Kızamıkçık Aşısı Nedir?

Kızamık Nedir?

Kızamıkçık (rubella), çoğunlukla çocuklarda görülen ve virüs kaynaklı bir hastalıktır. Kızamıkçık, Alman kızamığı ve üç gün kızamığı olarak da bilinmektedir. Bulaşıcı olan bu hastalık ciltte kızarıklık, döküntüler, kırmızı lekeler gibi belirtilerin yanında soğuk algınlığı belirtilerinin de görülmesiyle kendini belli etmektedir. Yetişkinlerde ise daha ciddi belirtiler ve eklem ağrıları da yaşandığı görülmektedir. Kızamıkçık hastalığına neden olan rubella virüsü, hapşırma ve öksürme sırasında çıkan damlacıkların başkaları tarafından solunması ile bulaşmaktadır. Kızamıkçık hastalığının önüne geçilmesi için kızamıkçık aşısı rutin aşılar arasına girmiştir. 

Kızamık Aşısı (Rubella Aşısı) Ne Zaman Yapılır?

Çocuklarda

• Bebeklere 12. ayın sonunda KKK (Kızamık – Kabakulak – Kızamıkçık) olarak yapılmaktadır. Bu uygulama ile kızamık, kabakulak ve kızamıkçık hastalıklarına karşı önlem alınmaktadır.
• İkinci doz ise çocuklara 1. sınıfta yapılmaktadır. Bu aşı da kızamık, kabakulak ve kızamıkçık hastalıklarına karşı önlem niteliğindedir.
• Hastalığın yoğun olarak görüldüğü ülkelere gidecek olan bebeklere yolculuktan 6 ay önce aşı yapılması gerekmektedir.
• Kızamık hastası kişiler ile temasta bulunulması halinde ise 72 saat içinde aşı yapılması gerekmektedir.

Yetişkinlerde

• KKK (kızamık, kabakulak, kızamıkçık) aşısının çocukluk döneminde yapılmamış olması durumunda yetişkinlikte de aşı yapılması gerekmemektedir. 
• Hastalığın yoğun olduğu bölgelerde bulunan kişilere aşı yapılması tavsiye edilmektedir. 
• Doğurganlık çağındaki kadınlara evlilik öncesinde aşı yapılması gerekmektedir. 
• Evli ve önceden aşı yapılmamış kadınlara ise hamile kalmadan 1 ay önce aşı yapılmış olması gerekmektedir.

Kızamıkçık Aşısı Sonrası Gebelik

Gebeliğin ilk aylarında kişinin maruz kaldığı kızamıkçık hastalığı bebeğin sağlığı için ciddi bir sorun teşkil etmektedir. Anne adayının bu hastalıklara yakalanması durumunda gebelik düşükle sonuçlanabilmektedir. Bunun yanında işitme ve görme kaybı ile kalp ve beyin hasarlarına neden olabilmektedir. Gebeliğin ilk 5 ayında kızamıkçık hastalığına yakalanmamak önem kazanmaktadır. Bu nedenle aşı uygulaması yapılmaktadır. Ancak KKK (kızamık, kabakulak, kızamıkçık) aşısı canlı aşı olduğu için gebelik sırasında yapılmaya uygun olmadığı bilinmektedir ve hamile kalmak isteyen kadınların test yaptırarak kızamıkçık antikoruna baktırması gerekmektedir. Vücutta antikor bulunmaması durumunda ise aşı yaptırıp en az 1 ay gebelik oluşmasının önüne geçilmesi gerekmektedir. 

Kızamıkçık Aşısı Nasıl Yapılır?

Kızamıkçık aşısının uygulanma aşamaları aşağıdaki gibidir;

• Üst kola ya da uyluğun dış kısmına yapılmaktadır.
• Aşının yapılacağı yer belirlenir. 
• Belirlenen yere dezenfekte edilir.
• Küçük çocuklarda uyluk bölgesinde kas içine enjekte edilir.
• Daha büyük kişilerde ise üst kola enjekte edilir.
• Kişide kan pıhtılaşma bozukluğu veya trombosit düzeyinin düşük olması halinde aşı deri altına enjekte edilmelidir. Bu nedeni ise, kas içine yapılan enjeksiyon uygulamalarından sonra kanama meydana gelebilmesidir.

Kızamıkçık Aşısının Yan Etkileri

Kızamıkçık aşısının yan etkileri aşağıda belirtilmiştir. Bu belirtilerin uzun süreli olması ve beklenmeyen durumlarla karşılaşılması halinde doktora başvurulması gerekmektedir.

• Diğer tüm aşılarda da olduğu gibi iğne yapılan yerde ağrı, şişlik ve kızarıklık oluşmaktadır. Ancak bu şikayetler 24 – 48 saat içinde hafiflemektedir.
• Aşı işleminden sonra %2 – 5 oranında döküntü görülebilmektedir. Ortaya çıkan döküntü durumu aşıdan sonra 7 – 10. günde başlayıp 2 gün sürmektedir.
• İşlem sonrasında kendiliğinden iyi seyirli trombositopeni (kanamayı durduran kan hücrelerinde azalma) görülebilmektedir. Ancak bu durum çok nadir olarak görülmekle birlikte genellikle kendiliğinden düzeldiği bilinmektedir.
• Hafif ateş ve çok nadir olarak eklem ağrısı görülebilmektedir.
• Aşı içeriklerinden herhangi birine aşı yapılması halinde anafilaksi görülebilmektedir. Ancak bu çok nadir görülen bir durumdur.

Kızamıkçık Aşısı Kimler için Uygun Değildir?

Kızamıkçık aşısının önerilmediği kişiler aşağıda belirtilmiştir;

• Hamile kadınlar ve yakın zamanda gebelik planı olan kişilerin aşı yaptırması tavsiye edilmemektedir. Kızamıkçık aşısından sonra en az 1 ay süreyle hamile kalınmaması gerekmektedir.
• Kızamıkçığa karşı bağışıklığı olmayan hamile kadınların ise doğumdan sonra aşı yaptırmaları gerekmektedir.
• Kızamıkçık aşısı bir canlı aşıdır. Bu nedenle bağışıklık sistemi güçsüz olan kişilere yapılmaması gerekmektedir. Bu kişiler kanser hastaları, organ nakli yapılmış kişiler, kemoterapi ve radyoterapi alan kişiler, ilerlemiş HIV pozitif hastaları olarak bilinmektedir. 
• Yumurta, jelatin ve neomisin maddelerine karşı alerjik reaksiyon geliştiren kişilere kızamıkçık aşısı yapılmaması gerekmektedir. 
• 9 aylıktan küçük çocuklara yapılmaması gerekmektedir.