Nasır

Nasır Nedir?

Nasır, sık travmaya uğrayan cilt dokusunun kendini sürtünme sonucu oluşabilecek baskı ve hasarlanmadan korumak için gösterdiği kalınlaşmadır. Bu açıdan bakıldığında nasır aslında bir savunma mekanizmasıdır. En sık el ve ayaklarda görülür çünkü bu bölgeler en sık kullanılan ve haliyle travmaya açık bölgelerdir.

Nasır, aslında genel bir isimdir. Korn ve kallus olmak üzere 2 çeşit nasır vardır;

Korn, özellikle ayakların travmaya açık bölgelerinde meydana gelir. Ayak nasırı, ayak parmakları, özellikle serçe parmak kenarı ve üstünde görülür. Elde nasır, ellerde kalem tutan parmakların iç yüzlerinde, parmak arası nasırı olarak görülürler. Küçük, başlangıçta su toplamış görünümde olabilen, oldukça sert fakat etrafı yumuşak, ağrılı ve hafif şiş niteliktedir.

Kallus ise, büyük ve tipik nasır dokusudur. Ayaklarda travmadan ziyade basınca maruz kalan, ağırlık taşıyan bölgelerde görülür. Ayak tabanında nasır, topuk nasırı, ayak altında nasır, parmakların alt kısımları ve ellerde avuç içi nasırı en sık görüldüğü yerlerdir. Kornlardan daha büyük ve geniş bir alanı kapsarlar, genelde ağrısızdırlar, şişlik ve hassasiyet görülmez. Kallus ilerler ve tedavisiz bırakılırsa nidus adı verilen nasır kökü yapısı oluşur. Bu evrede evde kendi kendine tedavi mümkün olmamakta ve kesinlikle bir hekime başvurulması gerekir.

Sağlıklı, ek sağlık problemi olmayan hastalarda travmaya neden olan faktörün ortadan kalkması ile nasır problemi zamanla geçer. Tedavi edilmese bile acil ve hayati bir problem oluşturmazlar ama rahatsızlık verdikleri için ya da kozmetik problem oluşturdukları için tedavi edilebilirler.

Ek sağlık problemi olan, özellikle de alt bacaklarda belirgin bir damar problemi ya da uzun süreli diyabeti olan hastalarda nasırın iyileşmesi güç olabilir, ek tedavi gerektirebilir. Bölgeye giden kan akımının bozulması nasır problemini arttırır ve yeni problemler ekleyebilir.

Nasır Belirtileri Nelerdir?

Nasır en sık ayaklarda ardından ellerde görülen bir cilt problemidir dolayısıyla belirtileri de bu bölgelerde ortaya çıkar. En sık rastlanan belirtiler şunlardır:

• Ciltten kabarık, pürüzlü ve kalınlaşmış deri görünümü
• Ciltte normalde olmayan bir sertleşme, büyüme ve genişleme
• Problemli cilt altında hassasiyet ya da ağrı
• Deride pullanma, mumsu görünüm ve aşırı kuruluk
• Nasır kökü oluşmuşsa ayağı yere basmakla oluşan ciddi ağrı-acı

Nasır Nedenleri Nelerdir?

Nasır pek çok nedenle olabilir fakat hepsinin ortak noktası ayakta bir travma yaratmasıdır. Nasır genetik ya da metabolik bir sorun değildir. En sık görülen nasır nedenleri şunlardır:

• Dar ayakkabı giymek: Dar ayakkabılar ayağı sıkarak özellikle parmak uçlarında ve ayak kenarlarında nasır oluşmasına neden olur.
• Geniş ayakkabı giymek: Kişinin numarasından büyük ayakkabı giymesi de ayağın ayakkabı içinde fazla hareket etmesine, kaymasına ve buna bağlı sürekli sürtünme oluşmasına neden olur. Ayakkabı içindeki herhangi bir pürüz veya dikiş de sürtünmeye bağlı nasır oluşturabilir.
• Topuklu ayakkabı giymek: Topuklu ayakkabılar da ayağın belirli bölgelerine fazla yük binmesine neden olarak nasır yapabilir.
• Çorapsız ayakkabı giymek: Çorapsız giyilen ayakkabılar ayağı daha çok tahriş ederek nasır oluşturabilir.
• Bunyon varlığı: Bunyon, ayakların iç kısmında başparmak ve ayak kemiklerini bağlayan eklemde anormal bir çıkıntı olmasıdır. Genelde kemik yapısındaki bir fazlalıktan kaynaklanır. Bunyon varlığında kişinin kendine uygun ayakkabı bulması sorun olacağı için genelde sürtünmeye bağlı nasır oluşur.
• Ayağın herhangi bir yerinde kemik çıkıntısı veya bir sebeple şişlik, kabarıklık olması
• Ayakta çekiç parmak problemi olması
• Enstrüman çalmak
• Çok fazla yazı yazmak
• Çok sık ve fazla el aleti kullanmak ve bu esnada eldiven/koruyucu kullanmamak

Nasır Teşhisi

Nasır teşhisi için hekim öncelikle şikayetlerinizi ve tıbbi hikayenizi dinleyecek ardından fizik muayene yapacaktır. Nasırın hekim tarafından görülmesi ve siğil, kist gibi deriyi kalınlaştırabilecek diğer hastalıklardan ayrılması teşhis koymak için yeterlidir. 

Ek görüntüleme ya da laboratuvar işlemine genelde gerek duyulmaz fakat kemik yapılarında nasıra bağlı bozukluk olup olmadığını saptamak için bazen röntgen (x-ray) istenebilir.

Nasır Tedavisi

Nasır tedavisinde en önemli adım nasırın oluşmasına sebep olan faktörün ortadan kaldırılmasıdır. Sıkı, rahatsız, fazla bol, çok yüksek topuklu veya nefes almayan deriden yapılmış ayakkabıları giymemek, iş sebebi ile mecburen travma yaşanıyorsa önlem almaya çalışmak olumlu sonuç verecektir.

Oluşmasına sebep olan faktörün ortadan kaldırılmasının ardından mevcut nasır problemi için tedaviler uygulanmaya başlanır. Bunlardan en sık başvurulanları şöyledir:

• Fazla deriyi bölgeden uzaklaştırmak: Bunun için hekim çeşitli yöntemlerle derinin kalınlaşmış fazla katmanlarını alır. Eğer nasır çok kalın ve büyükse neşter gibi kesici aletler bile kullanılabilir bu esnada hasta acı ya da ağrı hissetmez çünkü bu kısım cildin acı ve ağrı alan bölgelerinden uzaklaşmış ölü deridir. Bu işlemin kesinlikle ev ortamında hasta ya da yakınları tarafından uygulanması uygun değildir çünkü bölgede ikincil enfeksiyon gelişirse tedavisi çok daha zor olur.
• Salisilik asit içeren pedler veya bantlar: Salisilik asit soyucu nitelikte bir kimyasal maddedir. Cildi yumuşatmak ve tedaviye katkıda bulunmak amacı ile salisilik asit içeren pedler ya da bantlar nasırlı bölgelere yerleştirilir. Reçetesiz satılırlar, eczanelerden temin edebilirler. Hekim ne sıklıkla, sürede kullanılacağını ve ne zaman yenileneceğini hastaya anlatacaktır.
• Salisilik asit içeren jel ve kremler: Pedler gibi bu jeller de soyucu ve yumuşatıcı bir kimyasal madde olan salisilat içerir. Haricen uygulanırlar, el, diz gibi ped uygulamanın zor olacağı bölgelerde daha sık tercih edilirler.
• Ponza taşı, tırnak törpüsü gibi yontma materyalleri: Bu yapıda maddeler özellikle cildin salisilik asitle yumuşatılmasının ardından kullanılır ve mevcut ölü deriyi atmaya yöneliktir. Kolayca elde edilebilir ve uygulanabilirler.
• Ortopedik ayak tabanları: Özellikle ayaklarda ortopedik bir bozukluk nedeniyle dışa basma, içe basma, topuk ağırlıklı yürüme gibi yanlış alanlara bası yapan hastalara önerilebilen bir yöntemdir. Ortopedik noktaları olan ve doğru basmayı teşvik eden ekstra tabanlardır. Ayakkabıya sonradan yapıştırılabilirler bazıları çıkarılıp başka ayakkabılar için de kullanılabilir özelliktedir.
• Cerrahi: İleri vakalarda nadiren başvurulan bir yöntemdir.
• Radyofrekans yöntemi: Bu yöntemle radyo dalgaları yardımı ile nasır kökü yüksek ısıya maruz bırakılarak tahrip edilir. Bu işlem sırasında lokal anestezi uygulanır.

Nasır Tedavi Edilmezse

Nasır tedavi edilmezse de hayati tehdit oluşturan ve acil tedavi gerektiren bir hastalık değildir fakat kişiye oldukça rahatsızlık verir. Bir süre sonra ayağın kemik yapısında yere sürekli yanlış basma nedeni ile deformite (bozukluk) oluşabilir bu sebepten de tedavi edilmesi gerekir.

Nasıra Ne İyi Gelir?

Nasıra iyi gelen çeşitli yaşam tarzı değişiklikleri ve yöntemler mevcuttur fakat en önemlisi nasıra sebep olan faktörün ortadan kaldırılmasıdır. Genel olarak nasıra iyi gelecek eylem ve yöntemler şunlardır:

• Rahat, ayak numarasına uygun, nefes alan yapıda, ortopedik destekli, mümkün olduğunca alçak topuklu ayakkabılar tercih etmek
• El ya da tarım aletleri ile yoğun çalışıyorsa bu esnada koruyucu eldiven kullanımı
• Elleri ve ayakları düzenli olarak herhangi bir nasır problemi olmasa bile nemlendirmek, kurumaları önlemek
• Ayakları ponza taşı gibi doğal yöntemlerle ölü derilerden sık sık arındırmak (diyabeti olan hastalar ponza taşı kullanımından sakınmalıdır)
• Ponza taşı kullanımı öncesi bölgeyi ılık su ve sabunla yıkamak ya da bir süre ılık sabunlu suda bekleterek cildi yumuşatmak ve ölü deri atılmasını kolaylaştırmak
• Salisilik asit içeren yumuşatıcı ayak pedleri kullanmak

Nasıra Ne İyi Gelmez?

Nasır için halk arasında yayılmış pek çok yanlış bilgi ve yöntem mevcuttur. Bunlar sorunu daha da büyütür çünkü nasıra ek olarak bir de enfeksiyon gelişimine ya da yaralanmalara yol açabilir. Nasır için şunlardan kesinlikle kaçınılması gerekir:

• Nasırı bölgeden atmak için keskin, bıçak benzeri, yaralayıcı aletler kullanmak
• İçeriği belirsiz bitki yağları, karışımlar, merhemler kullanılması
• Güvenilir ve onaylı olmayan kimyasal soyucu maddeler, asitler kullanılması
• Nasırı yakmak gibi ilkel uygulamalar
• Sarımsak, yoğurt, aspirin, soğan gibi tıbbi değeri olmayan maddelerin bölgeye tatbik edilmesi
• Eldivensiz sürekli el ya da tarım aleti kullanımı
• Sıklıkla yüksek topuklu, dar, rahatsız ya da fazla bol ayakkabılar giyilmesi

Nasır İlaçları

Nasır için ilaçla tedavi mümkün değildir. İlaç sayılmasa da kimyasal madde olarak salisilik asit içeren pedler, bantlar, jeller ve kremler tedavide kullanılabilir. Bunlar genellikle kozmetik mağazalardan ve eczanelerden temin edilebilen ürünlerdir, hekim doğru kullanımı ve sıklığı ile ilgili hastayı bilgilendirecektir.

Nasır Ameliyatı

Ameliyat, ayakta anatomik bir problemin olduğu hastalarda yüzeysel tedavilere yanıt alınamıyor ve problem tekrarlıyorsa sorunlu kemik bölgesinin yontularak nihai bir çözüme ulaşmasını sağlayabilir. Çok nadir başvurulan bir yöntemdir çünkü nasırların çoğu kişilerin bozuk kemik yapısından kaynaklanmaz, travma gibi dış faktörlere bağlıdır.

Ayrıca, bazı nasırlar çok uzun süre tedavi edilmez, yüzeysel olarak kalınlaşan doku yumuşatılarak bölgeden uzaklaştırılmazsa nasır kökü yani nidus yapısı oluşur. Bu doku koni şeklinde ayak içine doğru büyüyen bir yapıdır ve ağrıyı-acıyı çok ciddi derecede arttırır. Bu nasır kökü dokusunun lokal anestezi ile poliklinik şartlarında yapılan bir operasyonla çıkarılması gerekir. Ardından bölgeye dikiş atılır ve iyileşince dikişler alınır. Bir süre üzerine basma zorluğu yaşanabilir fakat kalıcı olarak nasırdaki ağrı ve acı şikayetini geçiren bir yöntemdir.

Çocuklarda Nasır

Çocukların cildi yapısal olarak nasır oluşması için çok uygun değildir. Maalesef yaşına uygun olmayan işlerde çalışan veya ailesine yardımcı olmak için tarım işi yapan çocuklarda görülebilmektedir. Belirtileri, teşhisi ve tedavisi yetişkinlerden farklı değildir. Çocuklarda tedaviye yanıt daha hızlı gelişir çünkü damarları genç yapıda, sertleşmemiştir ve hareketli olmalarından kaynaklı kan dolaşımları yetişkinlerden daha iyi durumdadır.

Nasır için Hangi Doktora Gidilir?

Nasır tedavisi ile ilgilenen tıp bölümü Deri ve Zührevi Hastalıklar bölümü diğer adları ile Dermatoloji ya da Cildiye’dir. Nasır uzun süre tedavi edilmediğinde giderek artan ve hastaya rahatsızlık vermeye başlayan bir problemdir bu sebeple tedavisi mümkün olduğunca erken yapılmalıdır fakat acil ve hayati tehlike yaratan bir sağlık problemi değildir.