Tırnak Yeme

Tırnak Yeme Hastalığı Nedir?

Tıp dilinde Onikofaji olarak da adlandırılan tırnak yeme hastalığı stresin, kaygının arttığı durumlarda daha çok görülen bir hastalıktır. Başlangıçta kişide aralıklı olarak yapılan bu davranış daha sonraları alışkanlık haline gelebilir.

Kişi başlarda bunun bilincindeyken daha sonraları bilinçsizce bu alışkanlığı yapmaya başlar. Farkına varmadan tırnak yeme durumu oluşur.

Tırnak yeme durumunda kişi el veya ayak tırnaklarını yer, tırnaklarının kenarındaki deri kısmını koparıp tırnak çevresi cilt bölgesine zarar verebilir. Bu hastalık genellikle 4 yaşından sonra başlayabileceği gibi daha erken de başlayabilir.

Kişide ergenlik döneminde son bulabilecek bir alışkanlık olabileceği gibi ergenlik döneminde de başlayabilir.

Kişinin daha çok stres faktörleri ile baş etme yöntemi olarak geliştirdiği dürtüsel bir savunma mekanizmasıdır. Kişide altta yatan başka psikolojik hastalıklara ek olarak da bu alışkanlık görülebilir.

Tırnak yeme alışkanlığı erkeklere oranla kadınlarda daha sık görülür. Bunda kadının stres faktörlerine daha fazla maruz kalmasının payı vardır.

Tırnak yeme alışkanlığı psikiyatride dürtü kontrol bozuklukları başlığı altında incelenen bir hastalıktır. Bu başlık altında tırnak yeme alışkanlığı dışında çalma hastalığı, internet bağımlılığı, saç yoma, kendine zarar verme davranışı, tıkınırcasına yeme bozukluğu, patolojik cilt yolma gibi hastalıklar vardır.

Bu hastalıklardaki ortak özellikler;

• Kişi bu davranışları yerine getirmeden önce davranışı yapmak için yoğun istek hisseder.
• Davranışı yaparken yüksek oranda bir haz duyar.
• Davranış üzerinde kontrole sahip değildir.
• Davranışın kötü sonuçlarını görmesine karşın bu davranışı yerine getirmekten vazgeçemez.

Tırnak yeme alışkanlığına sahip insanlar için de kontrol mekanizmasında bozulmalar vardır. Kişi tırnak yeme isteğinden kendini alamaz.

Tırnak Yeme Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Tırnak yeme hastalığının zemininde kişinin içinde bulunduğu kaygı, stres, mutsuzluk ve korku ile baş edememe sonucunu bedenine yansıtması yatar. Bu sebeple tırnak yeme hastalığına sahip kişilerde görülebilecek belli başlı durumlar vardır.

Bunlar;

• Bu kişiler genellikle başkaları ile yaşadıkları iletişim sorunlarını kendilerini açıklayarak halletmeye çalışmazlar. Daha çok içe kapanık bir yapıya sahiptirler.
• Kişinin aşırı strese verdiği ve farkında olmadığı bir yanıt olduğu için kişiler genellikle etkili bir stres yönetimine sahip değillerdir.
• Kişide bu alışkanlığa bağlı olarak parmak cildinde yaralar ve şekil bozuklukları görülür.
• Vücudun en fazla mikropla karşılaştığı bölge olan eller bu alışkanlığa bağlı olarak sürekli ağıza götürüldüğü için elde taşınan mikroplar ağız yoluyla sindirim sistemine karışabilir. Bu da kişide bakteriyel veya parazit nedenli enfeksiyonlar görülmesine neden olur.
• Tırnaklarda taşınan mikroplar ağız yolunda kokuya neden olabilir. Tırnak yeme ile ağıza geçen bakterilerin buraya yerleşmesiyle ağız bölgesinde enfeksiyon veya apse oluşabilir.
• Kişi kopardığı tırnak parçasını yutmayabilir. Tırnak yeme zararları yemek borusunu ve tüm barsak sistemini etkileyebilecek bir alışkanlıktır. Eğer kişi tırnağını koparıp parçayı yutarsa yemek borusuna geçen tırnak yemek borusunu delebilir.
• Tırnak yeme zararları mideyi de etkileyebilecek bir hastalıktır. Mideye geçen tırnak mide zarına zarar verebilir. Midede sindirilemeyeceği için bağırsaklar yoluyla anüsten atılırken makat bölgesindeki deriye zarar verebilir.
• Kişinin tırnaklarında kişiyi rahatsız edebilecek bir görünüm oluşturabilir. Bu da tırnak yeme alışkanlığı olan kişinin özgüveninde kırılmalar yaratabilir.
• Kişi tırnaklarındaki görünümü saklamaya yönelik olarak ellerini gizleyebilecek kıyafetler giymesine neden olabilir. Kişide bu duruma karşı da bir kaygı oluşabilir.

Tırnak Yeme Hastalığı Nedenleri Nelerdir?

Tırnak yeme hastalığının temelini kişinin yaşadığı stres ve kaygı durumlarını bedenine aktarma isteği yatar. Bunu yaparken bilinçli veya bilinçsiz olabilir.

Altta yatan psikolojik hastalıklara bağlı olarak görülebilir.

Tırnak yeme hastalığının oluşma nedenleri;

• Kişide ağır stres durumuna bağlı olarak vücudunun strese tepki oluşturması
• Kişi ailesiyle veya yakın çevresiyle ilişkilerinde karşılaşacağı sorunlarda tepki olarak tırnak yemeye başlayabilir.
• Tırnak yeme durumu bebeklik döneminde parmak emme alışkanlığına bağlı olarak gelişebilir. Bebeklikte özellikle baş parmağı emme alışkanlığının devamı olarak tırnak yeme sorunu görülebilir.
• Çocukluk döneminde çocuğun çevresinde gördüğü kişileri taklit etme isteği vardır. Eğer çocuğun çevresinde tırnak yeme alışkanlığına sahip biri varsa çocuk bu alışkanlığı o kişiyi taklit ederek edinebilir.
• Kişide öfkenin yansıması olarak da tırnak yeme sorunu görülebilir. Öfkesini başka şekilde yansıtamayan biri öfkesini diğer insanlara bu şekilde göstermeyi tercih edebilir.

Bu tür nedenlere bağlı olarak gelişebilecek tırnak yeme alışkanlığı sonucunda kişide bu alışkanlık devam edebilir veya belli bir süre sonra unutulabilir.

Tırnak Yeme Hastalığı Teşhisi

Tırnak yeme zemininde takıntılı kişilik bozukluğu, tik, dürtü, kontrol bozuklukları, majör depresyon, kaçıngan kişilik bozukluğu gibi başka psikolojik hastalıkları barındırabileceği için teşhisinin vakit kaybetmeden yapılması ve hem altta yatan hastalığın hem de tırnak yeme sorununun tedavisine en uygun şekilde, en erken zamanda başlanması gerekmektedir.

Tırnak yeme sorunu ile psikiyatri polikliniğine başvuran kişiden ayrıntılı bir hasta öyküsü alınması ve fizik muayene yapılması genellikle teşhis için yeterli olmaktadır. Tırnak yeme alışkanlığında altta zihinsel gelişim bozukluğu yattığı düşünülüyorsa teşhis için ek incelemeler istenebilir.

Hastadan alınacak ayrıntılı bir hasta öyküsünde (anamnez) kişiye ne kadar zamandır bu alışkanlığının olduğu, tırnak yerken bunu bilinçli mi yoksa bilinçsizce mi yaptığı, mesleğinin stresli olup olmadığı, en fazla ne zaman veya hangi durum sonucunda tırnak yediği, tırnak yeme alışkanlığının kişide nasıl bir his uyandırdığı gibi kişinin psikolojisini ortaya koyabilecek sorular sorulur.

Ayrıca kişiler arası ilişkiler ile ilgili sorular sorulur. Bu soruların cevaplarına göre kişinin toplumsal ilişkilerinin tırnak yemenin nedeni olup olmadığı öğrenilmeye çalışılır.

Ayrıntılı bir şekilde hasta öyküsü alındıktan sonra fizik muayeneye geçilir. Tırnak yeme sorunu olan kişiler içinde bulundukları stresli durumu tırnak yeme dışında saç yolma veya bacak sallama gibi başka fiziksel belirteçlerle de dışa vurabilirler. Bunların gözlemlenmesi gerekir. Gerekirse baş muayenesi ile hastanın saçlarında kopmalar veya bölgesel olarak dökülmeler olup olmadığına bakılabilir.

Sonrasında tırnak yeme alışkanlığının ne boyutta olduğu hakkında fikir vermesi için el ve ayak parmaklarının muayenesi yapılır. Tırnak kenarlarındaki ciltte soyulmalar var mı, tırnaklarda körelmeler var mı ve ya tırnak yeme alışkanlığı tırnaklarda-parmaklarda şekil bozukluğu yapmış mı diye bakılır.

Tırnak yeme alışkanlığı için ek bir tetkik istenmesine gerek yoktur. Hasta hikayesi ve fizik muayene ile hastalığın teşhisi konulabilir.

Tırnak Yeme Hastalığı Tedavisi

Tırnak yeme alışkanlığı etkin şekilde tedavi edildiğinde yüksek iyileşme oranına sahip bir hastalıktır. Hastalık için tedavi planlanırken hastaya tırnak yeme alışkanlığından kurtulma yolları ayrıntılı bir biçimde anlatılır.

Uygulanacak davranış terapilerinin etkinliği için kişinin bu terapilere devamlılığının şart olduğu belirtilmelidir.

Tedavide psikoterapi, davranış kontrolü için ek önlemleri alınması ve ek psikolojik hastalıklar için de ilaç kullanımı uygulanır.

Kişinin terapilere katılımının tam olması oldukça önemlidir. Kişide bu alışkanlığın oluşumuna neden olan zemindeki sorunlar gün yüzüne çıkarılır. Kişinin bunlarla daha doğru bir şekilde başa çıkması sağlanmaya çalışılır.

Ayrıca davranış kontrolü için bazı önlemlerle psikoterapiden alınacak verim arttırılmaya çalışılır. Bunlar içerisinde tırnak yeme önleyici, tırnak yeme bandı gibi birtakım ek destekleyiciler vardır.

Kişinin tırnak yemesini önlemek için tırnak yeme ojesi kullanılabilir. Tırnak yeme alışkanlığı olan çocuklarda kullanılabilecek bu yöntemin etkili olabilmesi için kişinin bu alışkanlığına neden olan, altta yatan sorununun da göz ardı edilmemesi gereklidir.

Aksi takdirde sorunlar halının altına süpürülmüş olur. Er ya da geç daha ciddi sorunlar olarak o halının altından yüzeye çıkar.

Tırnak yeme sonucu oluşan hastalıklar için veya tırnak yeme sorununa neden olan hastalıklar için tedaviye ilaçlar da eklenebilir. Tırnak yeme sonucu olarak ağızda oluşabilecek enfeksiyonlar ciddi boyuta ulaşırsa doktor önerisi ile antibiyotik başlanabilir.

Tırnak Yeme Hastalığı Tedavi Edilmezse

Tırnak yeme hastalığı zemininde kızgınlık, stres, davranış kontrolsüzlüğü, çekinme, sorunlarla baş edememe gibi başka problemler barındırabileceği için tedavi edilmesi gereken bir şikâyettir. Aksi halde altta yatan psikolojik sorunlara ışık tutulamaz. Bu sorunlar gittikçe derinleşebilir.

Tırnak yemenin sonuçları sadece parmaklarda şekilsel bozukluklarla kalmayıp daha kötü sonuçlar da oluşturabilir. Yutulan tırnak parçası bağırsakları veya yemek borusunu delebilir. Enfeksiyonlara sebebiyet verebilir.

Tırnak yemenin mideye zararları içinde enfeksiyon oluşturması, mide zarını delmesi, midede sindirilemeyip dışkı yolu ile atılan tırnağın makat derisine zarar vermesi sayılabilir. Bu nedenle tedavi edilmemesi daha ciddi sorunlar oluşturabilir.

Tırnak Yeme Hastalığına Ne İyi Gelir?

Tırnak yeme alışkanlığı yaşamın daha sıklıkla ergenlik ve öncesi dönemlerinde görülebilecek bir durumdur. Bu dönemlerdeki sorunlarla baş edememeye bağlı olarak verilen bir tepkidir.

Bu sebeple tırnak yeme şikâyeti olan kişiler için en iyi gelecek şey etkili bir sorun yönetiminin nasıl olduğunun öğrenilmesidir.

Bunun için ilk adım olarak ailelerin çocukları ile iyi bir iletişim kurmaları ve sorunun bilincinde olup tedaviye tam katılım gerçekleştirmeleri gerekir. Çocuğa karşı yargılayıcı bir tutum geliştirmeden onlarla iletişimlerini geliştirmeleri gerekir. Gerekirse psikolojik destek alması için çocuğu teşvik etmelidirler.

Ergenlik dönemi veya sonrasında görülen tırnak yeme alışkanlıklarında stres, arkadaş ilişkilerinde bağlanma sorunlarının yaşanması, doğru iletişimin kurulamaması, sorunların bedene yansıtılması gibi nedenler vardır.

Bu dönemdeki tırnak yeme alışkanlıkları için davranış terapilerine katılmanın ve tedaviye tam uyumun faydası oldukça yüksektir.

Tırnak Yeme Hastalığına Ne İyi Gelmez?

Bebeklik döneminde parmak emme alışkanlığı, çocukluk dönemine tırnak yeme sorunu olarak geçebilir. Bu aşamada anne ve babanın çocuklarının bu alışkanlığına karşı olan tutumu çok önemlidir.

Anne ve babaların cezalandırma sistemi ile bu hastalığın düzelmeyeceğini tam tersine daha da derinleşeceğini bilmeleri gerekir. Çocuğun bu davranışı yaparken sürekli uyarılması da yanlış bir davranıştır.

Çocuğa alışkanlığını unutturmak yerine tırnak yemeye pekiştirmesine neden olur. Bu sebeple özellikle doğru bir tutumla etkili tedavi olacağının bilinmesi gerekir.

Devam eden tırnak yeme alışkanlığı için psikolojik destek alınması gerektiği unutulmamalıdır. Tedavinin aksatılması veya önemsenmemesi de daha ciddi sonuçlara neden olabilir.

Erişkinlikte görülen tırnak yeme alışkanlığı için davranışsal terapi ve ek önlemlerle tedavi planlanıp geciktirilmeden sorunun çözülmesi gerekir.

Tırnak Yeme Hastalığı İlaçları

Tırnak yeme alışkanlığı kişide enfeksiyona sebep oluyorsa veya kişide ek bir psikolojik hastalık varsa bu durumlarda ilaç tedavisi gerektiren bir şikâyettir. Ağıza götürülen tırnaklarda bulunan mikroplar kişide enfeksiyonlara sebep olabilir. Bu enfeksiyonların tedavisinde antibiyotik kullanılabilir. Enfeksiyon parazit kaynaklı ise antiparaziter veya mantar enfeksiyonu varsa antifungal ilaç kullanımı gerektirebilir.

Kişide bulunan ek rahatsızlıklar için de tedaviye ilaç eklenmelidir. Depresyona bağlı tırnak yeme alışkanlığında antidepresan ilaçlarla depresyon tedavisi yapılmalıdır.

Stres veya huzursuzluğa bağlı tırnak yeme alışkanlığı için anksiyolitik ilaçlar kullanılmalıdır.

Gebelikte Tırnak Yeme Hastalığı

Gebelik sürecinde değişen hormonlar ile tırnaklar daha kırılgan ve ince olmaya başlar. Kişi bu süreci stresli geçiriyorsa kişide tırnak yeme alışkanlığı gelişebilir. Daha kırılgan olan tırnaklar bu alışkanlık ile daha da zarar görür.

Tırnak etinin yenmesi tırnak şekil bozuklukları yapabilir. Enfeksiyon ihtimali artar.

Tüm bunlar hem gebe için hem de bebek için risk oluşturabileceği için gebelik döneminde bu alışkanlıktan bir an önce kurtulmak için gerekli psikolojik desteğin vakit kaybetmeden alınması oldukça önemlidir.

Bebeklerde ve Çocuklarda Tırnak Yeme Hastalığı

Bebeklik döneminde parmak emme alışkanlığı daha sonraki süreçte tırnak yeme alışkanlığı olarak karşımıza çıkabilir. Bunun için bebekte parmak emme alışkanlığı varsa anne babanın buna müdahale edip bebeğin parmağını ağzından nazikçe uzaklaştırması gereklidir. Bebeklik döneminde bebeğin eline takılacak bebek eldivenleri ile de buna engel olunabilir.

2 yaş tırnak yeme sorunlarının görülebileceği bir yaştır. Bunu yapan çocukta endişe oluşturan bir konu olduğu ve bu sebeple yaptığı söylenebilir. Anne ve babanın bu endişe oluşturan durumu belirleyip ona kaşı uygun önlemi alması gerekir.

Bazen çocuk oyun oynarken veya televizyon izlerken dalıp tırnaklarını yiyebilir. Bunun için de o süreçlerde annenin veya babanın çocuğun eline onu meşgul edecek oyuncaklar vererek bunu yapmasını önleyebilir.

Fakat bu sürecin geçici olduğu ve genellikle belli bir süre sonra çocuğun bu alışkanlığını unutacağı akıldan çıkarılmamalıdır.

Tırnak Yeme için Hangi Doktora Gidilir?

Tırnak yeme sorunu ufak bir sorunmuş gibi görünse de zemininde daha ciddi sorunlar barındırabileceği için atlanmaması gerekir. Bu durum önemsenmeyip gerekli yardımı alma fikri ötelenirse zemininde yatan daha ciddi konular da ötelenmiş olur.

Bu da belli bir süre sonra kişinin yaşamında bu sorunların daha büyük boyutta patlak vermesine neden olabilir.

Tırnak yeme sorunu olan birinin başvuracağı bölüm Psikiyatri bölümüdür. Çünkü tırnak yemenin altında yatan esas neden kişinin karşılaştığı bir sorunla baş edememesi ve bu stres faktörünü vücuduna zarar vererek uzaklaştırmaya çalışmasıdır.

Psikolojik destekle tırnak yeme alışkanlığı altında yatan psikolojik faktörler gün yüzüne çıkarılmaya çalışılır. Bunlar çözüme kavuşturulmaya çalışılır.