Mongol Lekesi

Mongol Lekesi Nedir? 

Bebeklerde pigment hücrelerindeki bozukluk nedeniyle meydana gelen deri lezyonlarına “mongol lekesi” adı verilmektedir. “Moğol lekesi” olarak da bilinen doğum lekesi genellikle belde ve kuyruk sokumunun üzerinde oluşmaktadır. Bazı bebeklerde kollar, gövde ve omuzlarda da görülebilmektedir.

Moğollar, Türkler, Güneydoğu Asya halkı, Doğu Afrikalılar, Hispanikler ve Kızılderililer gibi genellikle koyu tenli olan bebeklerde görülen bir durumdur. Mongol lekesine nadiren de olsa Hurler hastalığı, Hunter mucolipidosis ve Mannosidosis gibi metabolik hastalıklar da eşlik edebilmektedir. Ancak Moğol lekesini genellikle 5 yaşına kadar kendiliğinden yok olmaktadır.

Mongol Lekesi Belirtileri Nelerdir?

Mongol lekesi herhangi bir fiziksel yakınmaya neden olmamaktadır. Ancak görüntüsünün ayırt edici özellikleri bulunmaktadır.

Bebeklerde mongol lekesi belirtileri:

• Konum: Genellikle bel ve kuyruk sokumunda görülmektedir. Ancak nadiren omuzlarda, kollarda, gövdede ve saçlı deride de görülen bir durumdur. Bazı bebeklerde dudaklarda, dudak yarığı ile birlikte ortaya çıkabilmektedir.
• Renk: Yeşil, mavi, gri renklerde ve morluk şeklinde olabilmektedir. Bazı bebeklerde siyah olduğu da bilinmektedir. Bu lekeler doğumdan sonra, 1 yaşına kadar koyulaşmaktadır. Ancak ilk yıldan sonra rengi giderek açılmakta ve bir süre sonra ortadan kalkmaktadır. 
• Şekil: Moğol lekeleri kabarık değildir. Yalnızca renk değişikliği ile kendini göstermektedir. Yuvarlak ya da oval olabilmektedir. Ancak genellikle düzensiz şekilleri vardır. Genellikle tek bir tane olsa da nadiren birden fazla leke varlığı da söz konusu olabilir. Lekelerin boyutları da birkaç cm’den 20 cm’e kadar değişiklik gösterebilmektedir. 

Mongol Lekesi Neden Olur?

Mongol lekesinin asıl nedeni bilinmemektedir. Ancak kalıtsal ve ırksal bir durum olduğu düşünülmektedir. Genellikle Türkler ve Moğollar gibi ırklarda görülen bir durumdur. Bu nedenle bu lekelere “Moğol lekesi” de denilmektedir.

Mongol Lekesi Teşhisi

Genellikle bebek mongol lekesi ile doğmaktadır. Ancak doğumdan sonra 1 hafta içinde de leke ortaya çıkabilmektedir. Bu durum genellikle ebeveynlere endişe vermektedir. Doktora başvurulduktan sonra teşhis için yapılan herhangi bir test bulunmamaktadır. Mongol lekesinin özellikleri doğrultusunda gerekli incelemeler yapılarak doktor tarafından teşhis konmakta ve bu durumun aşamaları ebeveynlere anlatılmaktadır.

Mongol Lekesi Tedavisi

Mongol lekesi zararsız ve geçici bir durumdur. Bu nedenle tedavi gerektirmemektedir. Genellikle 5 – 6 yaşlarına gelindiğinde kendiliğinden kaybolmaktadır. Bazı çocuklarda ise ergenliğe kadar devam edebilmektedir. Ergenlikten sonra ortadan kalkmayan mongol lekelerinin kalıcı olduğu bilinmektedir.

Kalıcı olan lekeler için uygulanabilen tedavi yöntemleri bulunmaktadır. 

• Lazer Tedavisi: Nd-Yag lazer kullanılarak tedavi edilmektedir. Bebeklikte deri daha ince ve açık renkli olduğu için tedaviye bu dönemde başlanması tavsiye edilmektedir. Yetişkinlerde lokal anestezi kremleri kullanılarak lekeli alan uyuşturulduktan sonra uygulama yapılmaktadır. Bebekler ve çocuklarda yapılan uygulamalar için ise anestezi verilerek hasta uyutulabilmektedir.  Her seans sonrasında leke solmakta ve 5 – 20 seansta iyileşme sağlanmaktadır.
• Cerrahi Müdahale: Çok büyük olan lekeler için tercih edilen bir yöntemdir. Polikliniklerde yapılabilen basit bir işlemdir. Lokal anestezi altında gerekli müdahaleler uygulanmaktadır. 

Mongol Lekesi Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Sağlıklı kişilerde kendiliğinden kaybolan bir lezyon olduğu için tedavi gerektirmemektedir. Tedavi edilmemesi halinde herhangi bir komplikasyona neden olmaz. Genellikle vücudun bel gibi giysiler ile kapanabilen bölgelerinde bulunduğu için yalnızca kozmetik sorunlar ortaya çıkmaktadır. Ancak yetişkinlikte kaybolmamış olan, yüz ve kollar gibi göz önündeki bölgelerde görülen lekelerin tedavi edilmemesi kişinin ciddi estetik kaygılar ve problemler yaşamasına neden olmaktadır.

Bebeklerde ve Çocuklarda Mongol Lekesi

Mongol lekesi doğumla birlikte ya da doğumdan sonra 1 hafta içinde ortaya çıkan bir durumdur. Bu nedenle bebeklerde olması normal bir durumdur. En geç ergenlik döneminde bu lekenin tamamen ortadan kaybolması beklenmektedir. Ancak lekenin kalıcı olması halinde de herhangi bir sorun ya da hastalıktan şüphelenilmez. Yalnızca eşlik eden başka hastalıkların da var olması halinde endişe edilecek bir durum olarak bilinmektedir.

Mongol Lekesi için Hangi Doktora Gidilir?

Mongol lekesi için hastanelerin dermatoloji (cildiye) ve pediatri (çocuk sağlığı ve hastalıkları) bölümlerine başvurulmalıdır. Bu bölümlerde hastalarla dermatoloji uzmanları ve pediatri uzmanları ilgilenmektedir. 

Mongol lekesi normal şartlar altında tehlikeli bir lezyon değildir. Ancak bazı bebeklerde eşlik eden metabolik hastalıklar ile birlikte görülebilmektedir. Bu nedenle belirtilerin ortadan kaldırılması için doktora başvurulması gerekmektedir. Aynı zamanda çok sayıda leke olması, lekenin 10 cm’den geniş olması ve beklenmeyen yerlerde leke olması halinde de doktora başvurulabilir.