Hassas Tutuculu Protez Nedir?

Hassas tutuculu protez (çıtçıtlı protez), çok sayıda diş kaybının oluştuğu ve sabit protez tedavisinin yapılamadığı durumlarda uygulanan bir protez çeşididir. Hassas tutuculu protezler, diğer protezlere göre daha estetik bir görünüm sunmaktadır. Halk arasında çıtçıtlı protez veya kancalı protez olarak da bilinmektedir. Hassas tutuculu protez, ağız içinde hazırlanan, özel ayarlanmış alan üzerine yerleştirilmektedir.

Hassas Tutuculu Protez Yapım Aşamaları

Hassas tutuculu protez hazırlanmadan önce diş hekimi, hastanın ağız kısmını uygun hale getirerek uygulanacak işlemi kolaylaştırmaktadır. Hasta, yaklaşık 6 seans tedavi gördükten sonra uygun bölge ve protez işlemi tamamlanmış olmaktadır. Yapılacak seanslar şu şekildedir:

• 1. seans: Protez için belirlenen destek dişlerin operasyonu (kesilerek küçültülme işlemi) gerçekleştirilmektedir. Diş hekiminin isteğine göre ölçü alımı ve renk tespiti de yapılabilmektedir.
• 2. seans: Protez için dökümü hazırlanan kuronlar, metal prova veya dentin prova (porselen prova) ile test edilmektedir. Yapılan prova sonrası protez iskeleti için destek kuronlar ağızdayken tekrar ölçü alınabilmektedir.
• 3. seans: Hassas tutuculu protez destek kuronları ile, dökümü yapılan iskeletin provası yapılır. Hekim, prova sonrası dikey boyut ve sentrik ilişki için mum ölçü almaktadır.
• 4. seans: Protez için laboratuvar ortamında hazırlanan diş diziminin, ağızda provası yapılarak, kontrolü sağlanmaktadır.
• 5. seans: Destek kuronlar (porselen kaplamalar), laboratuvar ortamında cilalanmış bir şekilde geçici olmak şartıyla ağızda belirlenen bölgeye takılmaktadır. Hasta hassas tutuculu proteze alışana kadar bir süre kullanım yapmaktadır.
• 6. seans: Protezin yarattığı, ağızda vuruk ve dokunan yerlerin alınma işlemi yapılmaktadır. Diş hekimi gözlemine göre, bu seans birçok kez tekrarlanabilir.

Hassas Tutuculu Protez Kullanımı

Hassas tutuculu protezin, mevcut dişler ve ağız yapısına uygun yapımının ardından, işlemi yaptıran hastaların, protez kullanımı şu şekilde olmaktadır:

• Hassas tutuculu protezler, mevcut dişler üzerinde hazırlanan yuvalara oturan hassas parçalar içermektedir. Takıp çıkarılma işlemi yapılırken bu hassas parçalara zarar vermemek gerekir.
• Takıp çıkarma işlemi yavaş ve dikkatli bir şekilde yapılmalıdır. Protezin tam olarak oturduğundan emin olunmadan çene kapatılmamalı, protez çeneyi kapatarak yerleştirilmeye çalışılmamalıdır.
• Protez çıkarma ve takma işlemi ilk yapıldığı dönemlerde çok sıkı gelebilmektedir. İlerleyen zamanlarda, işlem sürekli olarak yapılacağından dolayı protez, rahat bir şekilde takılıp, çıkarılabilmektedir.
• Protez, alt çenede dilin altından, üst çenede damaktan geçen metal kısımlar içermektedir. Kullanım sırasında alışmayı zorlaştırabilmektedir. Zamanla kullanım arttığında, alışma süreci de hızlı bir şekilde geçilecektir.
• Hassas tutuculu protez, duru su ya da protez temizleme solüsyonları kullanılarak temizlenebilir.

Hassas Tutuculu Protez Kullanım Süresi

Hassas tutuculu protezler, sağlıklı bakım ve hijyen sağlandığı taktirde uzun ömürlü kullanım sunmaktadır. Kullanıma bağlı olarak, hassas parçaların zarar görme durumları meydana gelmektedir. Bu parçaların değişimi ya da onarımı mümkündür.

Protezin takıp çıkarma işlemi çok fazla tekrarlandığında, dişlere bağlı olan lastiklerde bollaşma meydana gelebilmektedir. Bu durumda protez yemek yerken veya konuşurken sabit bir şekilde ağız içinde kalmayacaktır. Hassas tutuculu protezlerde, lastik değişimi kolay ve hızlı bir şekilde yapılabilmektedir.

Protezin yapımında ve kullanımında destek alınan dişlerin zararı ve kaybı halinde, hassas tutuculu protezin yenilenmesi gerekmektedir.

Hassas Tutuculu Protezin Avantajları

• Kancalı protezlere göre daha kullanışlı ve stabildir.
• Hassas tutucular sayesinde yemek yeme veya konuşma sırasında ağız içinde oynama olmamaktadır.
• Dişlerde kroşe (kanca) olmadığı için estetik açıdan daha iyi görünmektedirler.

Hassas Tutuculu Protezin Dezavantajları

• Protezin uygulanabilmesi için 2 – 4 dişe veya nadir durumlarda daha fazla dişe ihtiyaç duyulmaktadır.
• Hassas tutuculu protezin yapılabilmesi için sağlam dişlere kuron (kaplama) yapılmaktadır. Bu işlem sağlam dişlerin kesilip küçültülmesi anlamına gelmektedir.
• Kancalı protez uygulamasına göre daha masraflı bir tedavi yöntemidir.
• Destek dişlerde (kaplama yapılan sağlam dişler) ilerleyen yıllar içerisinde çürüme ya da periodontal sorun görülme ihtimali artmaktadır.