Hızlı Konuşma
Hızlı konuşma, bireydeki konuşma hızının aşırı bir şekilde artmış, düzensiz ve anlamsız bir şekilde gerçekleşmesine neden olan bir konuşma problemidir. tedavide psikoterapi ve çeşitli konuşma terapilerinden faydalanılmaktadır.
Hızlı Konuşma Nedir?
Konuşma eylemi bireylerin karşısındaki insanlar ile sözlü bir şekilde iletişim kurmasını sağlayan bir iletişim biçimidir. Günlük yaşamın her noktasında karşılaştığımız bu iletişim şeklinin doğru bir şekilde uygulanabilmesi için konuşmanın doğru ve düzenli bir şekilde gerçekleşmesi gerekmektedir. Hızlı konuşma olarak adlandırılan konuşma bozukluğu türü buna engel olarak sağlıklı iletişim kurulmasına engel olmaktadır. Bu konuşma bozukluğu kişinin çok hızlı konuşmasına neden olarak karşıdakinin sözlerini anlamamasına ve bunun sonucunda da iletişimde aksaklığa neden olmaktadır.
Hızlı konuşma ya da bilinen diğer adı ile takifemi, bireydeki konuşma hızının aşırı bir şekilde artmış, düzensiz ve anlamsız bir şekilde gerçekleşmesine neden olan bir konuşma problemi türüdür. Bu kişiler normal bireylere oranla sözcükler ve heceler arasındaki duraklama süresini çok fazla kısa tutarlar ve bundan dolayı konuşma aşırı miktarda hızlı gerçekleşir. Bu kişilerde konuşma bariz bir şekilde hızlı gerçekleştiği için dışarıdan kolay bir şekilde fark edilmektedir. Fakat kişi çoğu zaman kendindeki bu konuşma bozukluğunun farkına varmamaktadır.
Hızlı Konuşma Sonunda Ortaya Çıkan Diğer Etkenler
Hızlı konuşma bozukluğunda şu problemler de meydana gelebilmektedir;
- Hızlı konuşma sorunu en çok kişinin hızlı konuşmasından dolayı kelimelerin anlaşılmaması ve yutulması şeklinde karşımıza çıkmaktadır.
- Hızlı konuşma problemi, iletişim bozukluğunun meydana getireceği psikolojik olumsuzluklara da neden olabilmektedir. Kişi çevresindekilerle iyi bir şekilde iletişim kuramayacağı için çevresindekiler ile iletişimden kaçabilir, dışlanabilir ve sosyalleşmekten uzaklaşabilir.
- Hızlı konuşma bozukluğunda kişiler konuşurken kelimeler ve heceler arasında bekleme süresine dikkat etmeksizin konuşurlar. Bu da kelimelerin birbirine girmesine neden olmaktadır.
- Ayrıca çoğu hızlı konuşan kişilerde dilin aşırı hareket etmesinden dolayı ağız salgısında artış ya da ağız kuruluğu gibi problemler de meydana gelebilmektedir
Hızlı Konuşmanın Nedenleri Nelerdir?
Hızlı konuşma bozukluğu, konuşma bozukluğu rahatsızlıkları arasında yer alan bir rahatsızlıktır. Bu konuşma bozukluğu problemi ile ilgili pek çok detay bilinse de halen nasıl ortaya çıktığı ve ne tarafından tetiklendiği tam olarak bilinmemektedir.
Uzmanlar hızlı konuşma bozukluğuna sahip olan hastalar üzerinde yaptıkları çalışmaların sonucunda nörofizyolojik problemlerin hızlı konuşma bozukluğuna neden olduğunu ortaya koymuşlardır. Bu rahatsızlığa sahip olan kişilerin konuşma esnasında beyin dokusu aktiviteleri incelendiğinde normal insanlara göre birçok farklılığın olduğu ortaya konmuştur. Ayrıca genetik etmenlerin de hızlı konuşmaya neden olduğu düşünülmektedir. Özellikle anne ve babada ya da birinci dereceden diğer akrabalarda hızlı konuşma probleminin olması kalıtım yolu ile çocuğa geçmesine neden olabilmektedir. Bunun yanı sıra geçici olarak stres altında kalındığında da (sunum yapmak vs.) hızlı konuşma bozukluğu meydana gelebilmektedir.
Hızlı Konuşma Teşhisi
Hızlı konuşma bozukluğu için özel bir teşhis yöntemi bulunmamaktadır. Çocuğun konuşmaya başladıktan sonra kelimelerin tamamını kullandığı dönemden itibaren hızlı konuşma söz konusu ise ve çocuğun konuşması net bir şekilde anlaşılmıyorsa teşhis için çocuk psikiyatrisine götürülmesi gerekmektedir. Uzman doktor burada yapacağı incelemenin ardından kesin teşhisi konabilmektedir. Ayrıca beyin aktivitelerinin incelenmesi adına psikiyatri doktoru çocuğu çocuk nörolojisine de aktarabilir.
Beyin aktivitelerinin incelenebilmesi için çocuk nöroloji uzmanları çocukların kafalarına bağladıkları elektrotlar yardımıyla beyin dokusunda iletilen sinyalleri inceler. EEG olarak adlandırılan bu görüntüleme yöntemi ile beyin aktiviteleri incelenir ve hızlı konuşmaya neden olabilecek bir problemin olup olmadığı saptanır.
Hızlı Konuşma Tedavisi Nasıldır?
Hızlı konuşma bozukluğunda tedavide genellikle psikoterapi ve çeşitli konuşma terapilerinden faydalanılmaktadır. Bu rahatsızlıkta sorunu tamamen çözecek bir tıbbi ilaç bulunmamaktadır. Fakat kişilerde hızlı konuşma nedeniyle depresyon vs. gibi çeşitli rahatsızlıklar da meydana gelmiş ise doktor kontrolünde ilaç tedavisine başlanabilir.
Hızlı konuşma bozukluğunda uzmanlar genellikle konuşurken süre tutma, ses kaydı oluşturma ve hızlı konuşulduğunda uyarı veren bir takım yöntemlerden faydalanmaktadır. Bu tedavi yöntemleri sayesinde kişi hızlı konuşma konusunda farkındalık oluşturur ve kendisini kontrol eder. Bu araç gereç kişinin normalden hızlı konuşması esnasında sesli uyarılar verir ve kişi bunun farkına vararak konuşmasını yavaşlatır.
Hızlı konuşma tedavisinin sürecinde kişi bir dil terapisti ile iş birliğine gidebilir. Bu hususta önemli olan nokta kişinin terapiste kendini açması ve ona güvenerek iyileşeceğine inanmasıdır. Dil terapisti ardından kişiye dil ve konuşma hakkında bilgilendirme yapar. Dil terapisti hızlı konuşma bozukluğuna sahip olan kişilerin en büyük sorunu olan konuşurken duraklama konusunda da yardımcı olur. Bu sayede kişi konuşurken en zaman duracağını/duraklayacağını öğrenir ve hızlı konuşma problemi ortadan kalkar. Ayrıca hızlı konuşma bozukluğunda doğru nefes alma-verme teknikleri, ses uzatma, ses yumuşatma gibi eğitimler de verilebilmektedir.
Hızlı Konuşma Tedavi Edilmezse
Hızlı konuşma problemi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen bir rahatsızlık değildir. Fakat buna rağmen bireyler psikolojik açıdan büyük ölçüde etkilenmektedirler. Hızlı konuşmanın özellikle iletişimde aksaklıklara neden olması nedeniyle kişide asosyallik, özgüven eksikliği, çekingenlik ve hatta depresyon gibi diğer problemler de ortaya çıkabilmektedir.
Hızlı Konuşmaya Ne İyi Gelir?
Hızlı konuşma problemine en iyi gelen şey bireyin konuşma konusunda kendisini geliştirmesidir. Bu kişi için her ne kadar zor bir durum gibi görünse de konuşma tarzında değişikliklere gidilmesi ve doğru konuşma yöntemlerinin öğrenilmesi hızlı konuşma ile baş etmekte büyük bir önem arz etmektedir.
Hızlı Konuşmaya Ne İyi Gelmez?
Hızlı konuşma bozukluğuna kişinin bu durum ile baş etmek istememesi ve bu durumu kabullenmesi iyi gelmemektedir. Kişi eğer konuşma bozukluğunun meydana getirdiği özgüven eksikliğini, çekingenliği, asosyalliği ve diğer depresif ruh hallerini kabullenirse hızlı konuşma bozukluğu ile baş edemez ve bu süreç devam eder.
Hızlı Konuşma İlaçları
Hızlı konuşma problemini tamamen ortadan kaldırabilecek bir ilaç şu an için bulunmamaktadır. Bu nedenle kesin tedavi terapiler ile sağlanmaktadır. Fakat meydana gelebilecek anksiyete ve depresyon gibi problemler için ilaç tedavisine gerek duyulabilmektedir. Bu amaçla anti anksiyete ve antidepresan türevi ilaçlar kullanılmaktadır.
Hızlı Konuşma için Hangi Doktora Gidilir?
Hızlı konuşma bozukluğu için uzmanlar bireylerin Ruh Sağlığı ve Hastalıkları bölümünün psikiyatri doktorlarına görünmelerini tavsiye etmektedir. Eğer hızlı konuşma küçük yaşlardan itibaren fark edildiyse çocuk psikiyatrisine götürülmesi gerekmektedir.
Hızlı konuşma çoğu kişide çocukluk yaşlardan itibaren ortaya çıkmakta ve dışarıdan kolay bir şekilde fark edilmektedir. Özellikle konuşmanın akıcı bir hale geldiği (4-5 yaş ve üzeri) dönemlerde hızlı konuşma bozukluğu fark edildikten sonra en kısa sürede bir çocuk psikiyatrisine gidilmesi gerekmektedir.
Hızlı Konuşma ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Hızlı konuşma nasıl düzeltilir?
Hızlı konuşma probleminin altında yatan neden her ne kadar tespit edilemezse de çeşitli yöntemler ile bu problem düzeltilebilmektedir. Uzmanlar tarafından önerilen şekilde süre tutma, ses kaydı oluşturma ve hızlı konuşulduğunda uyarı veren spidometre kullanımı gibi yöntemler ile hızlı konuşma problemi büyük ölçüde düzeltilebilmektedir. Ayrıca dil terapistleri tarafından verilen doğru konuşma eğitimleri ile de hızlı konuşma problemi büyük ölçüde düzeltilebilmektedir.