Proteaz

Proteaz, proteinlerin parçalanmasından sorumlu enzimdir ve insan, bitki, bakteri ve virüslerde bulunmaktadır.

Proteaz Nedir?

Proteaz, proteinlerin parçalanmasından sorumlu enzimdir. Proteaz enzimi, insan, bitki, bakteri ve virüslerde bulunmaktadır. Proteazlar, dört mekanik gruba ayrılırlar:

  • Serin proteazlar,
  • Metalloproteazlar,
  • Aspartik proteazlar,
  • Sistein proteazlar.

Proteaz enzimleri, peptid bağlarının yıkımını katalizleyerek proteinlerin parçalanmasına sebep olurlar. Enzim görevlerine göre, farklı çeşitlerde bulunabilmektedirler. Yüksek substrat özgüllüğüne sahip proteaz enzimleri, tüm proteinleri parçalayabilmektedir. Bu tür proteazlar daha çok sindirimde görev yapmaktadır.

Proteaz Normal Değerleri Kaç Olmalı?

Proteaz normal değerleri, bireyin yaş, cinsiyet, tükettiği gıda gibi değerlere göre değişiklik gösterebilmektedir. Uygulanan diyetler, proteaz değerini doğrudan etkilemektedir. Protein odaklı beslenmelerde, vücuttaki proteinin parçalanmasını sağlayan daha fazla işlev göstereceğinden, değerinde artış yaşanabilmektedir.

Benzer durumda uygulanacak bir diyet sonucunda, vücutta işlevsellik üreten proteaz değeri düşüş gösterebilmektedir. Uzman doktor tarafından gerekli testler yapılarak, düşüklük ya da yükseklik durumunda uygulanması gereken tedavi başlangıcı yapılmaktadır.

Proteaz Nasıl Ölçülür?

Proteaz testi, test için hazırlanmış özel proteaz kitleri ile laboratuvar ortamında gerçekleştirilmektedir. Uzman tarafından yapılacak işlemde, test kitine, vücuttaki proteaz enzimi bırakılır. Kitin alacağı renk sonucunda uzman, vücuttaki proteaz oranının fazla ya da düşük olduğunu belirleyebilecektir.

Proteaz Düşüklüğü Nedenleri ve Hastalıkları Nelerdir?

Vücutta proteaz enzimi düşüklüğü yaşandığında, protein yakılma işlemi gerçekleşememektedir. Bu nedenle vücutta yüksek protein seviyesi ortaya çıkabilmektedir.

Proteaz düşüklüğü nedenleri şu şekilde listelenebilir:

  • Safra kesesinde bulunan taşlar,
  • Aşırı alkol tüketimi,
  • Bakteriyel veya viral enfeksiyonlar,
  • Yüksek kortizon kullanımı,
  • Alerji.

Proteaz Düşüklüğü Belirtileri

Vücutta oluşabilecek proteaz düşüklüğünde, pek çok belirti görülebilmektedir. Görülen belirtiler, vücuttaki protein seviyesinin artmasından kaynaklı olarak da görülebilmektedir.

Proteaz düşüklüğü belirtileri şu şekilde listelenebilir:

Proteaz Düşüklüğü Tedavisi Nasıl Yapılır?

Proteaz düşüklüğü teşhisi konulan hastalar, uzman doktor tarafından detaylı testlerden geçirilmektedir. Hastadan alınan kan, proteaz test kitlerinde değerlendirilerek, vücuttaki seviyesi görülmektedir.

Yapılan testler sonucunda hastada proteaz enzimi düşüklüğü bulunması halinde, uzman doktor tarafından tedavi işlemlerine başlanılmaktadır. İlaç tedavisi en sık kullanılan tedavi yöntemidir. Oral ya da damar yoluyla verilen, proteaz enzimi artışı sağlayan ilaçlar, doktor kontrolü ve önerisinde hastaya verilebilmektedir. Ayrıca ilaç kullanımı ile beraber, proteaz enzimi artırmaya yarayan diyet, hastaya uygulanabilir.

Proteaz Düşüklüğüne Ne İyi Gelir?

Proteaz düşüklüğü görülen hasta, hekim tarafından tedavi altına alınmaktadır. Hastaya uygun tedavi yönteminin belirlenip, uygulanmasının ardından, işlemler sıkı bir şekilde takip edilmektedir.

Doktor tarafından verilen ilaçları destekleyici gıda tüketimi, vücuttaki proteaz düşüklüğüne iyi gelmektedir. Bu kısımda tüketilebilecek gıdalar, vücuda proteaz enzim üretimi yaptıracak besinler olmalıdır. Doktor bilgisi dahilinde tüketilecek olan besinler, protein seviyesini yükselterek, vücutta proteaz üretim hızı ve miktarını arttırmaktadır.

Proteaz Düşüklüğü Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Proteaz düşüklüğü, tedavi gerektiren, tedavi edilmediği taktirde ciddi sorunlara yol açabilen bir rahatsızlıktır. Yorgunluk, halsizlik ve sürekli uyuma isteği gibi belirtilere sahip hastalık, tedavi edilmediğinde, günlük hayatı olumsuz yönde etkileyebilmektedir.

Nadir olarak görülebilen kemik ağrısıhastanın rutin işlerini yerine getirememesine neden olmaktadır. Gerekli belirtilerin görülmesi halinde, uzman doktor önerisinde uygun testler yapılıp, hastalık teşhisi konulmaktadır. Teşhisin ardından vücut tip ve alerjik reaksiyonlara göre tedavi işlemi başlamaktadır.

Proteaz Yüksekliği Nedenleri ve Hastalıkları Nelerdir?

Proteaz enzimi yüksekliği, nadir olarak görülen bir rahatsızlıktır. Vücuttaki protein seviyesinin düşmesinin ardından, proteinleri parçalayarak, vücuda kazandıran proteaz enzim seviyesinde yükseklik görülebilmektedir.

Proteaz enzim yüksekliği nedenleri şu şekilde listelenebilir:

  • Emilim bozukluğu sendromları,
  • Kısıtlayıcı diyetler,
  • Beslenme bozuklukları,
  • Açlık.

Proteaz Yüksekliği Belirtileri

Vücuttaki proteaz enzim seviyesinin yükselmesi, görülebilecek pek çok belirtiye neden olabilmektedir. Belirtiler, vücuttaki protein parçalanma hızının artması sonucunda oluşabilecek, protein eksikliği ile karıştırılabilmektedir.

Proteaz yüksekliği belirtileri şu şekilde listelenebilir:

  • Protein eksikliği,
  • Ödem,
  • Bağışıklık sistemi zayıflaması,
  • İshal,
  • Kas kaybı.

Proteaz Yüksekliği Tedavisi

Proteaz yüksekliği, doktor teşhisi yapıldıktan sonra uygun yöntemle tedavi edilebilmektedir. Uzman hekim hastaya, proteaz düşürücü ilaç ve diyet tedavisi uygulayabilmektedir.

Vücuttaki proteaz enzimi yüksekliğinin yaratabileceği olumsuz durumlar, uygun tedavi yönteminin uygulanması ile ortadan kaldırılabilmektedir. Hastanın beslenme alışkanlığı, spor yapma alışkanlığı gibi durumlar da tedavi süresi üzerinde rol oynamaktadır.

Hastanın fizyolojik ve alerjik yapısına göre uygulanacak tedavi, vücuttaki proteaz enzimi seviyesinin normal değerlere dönmesine olanak sağlayacaktır.

Proteaz Yüksekliğine Ne İyi Gelir?

Proteaz enzim seviyesinde yükseklik belirtileri oluştuğunda, uzman hekim tarafından bu durum gerekli testler yapılarak teşhis edilmektedir. Konulan teşhisin ardından hastanın yapısına uygun ilaç tedavisi uygulanabilmektedir.

Bu kısımda hasta, ilaç tedavisini destekleyecek besin tüketimi yapabilmektedir. Protein bakımından zengin besinlerin tüketimi, vücuttaki proteaz seviyesini normal değerlere indirecektir. Aynı zamanda düzenli beslenme ve spor da enzim seviyesinde azalmaya yol açacaktır.

Hekim bilgisi dahilinde gerçekleşecek spor ve diyet ile tedavi sürecinin daha kısa olması sağlanmaktadır.

Proteaz Yüksekliği Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Proteaz yüksekliği nadir olarak görülse de vücutta pek çok hastalığa neden olabilmektedir. Uzman hekimin uyguladığı, gerekli tahliller sonrasında uygun tedavi yönteminin başlaması gerekmektedir. Tedavi uygulanmaması halinde, hastanın günlük hayatı kötü yönde etkilenebilmektedir.

Tedavi edilmeyen proteaz yüksekliği, vücutta protein eksikliğine yol açabilmektedir. Bu nedenle oluşabilecek ödem ve kas kayıpları, hastanın günlük rutin işleri yapmasına engel olabilmektedir.

Makaleyi faydalı buldun mu?
3
0
Makeleyi Paylaşın

Proteaz ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Proteaz inhibitörleri nedir?

Proteaz inhibitörleri, hastalık tedavisinde kullanılan ilaçların oluşmasını sağlamaktadır. Proteaz inhibitörlerinin en sık bilinen kullanım alanı AIDS (HIV virüsü) tedavisidir. Proteaz inhibitörleri kullanımı ile oluşan ilaçlar, virüsün hücre dışına çıkmasını engelleyerek, yeni virüs oluşumunu engellemektedir. Doktor, farklı bir ilaç ile beraber kullanılmasını önerebilmektedir.

Stj. Dr. Özlem Filiker

Proteaz enzimi kullanım alanları nelerdir?

Proteaz enzimi, deri, tekstili, deterjan, ilaç sektörleri başta olmak üzere pek çok alanda kullanılmaktadır. En çok kullanılan alan ise gıda sektörüdür. Bisküvi, kraker gibi ürünlerde gevreklik ve kıtırlığın artması amacıyla kullanılmaktadır. Unlara uygun proteaz enzimi ise gluten yapı değişiminde kontrolü sağlamaktadır.

Stj. Dr. Özlem Filiker

Proteaz enzimi zararları var mıdır?

Proteaz enziminin tek başına bilinen bir zararı bulunmamaktadır. Kullanım alanlarına göre girdiği yeni formların kullanımları ise zararlı olabilmektedir. Deterjan üretimi alanında kullanıldığı form, zararlı olurken, gıda alanında kullanılan formda herhangi bir zarar oluşmamaktadır.

Stj. Dr. Özlem Filiker