Kök Diş Çekimi Nedir?

Dişler belli sebepler yüzünden üst kron yapısını kaybedebilir. Kalan yapıya diş kökü denir. Çürük, travmalar ve diş çekimi sırasında dişin kırılmasıyla kökler ağız içerisinde kalabilmektedir. Ağız diş ve çene cerrahları veya tecrübeli Diş Hekimleri tarafından diş kökleri çekilebilmektedir. Çocuklarda da süt dişlerinin daha çok çürük sebebiyle süt dişi kökleri görülebilmektedir. Çocuklarda süt dişi kökü çekiminde ise Çocuk diş hekimliği uzmanı (pedodontist) tarafından çekim gerçekleştirilmektedir.

Diş kökleri, ağız içinde rahat bir şekilde görülüyorsa ve kök yapısı çok eğimli değil ise ameliyat ile çekime gerek yoktur. Klinikte normal olarak çekilebilmektedir. Öncelikle hastadan ayrıntılı hikaye alınmalıdır. Panoramik ve periapikal röntgenler ile diş kökü ve komşulukları incelenir. Diş hekimi tarafından kullanılan özel aletler olan elevatörlerle diş kökü gevşetilerek ağız içerisine getirilmeye çalışılır.

Çürük diş kökü çekiminde; çürük, diş kökünün yumuşamasına ve çekim esnasında kökün dağılmasına sebep olur. Böyle durumlarda diş kök çekimi biraz daha uğraş gerekmektedir. Lakin kırık sebebiyle diş kök çekiminde ise çekim daha kolay olabilmektedir.

Diş kök çekiminin zorluğunu belirleyen faktörlerden en önemlilerinden biri ise kırık hattının kökün neresinde olduğudur. Derin kırıklarda diş kök çekimi daha zor olabilmektedir.

Kök Diş Çekim Ameliyatı

Diş kök bazı durumlarda ameliyat ile çekilebilmektedir. Ameliyat gerektiren durumlar şunlardır:

• Ağız içinde görünmesi zor olan diş kökleri
• Aşırı eğimli ve uzun diş kökleri
• Komşu sinir ve sinüslerle yakın ilişkili diş kökleri (üst azı dişlerinin kökleri üst çene sinüslerle yakın ilişkili olabilmektedir ve alt yirmi yaş diş kökleri de alt çene siniriyle ilişkili olabilmektedir)

Diş kök çekim ameliyatında öncelikle hastadan ayrıntılı hikayesi alınır. Panaromik, periapikal ve gerektiği durumlarda 3 boyutlu CBCT radyografileri alınarak ayrıntılı inceleme yapılır. Daha sonra şu aşamalar yapılır:

• Hasta lokal ameliyathanede steril bir şekilde hazırlanılır ve ağız içerisindeki ilgili bölgeye lokal anestezi yapılır.
• Diş hekimi bisturi ilgili bölgede yumuşak dokuyu keserek kaldırır.
• Yumuşak doku kaldırıldıktan sonra diş kökü rahat bir şekilde çekilebiliyorsa elevatör aleti yardımıyla diş kökü oradan gevşetilerek çekilir yoksa;
• Özel döner aletler ile diş kökü üzerindeki kemik kısmen kaldırılır ve diş kökü rahat görünebilir hale getirilerek elevatör aletiyle çekilir.
• Diş kökü çekildikten sonra oluşan boşluk kontrol edilir ve yumuşak doku tekrardan dikilir.

Kök Diş Çekimi Kimlere Yapılmaz?

Diş kökü çekimi için öncelikle hastaların genel sağlık durumunun iyi olması gerekmektedir. Genel sağlık durumu iyi olmayan hastalarda tedavi mümkün olmamaktadır. Çürük sebebiyle diş köklerinde apse yaptığı durumlarda sistemik bulgular (ateş, boğazda şişlik gibi) varlığında öncelikle hekimin önerdiği ilaçlar kullanılmalıdır. Sistemik bulgular geçene kadar tedavi ertelenmektedir.

Kötü kontrol sistemik hastalığa (diyabet, kalp hastalığı gibi) sahip hastalar için öncelikle hastalığını kontrol altına alındığında sonrasında tedavi yapılabilmektedir.

Kan hastalıkları bulunan hastalar için öncelikle Dahiliye doktoruyla karşılıklı iletişime geçerek, hastanın kullandığı ilaç varsa bunlar hakkında bilgi alınıp, tedavi yapılacaksa oluşabilecek problemlerin önüne geçilmesi için ilaç değiştirme veya kesilmesi gerekebilmektedir. Bu sürede de belli bir süre tedavi ertelenebilmektedir.

Kök Diş Çekimi Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler

Diş kökü çekimi sonrası dikkat edilmesi gereken ilk şey lokal anestezinin etkisi geçene kadar herhangi bir şey yiyip içilmemesidir. Aksi takdirde hasta, lokal anestezinin etkisinden dolayı dudak veya dilini ısırabilir. Dikkat edilmesi gereken diğer durumlar şunlardır:

• İlk gün tükürmek, emmek yasaktır aksi takdirde kanama olabilmektedir. Ağza gelen kan ve tükürük yutulmalıdır.
• Çekim bölgesinin temizliğine dikkat edilmesi lazımdır. Aksi takdirde ilgili bölge enfeksiyon kaparak “alveolar osteitis” denilen hastalık oluşabilmektedir. Bu hastalık diş çekimi sonrası oluşan boşluk kan pıhtısı ile dolmalıdır. Bu pıhtı o bölgenin tekrardan kemik oluşumu ve iyileşmesi içindir lakin bu pıhtı oluşmaz veya yerinden çıkarsa kemik direk ağız içerisine açılarak enfeksiyon kapar. Hastalar yoğun ağrı ve ağız kokusu çeker.
• Operasyon sonrasında hastaya gazlı bez ısırttırılır. 30 dakika ağızda kalmalıdır.
• İlk gün sıvı ve soğuk yiyecekler tüketilmelidir.
• İlk hafta sigara ve alkol tüketilmemelidir.
• Ameliyat sonrası ağız açmada kısıtlılık olabilir. Birkaç güne geçer.
• Diş hekimi tarafından önerilen ilaçların aksatılmadan kullanılması gereklidir.
• Ameliyat sonrasında şişlik olabilir. Bu şişlik 2. günde en üst düzeye ulaşır ve 1 hafta içerisinde normale döner.
• Ağrı olabilir. 1 hafta içerisinde azalır.
• İlk gün sızıntı şeklinde kanamalar olabilir. Kısa süre içerisinde geçer.

Kök Diş Çekimi Sonrası İlaç Kullanımı

Cerrahi olarak diş kökü çekimi sonrası bazı durumlarda ilaç kullanımı gerekebilmektedir. İlaç kullanmadaki amaç oluşabilecek enfeksiyonları önlemektir. Çoğu zaman ilaç kullanımına gerek yoktur. Diş hekiminiz önermediği sürece kesinlikle ilaç kullanmayınız. Enfeksiyon için amoksisilin içerikli antibiyotikler kullanılabilmektedir. Antibiyotik kullanımı genel sağlık düşük ve bağışıklık sistemi zayıf kişilerde önerilmektedir.

Ağrı için dexketoprofen içerikli ağrı kesiciler önerilebilmektedir.

Hastalara klorheksidin içerikli ağız gargaraları da oluşabilecek enfeksiyonlara karşı önerilebilmektedir. Diş hekiminiz önermediği sürece kesinlikle bu gargarayı kullanmayınız.

Kök Diş Çekimi Ne Kadar Sürer?

Diş kök çekiminin cerrahi ya da klinik olarak çekimine göre süre değişebilmektedir. Diş kökünün eğim, boy durumu da yapılan tedavinin süresini etkileyebilmektedir. Klinik olarak çekilen diş kökleri ortalama 15-30 dakika arası sürebiliyorken; cerrahi olarak çekilen diş kökler 20-40 dakika arası sürebilmektedir.

Diş Kökü Ağızda Bırakılabilir mi?

Diş kökleri bazı durumlarda ağızda bırakılabilmektedir. Diş çekimi sırasında kökler çok aşağıdan kırılabilmektedir. Diş kökünde herhangi bir enfeksiyon yoksa ve kökün çekimi cerrahi olarak zor ise diş kökü ağız içinde bırakılabilmektedir. Bırakıldıktan sonra düzenli olarak diş kökü takip edilir. Herhangi bir ağrı gibi bir durum olduğu zaman diş kökü cerrahi olarak çıkartılır. Diş kökünde enfeksiyon var ise diş kökünün bırakılması pek mümkün değildir.

Diş kırıklarından sonra kalan kökler, kırık hattı ağız içerisine yakın bir durumda ise post kor tedaviler ile üst yapısı restoratif bir şekilde yapılabilmektedir.