Ayak Altı Yanması

Ayak Altı Yanması Nedir?

Ayak altı yanması, ayak tabanlarının ısısının artmasıyla karakterize olan ve hasta tarafından ayak altı yanması olarak tariflenen bir sağlık sorunudur. Ayak altı yanması, toplumda sık görülen bir ayak problemlerindendir.

Ayak altı yanması, kimi hastaların kronik olarak yani uzun süredir yaşadıkları, kimi hastaların ise akut olarak yani aniden başlayan bir şikayet olarak yaşadıkları bir sağlık sorunu olarak görülebilmektedir.

Yapılan çalışmalarda ayak altı yanmasının kendisinin bir hastalık olmasından ziyade daha çok başka bir hastalığın sebep olduğu bir şikayet olarak ortaya çıktığı gözlenmiştir. Kadın hastalarda özellikle de gebelik yaşamaları halinde gebelik dönemlerinde bu sağlık sorununun arttığı tespit edilmiştir. Yapılan çalışmalarda gebelik dönemindeki kadınlarda hormonal değişimlerden ötürü hem avuç içlerinde hem de ayak tabanlarında yanma hissi yaşayabildikleri kaydedilmiştir.

Ayak altı yanması, her yaş grubu insanda farklı birçok sebebe bağlı olarak ortaya çıkabilen bir sağlık problemidir. Kırk ila elli yaş civarındaki hastalarda daha çok yaşandığı kaydedilmiştir. Yapılan çalışmalarda ayak altı yanmasının kadınlarda erkeklere göre daha sık görüldüğü tespit edilmiştir.

Ayak altı yanması sorunu hastanın nöronal sistem yani sinir sistemindeki hasarlardan veya fonksiyon bozukluklarından dolayı ortaya çıkmaktadır. Günlük hayatta insanların çok fazla yorucu işlerle uğraştıktan sonra çok fazla yorulmaları sonucunda da bazı zamanlarda ayak tabanlarında yanma sorununu yaşadıkları tespit edilmiştir.

Ayak altında sıcaklık artışından dolayı hissedilen yanma hissinin bazı hastalarda ilerleyerek ayak bileklerinde ve baldırlarda da yaşanabildiği gözlenmiştir.

Ayak altı yanması sorunu yaşayan hastaların ilk zamanlarda ayak tabanlarında sıcaklık artışından dolayı yanma hissi ve sızı hissi yaşadıkları fakat bir kısmının bir süre sonra ayak tabanlarında ağrı, kızarıklık ve şiddetli yanma hissi yaşadıkları kayıt edilmiştir.

Ayak altı yanması sorununa sahip bazı hastaların bu yanma hissini hafif bazılarının ise şiddetli olarak tarifledikleri kaydedilmiştir. Ayak altı yanması yaşayan hastaların bir kısmında bu problemin hafif sızı şeklinde hissedildiği bazı hastalarda ise günlük yaşamlarını etkileyebilecek şekilde konforlarını etkileyebildiği tespit edilmiştir.

Ayak Altı Yanması Belirtileri

Yapılan çalışmalarda ayak altı yanması toplumda sık görülen bir sağlık sorunu olmakla birlikte hastalarda meydana getirdiği belirtilerin şiddetinin kişiden kişiye değişkenlik gösterdiği tespit edilmiştir.

Ayak altı yanması sorununa sahip hastalarda gözlenen belirtileri sıralayacak olursak;

• Ayak tabanlarında özellikle geceleri artan bir yanma hissi
• Hastanın geceleri artıp çok rahatsız edici bir hal alan şikayetlerinden ötürü uykusuzluk ve stres yaşamaları
• Ayak tabanlarında ve ayaklarında karıncalanma hissi
• Ayak altlarına iğne batarmışçasına bir iğnelenme hissi
• Bazı hastalarda ayak tabanlarında kaşınma hissi
• Ayak tabanlarındaki yanma hissinin arttığı zamanlarda ayakta durmakta zorlanma

Ayak Altı Yanması Nedenleri

Ayak altı yanması problemi toplumda sıkça görüldüğü tespit edilen ve her yaşta görülebilen bir sağlık sorunudur. Yapılan çalışmalarda her yaşta görülebilen bu durumun kişinin yaşı göz önüne alınarak birçok sebepten kaynaklanabileceği tespit edilmiştir.

Bu duruma en sık sebebiyet veren durumları sıralayacak olursak;

• Hastanın vücut kitle indeksinin yüksek olması yani fazla kilolu olması hali
• Kişinin gün boyunca kendini çok fazla yorması
• Kişinin gün içinde uzun saatler boyunca ayakta kalması
• Hastanın bilinen alerjik problemlerinin olması
• Kişinin ayak yapısına uygun olmayan ayakkabı kullanması yani yanlış ayakkabı kullanması
• Hastanın halk arasında kansızlık olarak bilinen sağlık sorununa sahip olması
• Hastada B vitamini eksikliği olması
• Hastanın ayaklarında mantar enfeksiyonları var olması ya da mantar enfeksiyonlarına eğiliminin olması
• Kişinin gündelik hayatında diğer insanlara oranla daha fazla terlemesi
• Hastanın diyabetes mellitusunun yani halk arasında bilinen adıyla şeker hastalığının olması
• Hastanın ayak veya bacak bölgesinden aldığı çeşitli travmalar sonucunda o bölgede sinir sıkışma probleminin gelişmesi
• Hastanın sigara ve/ veya alkol kullanması
• Dolaşım sisteminde meydana gelmiş olan birtakım sağlık problemleri
• Bazı karaciğer ve böbrek hastalıkları
• Artrit hastalığı

Ayak Altı Yanması Teşhisi

Ayak altlarında yanma, karıncalanma veya iğne batar gibi bir hisse sahip olan hastalar Dahiliye uzmanı hekime başvurduklarında uzman hekim öncelikle hastaların derinlemesine bir şekilde öykülerini sorgular. Uzman hekim hastanın şikayetlerini dinler, şikayetlerinin ne zamandan beri var olduğunu, hangi zamanlarda artıp hangi zamanlarda azaldığını sorgular.

Ayak altı yanması hastalığıyla başvuran hasta kadın hastaysa uzman hekim hastanın gebelik durumunu sorgular. Çünkü yapılan çalışmalarda gebelik döneminde ayak altı yanması halinin arttığı tespit edilmiştir.

Uzman hekim ayak altı yanması hastalığıyla başvuran hastanın hikayesini sorguladıktan sonra fizik muayene aşamasına geçer. Uzman hekim fizik muayenenin ilk aşaması olan inspeksiyonla muayenesine başlar. İnspeksiyon aşamasında uzman hekim hastanın şikayetleri olan bölgeleri yani bu durumda hastanın ayak bölgesini gözleriyle bakarak gözlemler. Uzman hekim hastanın ayaklarında önceden var olmayan şekilde kızarıklık gibi değişikliler meydana gelmişse kaydeder.

Uzman hekim fizik muayenenin ilk aşaması bittikten sonra ikinci aşaması olan palpasyon aşamasına geçer. Bu aşamada uzman hekim hastanın şikayetleri olan bölgeleri elle dokunarak muayene eder. Uzman hekim hastanın ayaklarındaki sıcaklık artışını ve şiddetini dokunarak tespit eder.

Uzman hekim, fizik muayene aşaması bittikten sonra hastanın ayak tabanlarında yanma şikayeti yaşamasına sebebiyet veren altta yatan diğer hastalıklarını tespit edebilmek için uygun gördüğü diğer tanı yöntemlerini kullanır.

Hasta daha önceki zamanlarda diyabet tanısı almadıysa ama hastanın öyküsü ve fizik muayene bulguları diyabet yani şeker hastalığını düşündürüyorsa uzman hekim hastadan açlık ve tokluk zamanlarında olmak üzere hastadan kan örnekleri ister.

Uzman hekim hastanın kan değerlerini değerlendirmek için tam kan sayımı ve hormon testi ister. Bu kan örneği neticesinde varsa hastadaki mineral eksiklikleri, hormon yetersizlikleri ve kansızlık tespit edilir.

Hasta yakın zamanda bacak ve ayak bölgelerinden travma almış ise Ortopedi ve Travmatoloji uzmanı hekim, ilgili bölgelerdeki kırık veya çatlakları tespit edebilmek adına halk arasında Röntgen olarak bilinen Direkt Grafi isimli görüntüleme yöntemine başvurur.

Ayak altı yanması hastalığıyla başvuran hasta kadın hastaysa ve hikayesi gereği başka hastalıklar düşünülmüyorsa uzman hekim hastadan gebelik testi isteyebilir.

Ayak altı yanması hastalığıyla başvuran hastada diğer tüm nedenler dışlandıktan sonra ve hastanın hikayesiyle özdeşmesi halinde bu sorunun aşırı yorgunluktan kaynaklandığı düşünülebilir.

Ayak Altı Yanması Tedavisi

Ayak tabanlarında yanma şikayeti ile hekime başvuran hastaların bu hastalıklarının sonlanması için öncelikle bu duruma sebebiyet veren altta yatan hastalıkları tedavi edilmelidir. Bu tedavi yaklaşımına nedene yönelik tedavi denir.

Hasta yakın zamanda bacak veya ayak bölgesinden travma almışsa kemiklerinde kırık veya çatlaklar oluşmuş olabilir. Bu durumda hasta Ortopedi ve Travmatoloji Bölümüne başvurur ve uzman hekim meydana gelen kırıkları ve çatlakları en uygun gördüğü şekilde tedavi eder.

Hasta yakın zamanda ilgili bölgelerden herhangi bir travmaya maruz kalmadıysa ve varsa diğer şikayetlerini de göz önüne alarak Dahiliye Bölümüne başvurur. Dahiliye uzmanı hekim, hastanın öyküsünü aldıktan ve fizik muayenesini bitirdikten sonra varsa hastanın altta yatan diğer hastalığını teşhis eder ve bu hastalığı tedavi etmeye yönelik en uygun gördüğü şekilde tedavi planını çizer.

Dahiliye uzmanı hekim hastaya diyabet yani şeker hastalığı teşhisi koyduğunda şeker hastalığını tedavi etmeye yönelik olarak tedavi planı çizer. Öncelikle hastanın hayat şeklini değiştirmeye yönelik tavsiyeler verir. Hasta, diyetinde sağlıklı besinler tüketmeli, düzenli olarak spor yapmalı ve varsa fazla kilolarından sağlıklı bir şekilde kurtulmalıdır. Uzman hekim gerekli görürse ilaç tedavisine başlayabilir.

Dahiliye uzmanı hekim, hastanın kan değerlerini sorguladığı testler neticesinde varsa eksiklik olan mineral, hormon ve hemoglobin değerlerini normalize etmeye yönelik tedavi planı çizer.

Dahiliye uzmanı olan hekim olabilecek bütün hastalıkları ekarte ettikten yani dışladıktan sonra hastanın şikayetlerinin aşırı yorgunluktan olduğunu düşünüyorsa hastaya dinlenme tavsiyesi verir. Hasta günlük hayatta kendisini çok fazla yormamalı ve uzun süre ayakta kalmamalıdır.

Ayak altı yanması hastalığına sahip hastaların bu şikayetleri ile birlikte ayaklarında ağrı şikayeti de varsa ve bu ağrı şiddetli ise uzman hekim hastaya uygun görmesi halinde ağrılarını gidermek adına ağrı kesici ilaç verebilir.

Ayak Altı Yanması Tedavi Edilmezse

Ayak altı yanması hastalığına sahip olan hastaların şikayetleri hafif de olsa şiddetli de olsa uzman hekim tarafından muayene edilmeleri şarttır. Çünkü yapılan çalışmalar sonucunda ayak altı yanması hastalığının genellikle altta yatan başka bir hastalığın belirtisi olarak ortaya çıktığı tespit edilmiştir.

Hastaların varsa altta yatan hastalıklarının ciddi bir hal almadan tedavi edilmeleri hem ayak tabanlarındaki yanmayı hem de altta yatan hastalığın neden olduğu şikayetlerin geçmesini sağlar. Ayrıca altta yatan hastalık tedavi edilirse bu sayede bu hastalık da ilerlemez ve böylece ileride meydana gelebilecek diğer şikayetlerin de önüne geçilmiş olunur.

Hasta uzman hekime başvurup muayene olduğunda uzman hekim hastanın başka bir hastalığının olmadığı kanısına varabilir. Hastanın başka bir şikayetinin olmaması halinde ayak altı yanması ayrıca tedavi edilemez. Uzman hekim hastanın öyküsü doğrultusunda hastanın uzun süre ayakta kalarak kendini çok yorduğu veya yanlış ayakkabı kullanması sonucu bu hastalığın meydana geldiğini düşünüyorsa bu durumların düzeltilmesine yönelik adımlar atılmalıdır. Aksi takdirde hastanın şikayetleri giderek artacaktır.

Ayak Altı Yanmasına Ne İyi Gelir?

Ayak altı yanması hastalığına sahip hastaların uzman bir hekim tarafından muayene edilmeleri şarttır. Hastaların bu duruma sebebiyet veren başka bir hastalıkları yoksa hastalara günlük hayatta uygulamaları gereken bazı tavsiyeler verilir.

Hastalar ve hatta hasta olmayan insanlar da günlük hayatlarında doğru ayakkabı kullanmalıdırlar. Ayakkabıların yüksek topuklu olmaması, ortopedik olması ve havalanabilir nitelikte olması başlıca önemli özelliklerdir.

Hastalar uzun süre ayakta kalmamalı ve kendilerini çok yormamalıdırlar. Uzun süre ayakta kaldıkları ve yoruldukları bir günün sonunda ayaklarını soğuk su ile yıkamaları ayaklarını rahatlatacaktır.

Tüm bunların yanı sıra hastaların doktor kontrolünde uygulayabilecekleri bazı doğal yöntemler de bulunmaktadır.

Bu yöntemleri kısaca açıklayacak olursak;

• Elma sirkesi: 1 bardak elma sirkesi ile 3 litre su karıştırılarak bir kabın içine konur. Geceleri yatmadan 1-2 saat önce dinlenirken ayaklar oluşturulan karışımın içine konur ve yaklaşık 20 dakika bu suyun içinde dinlendirilir.
• Epsom tuzu: Epsom tuzu, halk arasında doğal ağrı kesici olarak bilinir ve yapılan gözlemlerde ayak altı yanmasına da iyi geldiği kaydedilmiştir. 2-3 litre suyun içine 1 bardak kadar epsom tuzu konularak bir karışım elde edilir. Hasta bu karışım içinde ayaklarını yaklaşık 15 dakika kadar dinlendirir.
• Buzlu su: Ayak altlarında yanma hissi yaşayan hastaların ayaklarını buzlu su dolu bir kapta 15-20 dakika kadar dinlendirdiklerinde yanma hissinin azaldığı ve hastaların rahatladıkları tespit edilmiştir.
• Zeytinyağı: Özellikle yoğun geçen günlerin sonunda hastaların ayaklarına yaklaşık 10 dakika kadar zeytinyağı ile masaj yapmaları sonucunda şikayetlerinin azaldığı kaydedilmiştir.
• Taze nane: Soğuk su ile doldurulmuş bir kabın içine taze nane yaprakları atılıp ayaklar bu suyun içinde dinlendirilirse hastanın şikayetleri azalacaktır.
• Zencefil: Bir tatlı kaşığı zencefil suyu ve bir tatlı kaşığı ılık Hindistan cevizi yağı veya zeytinyağının karıştırılması ile elde edilen karışımın ayak tabanlarına 10 ila 15 dakika kadar masaj yapılarak sürülmesi halinde bazı hastalarda şikayetlerinin azaldığı kaydedilmiştir.
• Zerdeçal: Bazı hastalarda bir bardak ılık su içine 2-3 tatlı kaşığı kadar zerdeçalın konulmasıyla elde edilen karışımın günde iki kere içilmesi halinde şikayetlerin azaldığı kaydedilmiştir.

Tüm bu yöntemlerin mutlaka doktor kontrolünde kullanılması gerekmektedir.

Ayak Altı Yanması için Hangi Doktora Gidilir?

Ayak altı yanması toplumda sık görülen ve birçok nedene bağlı olarak ortaya çıkabildiği tespit edilen bir sağlık problemidir. Ayak altı yanması sorununa sahip olan hastaların bu problemin ortaya çıkma sebebini göz önüne alarak bir hekime başvurmaları büyük önem arz eder.

Hastanın bacak veya ayak bölgesinden bir travma yaşaması halinde alt ekstremitelerinin yani bacak ve ayaklarının herhangi bir bölümünde meydana gelmiş olan kırık veya çatlakların sinir sıkışmasına sebep olarak hastalarda ayak altında yanma ve uyuşma problemlerinin meydana gelmesine neden olabilir. Bu şekilde bir travma yaşamış olan hastaların Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü uzmanı olan hekime başvurmaları gerekmektedir.

Ayak tabanlarında yanma şikayetine sahip olan hastaların ek bir travma geçirmemeleri halinde Dahiliye bölümüne başvurmaları gerekmektedir. Dahiliye uzmanı olan hekim hastanın hikayesini sorguladıktan ve muayenesini yaptıktan sonra hastanın tedavi planını ya kendi çizer ya da hastayı altta yatan hastalığını en doğru şekilde tedavi edeceğine inandığı diğer bölümlerdeki uzman hekimlere sevk eder.