SIDS

SIDS, halk arasında beşik ölümü olarak bilinen, 1 yaşından küçük bebeklerde hiç bir bulgu bulunmadan uykuda hayatını kaybetmesi durumudur. Teşhisi yapılamadığından hastalığın tedavisinde bir yöntem bulunmamaktadır.

SIDS (Ani Bebek Ölümü Sendromu) Nedir?

SIDS (Sudden Infant Death Syndrome), halk arasında beşik ölümü olarak bilinen, 1 yaşından küçük bebeklerde, herhangi bir rahatsızlık bulunmamasına rağmen, genel olarak uykuda hayatını kaybetmesi durumudur. SIDS Türkçe karşılığı “Ani Bebek Ölümü Sendromu” olarak bilinmektedir.

Bebeklerin hayatını kaybetmesinin öncesinden herhangi bir sağlık sorunu olmadığı bilinir. Ani bebek ölümü sendromu (SIDS) sonrası yapılan otopsiler de bu konuyu destekleyici sonuçlar sunmaktadır.

SIDS Belirtileri Nelerdir?

Ani bebek ölümü sendromu, genel olarak herhangi bir belirti göstermemektedir. Sağlıklı bebeklerin ani hayat kayıplarına neden olmaktadır.

Bu kapsamda SIDS, belirti göstermeyen ve aniden beliren, sonucu hayat kaybı olan bir tür sendromdur.

SIDS Nedenleri Nelerdir?

SIDS nedenleri tam olarak bilinmemekle beraber, bebekte doğuştan oluşabilecek fonksiyon bozuklukları üzerinde durulmaktadır. Uzmanlar, bebeklerde nörobiyolojik ve çevresel birçok faktörün bir araya gelmesi sonucunda, ani bebek ölüm sendromunun ortaya çıkabileceğini düşünmektedir.

Doğum öncesi ya da sonrası oluşan bazı fonksiyon bozuklukları nedeniyle bebekte, solunum veya kalp ritminde bozukluk meydana gelebilmektedir. Aynı zamanda, solunum fonksiyonları tam olarak gelişmemiş bebeklerin, nefes alışverişini güçleştirecek olumsuz çevre koşulları da SIDS rahatsızlığı tetikleyebilmektedir.

SIDS hastalığına ilişkin, bebek ve yaşadığı ortam faktörleri şu şekilde listelenebilir:

  • Bebeğin yüz üstü yatış pozisyonu,
  • Yatağın/zeminin çok yumuşak dokuda olması,
  • Anne ile bebeğin aynı yatakta uyuması,
  • Oda sıcaklığının çok yüksek olması,
  • Bebek yanında sigara içilmesi.

SIDS Hastalığı Risk Faktörleri Nelerdir?

Ani bebek ölümü sendromu veya halk dilinde bilinen ismiyle beşik ölümü hastalığı için belirli risk faktörleri olduğu bilinmektedir. Sendromu yaşayan ve hayatını kaybeden bebekler üzerinde yapılan otopsi sonucunda, uzman doktorların ebeveynler ile paylaştığı risk faktörleri yer almaktadır.

SIDS hastalığı risk faktörleri şu şekilde listelenebilir:

  • Erkek bebeklerde daha sık görülmektedir.
  • 0-6 ay arası yaşanma olasılığı daha yüksektir.
  • Sigara tüketilen alanda yaşayan bebeklerde daha sık görülmektedir.
  • Beyaz ırk dışındaki bebeklerde açıklanamayan nedenlerle daha sık görülmektedir.
  • Birinci derece yakınlarda, ani bebek ölümü sendromu, olması halinde daha sık karşılaşılmaktadır.
  • 20 yaş altı annelerin bebeklerinde daha sık görülmektedir.
  • Alkol ve sigara tüketen annelerin bebeklerinde daha sık görülmektedir.

SIDS Teşhisi

SIDS hastalığı, belirti göstermeyen ve teşhis edilemeyen bir rahatsızlıktır. Ani gelişen bebek ölümünün ardından, otopsi sırasında ortaya çıkabilen bazı sebepler bulunabilmektedir. Ayrıca bebeğin hayat kaybı gerçekleşmesinin sonrasında, bulunduğu ortam ve çevre koşulları da test edilerek, ölümle ilgili neden aranabilmektedir.

Ani bebek ölümü sendromu genel olarak uyurken, beşikte gerçekleştiğinden, müdahale etme ve önceden teşhis koyma durumları bulunmayabilir.

SIDS Tedavisi

Ani bebek ölümü sendromu için bilinen bir teşhis yapılamadığından, herhangi bir tedavi yöntemi de söz konusu olmamaktadır. Bu kapsamda uzman doktorlar, ebeveynlere özel tavsiyeler sunmaktadır. Bebek bakımı için dikkat edilmesi gereken hususlar, uyuma pozisyonları ve benzer konularda aileler için öneride bulunarak, olası bir SIDS hastalığının önüne geçilmesi hedeflenmektedir.

SIDS Tedavi Edilmezse

SIDS hastalığı, bilinmeyen nedenlerden, çevresel etkenlerden oluşabilecek ve bebek ölümlerine yol açan bir rahatsızlıktır. Genellikle uyku halinde, solunum yolunda ya da kalp ritminde yaşanan bozukluk nedeniyle, ani ölümlere neden olmaktadır.

Bilinen herhangi bir teşhis ve tedavi yönteminin olmaması nedeniyle, bebeklerin 1 yaşına kadar olan bakımına ekstra dikkat edilmelidir. Sürekli kaldığı oda ve yaşadığı alandaki olumsuz çevresel etkenlerin en aza indirilmesi sağlanmalıdır.

SIDS’e Ne İyi Gelir?

Ani bebek ölümü sendromu için yapılan çalışmalar sonucunda, bebeğin evde bakımı sırasında oldukça dikkatli davranılması gerektiği sonucu ortaya çıkmıştır. Ebeveynler özellikle bebeğin 1 yaşına kadar ekstra özen ile bakım gerçekleştirmelidir.

SIDS önlenebilmesi için yapılacaklar şu şekilde listelenebilir:

  • Bebek, doğumdan sonraki 6 ay süresince sırt üstü yatırılmalıdır.
  • Bebeğin başının içine gömülmemesi için sert yataklar tercih edilmelidir.
  • Bebek doğumundan itibaren 6 ay süresince yatakta, tüylü oyuncak ve benzeri materyallerin olmaması gereklidir.
  • Bebeğin uyuduğu oda sıcaklığının 18-22 derece aralığında olması gereklidir.
  • Bebek uyuduğu sırada çok fazla giysi giydirilmemelidir.
  • Bebek ve ebeveynler ayrı yataklarda uyumalıdır.
  • Bebeklerde emzik kullanımının SIDS hastalığının azalmasında etkili olduğu gözlemlenmiştir.
  • Bebek, özellikle doğumdan sonraki ilk 6 ay sık olarak emzirilmelidir.
  • Bebek monitörü, bebek telsizi gibi bebeğin sürekli takip edileceği araçlar kullanılabilir.

SIDS’e Ne İyi Gelmez?

SIDS hastalığı oldukça önemli, bebeğin hayatını kaybetmesi ile sonuçlanan bir rahatsızlıktır. Bu kapsamda, bebeğin doğumundan itibaren özellikle ilk 6 ay süresince ekstra dikkat ve özen gösterilmesi gerekmektedir.

Ani bebek ölümlerine iyi gelmeyecek ve aileler tarafından dikkat edilmesi gereken konular şu şekilde listelenebilir:

Yatak seçimiYumuşak yataklar, bebek hareketleri sırasında yüzün gömülmesine ve nefes alışverişini engellemesine neden olabilmektedir.

Sıcaklık değeriBebeğin uyumuş olduğu oda, sürekli havalandırılmalı ve sıcaklık değerinin ortalama 18-22 derece aralığında tutulması gerekmektedir. Aksi halde ani bebek ölümlerinin ortaya çıkması mümkün olabilmektedir.

Ebeveynlerin sigara tüketimiBebeğin bulunduğu odada veya yan odalarında sigara tüketilmesi, henüz gelişmekte olan bebek solunum ve kalp ritminde sorunlara yol açabilir ve ani bebek ölümü sendromunun ortaya çıkmasına neden olabilir.

SIDS için Hangi Doktora Gidilir?

Ani bebek ölümü sendromu, ani gelişen bir durum olduğundan, herhangi bir bölüm veya doktor tedavisi bulunmamaktadır. Bebeklerde bilinen herhangi bir rahatsızlığın olmaması, günlük rutin aktivitelerini yerine getirmesi ve ani gelişen hayat kaybının nedenleri, uzmanlar tarafından aranmaktadır.

SIDS hastalığı belirti ve nedenleri bilinmediğinden, hangi bölüm ve doktorun tercih edilmesi gerektiği de tam olarak bilinmemektedir.

Makaleyi faydalı buldun mu?
0
0
Makeleyi Paylaşın

SIDS ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

SIDS sık görülen bir hastalık mıdır?

SIDS hastalığı, 0-6 ay arasında oldukça dikkat edilmesi gereken bir durumdur. Ani bebek ölümleri sendromu, fiziksel ve çevresel etkenlere göre değişiklik gösterebilmektedir. Uzmanların yaptıkları araştırmalara göre ortalama 2000 bebekte 1 görülmektedir.

Stj. Dr. Özlem Filiker

SIDS için nelere dikkat edilmeli?

SIDS teşhisi ve tedavisi mümkün olmayan bir durumdur. Bebeğin uyurken solunum yolunda veya kalp ritminde yaşadığı olumsuz bir durum, ani bebek ölümü sendromunun ortaya çıkmasına neden olabilmektedir. Ebeveynlerin, özellikle ilk 6 ay boyunca bebeğin yattığı yerin düzeni, sertliği, oda sıcaklığı ve havalandırması gibi fiziksel ve çevresel etkenlere oldukça dikkat etmesi gerekmektedir.

Stj. Dr. Özlem Filiker