Kıl Kurdu

Kıl Kurdu Enfeksiyonu Nedir?

Kıl kurdu (enterobiasis) bağırsaklarda sık rastlanan ince ve beyaz renkte yaklaşık olarak 6 ile 13 mm arasında uzunluğa sahip parazit türüdür. Halk arasında bağırsak kurdu veya bağırsak paraziti olarak da isimlendirilir. Bu parazit özellikle çocuklarda olmak üzere yetişkinlerde de bağırsak enfeksiyonuna sebep olur. Kıl kurdu enfeksiyonuna dünya genelinde yaygın olarak rastlanılır.

Kıl kurdu anüs çevresine binlerce yumurtasını bırakarak kişiyi enfekte eder. Yumurtaları çok küçüktür, çıplak gözle görülemez. İnsanlarda görülen en sık belirtisi anal bölgede kaşıntıların görülmesidir. Kaşıntılar çoğunlukla geceleri ortaya çıkar. Fakat genellikle insanlarda belirtisi görülmez.

Kıl kurdu enfeksiyonuna en çok okul çağındaki çocuklarda rastlanılır ve kıl kurdunun küçük yumurtaları çocuklar arasında kolaylıkla yayılabilir.

Kıl kurdu enfeksiyonu kişilerde ciddi hasarlara veya belirtilere yol açmaz. Tedavisi kolaydır ve kısa sürelidir.

Tedavi olarak vücuttaki parazitleri öldürmek için ilaçlar kullanılır. Fakat tedaviden sonra kişi yeniden enfekte olabilir. Tedavi aşamasında temizlik çok önemlidir. Giyilen pijamalar, iç çamaşırları ve yatak örtüsü iyice yıkanmalıdır. Parazit kolaylıkla kişiler arasında yayılabilir. Tedavide etkili sonuçlar almak için tüm aile kontrol edilmeli ve parazit mevcutsa tedavi edilmelidir.

Kıl Kurdu Enfeksiyonu Belirtileri Nelerdir?

Kıl kurdu enfeksiyonu olan kişilerde genellikle herhangi bir belirti görülmese de bazen şu belirtiler görülebilmektedir:

• Anüs çevresinde veya vajina bölgesinde kaşıntı görülmesi: Bu bölgelerde bulunan parazit yumurtaları kaşıntıya sebep olabilir. Kaşıntılardan dolayı enfekte kişilerde uykusuzluk ve huzursuzluk görülebilir.
• Ara ara görülen karın ağrısı ve mide bulantısı

Karın ağrısı ve mide bulantısı nadir olarak görülür. Fakat makatta veya vajinal bölgede kaşıntı sık görülen belirtiler arasındadır. Bu bölgelerdeki kaşıntılar genellikle gece uyku öncesinde şiddetli olarak ortaya çıkar. Enfekte kişilerin uyumasına engel olur ve kişilerde huzursuzluk oluşturur. Şiddetli kaşıntılar cilde zarar verebilir. Vajinada kıl kurdu yayılırsa vajinal akıntılara sebep olabilir. Bu belirtilerin görülmesi durumunda vakit kaybedilmeden tedavi için hekiminize başvurunuz.

Kıl Kurdu Enfeksiyonu Nedenleri Nelerdir?

Kıl kurdu insanlar arasında oldukça bulaşıcı bir bağırsak solucanıdır. Enfeksiyona dişi kıl kurtları sebep olur. Kıl kurdu paraziti, yumurtalarının solunum yolu ile alınması veya kıl kurdu yumurtalarının yutulması ile kişilere bulaşır.

Yumurtalar kişinin vücuduna girdiğinde yumurtadan çıkıp olgunlaşma zamanına kadar ince bağırsakta kalır. Yumurtadan çıkıp olgunlaştıkları zaman kolona (kalın bağırsak) geçerler ve geceleri anüsten dışarıya çıkarlar. Dışarıya çıkan olgun dişi kıl kurtları anüs çevresine yumurtalarını bırakırlar ve kolona geri dönerler. Anüs çevresindeki kıl kurdu yumurtaları genellikle geceleri olmak üzere kaşıntılara sebep olur. Kişinin bu bölgesini kaşıması ile yumurtalar parmaklarına ve tırnak altlarına yerleşebilir. Parmaklardaki yumurtalar birkaç saat hayatta kalabilir. Bu süre içerisinde kişinin temas ettiği yerlere bu yumurtalar aktarılır. Kontamine yüzeylerdeki kıl kurdu yumurtaları 2 ila 3 haftaya kadar hayatta kalabilir. Bu yüzeylere sağlıklı başka bir insanın temas etmesi ile o kişiye de kıl kurdu paraziti kolaylıkla bulaşabilir. Kıl kurdu yumurtaları enfekte parmaklardan, yiyecek ve içeceklere de doğrudan bulaşabilir.

Kıl kurdu paraziti genellikle 13 haftaya kadar yaşar. Hastalar tedavi sürecinde parmaklarına veya tırnak altlarına yerleşen parazitleri, ellerini ağızlarına götürerek bu parazitlerin yutulması ile tekrardan kendilerine bulaştırabilirler.

Bazen anüs çevresinde bulunan yumurtalardan kıl kurdu larvaları çıkarak tekrardan bağırsağa gelip kişinin yeniden enfekte olmasına sebep olabilir. Böyle durumlarda hastalık tedavi edilmezse süresiz olarak devam eder.

Kıl kurdu kesinlikle hayvanlardan bulaşmaz. İnsan kıl kurdu olarak da bilinen enterobiasis vermicularis parazitinin tek konakçısı insandır.

Kıl Kurdu Teşhisi

Anüs çevresinde kaşıntı şikâyetiyle gelen hastalarda öncelikle kıl kurdundan şüphelenilir ve hekim hastaya; kaşıntılarının ne zaman başladığı, geceleri kaşıntı sıklığının artıp artmadığı, diğer aile üyelerinde benzer belirtilerin görülüp görülmediği, kıl kurdu enfeksiyonu olan birisiyle temas edip etmediği gibi sorular yönelterek hasta öyküsünü alır. Eğer hastanın öyküsü kıl kurdu enfeksiyonunu destekliyorsa kesin tanı için selofan bant testi uygulanır.

Kıl kurdu teşhisi için en güvenilir ve en çok tercih edilen yöntem selofan bant testidir.

Selofan Bant Testi: Kıl kurdu şüphelerinde uygulanan güvenilir parazitolojik bir testtir. Dişi kıl kurtları anüs dışına çıkarak anüs çevresine yumurtalarını bırakırlar. Bu test anüs etrafındaki deriye yumuşak bir bandın yapıştırılması ve yumurtaların bu banda yapışması esasına dayanır. Bantta kıl kurdunun olup olmamasına mikroskop ile bakılır. Eğer bantta yumurtalar bulunuyorsa kıl kurdu tanısı konulur. Kıl kurdu paraziti genellikle geceleri yumurtasını dışarıya bıraktığından dolayı selofan bandın gece kişi uyumadan önce yapıştırılması tanı için en doğru sonucu verecektir. Yanılma payının azaltılması için bant testinin 3 defa uygulanması önerilir.

Kıl Kurdu Enfeksiyonu Tedavisi

Kıl kurdu bazı ilaçlar yardımıyla ve ev temizliğinde biraz daha dikkatli davranılarak tedavi edilir.

Kıl kurdu enfeksiyonu ağız yoluyla alınan birtakım ilaçlar ile tedavi edilir. Kıl kurdu kişiler arasında kolaylıkla bulaşıcılık gösterdiğinden dolayı enfekte kişi ile aynı evde yaşayan herkesin tedavi edilmesi ile kesin sonuçlar alınabilir. Enfekte kişiyle yakın ve kişisel temasta bulunan kişilerin de tedaviye ihtiyacı olabilir.

Anüs çevresindeki kaşıntılar için bazı kremler ve merhemler kullanılarak hastanın kaşıntılardan kurtulması ve rahatlaması sağlanır. Kaşınan bölgeye zarar vermesi de önlenmiş olur.

Kıl kurdu tedavisinde ev temizliğinin yapılması da oldukça önemlidir. Çünkü hastanın ev içinde temas ettiği yerlere kıl kurdu yumurtaları yapışmış olabilir. Ev temizliği dikkatli bir şekilde yapılmazsa tedaviden sonra tekrardan kıl kurdu enfeksiyonu gerçekleşebilir veya diğer evde yaşayan üyelere kıl kurdu paraziti bulaşabilir. İlaç tedavisi ile birlikte gerekli temizliğin yapılması parazitlerden tamamen kurtulmayı sağlar.

Temizlik için enfekte olan kişinin ve diğer ev üyelerinin yapması tavsiye edilen davranışlar:

• Düzenli olarak, özellikle yemeklerden önce ellerini sabun kullanarak ılık su ile yıkamalıdırlar.
• Düzenli olarak duş almalıdırlar ve iç çamaşırı temizliğine dikkat etmelidirler.
• Tırnak temizliğini düzenli olarak yapmaları gerekir.
• Evdeki yatak takımlarını, havluları ve giysileri düzenli olarak yüksek sıcaklıkta yıkamalıdırlar.
• Tezgah, koltuk, lavabo gibi enfekte kişinin teması ile parazitlerin bulaşabileceği yerler güzelce temizlenmelidir.

Kıl Kurdu Enfeksiyonu Tedavi Edilmezse

Kıl kurdu enfeksiyonu ölümcül değildir. Belirtileri kaşınma gibi ağır olmayan bulgulardır. Fakat çoğu kişide belirtileri görülmez. Kıl kurdu paraziti 13 haftada yaşam döngüsünü tamamlar. Tedavi edilmediği zaman bu sürede kendiliğinden geçebilir. Fakat çok kolaylıkla bulaşabildiğinden dolayı enfekte kişiler diğer ev üyelerine ve temas ettikleri kişilere paraziti bulaştırabilirler veya kişi kendi kendisini tekrardan enfekte edebilir.

Bazı kişilerde ise tedavi edilmediğinde şu durumlar görülebilir:

• Kadınlarda idrar yolu enfeksiyonuna yol açabilir.
• Kıl kurdu paraziti kadınlarda anüs çevresinden vajinaya gelerek vajina iltihabına (vajinit) veya vajinadan rahime kadar ilerleyerek rahim içi iltihabına (endometrit) sebep olabilir.
• Kıl kurdu sayısının fazlaca artış göstermesi karın ağrısına sebep olabilir.
• Vücutta bulunan kıl kurdu parazitleri vücudun besin maddelerini tüketerek kilo kaybına neden olabilir.

Enfekte kişiler bu olumsuzlukları yaşama ihtimallerini ortadan kaldırmak için ve aynı zamanda çevresindeki diğer insanların sağlığı için en kısa zamanda hekimine başvurarak tedavi görmelidir.

Kıl Kurdu Enfeksiyonuna Ne İyi Gelir?

Kıl kurduna elma ve sarımsak sirkesinin iyi geldiği düşünülmektedir. İnsanlar uzun yıllar boyunca kıl kurdundan kurtulmak için doğal bir yöntem olarak sirkeyi kullanmış ve etkili sonuçlar almışlardır. Fakat sirkenin işe yaradığıyla ilgili kesin bilimsel bir kanıt yoktur.

Kıl kurdu yumurtalarının anüs çevresinde oluşturduğu kaşıntılara bazı merhem ve kremlerin kullanılması iyi gelir. Kişilerin rahatlamasına yardımcı olur.

Düzenli olarak kişisel temizliğe dikkat etmek kişinin tekrardan enfekte olma riskini azaltacağı gibi paraziti çevresine bulaştırma ihtimalini de azaltacaktır.

Kıl Kurdu Enfeksiyonuna Ne İyi Gelmez?

Kıl kurdu yumurtaları bazen anüs çevresinde şiddetli kaşıntılara sebep olabilir. Enfekte kişi bu bölgelerini kaşıyarak cildinin tahriş olmasına ve o bölgelerde yaralar oluşmasına sebep olabilir. Aynı zamanda kıl kurdu yumurtaları eline yapışabilir ve kişi elini ağzına götürdüğünde tekrardan kendisini enfekte edebilir veya parazitin, çevresindeki insanlara bulaşmasına yol açabilir.

Bu sebeple hastaların kıl kurdu yumurtalarının görüldüğü, anüs çevresini kaşımaları, hem kendisinin tekrardan enfekte olmasını sağlayabileceği için hem de çevresine bulaşma ihtimalini arttıracağı için sakıncalıdır.

Kıl Kurdu Enfeksiyonunda Kullanılan İlaçlar

Kıl kurdu enfeksiyonu genellikle ağızdan alınan antiparazit ilaçlar ile kolaylıkla tedavi edilebilir. İlaç tedavisinde genellikle ilk doz verildikten 2 ila 3 hafta sonra ikinci doz verilir ve parazitin tamamen ortadan kalktığına emin olunana denk ilaç tedavisine devam edilir.

Tedavi için kullanılan antiparazit ilaçlar:

• Mebendazol
• Albendazol
• Pyrantel pamoate

Hamilelikte Kıl Kurdu Enfeksiyonu

Hamilelerde de kıl kurdu enfeksiyonun nedenleri ve belirtileri normal insanlarla aynıdır. Kıl kurdu hamilelerde de ciddi sorunlara yol açmaz. Bebek açısından korkulacak bir durum yoktur. Parazit bebeğe herhangi bir zarar vermez.

Tedavi de hekimler genellikle kişinin kişisel temizliğine ve çevresel temizliğine dikkat etmesini önerir. İlaçların bebeğe zarar verme ihtimali olduğundan dolayı kolay kolay tedavide ilaçlar kullanılmaz. Ancak belirtileri uzun süre devam eden, ilerlemiş vakalarda ilaç tedavisine başvurulur.

Çocuklarda ve Bebeklerde Kıl Kurdu Enfeksiyonu

Çocuklara ve bebeklere el hijyenine ve yemek temizliğine dikkat edilmediğinde ağız yolu ile kıl kurdu paraziti rahatlıkla bulaşabilir. Çocuklarda ve bebeklerde kıl kurdu parazitine yaygın olarak rastlanılır.

Ebeveynler bebeklerinin ve çocuklarının kişisel temizliğini dikkatli ve düzenli yaparak, kıl kurdu paraziti bulaştığı zaman kolaylıkla bu parazitten kurtulmalarını sağlayabilirler veya bebeklerine ve çocuklarına parazitin bulaşma riskini azaltabilirler.

Çocukların ve bebeklerin tedavisi için antiparazit ilaçlar kullanılarak kolaylıkla iyileşmeleri sağlanır. Yeniden bulaşın gerçekleşmemesi için kişisel temizlikleri ve ev temizliği oldukça önemlidir.

Çocuklarda ve bebeklerde de anüs çevresinde kaşıntı, şiddetli karın ağrısı, mide bulantısı, iştahsızlık gibi belirtiler görülür. Çocuğunuzda ve bebeğinizde bu bulgulara rastlarsanız tanı ve tedavi için en kısa süre içerisinde bir hekime başvurunuz.

Kıl Kurdu için Hangi Doktora Gidilir?

Kıl kurdu bağırsak parazitleri grubundadır. Bağırsaklara yerleşerek enfeksiyona yol açar. Kıl kurdu sindirim ve boşaltım sistemini ilgilendiren bir rahatsızlık olduğundan dolayı kıl kurdu enfeksiyonu için Dahiliye bölümüne veya Gastroenteroloji bölümüne başvurulur. Tanı içinde parazitoloji laboratuvarlarından yararlanılır.

Anüs çevresinde kaşıntı, karın ağrısı, iştahsızlık gibi belirtiler görüldüğünde tedavi için en kısa sürede hastaneye gidilmelidir. Kıl kurdu parazitinin ciddi zararları veya belirtileri yoktur fakat kolaylıkla insandan insana bulaşabildiği için vakit kaybedilmeden tedavi gereklidir.