Dermografizm
Dermografizm, deride küçük çiziklerin, yarık, yara gibi olduğu genellikle tehlike arz etmeyen bir bulgudur. Tedavide genellikle alerji ilaçları kullanılmaktadır.
Dermografizm Nedir?
Dermografizm denen belirti deri yazısı olarak da adlandırılır. Deride küçük çiziklerin, yarık, yara gibi olduğu genellikle tehlike arz etmeyen bir bulgudur. Bu durum ürtiker olarak da adlandırılır. Her 100 insandan 5’inde bu belirti gözlenebilir. Genellikle küçük yaşta olmaz. Daha çok ergenlerde ve yetişkinlerde görülür. Halk arasında kurdeşen ismiyle bilinir.
Cildinizi kolayca çizebilir ve iz çıkartabilirsiniz hatta tahriş edebilir. Ancak bu tahriş olan cildiniz kolayca iyileşir ve kalıcı bir hasar bırakmaz. Genellikle beyaz çizikler oluşur ya da bir miktar pembeleşebilir. Eğer çizikler derinse bu alerjik belirtilere veya enfeksiyona yol açabilir.
Bu hastalık çok ciddi olmadığı gibi rahatsızlık hissini ve kaşıntı hissine yönelik ilaç tedavisi verilir. Bu ilaçlar antihistaminiktir. Belirtiler çok uzun sürmemekle beraber bazı durumlarda rahatsızlık seviyesi çok olabilir. Bunun için doktorunuzdan rahatsızlık hissi için ilaç talep edebilirsiniz.
Sebebi tam belli olmamakla beraber çoğu hastalıkla olduğu gibi stres, penisilin benzeri bazı ilaçların kullanımı veya enfeksiyonlar bu durumu tetikleyebilir. Çoğu dermografizm belirtisi gösteren hasta doktora başvurmaz normal hayatına devam eder. Oluşan kızarıklıklar genelde 1 gün içerisinde kaybolduğu için çok üzerinde durulmaz. Bulaşıcı bir hastalık değildir. Eğer ki artık kronikleşmişse yani sürekli oluyor ve rahatsızlık durumu çoksa doktora başvurması önerilir.
Dermografizm Belirtileri Nelerdir?
Dermografizm belirtileri durup dururken ortaya çıkmaz. Cildinizi kaşıdığınızda, çizdiğinizde, sert bir cisim sürtmesi gibi cilde uygulanan durumlarda ortaya çıkar. Bazı fiziksel durumlarda bu belirti gözükebilir. Bu fiziksel durumlardan bazıları şunlardır:
- Sert bir obje ile cildin çizilmesinden sonra görülebilir. Buna semptomatik dermografizm denir.
- Cildi belli bir miktar basınç uygulandıktan (bu basınç miktarı duruma göre değişebilir.) bir süre sonra görülebilir.
- Soğuk bir sıvı, cisim cilde temas ettikten sonra veya soğuk havalarda görülebilir.
- Sıcak bir sıvı, cisim cilde temas ettikten sonra veya sıcak havalarda görülebilir.
- Egzersiz yaparken görülebilir.
- Su ile temas sırasında görülebilir.
Bu dermografizm bulgusunda kızarıklık, sanki yazı yazılmış gibi çizikler, derin yaralar, şeritler, kaşıntı, terleme, inflamasyon görülebilir. Kaşıma veya ovalama gibi belirtiler genellikle 30 dakika içerisinde geçer ama bazı nadir durumlarda yavaşça ilerler saatler hatta günler sürebilir.
Bazı olağandışı durumlarda bu semptomlar ağır görülebilir. Bu durumlar kuru hava, çok sıcak veya çok soğuk hava, sauna, buhar odaları gibi yerler, sıcak su ile duş alma gibi durumlardır. Fiziksel uyarılar sonrasında deride beyaz renkli kabarıklıklar gözüküyorsa buna beyaz dermografizm denir.
Dermografizm Nedenleri Nelerdir?
Tam olarak dermografizmin görüldüğü sebep bilinmemekle beraber bazı durumların bunu tetiklendiği düşünülmektedir. Bu durumlar; Stres, alerji öyküsü, bazı ağrı kesici ilaçların kullanımı, parazitler, alkol tüketimi, enfeksiyon, penisilin kullanımı, ciddi ovuşturma veya cildi çizme.
Risk faktörleri tam olarak bilinmese de bu hastalık genellikle ergenlikte ve erken yetişkinlik çağında görülme eğilimi göstermektedir.
Kuru bir cilde sahipseniz, dermatit benzeri cildde inflamasyon gösteren bir hastalık geçirmişseniz, tiroid beziniz anormal çalışıyorsa, genellikle cildiniz çok çiziliyor veya kızarıyorsa, sinir sisteminizde bir hastalık varsa veya cildinizi kaşımanıza sebep olan başka bir hastalığınız varsa dermografizm hastalığı için risk faktörü olarak düşünülen durumlara sahipsiniz demektir.
Bunun yanında dermatit öykünüz var ise bu durum dermografizmin nedeni olabilir. Dermatit, genel olarak cilt enfeksiyonu için kullanılan bir tabirdir. Cildinizin kuru, kırmızı ve şiş görülmesine sebep olur. Bu hastalık bulaşıcı değildir. Dermatitin türüne göre cildinizdeki belirtilerin şiddeti ve süresi değişebilir. Eğer geçmeyen dermatitiniz varsa bunun için doktora gitmeniz gerekmektedir.
Dermografizm Teşhisi
Dermografizm tanısında test yapılabilmesi için hastaneye doğru zamanda gelinmesi gerekmektedir. Semptomların etkin olduğu bir zamanda yapılacak bir test doğru sonuç verir. Hastalar hastaneye gelmedilerse evlerindeyken dermografizm tablosunu yani ürtiker belirtilerinin fotoğraflarını çekmeleri doktora hastalığa yapılacak test konusunda yardımcı olur.
Doktora gelindiğinde çok iyi bir şekilde belirtilerin nasıl ortaya çıktığı anlatılmalıdır. Doktorunuza belirtilerin ne zaman başladığını, bu belirtilerin ciddiyetinin ne kadar olduğunu, var olan alerjilerinizi, yeni kullanmaya başladığınız bir ilaç olup olmadığını ve eğer ki varsa ilacın adını ve verilme nedenini, son dönemlerde ortaya çıkan bir hastalığınızı ve belirtilerinizi artıran veya azaltan durumları anlatın. Doktorunuz belirtilerin baskıyla, sıcakla, soğukla, kaşınmayla gibi durumlarda ortaya çıkıp çıkmadığına göre teşhiste ilerleme yapar.
Dermografizm tanısında dermografizm testi yapılır. Bu test dermografizmin ortaya çıktığı durumlara göre farklı şekildelerdir. Dermografizm testinde sert bir cisimle deri üzerinde deriye doğru kuvvet uygulayarak çizilir ve belli bir süre beklenir. Yaklaşık 5-15 dakika beklendikten sonra bölgede ödev veya kızarıklık oluştuysa testin pozitif olduğu sonucuna varılır. Laboratuvar testleri ise dermografizm belirtisinin altında yatan sebepleri öğrenmemize olana sağlar. Bu testle genellikle aynı gün içerisinde sonuç alınır ve tanınız konabilir. Alerjik reaksiyondan kaynaklandığı düşünülüyorsa ona göre test yapılır.
Dermografizm Tedavisi
Dermografizmde hastalığı tedavi etmek için etkeni bulmak çok önemlidir. Eğer alerjik bir sebepten dolayı dermografizm belirtisi görünüyorsa önce bu etkenle maruz kalma durumu ortadan kaldırılmalıdır. Eğer alerjen madde ile temas kesilirse iyileşme dönemi çok daha rahat geçer. Alerji değil de altta yatan başka bir sebep var ise, kronik ürtiker yapan tiroid problemleri gibi, ona göre bir tedavi uygulaması yapılır. Eğer alerjen bir madde sebep oluyorsa alerjen ile temas kesildikten sonra anti histaminik yani alerji ilaçları kullanılabilir. Ama bu anti histaminiklerin normal kullanılmaz dozları bu belirtileri önlemek için yeterli olmayabilir. Bunun için doktorunuz dozunu artırabilir veya başka ilaçlarla beraber kullanmanızı önerebilir. Antihistaminikleri kullanırken uyku isteği, konsantrasyon bozukluğu, dikkat eksikliği gibi yan etkiler görülebilir ve bu anti histaminikler kullandıkça etkisini yitiren ilaçlar oldukları için uzun süre kullanılmalı önerilmez.
Eczaneden reçete olmadan alabileceğiniz bazı anti histaminikler ve kullanım yolları:
- Setirizin: Ağızdan alınan tablet ile uygulanır. İlaç aç veya tok karnına içilebilir.
- Feksofenadin: Ağızdan alınan tablet ile uygulanır.
- Levosetirizin: Ağızdan alınan tablet ile uygulanır. Yemek aralarında veya yemek sonrasında kullanılabilir.
- Loratadin: Şurup veya tablet halinde uygulanabilir. Aç ya da tok karnına alınabilir.
Bu ilaçlar reçete edilmeden alınabiliyor olsa bile kullanımın dozunu ve nasıl kullanılması gerektiğini doktorunuza danışmalısınız. İlaçların etken maddelerine alerjiniz varsa kullanmamalısınız.
Eğer dermatite bağlı dermografizm geçiriyorsanız önce bu duruma yönelik doktorunuzdan enfeksiyon tedavisi olmanız gerekmektedir.
En iyi dermografizm tedavisi onu tetikleyen durumların gerçekleşmesini önlemektir.
Dermografizm Tedavi Edilmezse
Dermografizm bir hastalık değil bir belirtidir. Bunun için tedavi edilmemesi bir soruna yol açmaz. Hatta çoğunlukla tedavi işlemi uygulanmaz. Ancak bazı durumlarda eğer dermografizmin altında yatan sebep bir hastalıksa o zaman ciddi problemlere yol açmadan bu altta yatan sebebin öğrenilmesi ve ona göre tedavisinin yapılması gerekir.
Eğer tiroid probleminden dolayı dermografizm oluyorsa bu kronik ürtikere yol açar. Dermografizmin verdiği rahatsızlık hissi eğer çok fazlaysa bu sebepten dolayı kişide psikolojik rahatsızlıklar ortaya çıkabilir. Ortaya çıkan izler kişideki başka bir hastalığın varlığıyla beraber ciddi tablolara yol açabilir. Eğer göğüs veya boyun bölgesinde meydana gelen şişlikler bireyin nefes almasında zorluk meydana getiriyorsa morarma ve bayılma meydana gelebilir. Veya oluşan alerji ciddi bir şekilde ilerliyorsa solunum yollarını etkileyerek kişinin hayatını riske atabilir.
Dermografizme Ne İyi Gelir?
Banyo yapacağınızda ılık banyo yapın, kaşınmak için tırnaklarınızla değil ama parmak uçlarınızla hafifçe kaşıyın. Sizi sıkan kıyafetler yerine rahat kıyafetler tercih edin. Gerekirse anti histaminik alerji ilaçlarını kullanın. Kızaran bölgeye soğuk bez tutun. Güneş ışığından uzak durun.
Cildinizi sık sık nemlendirin. Kuru ciltlerde dermografizm görülme ihtimali daha fazladır. Yumuşak yastık ve yatak tercih edin.
Dermografizme Ne İyi Gelmez?
Tırnaklarınızı uzun bırakmak kaşınırken olacak tahriş hissini artıracağı için tırnaklarınızın uzunluğunu kısa bırakmanız rahatsızlık hissini azaltır.
Sıcak ve kuru havalarda dışarı çıkmayınız. Güneş ışığı maruziyetini azaltınız. Dermografizminizi tetiklediğini düşündüğünüz yiyecekleri yemeyiniz. Penisilin türü ağrı kesicileri kullanmayınız.
Kimyasal madde içermeyen doğal sabunlar kullanınız. Sert yastık ve yatak kullanmayın.
Dermografizm İlaçları
Dermografizmin kendisi için bir ilaç yoktur ancak ona sebep olan durumlar için kullanılır. Alerji varlığında dermografizm oluyorsa anti histaminikler kullanılır:Setirizin, feksofenadin, levosetirizin, loratadin, Brompheniramine, Klorfeniramin, klemastin, difenhidramin, ketotifen, desloratadin, gibi.
Eğer dermatitten kaynaklı dermografizm oluyorsa enfeksiyon için uygun ilaç tedavisi uygulanır. Bu ilaçlar dermografizm için kullanılıyor olsa bile doktorunuzun haberin olmadan hiçbir ilaç kullanmayınız. Bir bünyeye iyi gelen ilaç başka bir bünye için riskli olabilir.
Hamilelerde Dermografizm
Her dermografizm durumu hamileler için sıkıntı oluşturacak bir belirti değildir. Ancak bazı durumlarda ciddi komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Eğer kadının cinsel organında dermografizm belirtisi meydana gelmişse ciddi sorun ortaya çıkartacak durumları elemek için doktora başvurmanız önerilmektedir.
Göğüsler, uyluklar, kalçalar ve karın bölgesinde kaşıntı hissedebilirsiniz. Bunlar hamilelik kilosunun biriktiği, dolayısıyla cildi geren ve dermografizme neden olan bölgelerdir. Karnınızın, kalçanızın ve kalçanızın çevresinde aşırı cilt kuruluğu yaşayabilirsiniz. Küçük gruplar halinde veya vücudunuzun dört bir yanında şerit şeklinde kızarıklıkların farkına varabilirsiniz. Bununla birlikte, çoğu durumda bacaklarda, kollarda ve sırtta çatlaklar görülür. Cilt tahrişine neden olabileceğinden, hamilelik sırasında dar giysiler giymekten kaçınmanız gerekir. Cildinizin nefes almasını sağlayan ve rahatlık sağlayan bol pamuklu giysiler giymelisiniz.
Cildinizin kurumasına veya tahriş olmasına ve kurdeşene neden olabilen kimyasal bazlı ağır ürünler kullanmaktan kaçının.
Hamilelik sırasında sıcak banyo / duş yapmayın. Bunlar sadece cildinizi neminden mahrum bırakmakla kalmaz, aynı zamanda bebeğiniz için de güvensizdir. Her banyodan sonra ılık su banyosu yapın ve cildinizi iyice nemlendirin.
Çocuklarda ve Bebeklerde Dermografizm
Çocuk ve bebeklerde var olan dermografizm çoğunlukla kısa bir süre sonra kaybolur ve bir daha görülmez. Ancak bazı durumlarda veya altta yatan sebep varsa bu süre artabilir. Genellikle 6 haftayı geçmez. Eğer ilaca bağlı veya hastalığa bağlı bir dermografizm ise o hastalık geçtikten sonra veya ilacın kullanımı kesildikten bir süre sonra kendiliğinden geçmesi beklenir.
Dermografizm için Hangi Doktora Gidilir?
Dermografizm ciddi bir durum değildir. Bunun için çoğunlukla doktora gidilmez. Ancak cildinizdeki sorunlar sizi rahatsız etmeye işinizi rahat yapamamanıza sebep oluyorsa doktora gidebilirsiniz. Eğer ağrı hissediyorsanız veya alerji hissi sizi etkiliyorsa doktorunuzdan duruma uygun ilaç reçete etmesini isteyebilirsiniz.
Dermografizm için hastanenin Dermatoloji (cildiye) veya Dahiliye (iç hastalıkları) bölümüne randevu alıp muayene olabilirsiniz.