İdrar Mikroskobisi Nedir?

İdrar mikroskobisi, idrar yollarında meydana gelen enfeksiyon ve diğer rahatsızlıkların teşhisinde kullanılan en yaygın yöntemdir.

İdrar yolu rahatsızlıkları böbrekleri etkileyen önemli hastalıklardan biridir. İdrar mikroskobisi ise idrar yollarında meydana gelen enfeksiyon ve diğer rahatsızlıkların teşhisinde kullanılan en yaygın yöntemdir. Ayrıca sadece üriner sisteme ait değil,vücuttaki genel enfektif durumların da göstergesi olarak ,ayrıca da böbrek hastalıklarının belirlenmesinde kullanılan idrar mikroskobisi; idrardan alınan az bir örneğin mikroskop ile incelenmesi şeklinde yapılır. Bununla birlikte normal olarak yapılan idrar mikroskobisi tahlilleri idrar örnekleri, kırmızı ve beyaz kan hücrelerinin beraberce incelenmesiyle yapılır.

Yapılan mikroskobik inceleme sonrasında ise kristal idrar, lökosit, bakteri ve protein gibi sorunlarla karşılaşılabilir. İdrar yollarında ciddi problemlere yol açan ve böbreklerin iflas etmesine kadar ilerleyen bu rahatsızlıklar, doktorun vereceği antibiyotikler ve bol su tüketimiyle rahatlıkla atlatılabilmektedir. Bu çerçevede bu rahatsızlıkları kendinde görenlerin vakit geçirmeden doktor kontrolüne girmeleri gerekmektedir.

İdrar Mikroskobisi Yaptırılması Gereken Durumlar

İdrar mikroskobisi hem idrar yollarındaki sıkıntılar hem de böbrek rahatsızlıkları için tanı koymak ve tedavi yöntemini belirlemek amacıyla uygulanan tahlildir. Bu çerçevede aşağıdaki belirtilerin görüldüğü kişilerden doktora başvurmaları halinde idrar mikroskobisi yaptırmaları istenir:

  • İdrarla ilgili her türlü problemler. Sık idrara çıkma, kasık bölgesinde ağrı, idrar yaparken ağrı ve acı oluşması gibi durumlar.
  • İdrarda kan görülmesi veya idrarın oldukça köpüklü olması.
  • İdrarın kötü kokulu olması
  • Sırt bölgesinde sürekli ve geçmeyen ağrı hissedilmesi.

Bununla birlikte yukarıda sayılan durumlar daha hafif belirtiler olarak ön plana çıkar. Bu belirtilerin tedavi edilmeyip böbreklerin bu durumdan etkilenmesi halinde ise aşağıdaki durumlar ortaya çıkmaktadır:

Bütün bu belirtiler, idrar tahlili için tek başına yeterli sebeplerdir. Muayeneyi yapan doktor rahatsızlığın kaynağını bulmak ve olası bir rahatsızlığın tanısını koymak için idrar mikroskobisi isteyebilir.

İdrar Mikroskobisi Nasıl yapılır?

İdrar mikroskobisi idrardan alınan örneklerin laboratuvarda tahlil edilmesi işlemidir. Tahlil edilen örneklerden çıkan sonuçlar hastanın idrar yolları ve böbreklerindeki rahatsızlıklar için daha net değerlendirme yapılmasını sağlar. Bu çerçevede;

  • İdrar mikroskobisi için sabah uyandıktan sonraki ilk idrardan örnek alınması gerekir.
  • Alınan örnek kapalı idrar kaplarında laboratuvara gönderilir. Kapların üzerinde hastanın bilgileri mutlaka bulunur. 
  • Alınan idrar örneği laboratuvarda incelenir.
  • İnceleme neticesinde idrar mikroskobisi lökosit değeri 0-5 WBC/HPF olmalıdır. İdrar mikroskobisinin lökosit değerinin 5 WBC/HPF değerinden yüksek olması birçok hastalığın habercisi olduğu şeklinde değerlendirilir.
  • İdrar mikroskobisi esnasında epitel hücre görülebilir. Epitel hücreler vücut genelinde koruyucu görevi olan hücrelerdir. Bu yüzden vücudun her yerinde olduğu gibi hastadan alınan idrar örneğinde de epitel hücreler görülebilir. Bu normal bir durumdur.
  • İdrar mikroskobisi değerleri bu bağlamda doktorlar tarafından değerlendirilir ve tanı koyulan hastalığa göre tedavi yöntemi belirlenir.

İdrar Mikroskobisinde Görülenler

İdrar mikroskobisi sonuçları doktorlar tarafından değerlendirilir. Tahlil sonrasında idrarda aşağıdakiler görülebilir:

  • Epitel hücrelerin idrarda az bulunması gerekir. Epitel hücrelerin idrarda fazla bulunması böbreklerde veya üst idrar yollarında problem yaşandığını gösterir.
  • Mikroskobik inceleme sonrasında idrarda kırmızı kan hücrelerinin görülmesi farklı rahatsızlıkların habercisi olabilir. 
  • Bu rahatsızlıklar böbrek rahatsızlığı, idrar yolu enfeksiyonları ve idrar yolu taşları gibi rahatsızlıklardır.
  • İdrar mikroskobisi sonrasında idrarda beyaz kan hücrelerinin görülmesi yine idrar yolu veya böbrek enfeksiyonlarına işaret eder. 
  • İdrar mikroskobisi bakteri görülme olasılığı kadınlarda erkeklere göre daha fazladır. Bu durumda idrar örneğinin kültürlenmesi beklenir. Böylece enfeksiyona sebep olan bakterinin türü belirlenmiş olur.
  • Eritrosit kanda görülen kırmızı hücrelere verilen isimdir. Eritrosit görüldüğü durumlarda idrara kan karıştığı anlamına gelir. Bu da farklı problemlerin habercisi olmaktadır.
Makaleyi faydalı buldun mu?
0
0
Makeleyi Paylaşın

İdrar Mikroskobisi ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

İdrar mikroskobisi için herhangi bir hazırlık gerekir mi?

İdrar mikroskobisi için genellikle uykudan uyandıktan sonraki ilk idrar örneği tercih edilir. Ayrıca örnek vermeden önce penisin iyice kurulanması, bir miktar idrarın tuvalete yapılması ve kalanın örnek torbasına yapılması(orta akım idrar alınır) gerekir. Verilen örnek daha sonra tahlil için laboratuvara ulaştırılır.

Dr. Deniz Gölgeli

Kadınlar adet dönemlerinde idrar mikroskobisi için örnek verebilir mi?

Kadınlar adet dönemlerinde mikroskobik inceleme için idrar örneği verebilir ancak bu dönemlerde kadın idrarında kan görülme olasılığı yüksektir. Bu yüzden görülen bu kanın nereden geldiği ayırt edilemez. Dolayısıyla idrarda görülen kan yanıltıcı sonuçlara sebep olur. Bu nedenle adet dönemlerinde idrar örneği verilse de bu test için çok da tavsiye edilmez.

Dr. Deniz Gölgeli

İdrar mikroskobisi aç karnına mı yapılır?

Tok karnına verilen idrar örnekleri tahlil için uygun olmamaktadır. Lipit yani organik yağ oranı tok karnına verilen idrar örneklerinde oldukça fazladır. Bu ise idrarda bulanıklığa sebep olmaktadır. İdrar bulanıklığı yapılacak tahlilleri doğrudan etkilemektedir. Bu yüzden tahlil örneklerinin aç karnına verilmesi tercih edilir. Ayrıca verilecek idrar örneğinin sabah ilk idrar olması ve örnek vermeden önce en az 6 saat aç kalınması gerekir.

Dr. Deniz Gölgeli

İdrar mikroskobisiyle teşhis edilen hastalıklar hangileridir?

İdrar mikroskobisi yoluyla yapılan idrar tahlilleri, birçok hastalığın teşhisinde kolaylık sağlamaktadır. Bu çerçevede idrar yolu enfeksiyonları, diyabet ve böbrek hastalıkları idrar mikroskobisiyle teşhis edilen hastalıklardan bazılarıdır. İdrar mikroskobisi tek başına bir tanı yöntemi olabildiği gibi ek yöntem olarak da kullanılabilir.

Dr. Deniz Gölgeli