Benton Görsel Bellek Testi Nedir?

Benton testi, 8 yaş ve üzeri çocuklarda ve yetişkinlerde uygulanan; idrak, dikkat ve tespit gibi hafıza fonksiyonlarının görsel belleği nasıl etkilediğini gösteren bir psikolojik testtir. 1974'te Arthur Lester Benton adındaki bir nöropsikolojistin tasarladığı benton görsel bellek testi, mekansal belleğin ölçülmesine de imkan tanır. Bu testin asıl amacı, çok yakın geçmişte görülen şekillerin ne kadar süre hafızada kalabildiğini ölçmektir.

Benton görsel bellek testini birçok psikiyatr, görsel belleğin insanda var olan motor yeteneklerden ve algılama durumlarından ayırt edilebilirliğini tespit etmek için kullanır. Özetle benton görsel bellek testi, şekillerin hafızada ne kadar etki bıraktığı ile ilgilenir.

Benton Görsel Bellek Testini Kimler Uygulayabilir?

Benton görsel bellek testi; uygulama ve yorumlama olarak iki farklı beceri gerektirir. Testi uygulayan danışman, bu iki beceriye de önemli ölçüde sahip olmalıdır. Üniversitelerin psikolojik danışmanlık ve rehberlik ve psikoloji mezunları benton testi uygulamaya adaydır. Fakat sadece bu bölümlerden mezun olmak, testi uygulamak ve yorumlamak için yeterli değildir. Aynı zamanda benton görsel bellek testi ile ilgili uygulayıcı bir sertifika da alınmış olmalıdır.

Benton Görsel Bellek Testi Kimlere Uygulanabilir?

Psikiyatrlar, benton görsel bellek testini çok geniş bir alanda kullanabilir. Gelişimsel gerilikler, öğrenme güçlükleri ve dikkat bozukluğu gibi rahatsızlıkların yanı sıra şu durumlar için de uygulanabilir:

• Asperger Sendromu: İletişim halinde olmak isteyip de iletişim kurmakta zorluk çekme gibi belirtileri olan asperger sendromlu bireyler, otizmli bireylere göre konuşma ve dil becerilerinde daha iyidir. Daha çok büyük çocuklarda görülen bu rahatsızlık neticesinde sosyal etkileşimde zorluk, sınırlı göz teması, empati eksikliği, sohbeti sürdürmekte zorlanma, alaycı sözlerin ne anlama geldiğini anlayamama, el hareketlerini yorumlayamama, belirli konularda saplantılı olma gibi durumları doğurur. 
• Hiperaktivite Bozukluğu: Çocuklarda dürtüsel bir bozukluk olarak ortaya çıkan, genellikle aşırı hareketlilik ve plansızlık şeklinde belirtileri olan bir tür rahatsızlıktır. Hiperaktivite bozukluğu olan çocuklar, çevresindekilerin rahatsız olabilecekleri türde davranışları bilerek ve isteyerek yapmazlar. Bazen bu durumlar şımarıklık gibi algılanabilir fakat kasıtlı değildir. Dürtülerin kontrol altına alınmasında zorluk çekme nedeniyle açığa çıkar. Belirli konularda akranlarından geri kalan hiperaktif çocukların özgüveni zarar görür ve kendilerini yetersiz hissederler. 
• Down Sendromu: Nedeni bilinmeyen genetik bir farklılık neticesinde ortaya çıkan down sendromu, badem şeklinde göz tipi, sarkık dil, ayaklarda başparmağı ile bitişiğindeki parmak arasındaki açıklık, çok düşük kas yoğunluğu gibi değişikliklerin bir veya daha fazlasının bulunmasıyla kendisini göstermektedir. Down sendromu, hafif ve orta dereceli zihinsel geriliğe neden olan bir rahatsızlıktır. Down sendromunun fizyolojik belirtileri; ellerin ve ayakların normalden küçük olması, akranlarına göre daha kısa boy, avuç içinde sadece tek bir çizgi olması, doğumdan sonra emmede güçlük ve bebeklerde sarılık geçirme olarak ifade edilebilir. Ayrıca konuşma ve dil becerilerinde geri kalma, dikkat eksikliği, uyumada güçlük, çeşitli seviyede öfke nöbetleri ve inatçılılık gibi bilişsel ve davranışsal eksiklikler görülebilmektedir. 
• Mozaik Down Sendromu: Genetik bir zorluk olarak tanımlanan mozaik down sendromu, bireyin hücrelerinin bir bölümünde fazladan 21 kromozom olmasına neden olur. Down sendromlu bireylerin ortalama %1'i ila %2'sinde bu rahatsızlık görülür. Genellikle down sendromunun daha az zihinsel engellerle ve daha az davranışsal eksikliklerle görüldüğü bir varyasyonudur. 
• Disgrafi: Uzun bir süre fark edilemeyebilen disgrafi, genellikle ilkokul çağında, yazmada zorluk çekme nedeniyle psikiyatra yönlendirilme sonrasında fark edilebilmektedir. Disgrafi, yazma yeteneğinin zayıf olduğu çocuklar için tanımlanan, tamamen beyinle bağlantılı bir tür rahatsızlıktır. Aynı zamanda heceleme ve fikirleri açığa çıkarmada çeşitli zorluklara neden olur. Kalemin yanlış tutulması, yazma sırasında çok fazla hata yapılması, birden çok harf yazıldığında bu harflerin boyutlarının birbirlerine göre çok farklı olması, kelimelerin arasındaki boşluğun her kelime aralığında farklı olması, düşünülen olguların kağıda dökülmesinde zorluk çekme gibi belirtileri vardır. 
• Disleksi: Diğer öğrenme güçlüğü rahatsızlıklarına göre belirgin bir farklılığı vardır. Birey, olması gereken zeka düzeyindedir fakat okuma, yazma ve dil öğrenme becerilerinde çeşitli sorunlar yaşar. Disleksi nedeniyle hafıza ve dikkat etkilenebilir, beynin dili yorumlayan bölgeleri etkilenebilir. Disleksi hastası bir kişi, sesleri tanıyor olsa da harflerle ve kelimelerle ilişkisini kurmakta zorlanır. Çoğunlukla okumada güçlük çekme şeklinde açığa çıkar. 
• Otistik Spektrum Bozukluğu: Kimi zaman doğuştan, kimi zaman da ilk yaşlarda ortaya çıkan bir gelişimsel farklılıktır. Otistik spektrum bozukluğunun nedeni hala bilinmemektedir. Yapılan araştırmalar neticesinde, rahatsızlığın genetik temelli olduğu ifade edilmektedir. Göz teması kuramama, bireyin parmağıyla istediği yeri işaret edememesi, akranlarının oyunlarına ilgi duymaması, konuşmada zorluk, bazı takıntılı davranışlar, dönen nesnelere karşı ilgi, parmak uçlarında yürüme ve sallanma, ismi söylendiğinde dönüp bakmama gibi çeşitli belirtilerle açığa çıkabilmektedir.  

Benton Görsel Bellek Testi Nasıl Uygulanır?

Benton görsel bellek testi iki farklı bölümden oluşur. Bu bölümlerde kullanılan argümanlar aynı olsa da uygulama şekli farklıdır.

Göstermeli Benton Testi

Benton görsel testinin göstermeli uygulama biçimi şöyledir:

• İlk olarak testin uygulanacağı kişiye bir veya daha çok sayıda, üzerinde geometrik şekil yer alan kartlar gösterilir.
• Gösterilen 4 farklı kart arasından 10 saniye içerisinde, ilk şeklin aynısının yer aldığı kartın bulunması istenir.
• Bu şekilde 10 farklı kart gösterilir ve bireyin verdiği cevaplar not edilir. 
• Bu sayede teste tabi olan kişinin görsel belleği derecelendirilebilir.
• Dereceler iyiden kötüye doğru sıralanır ve kişinin seviyesi belirlenir.  

Çizmeli Benton Testi

Benton görsel testinin çizmeli uygulama biçimi şöyledir:

• Test uygulanacak olan kişiye üzerinde farklı geometrik şekiller yer alan kartlar 10 saniye aralıklarla gösterilir.
• Gösterilen kartların, test uygulayıcısının verdiği kartlara çizilmesi istenir.
• Toplamda 10 farklı kart gösterilir ve 10 adet çizim yapılır.
• Çizilen resimlerle gösterilen kartlar karşılaştırılır ve müteakiben değerlendirilir. 

Çizmeli benton testinin uygulama biçimi kendi içerisinde farklı olabilir. Bazı durumlarda kartların gösterildikten sonra akıldan çizilmesi, bazı durumlarda kartlara bakarak çizilmesi, bazı durumlarda ise şekillerin ayırt edilmek suretiyle akılda tutulması şeklinde uygulanabilir.