Sanal Kolonoskopi Nedir?

Sanal kolonoskopi, günümüzde kolon kanseri veya halk arasında bilinen adıyla bağırsak kanserinin tedavisinde kullanılan yöntemlerden biridir. Son yıllarda en yaygın görülen kanser türlerinden olan kolon kanseri dış etkiler, beslenme düzensizliği, genetik sebepler ve daha birçok faktörün etkili olduğu sağlık problemlerinden biridir. Bu yüzden tıp dünyasında kolon kanseri üzerinde ciddi çalışmalar yapılmakta ve kansere karşı çeşitli tedavi yöntemleri geliştirilmektedir.

Bu yöntemler çerçevesinde kolon kanseri tedavisinde geliştirilen en son yöntemlerden biri olan sanal kolonoskopi, kalın bağırsaktaki kanserli hücrelerin tespit edilmesini sağlamaktadır. Bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans görüntüleme (MR) ile tercih edilen bu teknik sayesinde kolon kanseri haricinde kalın bağırsaktaki diğer hastalıkların da tespit edilmesi kolaylaşmaktadır. Bununla birlikte bilgisayarlı tomografi ile yapılan sanal kolonoskopilerde hasta X ışınları ve radyasyona maruz kalmaktadır. Bu yüzden daha çok MR ile sanal kolonoskopi tercih edilmektedir. Bu çerçevede standart kolonoskopinin oldukça rahatsız edici uygulamasına alternatif olarak sanal kolonoskopi uygulanmaktadır.

Sanal Kolonoskopi Kimlere Yapılır?

• Kolon ve rektum kanseri taraması yapılmak istenilen hastalara,
• Normal kolonoskopinin farklı tıbbi sebeplerle yarıda bırakıldığı hastalarda,
• Kolon kanseri hastalarında hastalığın kaynağının belirlenmesi ve tedavi sürecinin planlanması amacıyla,
• Hastanın ciddi problemleri sebebiyle normal kolonoskopi yapılamaması ve normal kolonoskopiyi reddeden hastalarda,
• Gaitadan alınan örneklerin gizli kan testinin pozitif çıktığı hastalarda,
• Bunlarla birlikte 50 yaş ve üzeri bütün hastalara,
• Ailesinde kolon kanseri olan 40 yaş ve üzeri hastalara doktor tavsiyesiyle birlikte sanal kolonoskopi uygulanmaktadır.

Sanal Kolonoskopinin Avantajları

• Sanal kolonoskopi, endoskopi uygulamalarına göre daha rahat, konforlu ve hızlıdır.
• Standart kolonoskopide uygulama öncesinde en az üç gün ciddi bir hazırlık ve diyet gerekirken sanal kolonoskopide sadece bir günlük hazırlık ve uygulama merkezine aç gelmek yeterli olmaktadır.
• Endoskopide kolonoskop adı verilen cihazın verdiği rahatsızlık ve ağrı sanal kolonoskopide söz konusu değildir. Sanal kolonoskopi ağrısız bir işlemdir.
• Sanal kolonoskopide sakinleştirici veya uyuşturucu herhangi bir ilaç kullanılmadan rahat bir şekilde görüntülenme yapılmaktadır. Uygulama sonrasında hasta normal hayatına kolaylıkla devam etmektedir.
• Genel olarak kolonoskopi işlemlerinde görüntü için bağırsağın içine yerleştirilen cihaz hasta için ciddi ağrı yapmaktadır ancak sanal kolonoskopide bu cihaza gerek duyulmadığından herhangi bir ağrı da söz konusu değildir.
• Kolonoskopi uygulamalarında bağırsağı şişirmek için verilen hava karın bölgesinde ağrıya sebep olmaktadır. Sanal kolonoskopide kullanılan şişirme tekniğinde herhangi bir ağrı söz konusu değildir.
• Standart kolonoskopi işlemlerinde hastaların genelinde kalın bağırsağın son noktasına %15-20 oranla ulaşılamazken sanal kolonoskopide kalın bağırsağın tamamının görüntüsünün alınması daha kolaydır. 
• Bunlarla birlikte sanal kolonoskopi standart kolonoskopiye göre oldukça kısa süren bir işlemdir.

Sanal Kolonoskopinin Dezavantajları

• Sanal kolonoskopi standart kolonoskopiye göre daha konforlu ve kolay uygulanan bir yöntem olsa da görüntülenme esnasında bağırsakta görülen riskli tümörler incelenmek için çıkarılamaz. Bunlar için ayrıca kolonoskopi uygulanması gerekir.
• Sanal kolonoskopi MR görüntüleme ve BT (bilgisayarlı tomografi) ile yapılmaktadır. MR görüntüleme daha rahat ve sağlıklı olurken bu sistemin her hastanede bulunmaması hastaların BT sanal kolonoskopi yaptırmalarını gerektirir. Bu yüzden de zararlı X ışınları ve radyasyona hasta maruz kalabilmektedir.
• Standart kolonoskopide en küçük poliplerin yani kanserli hücrelerin görülmesi mümkünken sanal kolonoskopi’de bu mümkün olmayabilir. Bu sebeple hasta radyasyona maruz kalsa bile hastalığın sağlam bir şekilde tanı ve teşhisi için standart kolonoskopi daha çok tercih edilir.

Sanal Kolonoskopi Nasıl Yapılır?

• Sanal kolonoskopide hasta kolonoskopi olacağı gün aç karnına gelir ve tomografi cihazına yatar.
• Tomografiyle beraber kalın bağırsak şişirilir.
• Normal kolonoskopide boruyla çekum adı verilen bölgeye inilirken sanal kolonoskopide boru küçük bir idrar sonrasında rektumdan içeri sokulur ve buradan kalın bağırsak şişirilir.
• Tomografi cihazında hastanın hem sırt üstü hem de yüz üstü çekimleri yapılır.
• Can acıtıcı bir işlem olmadığı için hastanın uyutulmasına gerek yoktur. İşlem oldukça kısa bir sürede tamamlanmaktadır.
• Sanal kolonoskopi sonrasında kalın bağırsakların çekimleri üzerinden yapılan incelemelerle sıkıntılı olan noktalar kolaylıkla tespit edilebilir.