynı türde olmaz. Kırığın boyutu, şekli ve ciddiyetine göre sınıflama yapılır. Kol kırığı çeşitleri şu şekildedir;

• Açık Kırıklar: Mukoza veya cildi zedeleyen ve dış ortamla ilişkili olan kırıklardır. Deri bütünlüğü bozulur ve kemik uçlarının dışarıda olması durumunda kanama olabilir. Bu kırıklarda bölge enfeksiyon kapabilir. Trafik kazası, spor sakatlığı, spor yaralanmaları, doğal afet gibi durumlarda görülebilir.
• Kapalı Kırıklar: Deri bütünlüğünün hasara uğramadığı kırıklardır. Kemiğin kırılma durumuna göre şişlik ve iç kanama riski bulunur. Kapalı kırık tanısı için kemiğin kırılmış olan uçları çevre dokulara zarar vermemelidir. Kemik kırıldıktan sonra eski yerinde kalır.
• Yumru Kırığı: Sert bir yüzeye yumruk atılması sonucunda görülür. Bu kırık türü boksör kırığı olarak da nitelendirilir. El tarak kemiğinin serçe parmağa yakın olan bölümlerinde ortaya çıkar. Sert düşme, el sıkışma ya da spor darbelerinde görülebilir.
• Ufalanmış Kırık: Kemiğin küçük parçalara ayrıldığı kırıklardır. Kırık türleri arasında en zor tedavi edilendir. Kırığın belirlenmesi için röntgen çekilmesi şarttır. Ayrıca bir uzman tarafından detaylı inceleme yapılır ve kırık olduğu belirlenebilir.
• Ağaç Kırığı: Ergenlik döneminden önce karşılaşılan bir kol kırığı türüdür. Kemik zarı hasar görmemektedir ve kırıklar uzun şekilde ortaya çıkar. Çocuklarda kemik yapıları esnek yapıda olur. Kemik hafifçe ayrılır ve tedavide çoğu zaman alçı yeterli olacaktır.
• Parçalı Kırık: Kemiğin birden fazla parçaya ayrıldığı kırık türüdür. Kemikler yapı itibariyle dayanıklı parçalardır.  Trafik kazası gibi güçlü travmalarda kemikler birden fazla parçaya ayrılabilir.  Kemiğin anatomik yapısının korunması için ameliyat şarttır.

Kol Kırığı Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Kol kırığı ameliyatı öncelikle kırık olan bölge incelenmelidir. İnceleme sırasında kırığın türü belirlenir. Daha sonra hasta için en konforlu olacak tedavi yöntemi belirlenir. Kol kırığı ameliyatları için üç farklı seçenek vardır;

Açık Kol Kırığı Ameliyatı: Bu ameliyatta kırık olan bölge açılır ve kemiğin anatomik yapısı eski haline getirilir. Daha sonra bir platin kullanılarak kemik sabitlenir.

İlizarov Kol Kırığı Ameliyatı: Bu yöntem kırık bölgesi açılmadan uygulanan cerrahi işlemdir. Operasyon sırasında hastaya anestezi uygulanır. Daha sonra kemik bütünlüğü cerrah tarafından sağlanır.

İntramedüler Çivi Yöntemi: Bu yöntemde kırık olan kemik iliği içinde kırık bölge boyunca çiviler uygulanır. Bu tedavi şekli en nadir uygulanan kol kırığı ameliyatı yöntemidir.

Kapalı Kol Kırığı Ameliyatı: Açık ameliyatla karşılaştırıldığında bu yöntem daha zorlu bir tekniktir. Kırık çevre dokulara, sinirlere, damarlara ya da diğer organlara zarar geldiyse dışarıdan müdahale etmek yetersiz olacaktır. Bu durumda kapalı ameliyat uygulanacaktır.

Kol kırığı ameliyatı yapılırken kullanılacak yöntem kırığın şekli, kırığın büyüklüğü, hastanın yaşı, genel sağlık durumu, cerrah tecrübesi ve işlemin yapılacağı ameliyathanenin donanımına göre belirlenir. Hastanın iyileşme sürecini konforlu geçireceği ve kırığın doğru şekilde tedavi edileceği yöntem seçilir.

Kol Kırığı Ameliyatı Riskleri Nelerdir?

Kol kırığı ameliyatı sonrasında tüm ameliyat yöntemlerinde olduğu gibi bazı riskler vardır. Söz konusu riskler başarılı bir operasyonla ve hastanın bölgeye iyi bakması sayesinde en aza iner. Hasta, doktorun belirttiği noktalara dikkat ederse riskler azalır.

Kol kırığı ameliyatı riskleri şöyledir;

Enfeksiyon: Kol kırığı ameliyatı sonrası enfeksiyon olabilir. Vida ya da tel takıldıysa materyalin bir ucu vücudun dışında olur. Bu bölgede enfeksiyon oluşumu ortaya çıkabilir. Hekim tarafından verilen ilaçlar kullanılırsa enfeksiyon riski en aza iner.

Toplardamarda Pıhtı Oluşması: Hasta operasyon sonrası belirli bir süre kolunu kullanamayacaktır. Uzun süre hareketsiz kalan kolda toplardamarda kan pıhtısı ortaya çıkabilir. Toplardamarda kan akışının yavaşlaması, damarın hasar görmesi gibi durumlarda pıhtı ortaya çıkabilir.

Akciğerde Pıhtı Oluşması: Ameliyat sonrasında bir damarda kan pıhtısı ortaya çıkarsa ciddi sonuçlar olabilir. Pıhtı zamanla kan akışıyla birlikte akciğerlere ulaşabilir. Bu durumda akciğerlerde tıkanıklık olabilir. Pıhtı oluşumuna engel olmak için hekim tarafından verilen kan inceltici ilaçlar kullanılmaktadır. Ayrıca hasta bu süreçte verilen egzersizleri yaparak kolunu güçlendirmelidir.

His Kaybı: Ameliyattan sonra his kaybı yaşanabilir. Kayıp süresi önemlidir. Anestezi ilaçları sebebiyle bir süre his kaybı normaldir. Belirli bir süre sonra devam ediyorsa sinirler hasar gelişmiş olabilir. Bu durumda ikinci bir operasyon yapılması gündeme gelebilir.

Ağrı: Ameliyat sonrasında anestezi etkisi geçince hasta ağrı yaşayabilir. Doktor tarafından verilen ağrı kesicilerle bu süreç konforlu geçirilecektir.

Şişlik: Kol kırığı ameliyatı sonrası bölgede şişlik görülebilir. İnsan vücudu travmalara tepki verdiğinde ameliyat bölgesinde bir şişlik ortaya çıkar.  Şişlik bir süre sonra ortadan kaybolur. Şişliğin geçmemesi durumunda hekime başvurmak doğru olur.

Uyuşma: Kol kırığı ameliyatı ardından hastanın kolunda ve elinde uyuşma şikayeti olabilir. Bir süre geçtikten sonra bu etki ortadan kalkar. Birkaç gün geçmesine rağmen uyuşma devam ediyorsa ve azalmıyorsa bir hekime başvurulmalıdır.

Kol Kırığı Ameliyatı Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir?

Kol kırığı ameliyatı sonrasında hastanın iyileşme sürecini konforlu geçirmesi ve kırığın sorunsuz olarak iyileşmesi için dikkat edilmesi gereken bazı durumlar vardır. Hasta iyileşme sürecinde doktor tarafından belirlenen noktalara uygun davranmalıdır. Ayrıca reçete edilen ilaçları düzenli olarak kullanarak gerekli spor ve egzersizleri yapmalıdır.

Kol kırığı ameliyatı sonrası dikkat edilmesi gerekenler şöyledir;

Düzenli İlaç Kullanımı: Kol kırığı ameliyatından sonra ağrı kesici, kan inceltici ve ağrı kesici ilaçlar reçete edilir. Bu ilaçlar şiddetli ağrı, kan pıhtısı ve enfeksiyon risklerini ortadan kaldırır. Hasta mutlaka ilaçları belirtilen dozda ve sürece kullanmalıdır. Düzensiz kullanım söz konusu riskleri arttıracaktır.

Spordan Bir Süre Uzak Kalma: Kol kırığı ameliyatından sonra kolun bir süre zorlanmaması gerekir. Bunun için spor ve ağır egzersizlerden kaçınılması gerekir. Hasta spor yaparsa dikişler patlayabilir ya da kemikte yeni sorunlar ortaya çıkabilir. Platin takılması durumunda iyileşme sürecine kadar spora ara verilmelidir.

Doktor Kontrolleri: Bazı kol kırığı ameliyatlarında hastaya platin uygulanabilir. Bunun dışında kemikler anatomik yapıya göre yerleştirilebilir. İyileşme sürecinin kusursuz ve doğru yürümesi için doktor muayenelerine düzenli olarak gidilmelidir. Doktor süreci kontrol edemezse kemik uyumu, platin uyumu ve kemiğin doğru kaynaması gibi durumlar riske düşebilir.  El ve kolda fonksiyon kaybı olmaması, kemiğin doğru kaynaması ve kolun eskisi gibi kullanılabilmesi için muayenelere düzenli gidilmelidir.

Ağırlık Kaldırılmamalıdır: Ameliyat sonrası tam iyileşme gerçekleşene kadar hasta ağırlık kaldırmamalı ve ameliyat olduğu bölgeyi zorlayacak hareketlerden uzak durmalıdır. Ağırlık kaldırıldığında kemikler yanlış kaynayabilir ya da dikişler açılarak enfeksiyon sorunu yaşanabilir. Bu durumda ağrı daha şiddetli hale gelir ve yeniden tedavi gerekir. İyileşme sürecine kadar sadece doktor kontrolünde hafif egzersizler yapılmalıdır. Bölgenin zorlanması yanlış olacaktır.