Fiber Post Nedir?

Dental post tedavileri, dişlerin kronundaki doku kaybının aşırı olduğu, normal restoratif tedavilerin (kompozit dolgu, Veneer kron, amalgam dolgu vb) yapılamadığı durumlarda uygulanmaktadır. Zaman içerisinde gelişimi sürdüren bu uygulamaların en çok kullanılanları arasında fiber post uygulaması da yer almaktadır.

Fiber postlar daha çok ön grup dişlerde kullanılmaktadır. Fiber post tedavisi uygulanacak dişlere öncelikle kök kanal tedavisi yapılmaktadır. Fiber postların birçok avantajı vardır. Bunlar;

• Elastik modülü diş dentinine yakındır. Esnektir.
• Çarpma kuvvetlerine karşı yüksek direnç gösterir.
• Korozyon gibi aşınmalar olmaz.
• Metal değildir ve estetiktir.
• Işığı geçirir.
• Uzaklaştırılması kolaydır.
• Kanal tedavisi yenilenme durumunda buna imkân verir.
• Kök kanalına tutunması adeziv sistemler sayesinde olur.
• Darbe şeklindeki kuvvetleri emer.
• Diş kayıplarının önüne geçer.
• Köke ilk hali kadar olmasa da bir miktar sağlamlık verir.
• Biyouyumludur.
• Metal içermediğinden alerjiye sebep olmaz.
• Kuvvetler karşısında kök kırığı riskini azaltır.

Günümüzde fiber postlar sıklıkla kullanılmaktadır. Metal postlara göre avantajlarından dolayı kullanımı artmıştır.

Fiber Post Hangi Durumlarda Yapılır?

Dişlere fiber post tedavisi uygulanabilmesi için ağız ve çene yapısının bazı durumları karşılaması gereklidir. Bu durumlar sayesinde dişlere fiber post yapılabilir. Aksi takdirde mümkün değildir. Bunlar;

• Dişin kökünün sağlam olması, kron kısmında aşırı madde kaybı
• Dişlere başarılı bir kanal tedavisi
• Dişlerdeki kron kırığı aşırı olduğunda, kron kısmının tekrar restore edilirken tutuculuk, sağlamlığın artırılması.
• Estetik amaçlı
• Dolgu, normal diş kaplamaları ile diş restore edilemeyecekse dişlere fiber postlar uygulanabilir. Daha çok ön grup dişlere uygulanır.
• Şekli ve yeri farklı dişleri düzeltirken aşırı madde kaybı olduğu durumlarda
• Diş eti ve destek kemiği zayıf olan dişleri kuvvetlendirmek için
• Sabit veya hareketli protezlere destek olmak amacıyla, dişin kronunda aşırı madde kaybı şeklinde sıralanabilir.

Fiber Post Çeşitleri

Fiber postlar, metal postlardan sonra üretilmiştir. Metal postlara göre birçok özelliği geliştirilmiştir. Zamanla da kendi içinde farklı çeşitleri üretilmiştir. Fiber postlar; karbon, quartz, translusent cam ve silikaların birleşmesiyle üretilmiştir. Endodontik, protetik ve restoratif diş hekimliğinde kullanılan fiber post çeşitleri şunlardır:

• Cam fiber postlar
• Kuartz fiber postlar
• Polietilen fiber postlar
• Aramid fiber postlar

Fiber Post Uygulaması

Fiber post tedavisi yapılmak istenilen bir diş için öncelikle hastadan ayrıntılı hasta hikayesi alınır. Hastadan panoramik ve periapikal radyografiler çekilerek diş ve destek dokuların analizi yapılır. Özellikle fiber post uygulanacak dişin kök durumu, varsa kök ucunda periapikal bir hastalık ve ilgili dişe daha önceden kanal tedavisi yapılmışsa o tedavinin durumu incelenir. Hastaya gerekli teşhis konulur. Daha sonra şu aşamalar sırasıyla yapılır.

• Hastaya uygulanacak postun çap ve boyu belirlenir.
• Gerekli ise lokal anestezi yapılır.
• Rubber dam örtüsü takılır.
• Dişte çürük varsa temizlenir, dişteki hasarlı ve dayanıksız dokular kaldırılır.
• Kök kanal tedavisi yapılır. Daha önceden yapılmış kök kanal tedavisi varsa; kötü yapılmış ise tekrardan kanal tedavisi (Retreatment) yapılır.
• Kök kanal tedavisi için kullanılan kanal patlarının donması için en az 24 saat beklenir ve hasta 2. Seansa çağırılır.
• Fiber postun boşluğunu oluşturmak için reamer denilen aletler kullanılarak kök ucunda en az 4 mm kök kanal dolgusu kalacak şekilde hazırlanır.
• Kanal içerisindeki artık temizlenir, yıkanır.
• Fiber postub kanala uyumluluğu kontrol edilir. Kontrolün sonucunda çap ve boy işlemlerinin devamına karar verilir.
• Fiber post, alkol ile silinerek temizlenir ve yağsız hava sıkılarak kurulanır. Fiber postun üzerine ince bir silan tabakası uygulanır ve hava ile kurutulur.
• Kök kanalı 15 saniye boyunca özel asitlerle pürüzlendirilir. Daha sonra kanal yıkanır ve kurutulur. Dentin hafif nemli kalmalıdır.
• Uygun bir dentin bonding ajanı, kök kanalı içerisine sürülür ve 10 saniye boyunca hava sıkılarak kurutulur. Bu aşamada ışık kullanılmamalıdır.
• Dual-core (iki aşamalı sertleşme, polimerizasyon, oluşum) rezin simanlar (yapıştırıcılar) hazırlanır ve fiber posta sürülür. Fiber post kanal içerisine konulur ve artık yapıştırıcıların dışarı çıkması sağlanır.
• Dual core yapıştırıcının sertleşmesi için 60 saniye ışık uygulanır. 4 dakika içerisinde tamamlanır.
• Üst yapı, Veneer kron veya kompozit dolgularla şekillendirilebilir.
• Fiber postun etrafına bir miktar kompozit dolgular kullanılarak daha önceden kesilmiş gibi bir şeklin oluşması sağlanır. Ölçüler alınır ve Veneer kron yapılır. Lakin kompozit dolgularla restorasyon yapılacaksa dişe matriks sistemleri takılır. Tabakalar şeklinde kompozit dolgular konulur ve ışıkla sertleştirilir. Tam şekil verildikten sonra cilalama yapılır.

Fiber Postlar Hangi Durumlarda Yapılamaz?

Fiber postlar bazı durumlarda dişlere uygulanamamaktadır. Dişlere fiber post uygulanabilmesi için öncelikle dişin kökünün sağlam olması gereklidir. Fiber post tedavisinin uygulanamayacağı durumlar şunlardır:

• Dişlerin kökünde periapikal bir lezyon mevcutsa
• Dişe yapılan kök kanal tedavisi yetersiz ise
• Diş kökünde çatlak ve kırıklar varsa
• Ağız hijyeni kötü hastalarda
• Kök kanallarının aşırı küçük ve kapandığı durumlar (hiperkalsifikasyon)
• Zayıf ve ince kök kanalları
• Kök kanal tedavisi sırasında kök kanalının delinmesi (perforasyon) 

Fiber Post Tedavi Sonrasında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Fiber post diş uygulaması sonrası dikkat edilmesi gereken bazı durumlar bulunmaktadır. Bunlar aynı zamanda yapılan tedavinin ömrünü de etkilemektedir. Dikkat edilmesi gerekenler şunlardır:

• Ağız hijyeni çok önemlidir. Kötü ağız hijyeni varlığında fiber postların ömrü çok kısalmaktadır ve diş çekimine kadar gidebilmektedir.
• Aşırı sert gıdalar tüketilmemelidir. Dişin yapısı, doğal hali ile kıyaslandığında daha zayıftır. Sert gıdalar tüketildiğinde diş kırılabilir.
• Tek taraflı çiğneme yapılmamalıdır. Tek tarafa kuvvet vermek fiber postların ömrünü kısaltır.
• Ağız içini etkileyen kötü alışkanlıklar (diş sıkma, kalem ısırma, tırnak yeme gibi) bırakılmalıdır. Bunlar hem doğal dişlerin hem de fiber postlu dişlerin ömrünü kısaltır. Dişler aşınır ve zamanla zayıflar.

Fiber Post Uygulaması Ne Kadar Sürer?

Fiber post tedavileri için öncelikle kanal tedavisi yapılmalıdır. Dişte kanal tedavisi daha önceden yapılmamışsa ortalama 1 veya 2 seansta kanal tedavisi yapılır. Fiber post yerleştirilmesi ise tek seansta yapılır. İşlemin zorluğuna ve diş sayısına göre tedavi süreleri değişebilmektedir. 30 ila 45 dakika arasında her dişe fiber post yapılabilmektedir. Üst yapısı (kron) için de Veneer kron yapılacaksa en az 2 seansa daha ihtiyaç vardır. Lakin kompozit dolgularla restorasyon yapılacaksa fiber post yerleştirme seansında yapılabilmektedir. Kompozit dolgularla restorasyonda ekstradan 30 ile 60 dakika tedavi süresi uzayabilmektedir. Fiber post diş uygulaması için yapılacak müdahalenin süresi diş hekimi tarafından hastaya açıklanmaktadır.