Lumpektomi Nedir?

Meme dokusunda bulunan tümörün çıkarılması için yapılan cerrahi işleme lumpektomi denir. Lumpektomi aracılığıyla tümör çıkarılır ve patoloji uzmanı tarafından analizi sağlanır. Memesinde tümör bulunan hastaya sağlıklı hücrelerin çoğalması ve kanser bulunan hücrelerin tekrarlanmaması adına radyasyon tedavisi de bu ameliyata eşlik edebilir. Bu bir cerrahi prosedürdür.

Lumpektomi kadınlar tarafından korkulan bir cerrahi işlemdir. Lumpektomi işleminde meme dokusunun topağı alındığı için rahatsız edici gelmektedir. Lumpektomi uygulanacak bölgede bulunan lenf düğümleri çıkarılır. Kanserli hücreler genellikle lenf düğümlerde bulunur.

Lumpektomi ameliyatı sırasında tümörün beklenenden küçük veya büyük olduğu durumlar da yaşanabilir. Bu tür durumlarda cerrah ve kişinin istekleri doğrultusunda operasyon durdurulabilir veya başka ameliyat seçeneklerini tercih edilebilir. Lumpektomi öncesinde gerekli açıklamalar uzman doktor tarafından hastaya aktarılmaktadır.

Lumpektomi Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Lumpektomi ameliyatı, meme kanserine yakalanan kişilere uygulanan bir tedavi yöntemidir. Meme dokusu içerisindeki tümörün ve zararlı dokuların vücuttan çıkarılması amaçlanır. Lumpektomi ameliyatı sırasında birden çok işlem basamağı bulunur. Lumpektomi ameliyatının basamakları şu şekilde sıralanmaktadır:

• Lumpektomi ameliyatı yapılabilmesi için ilk olarak memede bulunan anormal doku tespitinin yapılması gerekir. Mamografi veya biyopsi gibi yöntemler aracılığıyla meme dokusunda tümör bulunup bulunmadığının doğrulanması sağlanır. 
• Cerrahi işlem öncesi radyolog, memenin neresinde anormal doku var ise o bölgeye marker veya klip yardımıyla küçük bir işaret atar. 
• Lumpektomi ameliyatını gerçekleştirecek cerrah, göğse koyulan teli referans olarak kullanır ve çıkarılacak bölgeyi tespit eder. Radyoloğun analizi ve cerrahın da tecrübesiyle birlikte belirlenen noktaya operasyon uygulandığında başarı oranı yükselmektedir. Eğer ki tümör büyükse ve dışardan dokunulduğunda da hissedilebiliyor ise bu tarz işaretlemelere gerek kalmayabilir.

Lenf Düğümlerinin Çıkarılması

Meme kanserinin memenin bölgesinin dışına yayılıp yayılmadığı hakkında emin olabilmek amacıyla lenf düğümlerinin çıkarılması oldukça önemlidir. Lumpektomi ameliyatı sırasında lenf düğümleri çoğu zaman çıkarılmaktadır. Lenf düğümlerinin çıkarılması sırasında iki adet ayrı teknik bulunur. Bu teknikler şu şekildedir;

1. Aksiller Lenf Nodu Diseksiyonu: Lumpektomi operasyonunu gerçekleştiren cerrah, tümörlü meme dokusunun bulunduğu tarafın koltuk altından gerektiği kadar lenf nodu çıkarır. Ameliyat öncesinde yapılan biyopside kanser belirtisine rastlandıysa bu durumda aksiller lenf nodu diseksiyonu tekniğini uygulamaya yönelir.
2. Sentinel Lenf Nodu Biyopsisi: Meme dokusunda bulunan tümör ve meme etrafında bulunan dokudan iki adet lenf bezi çıkarılır Çıkarılan bu lenf bezleri meme kanserlerinde en sık karşılaşılan yayılma alanlarıdır. Lenf bezlerinde kanser olup olmadığının teşhisi için test yapılır. Eğer ameliyat öncesi biyopside kanser belirtisi yoksa sentinel lenf nodu biyopsisi tercih edilen bir tekniktir.

Lumpektomi ameliyatı başlamadan önce tümörün hemen üst kısmında bulunan dokuya ve dokunun alanına radyoaktif mavi bir boya enjektesi yapılır. Radyoaktif mavi boya, tümörün üstündeki ciltten girerek en yakındaki sentinel lenf nodlarına ulaşır. Cerrah lumpektomi ameliyatı esnasında bu lenf bezlerini mavi renginden tanıyarak, rahatça çıkarır. Memeye bulaşan tümör lenf nodlarına varasıya kadar yayılım sağlamadıysa herhangi bir lenf bezinin çıkarılmasına ihtiyaç duyulmaz.

Kanserli Dokunun Çıkarılması

• Cerrahlar lumpektomi ameliyatını genel anestezi tekniğini uygulayarak gerçekleştirir. 
• Bu sayede lumpektomi ameliyatı yapılan hasta, herhangi bir şey hissetmemiş olur. 
• Cerrah tümöre en yakın noktadan kesi atar ve kılavuz telini de referans alarak kanserli dokuyu çıkarır. 
• Bu esnada kanserli doku dışa yayıldıysa dıştaki doku da çıkarılır ve yalnızca temiz dokuyu bırakılır. 

Çıkarılan doku, analiz edilmesi amacıyla laboratuvara gönderilir. Cerrah, lumpektomi ameliyatının bitmesinden önce memenin daha düzgün görünmesini sağlamak için bazı teknikler uygulamaktadır ve ameliyat yapılan bölgeyi tamamıyla kapatarak operasyonu sonlandırmaktadır.

Lumpektomi Ameliyatı Sonrası

Lumpektomi ameliyatının başarılı bir şekilde geçmesinin ardından hasta derleme odasına alınarak kan basıncı, nabız ve solunum gibi hayati önem taşıyan fonksiyonlar izlenmektedir. Lumpektomi ameliyatının gerçekleşmesinden sonraki süreçte normal yaşantıya geri dönme oldukça hızlıdır. Kişiden kişiye değişiklik gösterse de genellikle hastanın 1 gün boyunca hastanede izlenmesi gereklidir. Eğer ağrı ve kanama gibi olağandışı bir durum yaşandıysa hastanedeki refakat süresi uzayabilir. Lumpektomi ameliyatı sonrası yaşanabilecek durumlar şu şekilde sıralanabilir;

• Koltuk altında ağrı ve uyuşma hissiyatının oluşması,
• Normal yaşamda gerçekleştirilen faaliyetlerin kısıtlanmasıdır.

İyileşme döneminde ameliyat bölgesinde hijyen kuralları uygulanarak belirli dönemlerde pansumanların yapılması gereklidir. Bu işlem sayesinde bölgede oluşabilecek enfeksiyon ve diğer yan etkiler önlenmiş olur. Operasyonu gerçekleştiren uzman doktorun reçete ettiği ağrı kesici ve diğer ilaçlar düzenli kullanıldığı takdirde iyileşme süreci kısalacaktır.

Ağrı, kanama ve diğer yan etkilerin hafif seviyede ve düşük şiddette gerçekleşmesi normaldir ancak yüksek seviyede gerçekleşen yan etkiler görüldüğünde kısa süre içerisinde sağlık kuruluşlarına başvurulmalıdır.