Simetri Hastalığı

Simetri hastalığı, kişinin etrafındaki her şeyin eşit bir biçimde uyumlu olması konusunda hassas olması olup genellikle psikoterapi ve ilaç kullanımı ile tedavi edilmektedir.

Simetri Hastalığı Nedir?

Simetri hastalığı, obsesif kompulsif hastalığın bir çeşidi olarak bireylerde ortaya çıkan psikolojik bir rahatsızlık türüdür.

Simetri hastalığı genel olarak, objelerin duruşlarını ve içinde bulunduğu durumlarını; görünüşte bir düzen içinde sürekliliğini isteme halidir.

Bu isteme hali, simetri takıntısı bulunan bireylerde çok kuvvetlidir. Bu yüzden, kendilerince bir bozulma gördüklerinde; aşırıya kaçan rahatsızlık belirtileri gösterebilirler.

Simetri hastalığı, ayrı bir hastalık gibi ele alınmaz. Simetri hastalığı, obsesif kompulsif rahatsızlık belirtisi şeklinde ele alınır. Bu rahatsızlığı iyi anlayabilmek için; kabaca obsesif kompulsif hastalıktan bahsedebiliriz.

Obsesif kompulsif rahatsızlığı, takıntı haline gelmiş düşüncelerin bireyin günlük rutinlerini bozacak raddeye gelmesi ve bununla baş etmek için; kişinin yinelenen bazı hareketleri ortaya koyması şeklinde tanımlayabiliriz. Simetri hastalığı bu çerçeve içinde düşünülebilir.

Simetri hastalığı, kuvvetli bir takıntıya benzetilebilir. Bu takıntısı olan bireyler, çevrelerindeki nesnelerin; görünüşte eşit ölçülerde, bir düzen içinde, çarpıklığın olmadığı ve çevreleriyle uyumlu olmasını arzularlar.

Bu istekleri o kadar kuvvetli olabilir ki bir bozulma gördüklerinde; başka bir şey düşünemez hale gelebilirler. Bu durum, psikolojik dengenin bozulmasına işaret edebilir.

Bu yüzden tedavi edilmesi ve kişinin günlük hayatına rahatça devam edebilmesi sağlanmalıdır. Aksi halde bireyler, günlük yaşamlarını ciddi manada bozacak durumlarla karşılaşabilirler. Aynı zamanda, daha ciddi belirtilerle devam edebilir, başka bir takım psikiyatrik hastalıklarla mücadele etmek zorunda kalabilirler.

Simetri hastalığı, her yaştan insanda görülebilmektedir. Semptomlar sadece bebeklerde biraz farklılık gösterir. Bebeklerde simetri hastalığı, takıntılı hareketlerle birliktedir.

Simetri hastalığının görülme sıklığında, cinsiyetler arası bir fark bulunmamaktadır. Simetri hastalığı olan bireyler takıntılarının farkındadır.

Bunları yapmalarının ana nedeni; yapmamaları halinde hissettikleri olumsuz duygulardır. Bu olumsuz, kaygı, öfke, stres gibi duygulardan kaçınmak amacıyla bu takıntıları geliştirirler.

Simetri Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Simetri hastalığının belirtileri, altta yatan psikolojik nedenin seviyesine göre kişiden kişiye değişebilir.

Bu belirtiler genelde, kişinin gördüğü şeylerin (harf, giysi, çeşitli nesneler…), etrafındakilere olan göreceli uyumu ile ölçülüp açıklanabilir.

Bu tür belirtiler, obsesif kompulsif bozukluğun da belirtileri ile paralellik gösterir.

Semptomlar, daha özelde şu şekilde sıralanabilir:

  • Kişilerin, temizlik ve mekan düzeni konusunda aşırı hassas davranmaları
  • Bireylerin, yaşadığı yerleri aşırıya kaçan bir sıklıkla temizlemeleri
  • Vücut temizliklerinde aşırı ayrıntıcı olmak (el, yüz yıkama alışkanlığının gereğinden fazla olması gibi)
  • Yaptığı her işte mükemmel olmaya çalışmak
  • Çevresinde bulunan her türlü nesneyi, sıklıkla düzene koyma arzusu
  • Bireyin, kendisi tarafından düzene sokulmamış nesneler karşısında çok rahatsızlık duyması ve başka bir şeye odaklanamaması
  • Takıntı haline gelmiş ve önüne geçilemeyen her türlü alışkanlık
  • Çizim ve yazı gibi işlerde, sürekli olarak silip düzeltme ve dolayısıyla mükemmelleştirme isteği
  • Düzen ve uyumun kaybolması karşısında kişinin, odak sorunu yaşamaya başlaması ve motivasyonun kaybı
  • Bir işi yaptıktan sonra, o işin yapılıp yapılmadığını sayısız kere kontrol etme isteği
  • Kötü olaylarla karşılaşma korkusu
  • Bir neden yokken, kişinin düzenleme yapma isteği

Bu belirtiler, her insanda bir miktar bulunabilir, belli dönemlerde ortaya çıkabilir veya gerekli hale gelebilir.

Bir rahatsızlık demek için, belirtilerin ve benzerlik gösteren eylemlerin sürekli hale gelmiş olması; günlük yaşamın ritmini bozacak seviyeye gelmiş olması beklenir.

Simetri Hastalığı Nedenleri Nelerdir?

Simetri hastalığının bir çok karmaşık nedeni olabilir. Bu nedenlerin birçoğu, bir psikiyatrik rahatsızlık ile birlikte gelişebilmektedir.

Uzmanların dikkatini çeken bu durum; simetri hastalığının oluşma süreci ile ilgili bazı varsayımlar doğurmuştur.

Varsayımlar çoğunlukla zihinsel denge ve bu dengenin bozulmasına yol açan süreci ile ilgilidir.

Bu nedenler şu şekilde sıralanabilir;

  • Bireyde obsesif kompulsif bozukluk bulunması
  • Ailede herhangi bir psikiyatrik rahatsızlık bulunması
  • Kişinin iç çatışmalarının, patolojik boyutlara çıkması. Bu çatışmalardan kaçabilmek adına; kişinin, fiziksel olarak rahatlamaya çalışması sonucu oluşan simetri takıntısı
  • Kişide bulunan bazı psikiyatrik hastalıklar ile birlikte görülen yitirilmiş dengenin, düzenli bir yaşam ile geri getirilmesi adına gösterilen simetri takıntısı
  • Bir travma sonrası oluşabilecek ruhsal dengesizliğin yansıması olarak

Bu nedenler, ancak uzmanlar tarafından net olarak belirlenebilir. Her insanda düzen ve simetri isteği bulunabilir. Bir hastalık demek için, altta yatan nedenin patolojik bir boyut bulundurması gerekmektedir.

Simetri Hastalığı Teşhisi

Simetri hastalığı belirtileri ile psikiyatri servisine başvuran hastalar, öncelikle psikiyatristler tarafından kontrol edilmektedir. Bu muayene süreci konuşarak ve öykü alınarak yapılır.

Uzman doktor;

  • Belirtilerin ne zaman başladığı ve ne sıklıkla devam ettiği
  • Belirtilerin şiddetinin ne kadar olduğu
  • Aile öyküsünde herhangi bir psikiyatrik hastalık bulunup bulunmadığı
  • Uzun süreli kullanılan ilaçların bulunup bulunmadığı
  • Bireyin daha önce geçirilmiş zihinsel veya nörolojik bir rahatsızlığının bulunup bulunmadığı

gibi sorular ile hastadan bilgi alır. Daha sonra; simetri hastalığının belirtilerini gösterebilecek başka bir takım psikiyatrik rahatsızlıkları dışlamak adına, bazı özel sorular sorabilir.

Bu sorular, teşhisin doğru konulması adına, simetri hastalığı testi ve başka testlerle birlikte desteklenir. Bazen uzman doktor; başka bir uzman tarafından teyit etmek adına, hastayı yönlendirebilir. Tüm bu sürecin sonunda uzman doktor doğru bir teşhis ile tedavi sürecine başlayabilir.

Simetri Hastalığı Tedavisi

Simetri hastalığı, psikoterapi yöntemleri ve ilaçlar ile tedavi edilebilen bir hastalıktır. Simetri hastalığının tedavi yöntemleri; söz konusu bir obsesyon (takıntı) olduğu için, obsesif kompulsif bozukluk tedavisi ile paralellik gösterir.

Bu rahatsızlık, tedavi sürecine başlanıldığı takdirde çoğunlukla başarılı olan ve atlatılan bir hastalıktır. Kesin sonuç alınmasına karşın, uzun sürebilen bir tedavi sürecidir.

Bu rahatsızlığın birçok değişik tedavi süreci bulunmaktadır. Bu farklılığı yaratan durum, bireyden bireye değişen belirtiler ve rahatsızlığın şiddetindeki farklılıktan kaynaklanmaktadır.

Tedavi süreci, şiddete bağlı olarak, seviyelerden oluşmaktadır. Birbirinden ayrımı kesin çizgilerle olmayan bu seviyeler; hafif, orta ve ağır diye nitelenebilir. Simetri hastalığı vakalarının çoğunluğu hafif vakalardır.

Hafif semptomlarla seyreden simetri rahatsızlığı, bilişsel davranışçı terapiler ve düzenli kontrollerle tedavi edilebilmektedir.

Orta şiddetli simetri rahatsızlığı olan bireyler, yaşamlarını olumsuz yönde etkileyen durumlarla karşı karşıya kalabilmektedir. Bu tür durumlarda; bilişsel terapilerin yanında, antidepresan ilaç tedavisi kullanılır.

Daha şiddetli olan bu vakalarda da sonuç çoğunlukla başarılıdır. Tedavi süreçlerinde önemli nokta, uzun süreli olan bu protokollere uymaktır. Atlatılamayan simetri hastalığının ana sebebi de tam olarak uyulmamış bu süreçlerdir.

Ağır semptomlarla seyreden simetri hastalığı, psikoterapilerle desteklenen ilaç tedavisi ve yataklı tedavi ile sürdürülür.

Bu tür hastalar genellikle başka bir takım psikolojik rahatsızlıklarla birliktedir. Semptomlar, yaşamlarını çok ciddi ve sık şekilde aksatabilmektedir. Bireyler, şiddetli belirtilerin önüne geçememektedirler.

Simetri hastalığı, takıntıların kontrol altına alınmasını başarabilmek adına bilişsel davranışçı terapiler ile desteklenir. Bu terapiler uzun sürdüğü ve kişiden kişiye değiştiği için, hastaların odakları bozulabilir.

Bu kaçınma eylemlerinin önüne geçmenin en iyi yolu erken teşhis ve dolayısıyla başlanılan erken tedavi sürecidir.

Simetri Hastalığı Tedavi Edilmezse

Simetri hastalığı tedavi edilmediği takdirde; kişi, hayatında birçok ciddi sorunla karşı karşıya kalabilmektedir. Tedavi sürecine başlanılmamış simetri rahatsızlığı, semptomlarının şiddetini ve sıklığını artırır.

Hafif belirtiler mevcutken, bireyin önemsememesi; hastalığın ağır semptomlar vermesine sebep olabilir. Simetri takıntılarının, yaşamın her alanında olumsuz sonuçlar verebileceği unutulmamalıdır.

Kişi, belli bir noktadan sonra takıntılarının dışında başka bir şey düşünmemeye başlar. Bu durum yaşamın düzenli devamlılığına ters düşmektedir.

Erken teşhis, tüm obsesif kompulsif bozukluklar için çok önemlidir. Çünkü, şiddet ve sıklığın dışında; bu tür bozukluklar, başka bir takım psikiyatrik rahatsızlığı doğurabilmektedir.

Asabiyet problemleri, bilişsel çarpıtmalar gibi kişinin zihinsel dengesine zarar verebilecek durumları da ortaya çıkarabilen gecikmiş tanı; tedavi sürecine zarar verir ve uzun süren tedavi sürecinin daha da uzamasına neden olabilir.

Simetri rahatsızlığı çok nadir olarak; sadece düşüncede kalabilmektedir. Yani kişi, simetri hastalığının belirtilerini düşünsel anlamda bulundurur. Fakat o hareketi gerçekleştirmez.

Bu durumda kişi, stres, kaygı ve korku gibi duygularla karşı karşıya gelebilir. Bu duyguların, takıntılı düşüncelerden kaynaklandığının farkındadır. Önüne geçemediği bu düşüncelerden kurtulmanın yolu bilişsel davranışçı terapilerdir.

Bu gibi durumlarda başlanmayan tedavi, bireylerde çok ciddi psikolojik rahatsızlıklar doğurabilir.

Simetri Hastalığına Ne İyi Gelir?

  • Simetri hastalığına en iyi gelen şey erken teşhis ve tedavi sürecinin erken başlamasıdır. Birey, belirtileri yapmaktan kendini alıkoyamadığı için; ailenin ve çevrenin bu konuda kişiyi uyarması gerekmektedir. Bu yüzden, saplantılı bireylerin aileleri ve çevreleri bu konuda dikkat etmeli ve hastanın suyuna gitmemelidir.
  • Simetri takıntısı olan bireyler, uzmana başvurduktan sonra; mutlaka tedavi sürecinin protokollerine uymalıdır. Simetri hastalığının tedavisi uzun bir süreç gerektirebilir. Bu süreci aksatmadan devamlılığını sağlamak, rahatsızlığın tamamen ortadan kalkmasını sağlayabilir.

Simetri Hastalığına Ne İyi Gelmez?

  • Simetri takıntısını önemsememek ve bundan dolayı teşhisin gecikmesi, bu rahatsızlığa iyi gelmez. Çünkü; bu rahatsızlık ilerleyici olabilmektedir. Geciken teşhis, belirtilerin şiddeti ve sıklığını arttırabilir. Bu durum, kişinin yaşamının her anına olumsuz yansıyabilir. Ayrıca ailelerin ve çevrenin, bireyin simetri hastalığının belirtilerini onaylayıcı hareket etmesi; semptomların şiddetlenmesine sebep olabilmektedir. Bu durum, semptomları şiddetlendirebilir ve önemsememe hali de kuvvetlenebilir.
  • Üzerinde durulmayan obsesif (takıntı) bozukluklar, başka bir takım psikolojik rahatsızlıkları beraberinde getirebileceği unutulmamalıdır.

Simetri Hastalığı İlaçları

Simetri hastalığının ilaç tedavisi, obsesif kompulsif bozukluk tedavisinde kullanılan ilaçlarla paralellik gösterir. Simetri hastalığı, obsesif kompulsif bozukluğun hafif bir türü gibi ele alınabilir.

Bu yüzden tedavide çoğunlukla antidepresanlar tercih edilir. Uzman doktor gerekli görmedikçe psikoterapi yöntemleri ile tedavi edilmeye çalışılır. İlaç tedavisi; simetri hastalığında destek amaçlı kullanılır.

  • Antidepresanlar: Serotonin geri alım inhibitörleri olarak bilinen bu ilaç grubu, obsesif kompulsif bozukluklar için bilişsel terapi yöntemleri ile birlikte tedavi için kullanılabilmektedir.
    Bunları şu şekilde sıralayabiliriz:
    • Klomipramin
    • Fluoksetin
    • Paroksetin
    • Citalopram
    • Fluvoksamin
    • Sertralin
    • Essitalopram

Takıntının şiddeti ve kişiden kişiye değişebilen belirtiler, uzman doktora hangi ilacın kullanılması gerektiği hakkında yol gösterir.

Simetri Hastalığı için Hangi Doktora Gidilir?

Simetri hastalığı, kişinin kendisinin farkına varabileceği bir çok belirti göstermektedir. Bu belirtilerin daha da ilerleyebileceği unutulmamalıdır.

İlerlemekten kasıt, daha ciddi semptomlarla yaşamı sekteye uğratabilir. Toplumda yaygın görülen bu rahatsızlık, birçok birey tarafından önemsenmez.

Bireylerin bu rahatsızlık hakkında bilgi sahibi olması, çevreleri ile olan uyumu ve farkındalığı için de çok önemlidir.

Tedavi olmak için başvurulması gereken bölüm ise Psikiyatri servisleridir.

Makaleyi faydalı buldun mu?
1
0
Makeleyi Paylaşın

Simetri hastalığı ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Simetri Hastalığı Tamamen İyileşir Mi?

Simetri hastalığı tamamen atlatılabilir. Uzun bir tedavi sürecinin ardından gerçekleşen bu durum, bireyin tedavi sürecine uymasına bağlıdır. Psikoterapi yöntemleri ve ilaç tedavileri ile ilerleyen tedavi süreçleri, kişiden kişiye değişebilmektedir. 

Stj. Dr. Nurşahal Ertekin

Simetri Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

Simetri hastalığı, obsesif kompulsif bozukluğun bir türü gibidir. Obsesyonların (takıntı) eşlik ettiği simetri hastalığının belirtilerini kabaca şu şekilde sıralayabiliriz

  • Aşırı temizlik isteği
  • Aşırı düzen isteği
  • Nesne ve objeleri bir düzen içinde tutma isteği
  • Yazım ve çizim işlerine aşırı özen gösterme sonucu çok fazla silip düzeltmek
  • Kişinin, düzensiz objelerin bulunduğuna inandığı mekanlara girme korkusu

Bahsedilen belirtiler, her insanda bir seviyeye kadar bulunabilir. Hastalık olabilmesi için; alışkanlıkların, günlük hayatı ciddi anlamda bozacak takıntı seviyesinde bulunması beklenir.

Stj. Dr. Nurşahal Ertekin