Tırnak Ameliyatı

Tırnak Ameliyatı Nedir?

Tırnak ameliyatı, tırnak iltihabı ve tırnak batması gibi ağrılı ayak tırnağı durumlarını tedavi etmek için rutin olarak gerçekleştirilen küçük bir operasyondur. Prosedür, ağrılı ayak tırnağının tamamının veya bir kısmının çıkarılmasını içerir. Tırnak yatağı daha sonra istenmeyen ağrılı büyümeyi önlemek için tahrip edilir. İşlem lokal anestezi altında gerçekleştirildiğinden ameliyat sırasında hastalar herhangi bir ağrı hissetmezler.

Tırnak Ameliyatının Yapıldığı Durumlar

• Konservatif bakımla (ilaç tedavisi, vb.) düzelmeyen ağrılı batık ayak tırnaklarında
• Sürekli olarak tekrarlanan batık ayak tırnaklarında
• Devam eden ağrılara neden olan batık ayak tırnaklarında
• Batık tırnak durumunda tırnak ucu enfeksiyon kapıyorsa
• Mantarlaşmış veya kalınlaşmış ayak tırnaklarında
• Ayakkabı aşınması nedeniyle ortaya çıkan batık tırnakta
• Herhangi bir yaralanma veya kaza sonucu tırnak batması durumunda

Podolog (ayak hastalıkları uzmanı), bu gibi durumlarda tırnak ameliyatı önerebilir. Ayrıca tırnak plağındaki düzensizlikler, tırnağın altında oluşan bir soruna işaret edebilir. Tırnak altındaki tümörlerin incelenmesi amacıyla biyopsi almak için tırnak ameliyatı (glomus tümörü tırnak ameliyatı) yapılabilir.

Batık Ayak Tırnağı Nedir?

Tırnak batması (onikokriptoz), tırnak ucunun içe doğru büyümesi nedeniyle çevredeki dokuya yaptığı basınçtan kaynaklanır. Tırnağın kenarı deriye zarar verdiğinde iltihaplanma oluşur. Başlangıçta küçük bir rahatsızlık olarak ortaya çıkan bu durum, komşu ciltte enfeksiyona dönüşebilir veya tekrarlayan bir sorun haline gelebilir. Batık ayak tırnakları genellikle ayak baş parmağında görülür.

Batık Ayak Tırnağının Nedenleri

Ayak tırnaklarının batması bazı kişilerde daha fazla görülebilen bir rahatsızlıktır. Batık ayak tırnağının yatkın olduğu kişiler:

• Atletizm, tenis, futbol ve basketbol gibi branşlarda spor yapanlar
• Çok küçük veya çok büyük ayakkabı giyenler
• Uç kısmı çok dar veya düz ayakkabı giyenler
• Ayak temizliğinde gerekli hijyen şartlarını oluşturmayanlar
• Ayakları sürekli nemli veya kuru olanlar
• Anormal yürüyüş ve pronasyon gibi zayıf ayak mekaniğine sahip olanlar
• Düz taban, çekiç parmaklar ve ayak parmağı gibi deformiteleri olanlar
• Doğuştan ayak tırnağı deformitesi olanlar
• Anormal derecede uzun ayak parmağına sahip olanlar
• Obez kişiler
• Hiperhidroz (ayaklarda aşırı terleme) rahatsızlığı olanlar
• Alt ekstremitede ödemi olanlar
• Ayak tırnağını yanlış şekilde kesenler. Özellikle tırnakların köşelerine oval bir şekil verenler ve olması gerekenden daha kısa bırakanlar bu gruba dahil olabilir. 

Batık Tırnağın Belirtileri

Batık ayak tırnağı belirtileri arasında kızarıklık, ağrı ve şişlik bulunur. Bazen açık ve sarımsı bir drenaj olabilir veya enfeksiyon kaparsa irin drenajı olabilir. Küçük çocuklar, batık ayak tırnağı bölgesine baskı uygulamaktan kaçınmak için topallama belirtileri gösterebilir. Batık ayak tırnağı uzun süredir mevcutsa, granülasyon dokusu adı verilen ve kolayca kanayan vasküler bir doku oluşabilir.

Tırnak Ameliyatı Çeşitleri

Tırnak tedavilerinde çeşitli ameliyat teknikleri vardır. Bu teknikler, tırnağın ne kadar tahrip olduğuna, çevresindeki dokulara ne denli zarar verdiğine, ameliyatın tekrarlamasını önleme amaçlı mı yoksa tırnak gelişimini tamamen durdurma amaçlı mı yapılacağına göre değişmektedir. Podoloji tıbbında, tırnak çıkarma ameliyatları iki ana başlık altında ele alınmaktadır. Bu ameliyatların hepsi batık tırnak ameliyatı olarak da adlandırılır.

• Matrisektomi ile kısmi tırnak avülsiyonu (kısmi tırnak çıkarma ameliyatı)
• Matrisektomi ile total tırnak avülsiyonu (tam tırnak çıkarma ameliyatı)

Tırnak batmasının (onikokriptoz) kalıcı olarak önlenmesi için uygulanan en yaygın prosedür, matrisektomi (tırnak matrisi) ile kısmi tırnak avülsiyonudur. Ayak parmağı lokal anestezikle dondurulur, tırnağın sorunlu bölümü çıkarılır ve tırnağın o bölümünün tekrar büyümesini kalıcı olarak önlemek için tırnak matrisine kimyasal uygulanır. Kısmi tırnak avülsiyonunda, tırnağın bir kısmı alınırken, total tırnak avülsiyonunda tüm tırnak yapısı alınır. Her iki yöntemin uygulama biçimi aynıdır.

Tırnak Çıkarma Ameliyatı (Batık Tırnak Ameliyatı)

Tırnak çıkarma ameliyatı, bir hastada ağrıya ve rahatsızlığa neden olan batık ayak tırnağının bir kısmını veya tamamını çıkarmak için uygulanır. Prosedür ayrıca batık tırnağın tekrardan çıkmasını önlemeye yardımcı olur. Güvenli, basit ve etkili bir ameliyattır. Tırnak çıkarma ameliyatı 10 dakika ila 20 dakika arasında sürmektedir. Kerpeten tırnak ameliyatı olarak da adlandırılmaktadır.

Ameliyat sonrası ağrı ve enfeksiyon riskini azaltmak için bölgeye genellikle fenol (hafif bir asit) uygulanır. Başarı oranı %98'dir ve doğal görünümlü bir tırnak yapısı sağlanabilir. Diyabetik hastalar ve vasküler hastalığı olanlar için de tırnak çıkarma ameliyatında fenol kullanılabilir. Risk faktörleri olduğunu gösteren çok fazla destekleyici kanıt olmamasına rağmen, hamile veya emziren kadınlar için fenol tedavilerinin kullanılması tavsiye edilmemektedir.

Tırnak çıkarma ameliyatlarında fenol haricinde çeşitli kimyasal çözeltiler veya karbondioksit lazeri kullanılabilir.

Tırnak Çıkarma Ameliyatı Öncesi Muayene

• Ameliyattan önce doktor, batık tırnağın görünümü ile ilgili bir teşhis yapar. Bir enfeksiyon olup olmadığını belirlemek ve ameliyata girmeden vakanın ayrıntılarını netleştirmek için test yapılması gerekebilir. 
• Hastanın ateşi varsa ve vücudunda bir enfeksiyonun yayıldığına dair endişe duyuluyorsa, doktor enfeksiyon belirtisi olan ve yüksek sayıda beyaz kan hücrelerini saptayabilen kan tam sayımı isteyebilir. 
• Eğer hastada irin varsa bulaşıcı mikroorganizmayı tanımlamak için bir laboratuvar kültür testi için örnek alınabilir. 
• Olası bir enfeksiyonun kemiğe veya eklemlere yayıldığına dair endişe varsa röntgen çekilebilir.

Tırnak Çıkarma Ameliyatı Öncesi Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Hasta, ameliyattan sonra giymek üzere yanında uygun bir ayakkabı bulundurmalıdır. Bu ayakkabının burnu açık olmalıdır. Parmak arası terlik gibi parmağa uygulanacak bandajı engelleyebilecek bir ürün getirilmemelidir.
• Tırnak çıkarma ameliyatından önce yeme içme aktivitelerinde herhangi bir kısıtlama yoktur. 
• Tırnak batması ameliyatından önce rutin olarak kullanılan ilaçların (kan sulandırıcılar dahi) kesilmesi gerekmez. 
• Hastada enfeksiyon varsa oral antibiyotikler reçete edilebilir. Hangi tür ilaç kullanılması gerektiği doktora danışılmalıdır.
• Batık tırnağın hijyenik olduğundan ve üzerine aşırı baskı uygulanmadığından emin olunmalıdır. 

Tırnak Çıkarma Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Ameliyat genellikle lokal anestezi altında uygulanır. Doktor anestezi uygulandıktan sonra hastaya herhangi bir ağrı veya baskı hissedip hissetmediğini sorar. Herhangi bir his varsa daha fazla anestezik madde verilebilir, hasta hiçbir şey hissetmeyene kadar beklenir. Ardından işlem sırası şu şekildedir:

• Ayak parmağı uyuşturulduktan sonra, kan akışını sınırlandırmak için bir turnike uygulanır ve tırnak ucu kesilerek tırnak plağından ayrılır.
• Kesilen tırnak kenarı, tırnak kıvrımından nazikçe çıkarılır ve kalan parçalar çıkarılır. Alan üzerinde büyüyen fazlalık doku da bu bölgeden alınır.
• Fenol asit, tırnak matrisini yok etmek için uygulanır ve ayak tırnağı temiz bir solüsyonla yıkanır. (Bazı ameliyatlarda tırnak matrisinin yok edilmesi için karbondioksit lazeri veya farklı türde bir kimyasal uygulanabilir)
• Son aşamada turnike çıkarılır, ayak parmağına antibiyotik uygulanır ve bandajlanır. 

Tırnak Ameliyatı Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Ameliyattan sonra ortalama 1 saat kadar gözlem odasında kalınır. Bu süre sonunda sağlık çalışanlarının yardımıyla hastanın ayağına baskı yapmayan ayakkabı giymesi sağlanır. 
• Çoğunlukla hastaya birkaç gün değnek kullanması tavsiye edilir. 
• Evde uygulanacak bakım prosedürleri hakkında hastaya bilgi verilir.
• Eğer ameliyat ayak değil de el parmaklarından birisine uygulandıysa, günün geri kalanında bu cerrahi işlem uygulanan elin sarkık durumda tutulması engellenmelidir. 
• Enfeksiyon riskinin azaltılması için cilt iyileşene kadar cerrahi alanın temiz ve kapalı tutulması gerekir.
• Cerrahi bölge yıkanabilir ve ardından nazikçe kurutulabilir. Fakat genel olarak kuru kalması gerekir.
• Ameliyattan sonra kısa süreli duş alınabilir fakat uzun süreli ıslaklıktan kaçınılmalıdır.
• Ağrı devam ettiği sürece, doktorun reçete ettiği ağrı kesiciler kullanılabilir.
• Tırnak batması ameliyatından sonra iki hafta süreyle araç kullanmaktan kaçınılmalıdır.
• Ne olursa olsun, tırnağın herhangi bir cisme çarpmasına neden olan faaliyetlerden uzak durulmalıdır. 
• Ameliyatın kapsamına bağlı olarak ertesi gün düzenli aktivitelerin çoğuna devam edilebilir fakat iki hafta süreyle tırnağın ve tırnak yatağının üzerindeki baskı kontrol altında tutulmalıdır.
• Ameliyat bir el parmağına uygulandıysa, bu el ile yazı yazmaktan ve tekrarlayan parmak baskısından uzak durulmalıdır. Ayrıca bu elin kullanılmasını gerektiren sporlardan kaçınılmalıdır.

Ayak tırnak ameliyatından sonra ağrılar kötüleşirse doktorla iletişime geçilmelidir. Ayrıca şu komplikasyonlarla karşılaşıldığında tıbbi destek alınmalıdır:

• Cerrahi bölgede kırmızılık
• Cerrahi bölgede şişme
• Cerrahi bölgede sıcaklık
• Vücut ısısında artış
• Cerrahi bölgede irin
• Tırnak yüzeyinde kanama
• Cerrahi bölgeden, vücudun diğer uzuvlarına doğru yönelen ağrı 

Tırnak Çıkarma Ameliyatının Yan Etkileri

• Tırnak batması ameliyatının en sık görülen yan etkisi ağrıdır. Hastaların çoğunda hafif ağrılar görülür ve doktorun önerdiği ağrı kesicilerin kullanımı ile kısmen kontrol altına alınabilir.
• Cerrahi işlemin ardından batık tırnak onarıldıktan sonra tekrarlayabilir. Özellikle lazer desteği ile yapılan ameliyatlar nüks ile ilişkilendirilir. Bu durumda tekrardan ameliyat gereklidir. 
• Ameliyattan sonraki birkaç gün enfeksiyonlar görülebilir. Enfeksiyona bir bakteri veya mantar neden olur.
• Vücut, anestezik maddeye bir alerjik reaksiyon gösterebilir. Bu durum direkt ameliyatın yan etkisi değildir, ameliyat öncesi uygulanan lokal anestezinin etkisidir. 
• Ameliyat sonrası yaranın iyileşmemesi, ameliyat bölgesini çevreleyen kemiklerde ve sinirlerde hasar, el veya ayağın kalıcı deformitesi de diğer yan etkilerdendir.