Fakoemülsifikasyon

Fakoemülsifikasyon Nedir?

Katarakt tedavileri eskiden oldukça sancılı bir operasyon olurken artık günümüzde teknolojinin verdiği imkanlardan faydalanarak fakoemülsifikasyon yöntemiyle kolayca tedavi edilmektedir. Fakoemülsifikasyon halk arasında lazerli tedavi veya dikişsiz ameliyat olarak tanımlanmaktadır. Tıp dilinde ise fako yöntemi olarak adlandırılan uygulama ile katarakt rahatsızlıkları tedavi edildikten sonra daha hızlı iyileşmektedir.

Göz merceğinin saydamlığını kaybederek bulanıklaşması sonucu katarakt rahatsızlığı oluşur. Gözdeki renkli tabakanın arkasında yer alan göz merceği, göze gelen ışıkların göz merceği üzerinde toplanmasını sağlar. Merceğin bulanıklaşması ve buna bağlı olarak da saydamlığının yani ışık geçirgenliğinin azalması görme bozukluklarına sebep olur. Bu durum katarakt rahatsızlığı olarak bilinmektedir.

Fakoemülsifikasyon Uygulamasına Sebep Olan Durumlar?

Fakoemülsifikasyon uygulaması gözde oluşan katarakt rahatsızlığının tedavisi için uygulanmaktadır. Bu yüzden fakoemülsifikasyona sebep olan durumlar ile katarakt sebepleri aynı olarak değerlendirilebilir.

Bunları şu şekilde sıralayabiliriz:

• Yaşlılığa bağlı olarak görme duyusunda azalma
• Aile içinde genetik olarak katarakt rahatsızlığının görüldüğü bireylerin bulunması
• Göz bölgesine herhangi bir sebepten dolayı alınan darbeler
• Göz içinde meydana gelen reaksiyonlara bağlı olan rahatsızlıklar
• Göz içinde enfeksiyon veya mikroba dayalı oluşan hastalıklar

Bunların her biri katarakt için sebep olurken bunlar arasında en çok görüleni yaşlılığa bağlı olarak görme duyusunda azalmadır. Yaş ilerledikçe göz lensinde hücre artışı olması metabolizmanın yavaşlamasına yol açar. Böylece görme kaybı yani katarakt oluşur.

Fakoemülsifikasyon Hangi Durumlarda Uygulanır?

Fakoemülsifikasyon yöntemi katarakt tanısı konan herkese uygulanmaktadır. Bununla birlikte kataraktın yaş gruplarına göre değerlendirilerek hızlı bir şekilde veya ilaçla tedavi edilmesi gerektiği durumlar bulunmaktadır.

Bunları şu şekilde sıralayabiliriz:

• Katarakt tanısı koyulan hastanın yeni doğan bir bebek olması durumunda kataraktın hemen tedavi edilmesi gerekir. Bu sayede daha başlarda gözde tembellik oluşmaması amaçlanır. 
• Kataraktın yeni doğan bebekte kataraktın görme duyusunu tamamen engellemesi durumunda acilen fako yöntemiyle tedavi uygulanır.
• Yetişkin hastalarda görülen katarakt ise aciliyeti olmamakla birlikte çok fazla ertelenmeden fakoemülsifikasyon ile tedavi edilmesi gerekir. 
• Ayrıca doktor kontrolleri sonrasında katarakt rahatsızlığı hastanın günlük yaşantısını etkileyecek düzeye kadar ilerlediği durumlarda yine beklenmeden fakoemülsifikasyon uygulanmaktadır.

Fako Yöntemi ile Katarakt Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Fakoemülsifikasyon yöntemi kolay bir ameliyat olması ve kısa sürmesi sayesinde hasta için büyük avantaj sağlamaktadır.

Birçok aşamayla yapılan uygulamanın yapılışı şu şekildedir:

• Fakoemülsifikasyona başlamadan önce rahatsızlık olan göze 4 veya 5 damla kadar uyuşturucu göz damlası damlatılır.
• Lokal olarak uyuşturulan bölgede kornea ile göz beyazı arasına 2  mm’lik bir kesik atılır.
• Bu kesi sayesinde gözün iç kısmına ulaşılır.
• Kesi yerinden göz içi dokuları korumaya yarayan bir sıvı göze doldurulur.
• Doldurulan bu sıvı sayesinde göz bölgesinde daha güvenli çalışma olanağı sağlanır.
• Daha sonra gözün renkli kısmının arkasında olan göz merceğine ulaşılır.
• Bu bölgede yer alan katarakt da bir zar içinde bulunur ve bu zarın ön yüzüne kısmi küçük bir yuvarlak açılır.
• Yine özel bir sıvı kullanılarak açılan bu yuvarlak sayesinde zar ve katarakt birbirinden ayrılır.
• Bu şekilde serbest bir hale gelen katarakt fakoemülsifikasyon cihazı yardımıyla temizlenmeye başlanır.
• Bu cihaz ultrasonik ses dalgaları kullanarak kataraktı parçalar, emer ve katarakttan boşalan bölgeye doğala yakın bir sıvı doldurur.
• Bununla birlikte kataraktın sert olduğu durumlarda ikinci bir aletle kırma işlemi gerçekleşir.
• Bu şekilde göz katarakttan temizlendikten sonra tekrar dokuları korumaya yarayan sıvı doldurulur. 
• Son olarak da kataraktın alınmasıyla boşalan lens kısmına suni bir lens yerleştirilir. İşlem bu şekilde tamamlanmış olur.

Fakoemülsifikasyon Yönteminin Avantajları

Fako yöntemiyle sağlanan katarakt tedavisi özellikle hasta için büyük avantajlar sağlamaktadır.

Bunları şu şekilde belirtebiliriz:

• Fako yöntemi diğer göz ameliyatlarına oranla oldukça kısa sürmektedir. Fako uygulaması en fazla 30 dakikada tamamlanmaktadır.
• Uygulama sırasında özel bir mikroskop kullanılır. Göze uygulanan lokal anestezi sayesinde hasta herhangi bir ağrı hissetmez.
• Fako yönteminde göz bölgesine açılan 2 mm’lik bir kesiden işlem gerçekleştirilir. Yani gözün tamamını riske eden bir durum söz konusu değildir.
• Klasik cerrahi yöntemlerine göre fakoemülsifikasyon uygulamasında başarı oranı daha yüksektir. Hastanın uygulama sonrasında görme netliği diğer cerrahi müdahalelere oranla daha fazladır.
• Bir diğer avantaj ise fakoemülsifikasyon sonrasında hasta daha hızlı bir iyileşme göstermektedir.

Fakoemülsifikasyon Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler

Fakoemülsifikasyon uygulaması sonrasında hasta hızlı bir şekilde günlük hayatına dönmektedir. Ancak yine de bazı noktalara dikkat etmesi gerekir.

Bunları şu şekilde sıralayabiliriz:

• Fakoemülsifikasyon sonrasında doktor tarafından reçete edilen göz damlası veya ilaçların takibinin dikkatli yapılması gerekir.
• Uygulama sonrasında ilk hafta içinde doktor kontrolü gerçekleşir.
• Fakoemülsifikasyon uygulamasının yapıldığı gün hastanın duş almaması ve göze su değdirmemesi gerekir. İkinci gün duş alınabilir ancak yine ilk hafta boyunca göz ve çevresinin kuru tutulması gerekir.
• Fakoemülsifikasyon sonrasında herhangi bir enfeksiyon oluşumunu engellemek için uygulama bölgesinin hijyenine dikkat etmek gerekir.