Eklem Ağrıları

Eklem Ağrıları Nedir?

Eklem; iki veya daha fazla kemiğin birleşim yerine denilmektedir. Vücudumuzda bulunan kemikler eklemler sayesinde birbirlerinden ayrılmadan hareketi sağlarlar. 

Eklemlerin çevresi ise kapsül gibi kalıplaşmış yapıyla çevrilidir. Eklemlerin içerisinde hareketi kolaylaştırmak içi sıvı bulunmaktadır. Vücudumuzda omuz, dirsek, bilek, diz gibi birçok yapıda bulunmaktadır. 

Bilek eklem ağrısı, dirsek eklem ağrısı, faset eklem ağrısı oluşabilmektedir. Oynar, yarı oynar ve oynamaz olmak üzere üç sınıfa ayrılmaktadır. Oynar eklemler; kol ve bacak gibi eklem yerlerinde bulunan hareketliliğin sağlandığı yerlerde bulunmaktadır. 

Yarı oynar eklemler; omurga da sınırlı hareketi sağlayan yerde bulunmaktadır. Oynamaz eklemler; kafada bulunan kemikleri birbirine bağlayan yapılardır. 

 Bu yapılarda eklem ağrıları oluşabilmektedir. Buna artralji de denilmektedir. Eklem ağrıları genellikle yaşlılarda görülmesine rağmen gençlerde de görülebilmektedir. 

Eklem sıvılarının zarar görmesi, eklem kapsülünün zarar görmesi veya obezite gibi aşırı yük dağılımına bağlı olarak eklemlerde ağrı görülebilmektedir. Bu durum kişinin günlük aktivitelerini yaparken aksamalara ve yaşam kalitesinde düşmeye neden olabilmektedir.

Eklem Ağrıları Belirtileri Nelerdir?

Eklem ağrılarının şiddeti hastadan hastaya göre değişebildiği gibi nedenine göre de değişebilmektedir. 

Ağrı belirli dönemlerde gelip sonra geçebildiği gibi devamlı olarak da görülebilmektedir. Eklem ağrılarıyla beraber bazı belirtiler de görülebilmektedir. 

Bunlar;

• Ağrıyan eklemde şişlik, kızarıklık ve sertlik olması
• Ağrıyan eklemde hareket kısıtlılığının olması
• Ağrıyan eklemin hareketinde koordinasyon bozukluğunun olması
• Eklem iltihabına bağlı eklem ağrıları alevlenme dönemlerinde artıp normal dönemlerinde daha ılımlı seyretmesi
• Sistemik lupus Eritematozus hastalığına bağlı eklemlerde şekil bozukluğu oluşmadan ağrı oluşması
• Etkilenen eklem sayısı bir olabildiği gibi beş de olabilmektedir yani ağrıyan eklem sayısı değişken olabilmektedir
• Tutulan eklemler simetrik olabilmektedir. Yani sağ diz ağrıyorsa sol tarafta da aynı diz bölgesinde ağrı olabilmektedir
• Eklem ağrıları gezici tarzda olabilmektedir. Yani önce dizde başlayan ağrı daha sonra dirseğe ardından da el bileğine geçebilmektedir. Yani vücutta gezen eklem ağrıları da oluşabilmektedir.

Eklem Ağrıları Nedenleri Nelerdir?

Eklem ağrısı genç-yaşlı ayırt etmeden birçok insanda görülebilen bir şikâyettir. Vücudu ilgilendiren birçok hastalığa bağlı oluşabildiği gibi sadece etkilenen eklemlerde oluşan problemlere bağlı da oluşabilmektedir. 

Eklem ağrılarına neden olabilecek nedenler incelendiğinde;

• Romatoid Artrit (eklem iltihabı); vücudun tamamında bulunan eklemleri etkileyebilen romatizmal bir hastalıktır. Vücut kendi kendine iltihap oluşturur ve eklemlerde birikebilmektedir. Bu durum eklemlerde ağrı oluşturabilmektedir.
• Sistemik Lupus Eritematozus (kelebek hastalığı); vücudun kendi kendine oluşturduğu iltihabın eklemlerde birikime de neden olabilmektedir. Nedenleri tam olarak bilinmese de en belirgin bulgusu güneşe çıkıldığında yüzde kelebek şeklinde döküntü oluşturmasıdır. Hastalık ilerledikçe eklemlerde de iltihap oluşturmasıyla eklemlerde ağrı oluşturabilmektedir.
• Kemiklerde oluşan kırık, çatlak veya çıkığa bağlı
• Gut Hastalığı; eklemlerde iltihap oluşumuna neden olan bir hastalıktır. Vücuda alınan proteinlerin yıkım ürünü olan ürik asit bu hastalarda vücuttan uzaklaştırmayınca eklemlerde birikir. Burada ürik asit birikimiyle iltihap oluşur. Sıklıkla parmak eklemlerinde görülmektedir. Bu durum eklem ağrılarına neden olmaktadır.
• Obezite
  
• Akut Romatizmal Ateş 
• Travmatik artrit; dışarıdan alınan bir darbe sonucu vücutta bulunan eklemlerin zarar görmesidir. Eklemlerin zedelenmesiyle eklemlerde şişlik, ağrı ve hareket kaybı oluşabilmektedir.
• Osteoartrit (kireçlenme)
• Bursit (kesecik iltihabı); vücutta bulunan kas kemik arasında bulunan eklem bölgelerinin çevresinde bulunan keseciklerdir. Bu kesecikler aşırı kullanıma bağlı olarak iltihap oluşturabilmektedir. Bu durum eklemlerde ağrı hissettirebilmektir.
• Eklemlerin aşırı kullanımı
• Fibromiyalji; vücutta iltihap oluşumuna neden olan bir hastalıktır. Nedeni henüz bilinmemektedir fakat kas ve eklemlerde uzun süreli ağrı oluşumuna neden olmaktadır. Vücutta omuz, kalça ve dirsek gibi bölgelerde uzun süreli ağrı oluşumuna neden olabilmektedir.

Eklem Ağrıları Teşhisi

Eklem ağrıları yaşayan hastanın beraberinde yaşadığı şikayetler hastalığın teşhisinde önemli yer kaplamaktadır. Eklemde oluşan ağrı ile beraberinde eklemde oluşan şişlik, kızarıklık veya sertlik muayene de önemlidir. 

Ağrıya neden olan hastalığın tespiti için gerekli test ve muayeneler yapılarak tanı konulur. 

• Hasta da romatoid artrit hastalığına bağlı olarak eklem ağrıları oluşabilmektedir. Bu hastalarda eklemlerde kalıcı iltihap vardır. Buna bağlı olarak iştahsızlık, ateş, eklemlerde şişlik, hassasiyet ve ağrı gibi şikayetler oluşmaktadır.  Hastanın parmaklarlarda ve kol da eklem ağrıları oluşturabilmektedir. Hastalığın teşhisinde alınan kanda C-reaktif protein ve sedimantasyon yüksek bulunabilmektedir. Ayrıca alınan kanda romatoid Faktör parametresinin pozitif bulunması ve Anti- CCP yüksekliği romatoid artrit hastalığının tanısında kullanılmaktadır. Muayene bulguları ve laboratuar bulguları uyumluysa eklem ağrıları bu hastalığa bağlı oluştuğu söylenebilmektedir.
• Sistemik Lupus Eritematozus hastalığı; halk arasında bilinen kelebek hastalığı vücutta birçok organı etkileyen romatizmal bir hastalıktır. Hastanın yüzünde kelebek şeklinde döküntü oluşmaktadır. Özellikle bu döküntüler güneşe maruziyet sonrasında ortaya çıkar. Hasta da saçlarda dökülme, ağız içi yara oluşumu, yorgunluk ve halsizlik gibi şikâyetler oluşabilmektedir. Bu hastalarda oluşan eklem ağrıları özellikle sabahları belirgin olmaktadır. Eklem ağrılarının yanında eklemde şişme, kızarma vesıcaklık artışı gibi şikayetler görülebilmektedir. Teşhisi için hastadan kan alınır. Kanda sedimentasyon, c-reaktif protein artmıştır. Ayrıca hastada kansızlık, trombosit sayısında düşüklük görülebilmektedir. Sonuçlar ile klinik belirtiler birbirini desteklediği zaman tanısı konulmaktadır ve eklem ağrıları bu hastalık kaynaklı olduğu düşünülür.
• Gut hastalığında eklemlerde şişlik ve kızarıklıklara bağlı olarak ağrı oluşabilmektedir. Gut hastalığı; vücutta aşırı ürik asit miktarının artışıyla bunların eklemlerde ve yumuşak dokularda birikmesine bağlı oluşmaktadır. Bu durumda hastada ağrı yapmaktadır. Tanı için etkilenen eklemden sıvı alınır ve incelenir. Kristallerin varlığı tanıyı sağlamaktadır.
• Akut Romatizmal ateş hastalığına bağlı eklemlerde ağrı görülebilen durumlardandır. Akut romatizmal ateş hastalığı üst solunum yolu enfeksiyonunu takiben 2- 3 hafta sonrasında organlarda iltihap oluşmasıdır. Bu hastalığın belirtileri arasında eklemlerde iltihaplanma, ağrı, göğüs ağrısı, istemsiz hareketler ve karın ağrısı olabilmektedir. Alınan kanda beyazkan hücrelerinde, CRP ve sedimentasyon da artış görülebilmektedir.
• Alınan herhangi bir darbeye bağlı olarak hastanın eklemleri zarar görebilir. Hastanın ekleminde şişlik, ağrı ve hareket kaybı oluşabilmektedir. Bu durum travmatik artrite bağlı eklem ağrıları olduğunu düşündürür.
• Fibromiyalji; kas ve kemiklerde görülen bir hastalıktır. Bu hastalığa bağlı kişi eklem ağrıları da yaşayabilmektedir. Bu hastalıkta bazı tetik noktaları denilen hassas noktalar bulunmaktadır. Başın arka kısmında, kalça, diz ve dirsek gibi bazı bölgelerde bu özel ağrı odakları bulunmaktadır. Hastalığın tanısında laboratuvar testi bulunmamakta fakat bu tetik noktalarının tespitiyle tanı sağlanabilmektedir.
• Bazı hastalarda çene eklemlerinde ağrı görülebilmektedir. Bu hastalar genellikle diş gıcırdatma, diş sıkma gibi hareketleri sık tekrarlamaktadır. Buna bağlı olarak çene eklem ağrısı görülebilmektedir.
• Menopoz dönemlerinde hastalarda östrojen eksikliğine bağlı birçok şikayet görülebilmektedir. Bunlardan biri de eklem ağrısıdır. Çünkü östrojen kemiklere ve bu yapılara sağlamlık katmaktadır. Menopozda eklem ağrıları görülebilmektedir. Kan verilerek hormon parametreleri incelenir menopoza girilip girilmediği tartışılır. Ayrıca adet dönemlerinde de eklem ağrıları oluşabildiği için hastanın kanama dönemleri sorgulanarak sonuca varılır.
• Osteoartrit eklemlerde yapı bozukluğuna bağlı olarak oluşan bir hastalıktır. Eklemlerde ağrı ve şişliklere neden olabilmektedir. Direkt grafi tanı koymada yardımcı olmaktadır.
• Eğer altında herhangi bir neden bulunamıyorsa psikolojik eklem ağrıları da görülüyor olabilmektedir. Bunun için psikiyatri hastalıkları uzmanına görünmek gerekebilmektedir.

Eklem Ağrıları Tedavisi

Eklem ağrıları birçok hastalığa bağlı olarak görülebilen olan bir şikâyet olduğu için tedavisi de nedene bağlı olarak yapılmaktadır. 

• Romatoid artrit hastalığının tedavisinde hastalığın tamamen ortadan kaldırılma durumu yoktur. Fakat amaç şikayetlerin alevlenmelerini baskılamak kişinin yaşam kalitesini artırmaktır. Hastalığa bağlı eklem ağrılarını ortada kaldırmak için çeşitli ilaç tedavileri uygulanır. Cerrahi seçeneği bulunmamaktadır.
• Sistemik Lupus Eritematozus hastalığının kesin tedavisi bulunmamaktadır. Fakat hastalığın çeşitli dokularda oluşturduğu hasarlar erkenden önlenmeye çalışılır. Eğer hastalığın aktif dönemleri azaltılırsa hastalığın oluşturduğu tahribat da azalır. Bu hastalığa bağlı eklem ağrılarının tedavisinde çeşitli ilaçlar kullanılarak sağlanmaktadır. Cerrahi seçeneği bulunmamaktadır.
• Gut hastalığına bağlı eklem ağrılarının tedavisinde amaç vücuttaki ürik asit seviyesini düşürmektir. Böylece ataklar halinde gelen eklem ağrıları önlenmeye çalışılmış olunur. İltihap azaltıcı ilaçlar kullanılarak hastalık tedavi edilmeye çalışılır. Cerrahi seçeneği bulunmamaktadır.
• Akut romatizmal ateş hastalığı üst solunum yolu enfeksiyonuna ikincil olarak oluşan bir hastalıktır. Öncelikle kişi de boğaz ağrısı halsizlik gibi şikayetler görülür. Bu dönemde sürüntü alınıp bakıldığında A grubu beta hemolitik streptekok isimli etkenin neden olduğu görülürse antibiyotik tedavisi başlanır. Eğer tedavi alınmaz veya geç başlanırsa kalp, beyin, damar ve eklemler gibi çeşitli dokularda iltihap oluşumuna neden olur. Kişi eklem ağrıları da yaşamaya başlar. İltihap önleyici ilaçlar, antibiyotik ve aspirin gibi ilaçlar tedavide uygulanmaktadır. Cerrahi seçeneği bulunmamaktadır.
• Spor sonrası aşırı zorlamaya bağlı olarak eklemler zedelenebileceği için eklem ağrıları oluşabilmektedir. Öncelikli olarak hastayı yaptığı spor aktivitelerinden uzak durması gerektiği söylenir. Aynı şekilde spora bağlı olabildiği gibi travmaya bağlı olarak da ayakta, el veya dirsek gibi eklemlerde burkulmalar ve zedelenmeler olabilmektedir. Buz uygulaması hemen yapılır ve ardından bandaj kullanılır. Böylece hastanın hasarlı eklemi hareket ettirmesi önlenmiş olur. Bandajın kalma süresi hasarın büyüklüğüne göre değişmektedir.
• Osteoartirt yani kireçlenme eklemlerin kıkırdak yapısının bozulmasına bağlı olarak oluşmaktadır. Eklemlerin aşırı kullanımı da osteoartrite neden olduğu için eklemlerde ağrıya neden olmaktadır. Tedavi de hastalığın şiddeti önemlidir. Öncelikle osteoartrite neden olan durum araştırılır. Eğer kilo fazlalığına bağlı ise kilo verilmesi sağlanır. Düzenli egzersiz yapılması önerilerek eklem çevresinde bulunan kaslar güçlendirilir. Fizik tedaviye yönlendirilip sıcak- soğuk uygulamalar yapılır. Bu dönemde hastanın ağrıları var ise ağrı kesiciler ve iltihap önleyiciler kullanılabilmektedir. Bazı hastalarda ise eklem içerisine kortizon uygulamak gerekebilmektedir.
• Bursit; eklemlerin çevrelerinde bulunan küçük keselerin iltihaplanmasıdır. Bursitin en önemli tedavisi istirahattir. Bu bölgenin kullanılmaması ve travma almaması tavsiye edilir. Buz tedavisi uygulanır. Fizik tedavi ile çeşitli masajlar uygulanabilmektedir. Hala geçmiyorsa içerisine kortizon enjekte edilir.

Eklem Ağrıları Tedavi Edilmezse

Eklem ağrılarının şiddeti her hastada farklılık gösterebilmektedir. Eklem ağrılarına neden olan hastalık tedavi edilince ortadan kalkan bir şikâyettir. Tedavi edilmezse kalıcı eklem hasarlarına ve geçmeyen eklem ağrılarına neden olabilmektedir. 

Romatoid Artrit ve sistemik lupus eritamatozus gibi eklemlerde iltihap oluşturan hastalıklar için iltihap önleyici ilaçlar kullanılmalıdır. Böylece iltihap eklemlere yerleşmeden tedavi sağlanmış olur. 

Akut romatizmal ateş zamanında tedavi edilmezse birden fazla eklemi tutarak ağrı ataklarına neden olur. 

Eklem Ağrılarına Ne İyi Gelir?

Eklem ağrıları birçok nedene bağlı olarak karşımıza çıkabilen bir sağlık sorunudur. Vücudun tamamını etkileyecek bir hastalığa bağlı olduğu gibi obezite gibi durumlara bağlı da olabilmektedir. 

Obezite vücudun taşıması gerekenden daha fazla yük taşımasına neden olduğu için eklemler bu duruma bağlı ağrı oluşturabilmektedir. Bu yüzden kilo vermek eklem ağrılarına iyi gelmektedir. 

Yüzme gibi sporlar vücutta bulunan tüm yapıların çalışmasını sağladığı için eklem ağrılarının azalmasına yardımcı olacaktır. 

Ayrıca eklem ağrılarına iltihap oluşumu da neden olduğu için doğal olarak iltihap önleyen yeşil yapraklı sebzelerin tüketilmesi yarar sağlayacaktır.

Eklem Ağrıları İlaçları

Eklem ağrılarının tedavisinde genellikle ilaç tedavileri uygulanmaktadır. Eklem ağrısına neden olan hastalığın belirlenmesi tedavinin başlangıcında önemli yer tutmaktadır. 

Altta yatan hastalık tedavi edilirse eklem ağrıları da düzelmiş olur. 

• Romatoid artrit tedavisinde eklem ağrıları dahil şikayetlerin hemen kesilmesi için nonsteroid anti- inflamatuvar ilaçlar kullanılmaktadır. Diklofenak sodyum ve flurbiprofen gibi ilaçlar ağrıyı kesmek ve iltihabı önleyebilmek amacıyla kullanılır. Yalnız bu ilaçlar mide kanaması gibi kişide yan etkiler oluşturabilmektedir. Bu yüzden hekim kontrolünde almak önemlidir. Beraberinde kortizon,hidroksiklorokin, sülfasalazin gibi ilaçlar tedavide kullanılan ilaçlardandır.
• Sistemik lupus eritematozus hastalığında iltihabı önlemek amacıyla ilaçlar kullanılmaktadır. İbuprofen ve naproksen gibi nonsteroid anti- inflamatuvar ilaçlar kullanılmaktadır. Beraberinde hidroksiklorokin, kortizon, metotreksat, siklofosfamid gibi ilaçlar kullanılmaktadır.
• Gut hastalığının tedavisinde kolşisin, nonsteroid anti- inflmamatuarlar, steroidler, allopurinol, febuxostat içerikli ilaçlar kullanılmaktadır.
• Akut Romatizmal Ateş hastalığında öncelikle penisilinler kullanılmaktadır. Beraberinde aspirin, kortizon, fenobarbital diazepam gibi ilaçlar da kullanılabilmektedir.
• Fibromiyalji hastalığının tedavisinde amitriptilin gibi antidepresan ilaçlar kullanılmakla birlikte tiyokolşikosid gibi kas gevşetici ilaçlar kullanılabilmektedir.
• Spor sonrası oluşan eklem ağrıları için jel kullanılabilmektedir.Tiyokolşikosid içeren jeller kullanılabilir.
• Diklofenak sodyum ve ibuprofen gibi ilaçlar osteoartrite bağlı oluşan eklem ağrılarında kullanılmaktır.

Gebelikte Eklem Ağrıları

Gebelik döneminde eklem ağrıları çok sık rastlanan bir durumdur. Hem vücudun yapısı ve ağırlığı değiştiğinden dolayı hem de işleyişi farklılaştığından dolayı beraberinde bazı şikâyetleri de getirebilmektedir. 

Özellikle bel bölgesinde bu ağrı fazla hissedilmektedir. Sakroiliak bölge eklem ağrısı da görülebilmektedir. Çünkü bel bölgesine fazla ağrı yüklendiği için eklemler arası bağlar gerilmektedir. Böylece kişide ağrılar oluşmaktadır.

Ayrıca gebelikte eklem ağrılarına neden olan romatizmal hastalıkların bazılarında artış görülmektedir. Bu hastalıklardan biri de sistemik lupuse ritematosus hastalığıdır. 

Bu hastalığın gebelikte hastalığı aktif hale getirdiğine dair birçok çalışma bulunmaktadır. Bu yüzden gebe kalındığı dönemde hastalık hemen kontrol altına alınmalıdır. 

Yoksa erken doğum veya ölü doğum gibi ciddi sıkıntılar oluşturabilmektedir. Tedavide hidroksiklorokin, prednizon,heparin kullanılabilmektedir. Ayrıca doğum sonrasında da fazla zorlamaya bağlı olarak eklem ağrıları yaşanabilmektedir. 

Çocuklarda Eklem Ağrısı

Eklem ağrısı; çocuklarda da sık görülen bir durumdur. İltihaba bağlı veya iltihaba bağlı olmadan oluşabilmektedir. Bu ağrılar sıklıkla diz eklem ağrısıdır. Büyümeye bağlı eklem ağrıları yaşayabildiği gibi romatizmal hastalıklara bağlı da eklem ağrıları çocuk da yaşanabilmektedir. 

Ayrıca akut romatizmal ateş hastalığı en sık 5-15 yaş arasında rastlanıldığı için çocuklarda eklem ağrısı buna bağlı da görülebilmektedir. Yetişkinlerdeki gibi penisilin tedavisi uygulanır. 

Eğer eklem ağrıları gece oluyorsa akıllara kötü huylu tümörleri de getirebilmektedir. Bu yüzden mutlaka hekim tarafından değerlendirilmesi önem taşımaktadır. 

Eklem Ağrıları için Hangi Doktora Gidilir?

Eklem ağrıları birçok hastalığa bağlı olarak oluşabilen bir hastalıktır. Bu yüzden birçok bölümü ilgilendirebilmektedir. Kişi burkulma yaşamış ya da ters bir hareket yapmış olup buna bağlı eklem ağrıları yaşıyorsa Ortopedi Hastalıkları uzmanına görünmesi gerekmektedir. 

Hastada romatoid artrit ve sistemik lupus eritematozus gibi eklemlerde oluşan iltihaba bağlı eklem ağrıları yaşıyor olabilir. Böyle hastalıklarda o eklemde şişlik, kızarıklık, hareket kısıtlılığı gibi şikayetler de oluşabilmektedir. 

Ne yapsalar da vücutta geçmeyen eklem ağrıları olabilmektedir. Bu hastalar Romatoloji Hastalıkları uzmanına görünmeleri gerekmektedir. 

Hasta eğer üst solunum enfeksiyonun ardında kalbinde enfeksiyon yaşadıysa akut romatizmal ateş hastalığına yakalanmış olabilir. Bunun için Kardiyoloji Hastalıkları uzmanına görünmesi gerekmektedir.