Çikolata Kisti Ameliyatı Nedir?
Çikolata kisti ameliyatı, kadınlarda çok sık görülen çikolata kistinin tedavi edilebilmesi amacıyla yapılan bir cerrahi müdahaledir.
Çikolata kisti ameliyatı, kadınlarda çok sık şekilde görülebilen çok önemli bir sağlık probleminin (çikolata kistinin) tedavi edilebilmesi amacıyla yapılan ameliyattır. Açık ve kapalı olmak üzere iki farklı şekilde gerçekleştirilir.
Hastanın yaşam kalitesini bozması ve hastada kısırlık sorununa yol açma sebepleriyle önemli kadınsal bir sağlık sorunu şeklinde kabul edilmektedir. Bu çikolata kisti probleminin toplumda görülme sıklığı ise net ve kesin bir şekilde bilinmemektedir.
Çikolata kisti, tıp literatüründe endometriyozis adıyla geçmektedir. Dolayısıyla çikolata kisti ameliyatına endometriozis ameliyatı da denmektedir. Bu endometriyozis sorununun kesin olarak tanısının yapılabilmesi için çikolata kisti ameliyatına ihtiyaç vardır. Veriler kesin olmasa da ortalama olarak toplumda bu sağlık sorunun görülme sıklığı ile ilgili olarak üreme çağında olan kadınlarda %10 oranda ve kısırlık görülen kadınlarda ortalama %25 ila %35 civarında olduğu düşünülmektedir.
Çikolata Kisti Ameliyatı Yöntemleri
Çikolata kisti ameliyatı yöntemleri, iki farklı şekilde gerçekleştirilmektedir. Bu tedavi, genel olarak şiddetli düzeyde ağrı yakınma ve sorunu bulunan hastalar için veya 4 santimetre büyüklüğü geçmiş çikolata kistleri olan kişiler için uygulanabilir. Bu ameliyatın yapılabilmesi için hastanın yaş aralığı, çocuk sahibi olmayı isteyip istememesi ve sorunlarının derecesi ile kistinin durumu gibi etmenler dikkate alınmaktadır. Bu doğrultuda karar verilen ameliyat için uygulanabilen yöntemler ise şu şekildedir:
- Açık Çikolata Kisti Ameliyatı
- Kapalı Çikolata Kisti Ameliyatı
Çikolata Kisti Ameliyatı Hangi Durumlarda Yapılır?
Çikolata kisti ameliyatının yapıldığı durumlar, çocuk sahibi olmak isteyen ve ileri seviyede endometriozis semptomları bulunan hastaların tedavi edilmesi gerektiği durumlardır. Çikolata kisti sorununun ilaç ile tedavi edilmesi aşamasında kullanılan birtakım ilaçlar, hastaların hamile kalmalarına engel olur. Bu yüzden çikolata kisti belirtileri bulunan ve çocuk sahibi olmak isteyen hastaların iyileştirilmesinde ilaç tedavisi uygulamak yerine ameliyatla tedavi yöntemi gerekmektedir. Yapılmış olan çalışmalarda, bu ameliyatın ardından belirtilerin azalma gösterdiği ve gebe kalınmasının da mümkün olduğu görülmüştür.
Açık Çikolata Kisti Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Açık çikolata kisti ameliyatı yapılışı, verilen karara göre genel anestezi uygulanarak ya da epidural (lokal) anestezi uygulanarak gerçekleşir. Buna göre ameliyat için takip edilecek adımlar şu şekildedir:
- Hastaya (karar verilen) anestezi uygulanır.
- Sezaryende uygulandığı gibi kasık kesisi atılarak batın bölgesine giriş sağlanır.
- Batın içi, yumurtalık ve rahimdeki endometriyozis odaklar birer birer çıkartılır.
- Çikolata kisti bulunuyorsa kapsülü ile birlikte, patlamayacak biçimde mümkün olduğu kadar çok kapsül çıkartılır.
- Çikolata kisti eğer patlarsa, rahatsızlığın çevre dokuya yayılmamasına dikkat edilir ve ameliyatın ardından oluşabilecek ciddi yapışıklıklar engellenir. Bu yüzden çok dikkatli bir biçimde açılması önemlidir. Kontrolsüz şekilde kist patlarsa, ameliyat tamamlandığında batın bölgesi ayrıntılı bir biçimde yıkanmalıdır.
- Ayrıca batın iç bölgesindeki yapışıklıklar da iyice açılmalıdır ve normal bir anatomi yapılmalıdır.
- Batının düzgünce yıkanmasının ardından katlar, anatomik plana göre kapatılır.
- Ayrıca endometriozis dokusunun cerrahi cihazlar veya dikiş materyali yüzünden yayılmaması açısından ekstra dikkat edilmelidir.
Çikolata Kisti Ameliyatı Yan Etkileri
Çikolata kisti ameliyatı yan etkileri, komplike veya basit şekildeki her cerrahi uygulamada hesaba katılamayan bazı değişkenler yüzünden oluşan birtakım komplikasyonlardır. Bu ameliyat hem yapıldığı bölge bakımından hem de uygulanma yöntemleri açısından çok hassas bir işlem gerektirir ve bu nedenle şu tip komplikasyonlar gelişebilir:
- Ağrılı şekilde adet görülmesi,
- Yumurtalıkların zarar görmesi,
- Cinsel ilişki esnasında oluşan ağrı şikayeti,
- Doğurganlığın son bulması (her hastada olmaz),
- İltihaplı şekilde gelişebilen reaksiyonlar. (Genelde görülmemekle beraber olması durumunda hemen doktora gidilmelidir.)
Çikolata Kisti Ameliyatı Riskleri
Çikolata kisti ameliyatı riskleri, her operasyonda olduğu kadar bu ameliyatta da vardır. Hatta bu anlamda çikolata kisti ameliyatı, başka jinekolojik operasyonlara göre biraz daha risk oluşturabilmektedir. Çünkü çikolata kisti hastalığı, batın içi yapışıklıkla ve o bölgenin normal anatomisinin bozulması sonucunda giden bir tür hastalıktır. En fazla komplikasyon da söz konusu yapışıklıklar açılırken ve ardından normal bir anatomi meydana getirilirken olmaktadır.
Bu riskleri azaltma konusunda en önemli faktör ise cerrahın dikkati ve tecrübesi gibi faktörlerdir. Çikolata kisti ameliyatı olanlar için genel olarak riskler şu şekildedir:
- Mesanenin yırtılması,
- Bağırsakların yaralanması,
- Ameliyat ardından daha fazla derecede yapışıklık gelişmesi,
- Üreter (idrar borusu) yaralanması,
- Yumurtalık rezervlerinin azalması.
Çikolata Kisti Ameliyatı Sonrası
Çikolata kisti ameliyatı sonrası, hastaların dikkat etmesi ve bilmesi gereken bazı noktalar vardır. Hastaların ameliyat ardından günlük yaşamlarına dönebilmesi için ortalama 1 ila 2 hafta gibi kısa bir zaman diliminin geçmesi yeterli olmaktadır ancak açık şekilde ameliyat yapılması gerekiyorsa, bu durumda hem hastanın taburcu olması için gereken süre hem de çikolata kisti ameliyatı sonrası iyileşme süreci uzamaktadır. Açık ameliyatta uygulanacak olan işlemlere de bağlı olarak ortalama iyileşme süresi, 1 ay ya da üzerini bulabilir.
Kapalı çikolata kisti ameliyatı sonrası ile ilgili bilinmesi gerekenler ise şu şekildedir:
- Ameliyat sonrası hastalarda daha az seyreden bir ağrı olur.
- Ameliyat sonrası hastalarda daha hızlı şekilde ayağa kalkma mümkün olur.
- Ameliyat sonrası hastanın bağırsak hareketleri çok daha hızlı bir şekilde geri döner.
- Hastalar, daha kısa bir zamanda günlük yaşantısına dönebilir.
- Daha az süre hastanede kalmaları gerekir.
- Ayrıca cerrahi bölgenin daha net şekilde görülmesi mümkün olur.
Çikolata Kisti Ameliyatı ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Çikolata kisti ameliyatı kaç saat sürer?
Çikolata kisti ameliyatı süresi, kistin durumuna göre değişebilmektedir. Bu durumda hastalık durumunun yaygınlık derecesi, ilk veya tekrarlamış olan ameliyat olması, yapılan cerrahi operasyonun süresini de önemli oranda etkileyebilmektedir. Yalnızca yumurtalık bölgesinde sınırlı olan bir kist üzerinde müdahale gerçekleştirilirken ameliyat süresi ortalama 60 ila 90 dakikadır. Ancak derin ve yaygın olan bir çikolata kisti ameliyatı yapılırken bu süre, yaklaşık olarak 5 saat sürebilir.
Kapalı çikolata kisti ameliyatı nedir?
Kapalı çikolata kisti ameliyatı, tıp yaklaşımına göre çikolata kistinin tedavi edilmesi noktasında altın standartta kabul edilen cerrahi bir yaklaşımdır. Bu ameliyat, daha çok cerrahi başarı ve hastanın daha konforlu tedavi süreci geçirmesi bakımından tercih edilmektedir. Ameliyat, hastaya genel anestezi uygulanarak yapılmaktadır. Kasık ve göbek bölgesi üzerinden 0.5 ila 1 cm kadar ebatta 3-4 tane delik açılması ile gerçekleştirilir. Bu ameliyatta, açık ameliyat yöntemine göre cerrahi alan çok daha net bir şekilde görüntülenebilir ve yapışıklıklar çok daha kolay şekilde ayrılır. Bu sayede de yumurtalık dokusu üzerine daha az oranda zarar verilmiş olur.
Çikolata kisti ameliyatı sonrası cinsel ilişki nasıl olmalı?
Çikolata kisti ameliyatı sonrası cinsel ilişki ile ilgili herhangi bir sınırlama getirilmemektedir. Ameliyat bölgesinin iyileşmesi, kanama ve diğer problemlerin tamamen kesilmesinin ardından cinsel ilişkiye girilebilir. Ameliyatın uygulandığı bölgenin durumuna bağlı olarak cinsel ilişkiye ara verilmesi gerekiyor ise uzman doktor tarafından gerekli bilgilendirmeler yapılmaktadır. İyileşme tamamlanmadan cinsel ilişkiye girmek, rahatsızlıkların tekrar ortaya çıkmasını sağlayabilir.
Çikolata kisti ameliyatı sonrası ağrı olur mu?
Çikolata kisti ameliyatı sonrası ağrı beklenen bir durumdur. Ağrı seviyesi kişiden kişiye değişmekle birlikte genellikle hafif şiddetli seyretmesi beklenir. İlaçlar ile kontrol altına alınamayan, şiddetli ve uzun süreli ağrılar yaşandığı takdirde kısa süre içerisinde sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Hafif seyreden ağrılar, iyileşmenin görülmesi ile kısa süre içerisinde ortadan kaybolmaktadır.
Çikolata kisti ameliyatı sonrası adet gecikmesi yaşanır mı?
Çikolata kisti ameliyatı sonrası adet gecikmesi yaşanabilmektedir. Ameliyat stresinin yaşanması, kadınlardaki hormon düzeylerini etkileyebilmektedir ve bu da adet düzenine etki etmektedir. Ameliyatın ardından hastalarda 1 ila 2 ay kadar geciken bir adet döngüsü görülebilir. Bu nedene operasyon ardından meydana gelen adet düzensizliği, süre olarak 2 aydan uzun olursa, altında başka bir neden olup olmadığı araştırılmalıdır.
Çikolata kisti ameliyatı sonrası kanama olur mu?
Çikolata kisti ameliyatı sonrası kanama, dikkat edilmediği durumlarda ortaya çıkabilen bir sorundur. Operasyon ardından kapalı ameliyat yöntemlerinde bir veya iki dikişten daha çok sayıda dikiş olmamaktadır. Kesi bölgesinin küçük olması, ayrıca hareket yeteneğinin yüksek düzeyde olması sağlandığı için dikkat edildiği takdirde herhangi bir patlama durumu ve riski olmaz. Açık yöntem ameliyatlarda ise hastalara atılan dikiş sayısı çok daha fazla olur ve atıldığı alan da değişiklik gösterebilir. Açık yöntemle ameliyat olmuş hastaların, ameliyat sonrası kanama sorunu yaşamaması adına dikiş bölgesine çok özen göstermesi gerekir.
Çikolata kisti ameliyatı olanlar hamile kalabilir mi?
Çikolata kisti ameliyatı sonrası gebelik oluşması ihtimali, hastanın durumuna göre değişmektedir. Çikolata kisti, hastadaki yumurtalık rezervlerini azaltmaktadır ya da pelvik anatomisini bozmaktadır. Ayrıca tüplerde de bir tıkanıklık meydana getirebilmektedir. Tüm bunlara neden olduğu gibi gebe kalınmasına da engel olabilmektedir. Buna karşın çikolata kisti olan ama kendi kendine gebe kalmış olan çok sayıda kadın da vardır. Bu yüzden çikolata kisti sorunun tek başına yumurtalık bölgesinde oluşması, hamileliğe kesinlikle engeldir denilemez. Ancak doğurganlık durumunu azaltmış olduğu da bilimsel yöndeki çalışmalarla belirtilmiştir. Çikolata kisti ameliyatının ardından hamilelik için gerekli incelemeler yapılmakta ve gerekirse ek tedaviyeler uygulanmaktadır.
Endometriozis ameliyatı sonrası tedavi nasıl olur?
Endometriozis ameliyatı sonrası tedaviler, ağrı ve hastalık açısından kistin yinelememesi açısından farklı şekillerde uygulanmaya devam eder. Yapılmış olan çalışmalar operasyon sonrasında iki sene süre boyunca baskılayıcı bir hormonal tedavi yapıldığında tekrarlama ihtimalinin azaldığını ve tekrarlama süresinin de daha uzun olduğunu göstermiştir. Çikolata kisti ameliyatı ardından eğer hastada çocuk sahibi olma isteği bulunuyorsa baskılayıcı tedavi şekilleri kısa süreli şekilde uygulanabilir. Ayrıca çocuk isteği varsa hasta için yardımcı üreme tedavileri uygulanabilir ve bu sayede bir an önce çocuk sahibi olması için uğraşılabilir.