Halsizlik

Halsizlik Nedir?

Halsizlik, vücutta hissedilen bitkinlik, en basit tanımla da yorgunluk denebilir. Başka bir tanımla vücuttaki kasları hareket ettirebilmek için kişinin enerji eksikliği hissetmesidir. Bu kol ya da bacak gibi bölgesel kaslar olabilmekle birlikte yorgunluk hali tüm vücutta da hissedilebilir.

Aslında halsizlik durumunu sadece kaslarla tanımlamak doğru olmaz. Her türlü fiziksel ve psikolojik olarak kötü hissetme durumu olarak da tanımlanabilir. Halsizliğin ortaya çıkma nedeni, zamanı, ne kadar sürdüğü belli olmaz ve kişiden kişiye değişebilir. Bu yüzden herkesin kendine has yorgunluk vakası vardır. Halsizlik her ne sebepten olursa olsun, ortak sonuç yorgun olma halidir.

Halsizlik, uyku ile yakından ilgili ve ilişkilidir. Normal bir uyku saatinde uyuyup uyanan ve uykusu alan bir kişinin sabah uyandığı zaman halsizliğinin kalmaması ve kendini artık zinde hissetmesi gerekir. Fakat kendini halsiz hisseden kişilerde uyku problemi oluşur ve ne kadar uyursa uyusun kendini hala yorgun hissediyordur.

Sonuç olarak halsizliğe şöyle genel bir açıdan bakmamız gerekirse kişinin sosyal yaşantısında sıkıntı oluşturabilen  bir durumdur. Bu durum geçici olabilmekle birlikte, kronik halsizlik (sürekli halsizlik) haline de gelebilir. Bu duruma da Kronik Yorgunluk Sendromu denir.

Halsizlik Belirtileri Nelerdir?

Halsizlik bölgesel olarak yani kollarda halsizlik, bacaklarda halsizlik gibi hissedilebilir. Eğer bu kaslarınızı hareket ettirmek için yeterli enerjiyi kendinizde bulamıyorsanız, halsizlik var diyebilirsiniz. Genel olarak vücudunuzda da bir iş yaparken yorgunluk, bitkinlik, o işi yapacak gücü bulamama durumunuz varsa yine halsizliğiniz var demektir.

Halsizliğin birçok ortaya çıkma sebebi olduğu için halsizlik yanında başka birtakım belirtiler de görülür. Bu da asıl nedenin tanısını belirlemede önemlidir.

Kronikleşmiş (sürekli devam eden) yorgunluk, motivasyon veya konsantrasyon sorunları, şişkinlik, karın ağrısı, ishal ya da kabızlık gibi problemler de size eşlik ediyorsa yorgunluğa eşlik eden ve hatta nedenin oluşturan problemlerdir.

Bölgesel Halsizlik Belirtileri

Kolda halsizlik, bacaklarda halsizlik gibi vücudunuzun sadece belirli bölgelerinde hareket ettirmede zorluk yaşıyorsanız, kas yorgunluğu nedeniyle vücutta titreme halsizlik var ise eklem ağrısı halsizlik hissediyorsanız ve ayrıca şu belirtiler de mevcutsa;

• Hareket etme hızında düşme
• Kontrol edilemeyen bir titreme
• Kasların seğirmesi
• Kas krampları

Tüm Vücutta Halsizlik ve Yorgunluk Olduğunu Gösteren Belirtiler

Nasıl ki hasta olduğumuzda ya da grip olduğumuz zaman kendimizi bitkin hissederiz ya da tüm gün yorucu bir aktivite yaptığımızda akşam halimiz kalmaz, tüm vücutta halsizlik tıpkı bu belirtilere neden olur. Ayrıca bahsettiğimiz gibi bir hastalığa bağlı ise öksürük, öksürük ve halsizlik gibi aşağıdaki belirtiler de vardır;

• Ateş ve halsizlik
• Grip olma durumundaki belirtiler
• Etkilenen bölgelerde ağrı
• Öksürük ateş halsizlik

Halsizlik Nedenleri Nelerdir?

Halsizlik, fiziksel olarak yoğun performans sergileme sonucu olabileceği gibi psikolojik nedenle de olabilir. Örneğin kişi sosyal hayatında negatif olaylar yaşamış olabilir ya da yoğunluğu ve başka birtakım etkenler nedeniyle kendini iyi hissetmiyor olabilir ve hatta bir de psikolojik halsizlik durumuna fiziksel halsizlik de eklenirse kişi yoğun bir halsizlik hissedebilir.

Canlı biyolojik bir yapıdır. Elbette hormonları da psikolojisini ve fizyolojisini etkiler. Bu anlamda örneğin serotonin (mutluluk hormonu) eksikliği genel yorgunluğun en önemli sebeplerinden biridir. Ya da hormonla ilgili halsizliğe menopoz dönemindeki kadınlar örnek verilebilir.

Halsizlik nedenleri genel olarak şunlardır:

Vitamin-Mineral Eksikliği

Vücudumuzdaki tüm işlevlerin yerine getirilebilmesi için vitamin, mineral ve enzim gibi yapılara ihtiyaç vardır. Tüm bu mekanizmaların tam işleyebilmesi, sağlıklı ve dinç bir vücuda sahip olabilmemiz için D vitamini, B12 vitamini gibi vitaminler önemlidir. Kalsiyum ve D vitamini eksikliğinde kas ve kemik dokularında ağrı ortaya çıkar ve fiziksel bir halsizliğe neden olur. Eklem ağrıları ve halsizlik görülür.

Uyku Düzeninde Bozukluk

Normal bir insanın gün içerisindeki yorgunluğu uykusunu aldıktan sonra geçer. Uyku durumunda hücrelerin yenilenmesi ve beyin fonksiyonlarının düzelmesi gerçekleşir. Fakat bu, ancak derin uyku durumunda böyle olur. Kişi eğer belli sebeplerden derin uykuya geçemiyorsa, kaç saat uyursa uyusun dinlenemez ve beynin işlevi düzenlenemez. Bu da kişinin uyandığı ertesi gün onu yine yorgunluk beklediği anlamına gelir. Kişi uyku problemi nedeniyle yorgunluk hissettiği gibi, vücutta ağrıları olur, bir iş yaparken zorlanır ve bu, iş, okul, sosyal hayatını büyük ölçüde etkiler.

Tiroid Bezi Hastalıkları

Tiroid bezinden salınan hormonlar azaldığı zaman kişide yorgunluğa neden olur. Kişi kendini halsiz hisseder. Eğer kişi sürekli yorgun, halsiz, uzun süre uyumasına rağmen uykusuz ise, kilo artışı varsa, üşüme şikayeti varsa, ailesinde tiroit hastalığı öyküsü varsa mutlaka hipotiroidi açısından değerlendirilmedir.

Depresyon ve Alkol Tüketimi

Depresyon kişiyi olumsuz duygulara iten bir psikolojik rahatsızlıktır. Sürekli depresyonda olduğu zaman kişi, kendini halsiz hissetmeye başlar. Bu fiziksel bir halsizliktir. Öyle ki yataktan çıkacak gücü dahi kendinde bulamayabilir.  Depresyon, halsizliğin en önemli nedenlerinden biridir. Ateş basması ve halsizlik şikayetleriniz varsa menopoz döneminde iseniz bu da depresyona sebep olabilecek nedenlerdendir. Ani kilo kaybı ve halsizlik birlikte ortaya çıktığında buna depresyonun neden olabileceği unutulmamalıdır.

Alkolü yüksek dozda tüketen insanlarda; beyin uyuşması, halsizlik, unutkanlık gibi bulgular B12 vitamin eksikliği olarak değerlendirilebilir.

Kan Şekerinin Seviyesi

Acıkınca halsizlik hissedilebilir. Bunun sebebi kan şekeri düştüğü zaman kişinin hücrelerinin enerji ihtiyacı artar ve kendini halsiz hisseder. Sabah uyandığında insanların göz kararması ve halsizlik hissetmeleri de bu yüzdendir. Sabah kalkınca halsizlik hissi yeterli gıda alımından sonra yok olur. Sabahları halsizlik hissetmek bir şeyler yedikten sonra düzeliyorsa normaldir.

Yeterli Sıvı Tüketimi

Vücudumuzda enerji üretilirken sıvıya da ihtiyaç duyulur ve bunu su ile alırız. Eğer sıvı tüketim alışkanlığınız kötüyse, günlük yeterli sıvı ihtiyacınızı karşılamıyorsanız bu yeterli enerjiyi de vücudunuzun üretemeyeceği anlamına gelir. Ciddi ishal vakaları da dehidratasyona (yeterli sıvı alamamaya ya da çok sıvı kaybetmeye bağlı susuz kalma) neden olabilir. Yeterli sıvı tüketimini anlamanın en kolay yolu ise el üzerindeki ince deriyi muayene ile olur. İdrar çıkaramama, bilinç bozukluğu, gözlerin göz çukuruna oturması, ağız ve dilin kuruması, bebeklerde ön fontanelin çökmesi ileri derece sıvı kaybını gösteren ve acil sıvı replasmanı (kaybedileni yerine koyma) yapılması gereken durumlardır.

Bağışıklık Sistemi

Vücudumuzun savunma sistemi olan bağışıklık sistemimiz yeterince güçlü olmazsa hastalığa yakalanma olasılığımız artar ve enfeksiyonlara yatkın oluruz. Bu enfeksiyonlar da vücudunuzda yine büyük bir halsizliğe neden olur. Soğuk algınlığı, halsizlik, üşüme, titreme gibi bulgular hastalığa yakalandığımızda ortaya çıkar. Burun akıntısı, hapşırık, ense ağrısı, halsizlik, göz yanması, baş ağrısı, halsizlik ve yine boğaz ağrısı grip halsizlik ile beraber belirtilerindendir. Yakalanılan bu tür hastalıklar da halsizliğe neden olur. Ani terleme ve halsizlik belirtileri enfeksiyon hastalıkları belirtisi olabilir.

Stres de bağışıklığı düşüren etkenlerdendir. Kafada uyuşma ve halsizlik şikayetleriniz varsa bu stresten kaynaklı olabileceği gibi daha ciddi altta yatan hastalıklarınız olabilir. Sebep iyi araştırılmalıdır.

Beslenme Tarzı ve Obezite

Vücudun enerji üretebilmesi için doğru besinleri doğru miktarda ve kaloride tüketmesi gerekir. Bu şekilde alınmadığı zaman yorgunluk hissedilir. Aşırı kalori alan kişilerde ise obezite (aşırı kilolu olma) durumu ortaya çıkabilir. Obezite hastaları aldıkları besinin tamamını enerjiye dönüştüremedikleri için yoğun şekilde yorgunluk hissederler. Bu hastalara kilolarından ve hareket kabiliyetlerinin azalmasından dolayı psikolojik halsizlik de eşlik eder.

Mide ve Bağırsak Sistemi Hastalıkları

Eğer karın ağrısı halsizlik bulgusuna eşlik ediyorsa besin zehirlenmesi, bağırsak paraziti gibi durumlar açısından hasta sorgulanmalıdır. İshal öyküsü, anemi (kansızlık) bulantı, kusma ve kusma da tanı koymada yol gösterici bulgulardır.

İdrar yolları hastalıkları

Kasık ağrısı mide bulantısı halsizlik şikayeti ile gelen bir hasta öncelikle kadınlarda sık olmak üzere idrar yolları hastalıkları düşünülmelidir. Hastanın yaşı, idrar yaparken yanma hissi daha önceki şikayetleri,  ağrının yayılma yeri tarzı ek hastalığı hekimin tanı koymasında ve istem yapmasında gerekli bilgileri verir.

Kanser ve Tedavi Süreci

Hücrelerimiz ne kadar sağlıklı ise vücudumuz da o kadar sağlıklıdır. Eğer bir bölgede hücreler kontrolsüz şekilde çoğalmış ve kanser meydana gelmiş ise bu hücrelerin kontrolsüz ve gereğinden fazla enerji tüketmesine neden olur. Bu da bağışıklık sistemini baskılar ve vücut kendini halsiz hisseder. Ayrıca psikolojik olarak kötü hissetmenin de bu hastalığa eşlik etmesi yine bir halsizlik nedenidir. Böyle durumlarda uzun süren kemik ağrısı halsizlik tablosuna eşlik edebilir. Yine ayakta duramama halsizlik ile son dönem kanser hastalarında sık görülen bulgudur.

Kanser tedavisinde kullanılan kemoterapi ve radyoterapi gibi yöntemler, kanserli hücreler yanında sağlıklı hücreleri de yok ederek vücutta halsizliğe neden olur.

Baş Dönmesi

Kulak çınlaması, baş ağrısı halsizlik ve baş dönmesi gibi tablolar eğer birlikte görülüyorsa öncelikle vertigo (Bening Paroksismal Pozisyonel Vertigo) açısından hasta değerlendirilmedir. Bu bulgulara birçok hastalık neden olabilir. Eğer ataklar halinde oluyor ve atak bitince halsizlik ön plana çıkıyorsa Meniere hastalığı açısından hastaya ileri tetkikler yapılmalıdır.

Baş dönmesi, soğuk terleme, halsizlik tablosunda ise kan basıncı ve kan şekeri ölçülmelidir. Hasta hastalık öyküsü açısından sorgulanmalıdır. Geçmişinde diyabet  tanısı olan hastalarda fazla insülin dozu nedeniyle soğuk terleme kalpte çarpıntı ve halsizlik gibi bulgular hissedebilir. Diyabet hastalığının ileri dönemlerinde sinirlerin zarar görmesi sonucu vücutta yanma hissi halsizlik durumuna eşlik edebilir.

Menapoz

Ateş basması, terleme, halsizlik şikayetleri ile gelen orta ileri yaşlı kadın hastalarda ilk akla gelmesi gereken durum pre-menapoz dönemdir. Eğer altta yatan bir hastalık yoksa kadın hastalıkları ve doğum uzmanı kontrolünde semptomatik ilaçlar başlanmalıdır.

İlaç Kullanımı

Kolesterol ilaçları kişinin sinir sistemini etkileyerek halsizliğe yol açmaktadır. İlaç kullanılırken yan etkileri göz önünde bulundurulmalı, hekim önermediği sürece bir ilaç kullanılmamalıdır. Ayrıca bazı ilaçlar yan etki olarak ishale neden olabilir. İshal ve halsizlik de birbiriyle ilişkilidir. İshalde su kaybı yaşandığı için vücut kendini bitkin hisseder.

Kalp- Damar Sağlığının Bozulması

Kalp hastalıklarında en fazla rastlanan belirtilerden biri halsizliktir. Bu durum dolaşım bozukluğunun neden olduğu kas güçsüzlüğünden kaynaklanabilir ya da tedavide kullanılan ilaçlara bağlı olabilir. Eğer kalp çarpıntısı, nefes darlığı, halsizlik şikayetleriniz bir aradaysa bu halsizlik kalp sağlığınızın bozulmasından kaynaklanıyor demektir. Sol kolda da halsizlik hissederseniz bu da kalbinizle ilgili olabilir. Geçmeyen ağrı ve halsizlik durumunda en yakın sağlık kuruluşuna başvurmayı ihmal etmeyiniz.

Damar tıkanıklığı bir damarın pıhtı gibi nedenlerle tıkanmasıdır. Sigara içmek buna yakalanma riskini arttırır. Sigara içince halsizlik hissederseniz ve sigarayı bıraktıktan sonra halsizlik hissiniz giderse bu damar sağlığınızla ilgili olabilir. Damar tıkanıklığını teşhis etmek amacıyla yapılan işleme anjiyo denir ve anjiyo sonrası halsizlik görülebilir.

Anjiyo sonrası hastanın günlük aktivitelerine dönmesi zaman alabilir. Bu da kişiyi  sosyal hayattan uzaklaştırdığı için psikolojik halsizliğe de neden olur. Balon anjiyoplasti işlemi ile damar tıkanıklığını gidermek için stent takma işlemi gerçekleştirilir. Stent sonrası halsizlik görülmesi de normaldir.

Halsizliğe Neden Olan Diğer Durumlar

Regl dönemi: Kadınlarda regl döneminde halsizlik görülebilir. Kadınların çoğu günlük aktivitelerini yerine getirmekte bile zorlanırlar. Adet döneminde halsizlik kadınları sosyal hayattan da uzaklaştırabildiği için kısa süreli psikolojik halsizliğe neden olabilir. Kimi kadında adet öncesi halsizlik başlar ve adet dönemi boyunca devam eder.

Erkeklerde boşaldıktan sonra halsizlik ise fizyolojik bir durumdur. Herhangi bir tedaviye gerek yoktur. Yine yatarken ve otururken hızlıca kalkınca aniden gelen halsizlik veya göz kararması, halsizlik vücudun beyne kanı göndermesinde kısa sürede oluşan gecikmeye bağlı tansiyon düşüklüğü nedeniyle görülür.  Çok sık görüldüğü durumlarda sağlık kuruluşuna başvurulması gerekir ama genellikle fizyolojiktir.

Kan verdikten sonra halsizlik görülmesi: Kan verdikten sonra bayılma, halsizlik gibi durumlar görülebilir. Bu normal bir durum olup kişi bir süre kendine gelene kadar dinlenmeli ve verilen tavsiyelere uymalıdır.

Panik atak, halsizlik şikayeti ile birlikte görülebilir. Atak sayısını azaltmak için psikoterapi ve ilaçlar bir psikiyatrist eşliğinde hastanın atakları kontrol altında tutulmalıdır.

Halsizlik Teşhisi

Halsizliğin neden kaynaklandığı iyi tespit edilmelidir. Çünkü bazen ufak tefek edenler, vitamin-mineral eksiklikleri kansere neden olabiliyorken kanser gibi tehlikeli hastalıklar da neden olabilir. Çeşitli laboratuvar testleri ya da ruhsal değerlendirme yaparak hekiminiz buna karar verir.

Halsizliğin altta yatan nedene bağlı olarak tedavi edileceği için tedavi yöntemi çok çeşitlidir. Bu yüzden halsizliğe yol açan asıl nedeni belirlemek, hekimin en doğru tedavi yöntemini uygulamasına yardımcı olur. Halsizlik bazen bacaklarda halsizlik, dizlerde halsizlik, kollarda halsizlik ve ağrı gibi bölgesel olabileceği gibi genel olarak vücudu da etkileyebilir. Yaşlılarda halsizlik sayılan nedenlerden olabileceği gibi kemik ve kas dokularının deformasyonuna da bağlı olabilir.

Halsizlik şikayetleriniz bir haftalık süreyi aştı ve bir dahiliye (iç hastalıkları) uzmanına başvurdunuz diyelim. Hekiminize hastalık hikayenizi doğru aktarmanız çok önemlidir. Ne zaman başladığı ne kadar sürdüğü gibi soruları hekiminiz size sorarsa doğru cevaplamanız halsizliğe yol açan asıl hastalığın ya da nedenin teşhis edilebilmesi açısından önemlidir.

Kas ya da eklem dokularına baskı uygulayarak fiziki muayene ile ağrı olup olmadığı varsa şiddeti doktorunuz tarafından anlaşılır. Psikolojik olduğu düşünülüyorsa bunu anlamak için hekiminiz sizi psikiyatri bölümüne yönlendirebilir.

Fiziki ve psikolojik muayenede sonuç alınamamışsa çeşitli laboratuvar testlerine de başvurulabilir. Kan değerlerinizden vitamin-mineral, hormon seviyelerinize bakılır.

Ayrıca halsizliğin yanında ağrılarınız da varsa hekiminiz bunu teşhis edebilmek için görüntüleme testleri de isteyebilir;

• Röntgen
• MR
• Ultrason

Halsizlik Tedavisi

Halsizliğin çok çeşitli nedeni olduğu için tedavisi de nedene göre değişmektedir. Hekiminiz sizin halsizliğinizin nedenini doğru teşhis ettikten sonra tedaviyi belirler. Direk halsizliği hedef alan bir tedavi yoktur. Halsizliğin sebebi hedef alınır. Yani halsizliğe neyin neden olduğu düşünülüyorsa onu kaldırmak amaçlanır.

Vitamin-mineral eksikliğinden kaynaklı halsizlik mevcut ise bu eksiklikler giderilerek halsizlik tedavi edilmiş olur. Eğer bu eksik olan enzim, vitamin, mineraller beslenme ile yerine koyulamıyorsa ek takviyeler ya da ilaçlar kullanılabilir, tabii ki de hekiminiz kontrolünde. Örneğin D vitamini eksikliğinden kaynaklı halsizliğiniz var. Doktorunuz D vitamini açısından zengin beslenme ve güneşe sık çıkma gibi önerilerde bulunabilir. Yeterli gelmeyeceğini düşünüyorsa, D vitamini damlaları reçete edilebilir. D vitamini seviyeniz kritik derecede düşük ve damlalar yetersiz gelecekse D vitamini ampullerini kullanmanızı tavsiye edebilir. Diğer halsizlik ve yorgunluk için vitamin ve mineral takviyelerinden bazıları şunlardır: B12, Koenzim Q10, Kalsiyum, Fosfor.

Eğer uyku probleminiz olduğunu düşünüyorsanız ve hekiminiz halsizliğinizin buna bağlı olduğuna karar verdiyse, uykunuzu bölen unsurun ne olduğunu tespit edip, onu ortadan kaldırıcı bir tedavi uygulayacak ve böylece yorgunluğunuz da oradan kalmış olacaktır. Bu uykuda kullanılan bir cihaz tavsiyesiyle olabileceği gibi bir ilaç kullanımıyla da olabilir.

Halsizliğinize beslenme şekliniz ya da fazla kilolarınız neden oluyorsa diyetisyene başvurmanız önerilebilir. Obezitenin vücuda yaptığı ağırlık nedeniyle deforme olan kemikler için hekiminiz kalsiyum almanızı önerebilir. Ayrıca kiloların neden olduğu eklem ağrısı halsizlik yapar.

Kanser tedavisinde kullanılan yöntemler de yorgun hissetmenize neden olur. Fakat burada kanser tedavisi öncelikli olduğu için halsizlik giderilsin diye bu tedaviye ara verilemez. Ancak kanser tedavisi bittikten sonra halsizliğin son bulması beklenir.

Kan şekeriniz düştüğünde kendinizi yorgun hissettiğiniz oluyorsa da bunu dengelemek için yanınızda ufak atıştırmalık ya da ufak şeker bulundurabilirsiniz.

Hormon eksikliği nedeniyle örneğin tiroid hastalığındaki T3 ve T4 hormonlar eksikliğine dayanan bir halsizliğiniz varsa bu ilaç kullanımıyla giderilir. Eksik olan hormonu yerine koyabilmek için kişi hayatı boyunca tiroid ilacı kullanmak zorundadır.

Bol su tüketmediğiniz için oluşan halsizlikte, sıvı alımınızı yani su tüketiminizi arttırarak yorgunluk hissinizi kontrol altına alabilirsiniz. Eğer vücudunuz gereğinden çok fazla su kaybetmişse bunun tedavisi hastanede serum ile kontrol edilebilir. 

Halsizliğiniz anemi yani kansızlık sebepli ise ve doktorunuzun yaptığı testler sonucu kansızlığınızın nedeni demir eksikliğine dayanıyorsa, hekiminiz size demir ilacı verebilir. Eğer durumunuz ciddi ise hastanede kan transfüzyonu yani kan takviyesi almanız gerekebilir. Kişinin sonuçlarına göre bunların gerekliliğine hekim karar verecektir.

Halsizlik Tedavi Edilmezse

Eğer halsizlik çok uzun süre devam eder ve tedavi edilmezse kişinin hayatında bazı sıkıntılar oluşabilir. Bu iş, okul ya da sosyal hayat fark etmeksizin etkilenecek ve başarısızlıkla sonuçlanan işler ortaya çıkacaktır. Kişi sosyal çevresinden uzaklaşacak hale gelir ve bu da depresyona bile neden olabilecek bir sebeptir. Halsizlik durumu çok uzun süren kişilerin depresyon yaşaması çok büyük bir ihtimaldir.

Kalsiyum ya da D vitamini eksikliğinden kaynaklanan halsizlik tedavi edilmezse yani D vitamini ve kalsiyum vücutta yerine konmaz ise bu sefer kişide kas ve kemik ağrıları ortaya çıkacaktır. Bu da zaten eksiklik nedeniyle ortaya çıkan ağrıların yorgunluğa sebebiyet vermesine neden olur.

Uyku problemlerinin yol açtığı halsizlikte yine bu problem çözülmezse halsizlik sürekli hale gelir ve sosyal yaşamı etkilenir. İlişkileri bozulan kişi bu sefer psikolojik olarak etkilenir ve bir çıkmaza girerek halsizliği kalıcı hale gelir.

Halsizliğe Ne İyi Gelir?

Sağlıklı, dengeli ve düzenli beslenmek: Vücudun ihtiyaç duyduğu enerjinin iyi bir şekilde alınmasını sağlayacağı için halsizliğe iyi gelecektir. Eğer sürekli aynı şeylerle besleniyorsanız vücudunuza tek çeşit vitamin ya da mineral grubu alıyorsunuz demektir. Hep aynı şeylerle beslenmek yerine çeşit çeşit besinler; sebze çeşitleri, meyve çeşitleri gibi farklı farklı gıdaları tüketirsek vücudumuza aldığımız vitamin ve mineral çeşidini de arttırmış oluruz. Ayrıca ne kadar doğal beslenirsek o kadar da sağlıklı bir sisteme sahip oluruz.

Böylece bağışıklık sistemimizi güçlü tutar ve zinde bir gün geçiririz. Dengeli ve sağlıklı beslenme için bir beslenme ve diyetetik uzmanına başvurarak yardım alabiliriz. Böylece öğünlerimiz ve kalori miktarları kendi bünyemize göre bölünmüş olur ve yağ birikiminin önüne geçerek fazla kiloların neden olduğu halsizlikten ve ağır yemekten sonra uyku hali durumunda kurtulmuş oluruz.

• Egzersiz yapmak: Spor faaliyetleri ve düzenli egzersiz kişinin hem fizyolojik hem de psikolojik olarak rahatlamasını sağlar. Bu sayede psikolojik yorgunluğun önüne geçmekle birlikte fizyolojik sağlığımızı da korumuş oluruz.
• Sosyal hayata karışmak: Halsizliğin en büyük nedenlerinden biri depresyondur. Depresyona ise çoğunlukla kişinin sosyal yaşamında karşılaştığı olaylar neden olur. Depresyonu önlemek için kişi soysal  hayata karışıp ilişkilerini oldukça olumlu tutmalıdır ve sosyalleşmeye önem vermelidir.
• Bol su içmek: Gün içinde bazen işlerimize o kadar dalıyor ya da sıvı ihtiyacını çay kahve gibi besinlerle karşılıyoruz ki su içmek aklımıza bile gelmiyor olabilir. Oysa sebebinin ne olduğunu çok merak ettiğimiz yorgunluğun temelinde sadece az su içmek yatıyor olabilir. Bu yüzden sürekli baş ağrısı ve halsizlik şikayetiniz varsa, gün içinde su tüketiminizi önemseyin gerekirse kendinize su içmenizi hatırlatacak uygulamalar bile edinebilirsiniz.

Ayrıca yorgunluğa iyi gelebilecek, aşağıdaki maddeleri içeren birtakım gıda takviyeleri kullanabilirsiniz:

• Karnitin
• Koenzim Q10
• Magnezyum
• Melatonin
• Nikotinamid adenin dinükleotidi (NADH)
• Riboz

Halsizliğe Ne İyi Gelmez?

Eğer demir eksikliği gibi nedenlerden kaynaklanan bir halsizliğiniz varsa fazla çay ve kahve tüketiminden kaçınmalısınız. Özellikle yemeklerin hemen üzerine değil 1-2 saat sonra çok demli olmamak üzere tüketmeye özen göstermelisiniz.

Kilo vermek için yapılan bilinçsiz diyetlerden kaçınmalısınız. Diyette halsizlik yaşayabilir vücudunuzun ihtiyacı olan enerjiyi sağlayamazsanız bitkin düşersiniz. Kendi kendinize diyetler uygulamak yerine mutlaka bir beslenme ve diyetetik uzmanına başvurmalısınız. Böylece yemekten sonra ani uyku basması ve halsizlik belirtilerinin de yeterli beslenerek önüne geçmiş olursunuz.

Sürekli halsizlik ve yorgunluk çabuk yorulmak şikayetleriniz arasındaysa spor ve egzersizde aşırıya kaçmamalısınız. Özellikle yeni başlıyorsanız mutlaka vücudunuzu yavaş yavaş alıştırmalı ve bir antrenörden yardım almalısınız. Aşırıya kaçtığınız her egzersiz, yorgunluğunuza iyi gelmekten çok bunu arttıracaktır. Aşırıya kaçan egzersiz ayaklarda halsizlik, el ve ayaklarda uyuşma ve halsizlik, halsizlik bayılma hissi gibi belirtiler hissetmenize ve daha yorgun hissetmenize neden olur.

Halsizlik İlaçları

Halsizlikte kullanılan ilaçlar genelde halsizliğe neden olan etkenin ortadan kaldırılmasına yönelik ilaçlardır. Bunlar D vitamini, kalsiyum, fosfor, hormon ilaçları, demir ilaçları olabilir. Kişi kesinlikle bunları kendi başına kullanmamalı ancak yapılan test ve tahlilleri sonucu doktor reçetesi ya da tavsiyesiyle kullanmalıdır.

D vitamini Damla

Eğer D vitamini içeren başka takviye kullanıyorsanız doktorunuza bildirmeniz doz açısından önemlidir. İlaç olarak kullanılan D vitamini veya kalsiyum verme işlemi sadece doktor tavsiyesi ile olmalıdır. D vitamini içeren ilaçların gebelikte rutin kullanımı çok tavsiye edilmez ama hekiminiz uygun görürse kullandırabilir. Aşırı D vitamini almak kandaki kalsiyum konsantrasyonunuzu yaşamı tehdit edecek şekilde artırabileceği için mutlaka kontrollü kullanılmalıdır.

B12 Vitamini

Çabuk yorulma, unutkanlık, sinirlilik, halsizlik şikayetlerinde kullanılır. Her ilaç gibi yan etkilerine dikkat edilmelidir:

• Kızarıklık
• Döküntü
• Yüzde şişme
• Hırıltı ile birlikte nefes alıp vermede zorluk
• Ciltte kabarıklık

Levotiroksin Sodyum

Tiroid hormonları eksikliğinde kullanılan bir ilaçtır. Ancak bu hormon eksikliğine bağlı halsizlik varsa yerine konduğunda halsizlik giderilmiş olur.

Hamilelikte Halsizlik

Hamilelik döneminde görülen halsizlik, sürekli uyuma isteği, bitkinlik, yorgunluk gibi belirtiler normaldir. İlk aylarda daha fazla görülüp ve sonradan daha hafif seyredebileceği gibi bazı kadınlarda gebelik boyunca devam eder. Gebelerde halsizliğin nedeni hormon değişikliklerinin vücutlarını etkilemesidir. Aynı zamanda hamilelikten kaynaklı bulantı ve kusma durumları da halsizliğe yol açar.

Halsizliğin en önemli sebeplerinden birinin depresyon olduğundan bahsetmiştik. Hamilelikte değişen duygu durumunun da buna etkisinin olacağı unutulmamalıdır. Herkeste olduğu gibi hamilelerde de zaman zaman değişen psikolojiye bağlı halsizlik olabilir. Fakat eğer halsizlik yanında gebe kişi çok fazla bunalmışlık hissediyor, kendine ya da etrafa zarar vermeyi düşünüyor ise vakit kaybetmeden uzmana başvurmasında fayda vardır.

Hamilelikte aşırı halsizlik belirtisinde en sık rastlanan durumlardan biri de demir eksikliğine bağlı kansızlıktır. Bu da yorgunluğa neden olur. Doktorunuz gerekli testleri yaparak bu durumu teşhis edebilir. Hamileliğin son ayında halsizlik bebeğin ağırlaşması ve hareket kabiliyetinin artması ile daha da şiddetlenir. Doğum sonrası halsizlik bir süre daha devam edebilir. Lohusalıkta halsizlik lohusalık depresyonundan kaynaklanıyor olabilir bu duruma da dikkat edilmelidir.

Ayrıca doğumdan sonra emziren annelerde halsizlik görülmesi de normaldir.

Hamilelikte hissedilen halsizliğe karşı öneriler:

• Bu halsizlik uyku hali hissi belki de gebelik döneminde vücudunuzu dinlendirmeniz gerektiği içindir. Böyle düşünün ve moralinizi bozmadan kendinizi dinlendirin.
• Su tüketiminizi engelleyen çay kahve gibi içecekleri azaltıp vücudun halsizliğe karşı en temel gereksinimi olan su tüketiminizi artırın.
• Uykunuzu mutlaka düzenli olarak ve ses ve ışık açısından en konforlu ortamda alın.
• Beslenmenize her zamankinden daha çok dikkat edin.
• Kendinizi yormayacak şekilde kısa yürüyüşler ya da egzersizler yapın.

Çocuklarda Halsizlik

Çocuklarda halsizlik belirtileri önemlidir ve dikkate alınması gereken bir durumdur. Eğer çocuğunuz halsiz ve bitkin görünüyor, sürekli enerji düşüklüğü halsizlik içinde ise mutlaka doktora başvurmalısınız.

Çocuklar çok fazla hareket etme, yorucu oyunlar oynama, okul gibi sebeplerde dolayı çok fazla yorulabilirler. Fakat her insanda olduğu gibi kaliteli bir uyku sonrası dinlenerek bu yorgunluk kısa sürede geçecektir. Fakat eğer geçmiyor ve çocuk sürekli yorgunluktan şikayet ediyorsa halsizlik nedeni o zaman araştırılmalıdır.

Çocuklarda aşırı yorgunluk ve ani halsizlik kansızlıktan kaynaklanıyor olabilir, yediği besinlerin emilememesi gibi bir durum söz konusu olabilir ya da depresyondan kaynaklanıyor olabilir. Özellikle genç yaştaki çocuğunuzun halsizliğinin psikolojik olduğunu düşünüyorsanız hekime başvurmakla birlikte onun rahat muayene olmasını sağlamalısınız.

Çocukta fiziksel halsizliğe sebep olan diğer nedenler:

• Çocuğun vücudunda herhangi bir enfeksiyon (iltihabi durum) söz konusu olabilir. Bu durum bademcik iltihabı, orta kulak iltihabı, solunum yolu enfeksiyonu gibi hastalıklardan kaynaklı olabilir.
• Çocuklar uykuda iyi takip edilmeli uykusunu alıp alamama durumu kontrol edilmelidir. Çünkü bazı çocuklar büyüyen geniz etleri nedeniyle rahat nefes alamaz ve uyku verimliliği düştüğü için sürekli halsiz olurlar. Çocuğunuz uyandığında ağız kuruluğu halsizlik yaşıyorsa geniz eti büyümüş olabilir.
• Uzun süren yorgunluk yetişkinlerde olduğu gibi çocuklarda da tiroid bezinin çalışmamasından kaynaklanıyor olabilir. Mutlaka nedeni araştırılmalıdır.
• Eğer çocuğunuzda kollarda uyuşma halsizlik, merdiven çıkarken bacaklarda halsizlik bulguları mevcutsa ve uzun süredir gözlemliyorsanız genetik kas hastalıklarının erken bulguları olabilir.

Çocuklarda  halsizlik belirtileri varsa şunlara dikkat edilmelidir:

• Halsizlik, mide bulantısı gibi şikayetler varsa parazitten kaynaklanıyor olabilir. Bu duruma iştahsızlık da eşlik edecektir. Karın ağrısı halsizlik durumunda mutlaka çocuğunuzu doktora götürmelisiniz.
• Kan şekerinin dengeli olması ve beslenmeye dikkat edilmesi halsizlik hissedilmemesi açısından önemlidir. Çocuğunuzun beslenmesine büyüyene kadar kendi kontrolünüzde olduğu için dikkat edebilirsiniz. Fakat okul çağındaki çocuğunuzu gözlemlemek daha zor olabilir. Ona mutlaka düzenli beslenmesi gerektiğini ve kahvaltı öğününü özellikle atlamaması gerektiğini öğretmelisiniz. 
• Spor faaliyetlerinde bulunmak vücudu her zaman daha zinde ve sağlıklı tutar. Bu yüzden çocuğunuzu sportif etkinliklerde bulunması için teşvik etmeye çalışın.
• Uyku problemleri halsizliğe davetiye çıkaran en önemli nedenlerde olduğu için çocuğunuzun uyku düzenine dikkat etmelisiniz. Özellikle bu düzeni etkileyen teknolojik aletleri çocuğunuzun kontrollü kullanmasını sağlamalısınız.

Bebeklerde Halsizlik

Bebeğinizi iştahsız ve bitkin buluyorsanız bunlar birtakım başka nedenlerden kaynaklanıyor olabileceği için sebebi mutlaka araştırılmalıdır. Çocuklarda olduğu gibi bebeklerde de geniz etinin büyümesi kaliteli bir uyku uyuyamamasına ve sonucunda bebeğinizin dinlenememesine neden olarak halsizliğine yol açar. Bebeğiniz horluyor, ağzı açık uyuyor ve halsiz ise kulak burun boğaz uzmanına görünmeniz faydalı olabilir.

Bebeklerde halsizlik, uyku hali durumuna iştahsızlık eşlik ettiği zaman ya da mide bulantısı halsizlik bir arada ise bağırsak parazitlerinden şüphelenmek doğru olur. Bağırsak parazitleri tedavi edilmediği zaman çocuğun gelişimini olumsuz etkileyeceği için mutlaka halsizlik, iştahsızlık, yorgunluk görüyorsanız bebeğinizi doktora götürmelisiniz. Ayrıca bu parazitlerden korunmak için meyve ve sebzeleri bol su ile iyice yıkamalı ve ondan sonrasında tüketmelisiniz.

Bebeklerde de halsizliğin sebeplerinden biri kansızlıktır. Bebek ve çocuklarda kansızlığın nedeni genellikle demir eksikliğine bağlıdır. Bu bebekler iştahsız ve halsiz olurlar. Ayrıca hemen yorulurlar. Bebeğinizin kan değerlerine düzenli olarak baktırmanızda fayda vardır.

Tüm yaş gruplarında olduğu gibi bebeklerinde iyi beslenmesi halsizliğe karşı önceliktir.

Yemek yemeye geçen bebeğinizin beslenmesini kolaylaştırmak için şunları yapabilirsiniz:

• Bebeğinize yemek yedirmeden önce birtakım oyunlar oynayabilir, böylece mutlu hissetmesini ve iştahının açılmasını sağlayabilirsiniz.
• Ona yemek yemeyi sevdirecek mutfak eşyaları alabilirsiniz.
• 1,5 yaşından itibaren bebeğe zarar vermeyecek malzemeden olmak koşuluyla çatal bıçak kullanımına müsaade edebilirsiniz.
• Bebeğinize yemek yedirirken acele etmemeli yavaş yavaş keyifli bir şekilde yemesini sağlamalısınız.
• Yemek öncesinde iştahını kapatan ve besleyicilikten uzak atıştırmalıklar vermekten kaçınmalısınız.

Halsizlik için Hangi Doktora Gidilir?

Yılda iki ya da üç günü yorgun geçirmek her insan için normal kabul edilmiştir. Bunun dışında şiddeti ne olursa olsun bir hafta ya da daha az olan halsizlikler de normal sayılabilir. Hatta bu durum kişide biriken olumsuz enerjinin atılması, yılda birkaç gün ya da bir hafta dışa vurulması olarak kabul edilir.

Eğer bir haftayı aşan ve giderek şiddetlenen bir halsizliğiniz olursa bunu inceleme açısından ele almak gerekebilir ve bir uzmana başvurmanız gerekebilir. Ayrıca halsizliğe bir çok hastalık da neden olabileceği için altta yatan bir neden olup olmaması açısından incelenmesi gerekir. Eğer bir hastalığa bağlı ise onu ortadan kaldırınca halsizlik de ortadan kalkacaktır.

Halsizlik için ilk aşamada size en yakın aile hekiminize başvurabilirsiniz. Hekiminiz neden kaynaklı olduğunu araştırır ve gerekirse sizi uzman bir hekime yönlendirebilir.

Bunun dışında başvurmanız gereken bölüm Dahiliyedir. Dahiliye uzmanı hekiminiz uygun görürse sizi Psikiyatri gibi başka bölümlere yönlendirebilir.

Baş dönmesi halsizlik şikayetinize eşlik ediyorsa veya ek olarak aşağıdaki belirtilerden herhangi birini yaşarsanız acil şekilde doktorunuza danışmalısınız;

• Baş dönmesi
• Baş ağrısı
• Zihin bulanıklığı
• Konuşmada zorluk
• Görme sorunu
• Göğüs ağrısı