Kepçe Kulak

Kepçe Kulak Hastalığı Nedir?

Kulak kepçesi ses dalgalarının toplanması göreviyle vücudumuzda bulunan kulak organının bir parçasıdır. Kulağın kıkırdak  dokudan oluşan bir yapısı vardır. Üzerinde bulunan kulak kepçesi kıvrımları sayesinde ses dalgalarını iletebilir. Dışarıdan aldığı sesi kulak yollarına iletir. Bu iletim mekanik olarak gerçekleşir.

Halk arasında yelken kulak olarak da bilinen bu durum çocukken ve büyüme döneminde kulak kepçesinin kıvrımlarının yeteri kadar oluşamaması sonucu öne doğru eğimli olmasıyla oluşur.

Kepçe kulak aslında bir hastalık değildir çünkü işitmeye engel olmaz. Bir vücut organizmasının görevini yerine getirememesine hastalık denir. Kulak işitmemizi sağlayan organıdır ve kepçe kulak adı verilen durumda işitme engellenmez. Bu sebepten dolayı hastalık kelimesinin tanımını karşılamayan bir durumdur. Ancak kepçe kulağa sahip kişiler kozmetik açıdan rahatsız olabilir. Psikolojik olarak bu durum kişiyi çok rahatsız edebilir ve tedavi arayışına yönlendirebilir. Bu sebeple tedavi edilmesi düşünülür. Tedavi yöntemleri basit cerrahi metotlara dayanır.

Kepçe Kulak Belirtileri Nelerdir?

Kepçe kulağa sahip kişiler ilerlemiş yaşlarda kolaylıkla fark edilebilir. Önemli olan aile tarafından veya kişi tarafından kepçe kulağın erken yaşta fark edebilmektir.

Aşağıdaki bazı belirtiler kepçe kulağa sahip kişilerde görülebilir:

• Kulak kepçesinin anormal oluşunun fark edilmesi yeni doğmuş bebeklerde ve çocuklarda erkenden olabilir. Erken yaşta fark edilmesinin önemi bebekler ve küçük çocuklar için hazırlanan kulağın normal şeklini alabileceği kalıpların yaptırılmasıdır.
• Aile kulaktaki normale göre anormal öne eğimi veya kulak kepçesinin kıvrım sayısının normale göre çok daha az olduğunu fark edebilir.
• Kepçe kulağa sahip çocuk aynadan baktığında rahatlıkla kulaktaki şekil bozukluğunu görebilir.
• Kulak kepçesine sahip kişilerin kendi yüz estetiğini beğenmemesinden kaynaklanan özgüven eksikliği gibi bazı psikolojik sorunları görülebilir.

Kepçe Kulak Nedenleri Nelerdir?

Kepçe kulak oluşumunun temelinde kişinin genetiği rol oynar. Kulağın kepçesinin normal oluşumu anne karnındayken 9 ila 12. haftalar arasında olur. Normal kulak oluşumunda kulağın belirli kıvrımları vardır. Bu kıvrımların yeteri kadar oluşamaması sonucu kepçe kulak gelişebilir.

• Kulak kepçesinin kıvrımları yeterli bile olsa genetik olarak kulağın yapısı oluşurken öne eğimli olabilir. Bu da kepçe kulak oluşumunun temelinde yer alır.
• Kulak kepçesinin oluştuğu kıkırdak dokusunun olması gerekenden fazla miktarda esnek olduğu durumlarda da kepçe kulak görülebilmektedir.
• Eğer genetik olarak ailede kepçe kulak oluşumuna sebep olacak genler çocuğa da geçer ve etki ederse kepçe kulak oluşur. Yani kepçe kulağa sahip bir anne ve babanın çocukları da kepçe kulaklı olabilir.
• Genetiğin dışında bebek karnında veya çocukken kulağa alınan şiddetli bir darbe travma etkisi yaratıp kulağın sağlıklı şeklini kaybedip kepçe kulak oluşumuna sebep olabilmektedir.

Kepçe Kulak Teşhisi

Kepçe kulak, teşhisi çok kolay bir şekil bozukluğudur.

Kişi çoğu zaman kendi fark eder ya da yakınları tarafından söylenmesi ile fark edip bir doktora başvurur.

Doktor tarafından fizik muayene yapılarak teşhisi konur. Kulak arkası ile kafa yan tarafının arasındaki açı ölçülür 40° den fazla olduğu durumlar (normali 23°’dir) kepçe kulak şekil bozukluğu olarak isimlendirilir.

Kulağın büyük olup olmadığına karar vermek için kulağın boyu ve genişliği ölçülür. Kulağın üst dış kenarı saçlı deriden 2 cm uzaktadır ve kulak kıvrımları siliktir. Bu yüzden kulak büyükmüş izlenimi verir.

Kepçe Kulak Tedavisi

Çok erken yaşlarda ailesi tarafından fark edilmiş olan kepçe kulağa sahip çocuklarda ve bebeklerde kullanılan bazı yöntemler vardır.

Bu yöntemler ile bebeklerde veya çocuklarda hala büyümesini tamamlamamış olan kulak, düzenli kullanılan kepçe kulak aparatları, bantları, yapıştırıcıları gibi bazı şeyler ile kepçe kulak derecesinin ilerlememesi veya nispeten düzeltilmesi sağlanabilir. Bu yöntemler dışında en etkili yöntem kepçe kulak estetiğidir. Bunun tıptaki adı otoplastidir. Farklı çeşitleri de mevcuttur.

Aşağıda kepçe kulak düzeltme yöntemleri ve cerrahi tedavi verilecektir:

Kepçe kulak bantları: Bu yöntem hem çocuklarda hem de ameliyat olmaktan çekinen yetişkinler tarafından kullanılıyor. Bu yöntemde bir sıvı aracılığıyla kulak arkası ve kulağın arkasındaki kafa kısmı silinir. Daha sonra özel olarak üretilen bant kulağın arkasındaki kafa kısmına yapıştırılır. Bandın yapışkan olmayan kısmı çıkartılır. Daha sonra yapışkan olarak kalan bant kısmına kulak yapıştırılır. Bu yöntem çocuklarda düzenli kullanımda kulağın anatomisini nispeten de olsa düzeltebilir. Ancak yetişkinlerde geçicidir. Bu yöntem kepçe kulak yapıştırıcı olarak da bilinir.

Otoplasti: Kozmetik kulak cerrahisi olarak bilinen bu cerrahi işlemler kişiye özel olarak seçilir. Bu yöntem ile kulağın yönü şekli ve hatta büyüklüğü bile değiştirilebilmektedir.

Bu yöntem kulakların tam olarak geliştiği zaman yani 5 ila 6 yaşlardan sonra yapılmalıdır. Çok nadiren bazı durumlarda 3 yaşından sonra da yapılabilmektedir.

Tedavi kulağın simetrisini düzeltmek için iki kulağa yapılır. Bununla birlikte eğer kişi kulağının büyüklüğünden şikayetçi ise bu büyüklüğü azaltmak için yapılabilir.

Ameliyattan önce aspirin gibi ilaçlar kesilmelidir. Bunun dışında bu ameliyat olduktan sonra kişinin sigara içmesi yara iyileşmesini oldukça geciktirir. Bu açıdan hasta uyarılır.

Bu ameliyat sonrası bazı sorunlar görülebilir. Kişi kulağını beğenmeyebilir. Bu sebeple ameliyat tekrarlama yüzdesi yaklaşık %20 dir. Bu ameliyat sonrası kulakta ve çevresinde iz kalabilmektedir.

İple kepçe kulak estetiği: Bu estetik yöntemi ile cerrahi olarak kesikler  oluşturmadan kepçe kulak düzeltilebilir. Ancak her kepçe kulak tipinde bu ameliyat yöntemi uygun değildir. Doktor tarafından özel olarak muayene edildikten sonra bu yöntemin uygun olup olmayacağı belirlenir. Bu kriterlerde genellikle kulaklarının kepçe kısmında açıklık bulunan kişiler aranır. Bu işlemde kanama olması beklenmez. Bu estetik işlemin iyileşme süresi klasik otoplasti ameliyatına göre çok daha hızlıdır. Bu sebeple daha avantajlıdır. Bu ameliyat genellikle 7 yaş ve üzeri çocuklarda önerilmektedir.

Lazer ile kepçe kulak tedavisi: Çok kısa süren bir işlemdir. Yaklaşık 20 ila 30 dakika arasında bir sürede işlem tamamlanır. Bu ameliyat çeşidinde hastanın hayata dönüşü hızlıdır. Ağrı minimaldir. Lazerle yapıldığı için bölgede kanama olmaz. Hasta normal hayatın 2 ila 3 gün arasında döner. Normal otoplastide bistüri adı verilen alet ile kesi yapılırken bu teknikte lazer ile kesi yapılmaktadır. Kanamanın az olmasının sebebi budur. Bununla birlikte normal otoplastide olduğu gibi kıkırdak ve kulak derisi düzeltilir ve dikiş atılır.

Kepçe Kulak Tedavi Edilmezse

Kepçe kulağa sahip bireyler çocuk yaştan itibaren bazı problemlerle karşılaşmaktadır. Bu problemler kendini beğenmeme ve çevredeki kişiler tarafından alay edilme olabilir.

Bu durumlara bağlı olarak kişide psikolojik sorunlar meydana gelebilmektedir.

Kulaklarını herhangi bir şapkayla, bandanayla veya kendi saçlarıyla örtmeye çalışır. Bununla birlikte toplum içine çıkmaktan çekinir. Kendini geri planda tutmak ister. Psikolojik olarak kendini beğenmediği için özgüveni ve benlik saygısı da azalır.

Her toplumda kepçe kulak sorun üretmeyebilir. Çin gibi uzak doğu ülkelerinde kepçe kulak hoş bulunabilir.

Kepçe Kulağa Ne İyi Gelir?

• Kulağınızla ve görüntünüz ile barışık olmak: Kepçe kulağa sahip kişilerin işitme ile ilgili herhangi bir problemi yoktur. Bununla birlikte bu kişilerin psikolojik sorunlar yaşamadığı takdirde hiçbir problem olmamaktadır. Bazı ünlü kişiler ve insanlar kepçe kulağa sahip olmasıyla gayet barışıktırlar ve herhangi bir sorun yaşamamaktadırlar.
  
• Saç bandanası kullanmak: Bebeklerde, çocuklarda ve yaşlılarda saç bandanası kullanmak kozmetik açıdan kepçe kulağın örtülmesine ve görünmemesini sağlayabilir. Bu yetişkinlerde kesin bir sonuç vermez ancak bebeklerde ve henüz kulağının büyümesi durmamış çocuklarda nispeten de olsa kalıcı olarak kepçe kulağın bir nebze düzelmesini sağlayabilmektedir. Bu sebeple saç bandanası kullanıp kişinin kendini iyi hissetmesini sağlayabilir.
  
• Eski bir yönteme göre gece kulağı üstünde yatmak bebekler için kulak kepçesi sorununu çözebilmektedir. Bu sebeple denenebilir. Ancak kesin sonuçlar vermediği yönünde tartışmalar mevcuttur.
  

Kepçe Kulak Ameliyatı

Kepçe kulağa sahip kişilerde otoplasti adı verilen ve kulağa uygun ameliyat tekniği ile  kulak şekil bozukluklarını düzelten bir tedavi yöntemi mevcuttur.

Ameliyat esnasında otoplasti teknikleri, ne tür bir düzeltmenin gerekli olduğuna bağlı olarak değişir.

Doktorun seçtiği spesifik teknik, kulaktaki kesiklerin yerini ve ortaya çıkan yara izlerini belirleyecektir. Kulakların arkasında ve kulağın kıvrımlarında kesi yaptıktan sonra, doktor fazla olan kıkırdak ve cilt dokusunu çıkarabilir. Daha sonra kıkırdağı uygun pozisyona gelecek şekilde katlar ve içerden dikiş atarak sabitler. Ek dikişler kullanılarak kesikler kapatılır. Bu ameliyat yaklaşık olarak 2 saat sürer.

Otoplasti aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli risklere neden olabilmektedir:

• Yara izleri: Ameliyat sonrasında kulağın çevresinde ve üzerinde kalıcı olabilecek yara izleri ve kırışıklıklar meydana gelebilmektedir.
• Kulak yerleşimlerinde asimetri: Bu, iyileşme sürecinde meydana gelen değişikliklerin bir sonucu olarak ortaya çıkabilir. Ayrıca, ameliyat önceden var olan asimetriyi başarıyla düzeltemeyebilir.
• Cilt hissindeki değişiklikler:  Otoplasti sırasında, kulaklarınızın yeniden konumlandırılması bölgedeki cilt hissini geçici olarak etkileyebilir. Nadiren değişiklikler kalıcıdır.
• Dikişlerle ilgili sorunlar: Ameliyat sırasında kullanılan dikişler kulağın yeni şeklini korumak ve kesinin iyileşmesini sağlamak amacıyla kullanılır. Bu dikiş bölgelerinde cildin iltihaplanmasına yol açabilmektedir. Sonuç olarak iltihabi dokuların birikimi olabilir. Yara düzgün iyileşmeyebilir ve ek ameliyat gerekebilir.
• Aşırı düzeltme: Otoplasti, kulakların geri sabitlendiğini gösteren doğal olmayan hatlar oluşturabilir. Buna aşırı düzeltme denir.

Diğer tüm büyük ameliyatlar gibi otoplasti de kanama, enfeksiyon ve anesteziye karşı olumsuz reaksiyon riski taşır. Ameliyat sırasında veya sonrasında kullanılan cerrahi banda veya diğer materyallere alerjik bir reaksiyon olması da mümkündür.

Bebeklerde Kepçe Kulak

Bebeklerde yani 0 ila 3 yaş arasında aile tarafından fark edilen kepçe kulak varlığının tedavisi cerrahi dışı yöntemlerle yapılabilmektedir. Henüz büyümesini tamamlamış kulak kepçesinin bazı özel kafa bantları, yapıştırıcılar ve aparatlar ile düzeltilebildiği gösterilmiştir.

Bununla beraber bebeklikte kepçe kulak gibi görünen bazı kulakların yetişkinlikte ve çocuklukta normal bir kulak olduğunun farkına varıldığı gibi yanlış anlaşılan durumlarda vardır.

Yeni doğan bebeklerde ilk 6 ay çok önemlidir. Eğer kepçe kulak varsa yeni doğan bebekler için yapılmış özel kafa bandajları, bebeğe göre yapılan özel aparatlar ve bazı güvenli yapıştırıcılar kullanılabilmektedir. Bu sebeple yeni doğan bebeklerde eğer kulakta varsa bir şekil bozukluğu mutlaka üstüne düşmek gereklidir. Bununla birlikte eğer aparatlar ve yöntemler kullanılmasına rağmen kepçe kulak düzelmeyebilmektedir. Bu bebeklerde ise ameliyat için 5 ila 6 yaşları beklenmelidir.

Kepçe Kulak için Hangi Doktora Gidilir?

Aşağıdaki kozmetik problemler görüldüğü zaman bir Kulak Burun Boğaz doktoru veya Plastik Cerraha başvurabilir. Uygun ameliyat teknikleriyle kepçe kulak durumu düzeltilebilmektedir.

Bu durumlar:

• Eğer bir anne ve baba yeni doğmuş çocuklarında, bebeklerinde veya çocuklarında bir kulak eğriliği görüyorsa
  
• Anne veya baba çocuğunun kulak kepçesinin kıvrım sayısının normale göre az olduğunu fark ediyorsa
  
• kişi aynaya baktığında kulağının şeklinden ve pozisyonundan  rahatsızlık duyuyorsa