Anti HBc
Anti HBc, Hepatit B virüsünün core antijenine karşı vücut tarafından üretilmiş antikordur.
Anti HBc Nedir?
Anti HBc, Hepatit B virüsünün core antijenine karşı vücut tarafından üretilmiş antikordur. Core virüsün çekirdeğinde bulunan özel bir antijendir. Bağışıklık sistemi bu antijen ile karşılaştığında özel antikorlar üretir.
Hepatit B dünya genelinde en sık görülen enfektif karaciğer hastalığıdır. Kan ve vücut sıvıları yoluyla bulaşabilen virüs genellikle hastalık oluşumuna sebep olmaz veya akut bir enfeksiyon ile atlatılabilmektedir. Ancak bağışıklığı zayıf veya baskılanmış kişilerde kronik hepatit görülmesine sebep olabilir. Kronik hepatitin kesin bir tedavisi ise bulunmamaktadır.
Hepatit B enfeksiyonlarından korunmanın en önemli yolu aşılanmadır. Ayrıca hastalığı geçirmiş bir kişi olası bir virüs temasına karşı bağışıklanmış hale gelir. Hepatit B’nin bulaşıp bulaşmadığını, hastalığın akut mu yoksa kronik mi olduğunu, hastalığa karşı bağışıklık kazanılıp kazanılmadığını anlamak için çeşitli kan testleri uygulanmaktadır.
Hepatit virüsü karaciğere gelerek hücre içerisine girer. Hücre içerisinde DNA’sını çoğaltarak yayılmaya başlar. Virüsün çekirdeğinde bulunan ve core antijeni olarak adlandırılan proteinlerle karşılaşan bağışıklık sistemi antikor üretmeye başlar. Hepatit B virüsü core antijenlerine karşı üretilen antikora Anti HBc denir. Anti HBc testi ile Hepatit B enfeksiyonunun akut mu yoksa kronik mi olduğu anlaşılabilir.
Anti HBc Normal Değerleri Kaç Olmalı?
Çekirdek antijenine karşı üretilen toplam antikor miktarına total anti HBc adı verilmektedir. Total Anti HBc iki ayrı antikor çeşidinin tamamını ifade etmektedir: Anti HBc IgG + Anti HBc IgM. HBV virüsü ile daha önce hiç karşılaşmamış bireylerde Anti HBc negatif olması beklenir. Ancak her negatif sonuç enfeksiyon olmadığı anlamına gelmez. Bundan dolayı diğer antikor testleri ve karaciğer fonksiyon testleri kullanılmaktadır.
Anti HBc Nasıl Ölçülür?
Anti HBc ölçümü ELİSA testi olarak adlandırılan yöntemle gerçekleştirilir. ELİSA testi antijen-antikor ilişkili durumlarda sayısal veri elde edilmesini sağlayan test yöntemidir. Kan örneği ile gerçekleştirilmektedir. Anti HBc total testi ile çekirdek antijenine karşı üretilmiş tüm antikorlar belirlenir. Anti HBc total pozitif olması durumunda antikorların çeşitlerinin belirlenmesi gerekir. Akut enfeksiyonda IgM antikorları, kronik enfeksiyonda veya bağışıklanma durumunda IgG antikorları ön plana çıkar.
Gebelikte Anti HBc Ölçümü
Hepatit B virüsü enfekte anneden bebeğe plasenta yolu ile, doğum sırasında veya doğum sonrasında bulaşabilmektedir. Bu amaçla annenin hastalık açısından taranması gebeliğin sürdürülebilmesi ve bebeğin sağlığı açısından önemlidir. Gebelikte ilk parametre genellikle HBsAg’dir. Hastalıkla temas halinde daha erken tepki göstermektedir. Bunun dışında bağışıklık tespiti açısından Anti HBs ve Anti HBc testleri önem taşımaktadır.
Bebeklerde Anti HBc Ölçümü
Hepatit B virüsünün sebep olduğu karaciğer enfeksiyonu kronik bir hal alıp uzun yıllar devam edebilmektedir. Yapılan çalışmalar hastalığın erken yaşta ortaya çıkmasının kronikleşme riskini artırdığını ortaya koymuştur. Anne karnında veya doğum sırasında virüsle karşılaşan bebeklerde %90’lara ulaşan kronikleşme oranı görülmüştür. Bu amaçla gebelik sırasında anneye uygulanan testlerle birlikte riskli durumlarda yenidoğanlarda ve bebeklerde HBsAg, Anti HBc testleri uygulanmalıdır.
Anti HBc Yüksekliği (Pozitifliği) Nedenleri Nelerdir?
Anti HBc Hepatit B virüsünün sebep olduğu karaciğer enfeksiyonu ile ilgili bilgi edinmek amacıyla kullanılan kan parametresidir. Kanda Anti HBc yükselişi hastalık hakkında bilgi verir. Anti HBc pozitifliğinin nedenleri şu şekildedir:
- Yakın zamanda Hepatit B virüsü ile enfekte olma
- Hepatit B enfeksiyonun 6 aydan uzun süredir devam ediyor olma
- Hepatit B enfeksiyonu geçirilmiş ve doğal bağışıklık kazanılmış olma
- Hepatit B aşısı ile bağışıklık kazanma
- İzole Anti HBc pozitifliği
Anti HBc virüsü ile karşılaşmasının ardından 6. haftada üretilmeye başlar ve bir kez karşılaşmanın ardından ömür boyu pozitif kalabilir. Bu amaçla HBc antikoru türleri ve diğer antijen/antikor testleri hastalık hakkında bilgi edinmek amacıyla kullanılır.
Total Anti HBc pozitifliği durumunda Anti HBc IgM ölçümü yapılır. IgM pozitif olarak bulunmuşsa Anti HBc Igg negatif anlamına gelir. Bu durum akut bir hepatit B enfeksiyonunun ortaya çıktığının göstergesidir.
Total Anti HBc pozitif bir bireyde IgM negatif çıkması Anti HBc IgG (ELISA) pozitif anlamına gelir. Anti HBc IgG referans değerleri üzerine çıkmıştır. Bu ölçüm değeri birkaç farklı duruma işaret edebilir. Ayrımı yapabilmek için diğer testlerin dahil edilmesi gerekmektedir.
Anti HBc IgG pozitifliği görülmesi ilk olarak hastalığın daha önceden geçirildiği ve tamamen iyileştiği anlamına gelebilir. Bu durumda HBsAg testi negatif, Anti HBs testi ise pozitif olmalıdır. Kişi yeni HBV temaslarına karşı bağışıklık kazanmıştır.
Anti HBc IgG pozitifliği sırasında HBsAg ve Anti HBs testlerinin her biri negatif ise iyileşmekte olan bir hepatit B enfeksiyonuna işaret edebilir. Bu durumda Anti HBc IgM pozifleşebilir.
Anti HBc IgG pozitifliğinin işaret ettiği bir diğer durum ise kronik hepatit B enfeksiyonudur. Hastalığın 6 aydan daha uzun süredir devam ettiğine işaret eder. HBsAg testi pozitiftir. Kronik enfeksiyonda genellikle Anti HBc IgM testinin negatif olması beklenir ama hastalığın alevlenme gösterdiği bazı dönemlerde pozitif olarak hesaplanabilir.
Anti HBc Yüksekliği Belirtileri Nelerdir?
Anti HBc yüksekliği Hepatit B enfeksiyonu ile yakından ilişkilidir. Hastalığı geçirmiş veya aşı ile bağışıklık kazanmış bireylerde Anti HBc pozitifliği hiçbir belirtiye sebep olmaz. Enfeksiyona yeni yakalanmış veya hastalığı kronik olarak devam eden bireylerde ortaya çıkabilecek belirtiler şu şekildedir:
- Halsizlik
- Çabuk yorulma
- İştahsızlık
- Göz aklarında ve ciltte sarı renkli görünüm (sarılık)
- Karında şişlik
- Bacaklarda ödem
- Kanlı kusma
- Koyu renkli (çay rengi) idrar
- Macun rengi (açık renkli) dışkı
- Vücutta kolay kanama ve morluklar
Anti HBc Yüksekliği Tedavisi
Anti HBc yüksekliğine eşlik eden hepatit B enfeksiyonu tespit edilirse tedavi edilmesi gerekmektedir. Akut hepatit B tedavisinde hastanın şikayetlerini ortadan kaldırmaya yönelik ilaç tedavileri uygulanmaktadır. Bu açıdan tedavisi kronik enfeksiyona göre daha kolay ve kısa sürelidir. Enfeksiyonun kronik bir hal alması durumunda ise ilaç tedavileri ile kontrol altına alınması amaçlanır. Ancak ilaçlar enfeksiyonu tamamen ortadan kaldırmaya yeterli olmayabilir.
Anti HBc Yüksekliğinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Anti HBc pozitif bireyle kendilerini sağlıklı hissetseler de hastalığı bulaştırabileceklerinden dolayı dikkatli olmalıdır. Ayrıca karaciğer sağlığının korunmasına yönelik bir yaşam tarzı edinilmelidir.
- Korunmasız cinsel ilişkiden kaçınmalıdır.
- Kan veya vücut sıvılarına temas etmiş iğne, diş fırçası, tırnak makası, jilet başkaları tarafından kullanılmamalıdır.
- Karaciğere ciddi hasarı olan alkol kullanımından kaçınılmalıdır.
- Dengeli ve düzenli beslenmeye özen gösterilmelidir.
- İdeal vücut kilosuna ulaşılmalıdır.
- Fiziksel aktivite ve spor günlük hayatın bir parçası haline getirilmelidir.
Anti HBc Yüksekliği Tedavi Edilmezse Ne olur?
Hepatit B sık karşılaşılan ve kronikleşmesi mümkün bir enfeksiyondur. Kronik hepatitin kesin bir tedavi yöntemi bulunmadığından dolayı uzun süreler sorunlara sebep olabilir. Bundan dolayı özellikle kronikleşme ihtimali yüksek bireylerde hastalığın erken tespit edilmesi önemlidir. Ayrıca karaciğer zararı geri dönüşümsüz boyutlara ulaştığında yetmezlik ortaya çıkar ve karaciğer nakli gerekebilir.
Anti HBc ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Anti HBc IgG pozitif nedir? Anti HBc IgM negatif nedir?
Total anti HBc ölçümünün negatif çıkması durumunda anti HBc IgM ölçümüne bakılır. IgM negatifliği anti HBc IgG pozitifliği anlamına gelmektedir. Bu durum geçirilmiş veya kronikleşmiş bir enfeksiyonun göstergesidir.
Anti HBc Reactive ne demek?
Anti HBc “reactive” veya “pozitif” HBV virüsü ile temasın bir göstergesidir. Devam eden veya geçirilmiş bir hastalığın göstergesi olabilir. Detaylı inceleme amacıyla HBsAg, Anti HBe gibi hastalıkla ilgili diğer incelemelerin yapılması gerekmektedir.
İzole Anti HBc pozitifliği nedir?
Anti HBc pozitifliği ile birlikte aktif veya geçirilmiş bir hastalığı ortaya koymak amacıyla diğer antijen/antikor testleri kullanılır. HBsAg, Anti HBe gibi testlerin negatif olması durumu ”izole Anti HBc pozitifliği” olarak adlandırılır. Hastalık açısından risk altında olmayan bireylerde bu durum laboratuvar hatası olarak değerlendirilebilir. Ancak bazı durumlarda geçirilmiş veya devam eden bir enfeksiyondan kaynaklı olabilmektedir.