Veneer Kron Nedir?

Veneer kron tedavileri, estetik ve protetik tedavi kapsamında yapılan tedavilerdir. Dişlerin; travmalar, çürükler, kırılmalar veya fizyolojik kuvvetler sonucu aşınarak diş yapısındaki madde kaybını yerine koymak, tekrardan estetik görünümü sağlamak ve diş yapısını tekrardan sağlam ve güçlü hale döndürmek amacıyla yapılan tedavilerdir. Sabit diş protezleri veya diş kaplamaları olarak da bilinir. Bu tedavi protetik diş tedavisi uzmanları tarafından yapılmaktadır. Dişteki madde kayıpları sonrasında dişlerin ömrünü uzatmak amaçlanır. Bazı durumlarda ağız hijyenini iyi sağlamayan hastalarda farklı malzemeler kullanılarak diş çürüklerinin önüne geçilmesi amaçlanır. Bu tedavi aynı zamanda bölgesel diş kayıplarında köprü şekilde yapılabildiği gibi implant üstü sabit protez şeklinde de uygulanabilmektedir. Bölgesel diş kayıplarında kron – köprü şekilde yapılmaktadır.

Veneer Kron Avantajları

Veneer kronlar estetik ve protetik diş tedavisi kapsamında yapıldığından birçok avantajı bulunmaktadır. Bunlar:

• Kaybedilen estetik tekrardan sağlanır.
• Diş eksikliği ve madde kaybından dolayı kaybedilen fonasyon (konuşma, ses çıkarma) tekrardan kazanılmış olunur.
• Fonksiyon tekrardan sağlanır. Fonksiyon; dişlerin kapanış ilişkileri tekrardan kazanılır.
• Dişe kaybedilen dokunun tekrardan kazanılmasını sağlayarak dayanıklılık ve sağlamlık verilmesi,
• Çürük dişlerin çürüğünü temizleyerek daha sonrasında Veneer kron yaparak dişin ömrünün uzatılması,
• Aşırı madde kaybı olmuş dişlerde diğer restorasyonlarda tutuculuk kötü olacağından Veneer kron sayesinde tutuculuğun artırılması,
• Dişlere kaybedilen şekil ve biçimi tekrardan kazandırılır.

Veneer Kron Hangi Durumlarda Yapılır?

Veneer kron rutinde çokça kullanılan bir tedavi çeşididir. Birçok kullanım alanı vardır. Bunlar:

• Dişlerde madde kaybının fazla olduğu ve dolgu ile tedavi edilemeyeceği durumlarda,
• Dişlerin mevcut bir dolgu restorasyonu varsa ve bu dolgu dişi zayıflatıyorsa dişe Veneer kron uygulanır.
• Dişlerdeki renklenmeler için
• Ortodontik tedavi yerine bazen Veneer kronlar uygulanabilir.
• Dişler arasındaki boşluğu kapatmak için
• Dişlerdeki kemik kaybına bağlı olarak dişte hareketlilik (sallanma) varsa komşu dişlerle beraber Veneer kron uygulanarak sabitlenebilir.
• Dişlere tekrardan şekil verilmesi
• Dişlerin çiğneme yüzeyindeki düzensizlikleri gidermek için
• Kanal tedavisi sonrası post kor yapımı gerekli ise
• Dişlerdeki doğumsal gelen bozuklukları düzeltmek için
• Tekrarlayan çürüklerin varlığında
• Dişlerdeki kırıklıkları düzeltmek ve estetik düzenlemeler için Veneer kronlar kullanılabilmektedir.

Veneer Kron Çeşitleri

Veneer kronlar hastanın ihtiyacına göre ve ileriye dönük düşünmek amacıyla farklı tipleri vardır. Bunlar:

• Tam kronlar (full Veneer kronlar): Dişin bütün yüzlerini içeren Veneer restorasyonlardır. Kullanıldığı bölgeye göre farklı tipleri vardır. Bunlar;
• Metal destekli seramik Veneer kronlar; metal bir altyapı ve üzerine seramik kısmı vardır. Daha çok arka grup dişlerde kullanılmaktadır lakin ön grup dişlerde de sıklıkla kullanılır. Metal destekli seramik Veneer kronların tercihinin amacı metal altyapı sayesinde dayanıklılığı artırmaktır. Bu yüzden arka grup dişlere yüksek çiğneme kuvvetinden dolayı tercih edilmektedir. Üzerindeki seramik porselenin kırılganlığı olduğundan metal altyapı dayanıklılığa destek vermektedir. Aynı zamanda birçok dişi kapsayan kron – köprü restorasyonlarda tercih edilmektedir.

Lakin dişte metal altyapı için fazlaca kesim lazımdır. Bu yüzden de dişte zayıflamalar olabilmektedir. Metal altyapıda kullanılan alaşımlar da dişlerde kısmen renklenmelere sebep olabilmektedir.

• Zirkonyum destekli seramik Veneer kronlar; metal bir altyapı yerine zirkonyum altyapılarla tedavi edilebilmektedir. Zirkonyumun metala göre birçok avantajı vardır. Zirkonyum altyapılar daha estetik malzemelerdir. Işık geçirgenliğine sahiptir. Diş etleriyle daha uyumlu maddelerdir. Diş etlerinde mor renk gibi renk değişimlerine sebep olmaz. Metallere alerji olabilirken zirkonyum altyapılara alerji durumları olmamaktadır.
• Tam seramik Veneer kronlar; metal altyapı olmadan direkt seramik porselenlerle yapılan Veneer kronlardır. Daha çok ön bölge restorasyonları için kullanılmaktadır. Çünkü ön bölgede dişlere daha az kuvvet gelmektedir. Tam seramik Veneer kronlarda diş kesimi için dişten daha az madde kaldırılmaktadır. Bu sayede dişin dayanıklılığı da korunmuş olmaktadır. Lakin tam seramik Veneer kronların dayanıklılığı metal destekli seramikler kadar iyi değildir. Seramikten dolayı kırılmalar olabilmektedir. Metal altyapı kullanılmadığından ışık geçirgenliğine sahiptir ve daha estetik restorasyonlardır. Porselen yüzeyinde daha az dental plak birikimi olmaktadır.
• Tam metal Veneer kronlar; Tam metal Veneer kronlarda restoratif tedavilerde kullanılmaktadır. Full metal Veneer kronların dayanıklılığı ve sağlamlığı oldukça yüksektir. Diş kesimi için dişlerden daha az madde kaldırılmaktadır. Arka grup dişlerde kullanılmaktadır. Metalin gösterdiği renkten dolayı estetik değildir lakin oldukça sağlam, dayanıklı ve güvenli bir tedavidir. Maksimum tutuculuk gösterirler. Hareketli protez yapılacaksa dayanak dişlere tam metal kronlar yapılabilmektedir.
• Bölümlü kronlar (parsiyal Veneer kronlar): dişlerin bütün yüzeylerini değil bazı yüzeylerini kapsayan restoratif tedavilerdir. Daha koruyucu tedavilerdir. Dişin ön duvarı sağlam olduğu ve iyi desteklenmiş dişlerde daha çok kullanılmaktadır. Dişin çiğneme yüzeyinde bir düzenleme gerektiği durumlarda diğer yüzler sağlam ise bölümlü kronlar kullanılabilmektedir. Lakin kısa boylu dişlerde tutuculuk az olacağından kullanılmamaktadır. Birçok avantajı bulunmaktadır. Bunlar; dişin dokusunu korur, bakımı daha kolay olur, diş etlerine daha az zarar verir, yapıştırılması daha kolaydır, dişte canlılık testi uygulanabilmesini sağlar. Uyum daha iyidir. Lakin bütün bunlara karşın tutuculukları tam kronlar kadar iyi değildir. Dişin kesimi oldukça zordur. Bazı durumlarda metal altyapı veya sadece metal kullanılacağından estetik kaybedilebilir. Kanal tedavili dişlere yapımı uygun değildir. Diş hekimleri için tecrübe gerektiren tedavilerdendir. Bölümlü kron çeşitleri şunlardır:
• Ön bölge 3/4 kronlar; ön bölge dişlerinde kullanılan dişlerin dudağa bakan yüzeylerine dokunulmadan sadece yan ve arka kısmını kesilerek yapılan restorasyonlardır. Ön dişlerin dudağa bakan yüzeyleri sağlam ve estetik ise kullanılmaktadır.
• Pinle modifiye edilmiş 3/4 kronlar; arka grup dişlerde kullanılmaktadır. Ön bölge dişlerinde madde kaybı fazla ise tercih edilebilir. Dişlerin köşe bölgelerine pinler yerleştirilerek tutuculuğun artırılması sağlanır. Çürük aktivitesi yüksek bireylerde kullanımı yoktur. Diş pulpası geniş dişlerde pulpaya hasar verilme ihtimaline karşın kullanılmamalıdır.
• Arka bölge 3/4 kronlar; en sık kullanılan bölümlü kron tipidir. Arka grup dişlerde kullanılır. Dişlerin dudak veya yanağa bakan yüzeyine sağlam olduğu için dokunulmaz. İyi tasarlandığında estetik restorasyonlar olabilmektedir. Metal destekli seramikler kullanılmaktadır.
• 7/8 kronlar; dişin küçük bir kısmına dokunulmaz. Diğer kısımları kesilir ve restore edilir. Tutuculuk diğer bölümlü kronlara göre daha fazladır. En çok üst çene azı dişlerinde kullanılmaktadır.
• Tersine 3/4 kronlar; dişin sağlam olan damağa bakan yüzeyine dokunulmaz. Diğer bölgeler kesilerek restore edilir. Daha çok damağa doğru eğimli dişlerin tam kron yapılacaksa fazla diş dokusu kesmek gerekir. Bunu önlemek için tercih edilmektedir.
• Proksimal yarım kronlar; 3/4 kronların yönü 90 derece dönmüş olanlarıdır. Daha çok uzak yan bölgesine dokunulmaz. Yana eğimli dişlerde tercih edilmektedir. Bu restorasyonlar çürük aktivitesi düşük ve çok iyi ağız hijyenine sahip hastalara yapılmaktadır. Aksi taktirde mümkün değildir.
• İnley ve onleyler: dişin kronunun içindeki restorasyonlardır. Metal, altın, kompozit veya seramik porselenlerden üretilebilmektedir. İnleyler azı dişlerinin çiğneme yüzeyindeki tepecikler arasında iken onleyler ise bu tepecikleri de içine alan restorasyonlardır. Klasik kompozit veya amalgam dolgu yöntemlerine göre birçok avantajı vardır. Diş hekimi, dişi kestikten veya çürüğü temizledikten sonra oluşan boşluğa göre restorasyon laboratuvar ortamında üretilir. Bu sayede dış ortamda hazırlanacağından daha dikkatli ve estetik bir şekilde hazırlanabilir. Bu restorasyonların komşu dişlerle teması daha iyi ve rahat sağlanır. Daha iyi diş eti uyumu sağlanarak diş etine oluşabilecek zararların önüne geçilir. Bu restorasyonlarda altın pahalı olmasına karşın sıklıkla kullanılabilmektedir. Altının birçok avantajı vardır. Bunlar; uzun ömürlüdür, biyolojik uyumludur, dişin kendisiyle sertliği ve direnci çok uyumludur. Aşınmaya karşı çok dirençlidir ve karşıt dişte aşındırma etkisi minimumdur.
• Laminate Veneer; Günümüzde estetik ve restoratif diş hekimliğinde en üst düzey tedavisidir. Oldukça estetik bir tedavidir. Ön grup dişlere yapılmaktadır. Ön grup dişlerin dudağa bakan yüzeyinden çok küçük bir miktar diş aşındırılır ve seramik porselenler yapıştırılır. Yaprak porselende denir. Dişlerden kaldırılan diş yapısı az olduğundan, dişlere minimum hasar verilmiş olunur.

Veneer Kron Nasıl Yapılır?

Veneer kron tedavisi için başvuran hastalardan öncelikle ayrıntılı hasta hikayesi alınır. Hastanın herhangi bir sistemik (diyabet, kalp hastalığı, kan hastalığı vb) ve bulaşıcı hastalığı olup olmadığı öğrenilir. Daha sonra hastadan panoramik radyografi alınır ve ayrıntılı analiz edilir. Hastada kanal tedavisi ve dolgu yapılması gereken diş varsa tedavi edilir. Eğer hastada çürük, periapikal hastalık, periodontal (diş eti ve çevre doku) hastalığından dolayı veya protetik tedavi planlaması içinde çekilmesi gereken diş varsa çekilir. Daha sonra Veneer kron tedavi aşamasına geçilir. Tam Veneer kron tedavisinde şu işlemler yapılır:

• Hastada tedavi edilecek diş canlı ise ilgili bölgelere lokal anestezi yapılır, dişler cansız ise gerek yoktur.
• Veneer kron yapılacak diş veya dişler belirli kurallar çerçevesinde diş kesimi (preprasyon) yapılır.
• Basamaklı kesim yapılmış ise dişe retraksiyon ipi (dişi, serbest diş etinden ayıran ip) takılır.
• Bütün ağzın ölçüsü alınır. 2. bir ölçü geçici diş için alınır.
• Alınan ölçülerden alçı model oluşturulur ve laboratuvarda çalışmalara başlanılır. Akrilik materyallerden geçici kronlar yapılır ve hastaya bu süreçte dişi koruması için ve geçici süreli estetik için simante (yapıştırma) edilir.
• Metal altyapılı seramik Veneer kron – köprüler yapılacaksa ilk olarak metal altyapı yapılır ve diş hekimine teslim edilir.
• Diş hekimi, metal altyapıyla prova yapar; diş eti uyumu, kalınlık ve yüksekliğine bakılır. Herhangi bir sıkıntı yoksa hastayla beraber Veneer kron için renk seçimi yapılıp, metal altyapı tekrardan laboratuvara gönderilir.
• Laboratuvarda metal altyapı üzerine seramik tepilir ve diş hekimine tekrardan gönderilir.
• Tam seramik veya tam metal Veneer kronlarda ölçü alındıktan sonra bir altyapı olmadığından laboratuvar tarafından direkt Veneer kron yapılır ve diş hekimine teslim edilir.
• Diş hekimi tekrardan prova yapar; diş eti uyumu, kapanış ilişkisi, komşu dişler temasları, tutuculuk ve sağlamlığa bakılır.
• Son kez Veneer krona glaze (Veneer kronun üzerine yapılan son işlem, cila, parlatma, pürüzsüzleştirme) işlemi yapılır.
• Veneer kron – köprüler uygun simanlarla (yapıştırıcılarla) dişe simante edilir ve tedavi süreci tamamlanır.
• Hasta düzenli 6 aylık kontrollere çağırılarak Veneer kronların kontrol edilir.

Bölümlü Veneer kron tedavisinde ise diş kesildikten sonra ölçü alınır ve laboratuvara gönderilir. Laboratuvarda bölümlü Veneer kronların üretimi tamamlandıktan sonra diş hekimine teslim edilir. Önce provalar yapılır. Retansiyon (tutuculuk), diş eti uyumu, kapanışa ve komşu dişlerle teması kontrol edilir. Özel simanlarla (yapıştırıcılarla) dişe yapıştırılır ve artık simanlar (yapıştırıcılar) temizlenir.

Veneer Kron Tedavisi Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler

Bütün diş tedavileri gibi Veneer kron tedavisinden sonra da hastalar için en önemli şey ağız hijyenleridir. Mutlaka günde en az 2 kere dişlerini fırçalamaları lazımdır. Hastaların ağız hijyenleri Veneer kronlarının ömrü için en önemli faktörlerdendir. Hastaların diş sıkma, kalem ısırma gibi kötü alışkanlıkları varsa derhal bırakmaları lazımdır. Aşırı sert gıdalar tüketmemelidirler. Beslenme düzeninize dikkat etmeniz lazımdır. Asitli gıdalar ve aşırı karbonhidratlı besinler tüketmemeniz lazımdır. Düzenli olarak 6 ayda bir diş hekimi kontrollerini yaptırmaları lazımdır.

Veneer Kron Tedavisi Ne Kadar Sürer?

Veneer kron tedavisi yapılacak diş sayısı ve dişlerin şekil ve konumuna göre tedavi süresi değişebilmektedir. Diş sayısı arttıkça diş kesimi ve Veneer kron uyumlama zorluğu ve süresi değişebilmektedir. En az 2 seansta yapılır. Seanslar arası diş hekimi – laboratuvar iş birliğine göre süre değişebilmektedir. Veneer kron yapılacak dişler farklı bölgelerde ise her bölge öncelik sırasına göre tek tek tedavi yapılmaktadır. Ortalama her seans 15 dakika ile 2 saat arasında değişebilmektedir. Veneer kronlarla beraber hareketli protezlerde yapılacaksa uygulanan prosedürde küçük değişiklikler olup süre değişebilmektedir.